Η Amazon πληρώνει τον κόσμο για να πάρει τα βιομετρικά του δεδομένα: Γιατί το κάνει;

Ο κολοσσός του ηλεκτρονικού εμπορίου έχει μπει σε μια νέα φάση λειτουργίας και πληρώνει τώρα τους καταναλωτές για ένα χαρακτηριστικό του σώματός τους.

Το αποτύπωμα του χεριού μας θέλει διακαώς και δίνει στον κόσμο 10 δολάρια για μια φωτογραφία της παλάμης του.

Κι ενώ το ποσό δεν είναι ακριβώς δελεαστικό, χιλιάδες άνθρωποι προσφέρουν με προθυμία τα βιομετρικά τους δεδομένα, παρά το γεγονός ότι κανείς δεν γνωρίζει πώς ακριβώς θα χρησιμοποιηθούν τα προσωπικά αυτά δεδομένα στο μέλλον…

Η Amazon και τα 10 δολάρια

Δέκα δολάρια σε πίστωση παίρνει όποιος εγγράψει τα βιομετρικά δεδομένα του χεριού του στο σύστημα αναγνώρισης παλάμης του κολοσσού, Amazon One.

Η προωθητική ενέργεια, που έγινε γνωστή από τη γνωστή τεχνολογική ιστοσελίδα TechCrunch, καλεί τον κόσμο να συνδέσει το αποτύπωμα της παλάμης του με τον λογαριασμό του στην Amazon, ώστε να μπορεί να διεκδικήσει το δώρο των 10 δολαρίων.

Και πάλι όμως δεν είναι ακριβώς σαφές πού θα είναι διαθέσιμο. Και η εσκεμμένη αυτή ασάφεια είναι ένα από τα πρώτα πράγματα που συζητά ο τεχνολογικός κόσμος.

Η Amazon λάνσαρε το Amazon One τον Σεπτέμβριο του 2020, παρουσιάζοντάς το ως έναν ακόμα ευκολότερο τρόπο για να κάνεις τις αγορές σου στα καταστήματα της εταιρίας.

Έλεγε ωστόσο από τότε πως τα βιομετρικά χαρακτηριστικά της παλάμης, μοναδικά σε κάθε άνθρωπο, θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον ως σύστημα ταυτοποίησης και για άλλες επιχειρήσεις.

Ένας καινούριος τρόπος ανέπαφης συναλλαγής διατεινόταν πως είναι και μάλιστα εντελώς απλός. Ο καταναλωτής περνά απλώς το χέρι του πάνω από τα σκάνερ της Amazon, τα οποία αναγνωρίζουν το μοναδικό μοτίβο της παλάμης κάθε ανθρώπου.

Με τον τρόπο αυτό επιβεβαιώνονται εύκολα τα στοιχεία του χρήστη, ώστε να μπορεί να κάνει εύκολα πληρωμές ή να λειτουργούν ως εισιτήρια για την είσοδο σε συνεργαζόμενες επιχειρήσεις.

Τι είναι το Amazon One

Το σύστημα Amazon One είναι για την ώρα διαθέσιμο σε 50 αμερικανικές διευθύνσεις, μεταξύ αυτών τα καταστήματα της Amazon Go και της Whole Foods (ιδιοκτησίας Amazon).

Τον φετινό Απρίλιο, η Amazon σημείωσε σε blog post της πως «χιλιάδες πελάτες» έχουν κάνει εγγραφή στη νέα υπηρεσία. Δεν απάντησε όμως στις ερωτήσεις μεγάλων ενημερωτικών ιστοσελίδων για την προωθητική ενέργεια και στη συνέχεια κατέβασε από το site της και τη σχετική ανάρτηση.

Όπως μας λέει ο γίγαντας του λιανεμπορίου, το Amazon One είναι ένας «γρήγορος, αποδοτικός και ανέπαφος τρόπος για να μπορούν οι άνθρωποι να χρησιμοποιούν την παλάμη τους για να αποκτούν πρόσβαση, να αναγνωρίζονται και να πληρώνουν».

Όσοι έχουν ασκήσει και συνεχίζουν να ασκούν κριτική στη συλλογή βιομετρικών δεδομένων για εμπορικούς σκοπούς δεν το βλέπουν όμως αυτό ιδιαιτέρως θετικά. Επιχειρηματολογούν πως η νέα τεχνολογία είναι εντελώς αχρείαστη, καθώς το ίδιο προσφέρουν πλέον οι κάρτες με την ανέπαφη συναλλαγή. Πόσο μάλλον που ο νέος τρόπος ελλοχεύει και κινδύνους ασφαλείας.

«Το πλεονέκτημα του αποτυπώματος παλάμης είναι πως βρίσκεται πάνω σου όλη την ώρα, δεν είναι κάτι που μπορείς να χάσεις», παρατηρούσε ο ακαδημαϊκός του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, Reuben Binns, τον περσινό Οκτώβριο στο The Verge, «αλλά αυτό είναι επίσης και μειονέκτημα, γιατί δεν μπορείς να το αλλάξεις. Δεν μπορείς ποτέ να αλλάξεις την παλάμη σου, όπως μπορείς να αλλάξεις τον κωδικό σου ή άλλους τρόπους ταυτοποίησης».

Πέρα από αυτό, πολλοί είναι αυτοί που δεν βλέπουν με καλό μάτι που είναι μια εταιρία σαν την Amazon αυτή που μαζεύει τέτοια ευαίσθητα δεδομένα. Η εταιρία έχει δεχτεί δριμεία κριτική για τους επιθετικούς τρόπους με τους οποίους προωθεί τις νέες τεχνολογίες της, όπως τα «ύποπτα» προγράμματα αναγνώρισης προσώπου.

Την ίδια ώρα, είναι σαφές πως η Amazon αποσκοπεί στο να χρησιμοποιούν και άλλες εταιρίες το δικό της σύστημα αναγνώρισης ταυτότητας.

Κάτι που θα της επιτρέψει αναμφίβολα να εντοπίζει τον κόσμο σε μια πολύ μεγαλύτερη πληθώρα φυσικών χώρων, όπως καταστήματα, γραφεία, στάδια, θέατρα κ.λπ.

Πόσο αξίζουν τα βιομετρικά σου δεδομένα;

Αν ρωτήσεις την Amazon, θα σου πει «10 δολάρια». Γιατί όμως τέτοιος σάλος με έναν νέο τρόπο πληρωμών που εγγυάται ακόμα περισσότερες ευκολίες και από την ανέπαφη συναλλαγή ακόμα;

Το μόνο που έχει να κάνει εδώ ο πελάτης είναι να πάει σε ένα κατάστημα της Amazon και να πληρώσει για τα προϊόντα του περνώντας απλώς το χέρι του πάνω από το σκάνερ.

Μέχρι τον φετινό Φεβρουάριο, η Amazon είχε εγκαταστήσει τα σκάνερ παλάμης από μερικές φρουταγορές και βιβλιοπωλεία της στο Σιάτλ σε αρκετά σημεία των ΗΠΑ (Μανχάταν, Νιου Τζέρσεϊ, Μέριλαντ, Τέξας κ.α.).

Όπως έχει εξηγήσει, το σύστημά της «καταγράφει τα μικροσκοπικά χαρακτηριστικά της παλάμης σου, τόσο τις λεπτομέρειες της επιφάνειας του χεριού, όπως οι γραμμές, όσο και τα υποδόρια στοιχεία, όπως το μοτίβο των φλεβών, δημιουργώντας μια υπογραφή παλάμης».

Η οποία αποθηκεύεται στο cloud και χρησιμοποιείται για να σε ταυτοποιήσει στα καταστήματά της. Η ερώτηση που ανακύπτει ωστόσο αβίαστα είναι μία: Τι θα τα κάνει η Amazon αυτά τα δεδομένα;

Το ίδιο το αποτύπωμα παλάμης δεν μπορεί να κάνει πολλά από μόνο του. Αν και εδώ η Amazon μας λέει ότι τα χρησιμοποιεί ήδη, ένα «απροσδιόριστο υποσύνολο ανώνυμων δεδομένων παλάμης», για να βελτιώσει την ίδια την τεχνολογία ταυτοποίησης.

Όταν ωστόσο συνδεθεί η βιομετρική υπογραφή με τον λογαριασμό του χρήστη στην Amazon, η εταιρία μπορεί πλέον να χρησιμοποιεί τα δεδομένα που συλλέγει, κρατώντας ας πούμε ιστορικό αγορών και προσφέροντας ακόμα πιο στοχευμένες διαφημίσεις.

Είναι κάτι παραπάνω από σαφές πως η Amazon δεν μπήκε σε τόσο κόπο για να αποθηκεύει απλώς φωτογραφίες από χέρια. Τις συνδέει με τους λογαριασμούς των πελατών και τις πιστωτικές τους κάρτες, δημιουργώντας μια ακόμα αποτελεσματικότερη βάση δεδομένων με βιομετρικά χαρακτηριστικά.

Κι εδώ μπαίνει το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου: Ποιο είναι το μεγαλύτερο σχέδιο της Amazon; Μιας εταιρίας που έχει τουλάχιστον αμφιλεγόμενο ιστορικό, αν όχι εντελώς μεμπτό, με τη χρήση βιομετρικών δεδομένων.

Όπως με τα δεδομένα φωνής της Alexa, που πιάστηκε να τα κρατά αποθηκευμένα ακόμα και όταν οι χρήστες έσβηναν τα αρχεία ήχου. Ή με την κάμερά της (Ring), την οποία συνεχίζει να αναπτύσσει σε στενή συνεργασία με την αστυνομία.

Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι ίσως το γεγονός ότι η εταιρία δεν έχει οραματιστεί το Amazon One ως τρόπο πληρωμών στα δικά της καταστήματα. Είναι σαν να τεστάρει την αγορά.

Όπως έχει δηλώσει, η Amazon θέλει να κάνει διαθέσιμη την τεχνολογία και σε άλλες εταιρίες, συγκεντρώνοντας ταυτοχρόνως ακόμα περισσότερες πληροφορίες για τον καταναλωτή. Ακόμα και για τις μετακινήσεις του χρήστη μέσα στην πόλη.

«Πιστεύουμε ότι το Amazon One έχει ευρεία εφαρμογή πέρα από τα δικά μας καταστήματα λιανικού εμπορίου, κι έτσι προγραμματίζουμε να το προσφέρουμε ως υπηρεσία σε τρίτα μέρη, όπως εμπόρους, στάδια και κτίρια γραφείων», έγραψε χαρακτηριστικά ο Dilip Kumar, αντιπρόεδρος φυσικών καταστημάτων της Amazon.

Μέσα σε όλα, μας λέει πως αποθηκεύει τα βιομετρικά δεδομένα του χεριού επ’ αόριστον, εκτός κι αν επιλέξεις να τα σβήσεις εσύ. Ή αν δεν χρησιμοποιήσεις το σύστημα για δύο χρόνια.

Όπως δηλώνουν ειδικοί στην κυβερνοασφάλεια, ενώ η ίδια η ιδέα της ανέπαφης συναλλαγής στον καιρό της πανδημίας μοιάζει εξόχως ελκυστική, είναι το όνομα της Amazon που δημιουργεί ανησυχία.

Και τη δημιουργεί εξαιτίας του κακού ιστορικού της εταιρίας με την ανάπτυξη βιομετρικών τεχνολογιών. Ακόμα και το λογισμικό της για την αναγνώριση προσώπου πιάστηκε να το πουλά σε αστυνομικά τμήματα και μυστικές υπηρεσίες, μια σκοτεινή υπόθεση που κατέληξε σε μηνύσεις παραβιάζοντας νόμους και κάθε έννοια ηθικής.

H Amazon πειραματιζόταν με αυτή την τεχνολογία εδώ και πολύ καιρό, έχοντας καταθέσει αίτηση για την πατέντα της αναγνώρισης παλάμης στα τέλη του 2019.

«Το δυστοπικό μέλλον της επιστημονικής φαντασίας είναι εδώ. Είναι τρομακτικό που η Amazon ζητά από τον κόσμο να πουλά τα σώματά του, αλλά είναι ακόμα χειρότερο που ο κόσμος το κάνει σε τόσο χαμηλή τιμή», σχολίασε χαρακτηριστικά στο TechCrunch ο Albert Fox Cahn, διευθυντής του νεοϋορκέζικου Surveillance Technology Oversight Project.

«Τα βιομετρικά δεδομένα είναι ο μόνος τρόπος που εταιρίες και κυβερνήσεις μπορούν να μας παρακολουθούν απεριόριστα και μόνιμα. Μπορείς να αλλάξεις το όνομά σου, μπορείς να αλλάξεις τους αριθμούς των μητρώων σου, αλλά δεν μπορείς να αλλάξεις το αποτύπωμα της παλάμης σου. Όσο πιο πολύ κάνουμε τέτοιες τακτικές να φαίνονται φυσιολογικές, τόσο πιο δύσκολο θα γίνεται να ξεφεύγουμε».