Ήταν το 1892 όταν ο δρ Ρούντολφ Ντίζελ πατεντάρισε την πρώτη του απόπειρα να κατασκευάσει έναν κινητήρα εσωτερικής καύσης που να μη χρειάζεται σπινθήρα για την ανάφλεξη του καυσίμου.
Ο σχεδιασμός του ντιζελοκινητήρα θα εξελισσόταν βέβαια διαρκώς στα χρόνια που θα έρχονταν, με τον εφευρέτη του να τον κάνει συνεχώς πιο αποδοτικό.
Μέχρι το 1912, η νέα μηχανική καρδιά του Ντίζελ θα επέτρεπε στα τρένα και τα βαπόρια να λειτουργούν πιο οικονομικά, με πετρέλαιο πια αντί για κάρβουνο, κάνοντας τον γερμανό εφευρέτη έναν αρκετά πλούσιο άνθρωπο: αυτή την καθοριστική χρονιά, περισσότερες από 70.000 ντιζελομηχανές δούλευαν στον κόσμο, κυρίως σε εργοστάσια και γεννήτριες.
Ο ντιζελοκινητήρας θα επαναστατικοποιούσε τελικά τους σιδηροδρόμους μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τις μεταφορές με φορτηγά αυτοκίνητα αλλά και τις συγκοινωνίες, επιτρέποντάς τους να μεταφέρουν ακόμα βαρύτερα φορτία με πιο οικονομικό τρόπο.
Κι όταν το 1913 ο δαιμόνιος εφευρέτης ήταν στον δρόμο για Αγγλία, για να δει με τα μάτια του το καινοτόμο εργοστάσιο που δούλευε αποκλειστικά με τις μηχανές του, αλλά και να συνομιλήσει με αξιωματούχους του Βασιλικού Ναυτικού για την εγκατάσταση του ντιζελοκινητήρα στα πολεμικά του βρετανικού στόλου, έμελλε να χαθεί από προσώπου γης, με τις φήμες, τις υποθέσεις και τις θεωρίες συνωμοσίας φυσικά να δίνουν και να παίρνουν.
Όταν το πτώμα του θα ξεβραστεί 10 μέρες αργότερα, κάποιοι μιλούσαν για αυτοκτονία, παραθέτοντας τη νευρωτική προσωπικότητα του Ντίζελ και τους πολυάριθμους κλονισμούς που είχε υποστεί στη ζωή του, κάποιοι άλλοι έκαναν λόγο για δολοφονία του, είτε από γερμανικά χέρια (που απεχθάνονταν την έλλειψη πατριωτισμού του) είτε από τους βιομηχάνους του κάρβουνου (που απεχθάνονταν τη μηχανή του), και κάποιοι άλλοι τέλος μιλούσαν ανοιχτά για αφανισμό του ως προσπάθεια να αποτραπεί η πώληση της μηχανής στους Βρετανούς.
Κι ενώ είναι πιθανό ο Ντίζελ να ρίχτηκε μόνος του στα νερά, αφού όπως αποδείχτηκε είχε πτωχεύσει, το μυστήριο με τον θάνατό του θα παραμείνει ενδεχομένως για πάντα άλυτο…
Πρώτα χρόνια
Ο γερμανός εφευρέτης Ρούντολφ Ντίζελ γεννιέται το 1858 στο Παρίσι ως το δεύτερο από τα τρία παιδιά μιας οικογένειας βαυαρών μεταναστών. Ο μικρός Ρούντολφ περνά τα πρώτα χρόνια της ζωής του στη γαλλική πρωτεύουσα, αλλά το 1870, με το ξέσπασμα του Γαλλο-Πρωσικού Πολέμου, η οικογένεια εξαναγκάζεται σε φυγή και καταφτάνει στο Λονδίνο.
Σύντομα ωστόσο η οικονομική ανέχεια αναγκάζει τη φαμίλια να στείλει τον 12χρονο Ρούντολφ να μείνει με συγγενείς στο Augsburg, όπου και θα έρθει σε επαφή για πρώτη φορά με τη μηχανική και τα μαθηματικά.
Αφού τελειώσει το σχολείο με άριστα το 1873, κερδίζει υποτροφία για σπουδές στο Βασιλικό Πολυτεχνείο του Μονάχου, στο οποίο φοιτεί παρά τις αντιρρήσεις της οικογένειάς του, που ήθελαν να ριχτεί άμεσα στην παραγωγή.
Αποφοιτώντας με άριστα και διακρίσεις το 1880 και αφού γλίτωσε από τον τύφο που τον χτύπησε, ο νεαρός Ντίζελ, περνώντας από την Ελβετία για πρακτική, επιστρέφει στο Παρίσι, όπου πιάνει δουλειά στην ψυκτική εταιρία του δασκάλου του στη σχολή Karl von Linde (Linde AG), που τον επέλεξε για τις λαμπρές ακαδημαϊκές του επιδόσεις.
Στο εργοστάσιο του δασκάλου του ο Ντίζελ θα εργαστεί ως μηχανικός ψύξης και θα συμβάλει τόσο στον σχεδιασμό όσο και την κατασκευή του σύγχρονου ψυγείου! Ο ίδιος μάλιστα γίνεται διευθυντής του τεχνικού τμήματος μόλις έναν χρόνο αργότερα.
Το 1883, ο Ντίζελ θα παντρευτεί την εκλεκτή της καρδιάς του, Martha Flasche, και θα συνεχίσει να δουλεύει για τον Linde, κατοχυρώνοντας αναρίθμητες πατέντες τόσο στη Γαλλία όσο και τη Γερμανία, που επίσης διατηρούσε εργοστάσιο η Linde AG.
Η περιπέτεια του Ντίζελ με τον πετρελαιοκινητήρα
Εμπνευσμένος από τα γραπτά του Carnot για τη δημιουργία μιας αποδοτικότερης μηχανής, ο Ντίζελ ξεκίνησε να εργάζεται πυρετωδώς στο project από το 1885. Στις αρχές του 1890, ο εφευρέτης μετακόμισε στο Βερολίνο με τη γυναίκα του και τα τρία του παιδιά, για να αναλάβει τόσο την τεχνική ηγεσία του εργοστασίου του Linde όσο και πολυάριθμες ακόμα θέσεις σε τεχνικά τμήματα αντίστοιχων βιομηχανιών.
Αφού πειραματίστηκε με τον ατμό στο προσωπικό του εργαστήριο, δραστηριότητα που λίγο έλειψε να τον σκοτώσει, με τον ίδιο να περνά μπόλικους μήνες στο νοσοκομείο και έκτοτε η υγεία και η όρασή του να υπονομεύονται σοβαρά, άρχισε να δουλεύει πάνω στα σχέδια του Carnot. Κατάφερε πάντως με τους πειραματισμούς του στον ατμοκινητήρα να αποδείξει ότι το καύσιμο θα μπορούσε να πυροδοτηθεί και χωρίς σπινθήρα.
Αφού εξασφάλισε χρηματοδότηση από τη Maschinenfabrik Augsburg (πρόδρομο της σημερινής MAN Diesel) και τη Friedrich Krupp AG (σημερινή ThyssenKrupp), ο Ντίζελ κατέθεσε το 1892 την ευρεσιτεχνία του για τη «Μηχανή Ντίζελ». Την επόμενη χρονιά δημοσίευσε την περίφημη πραγματεία του πάνω στη λειτουργία της νέας μηχανής εσωτερικής καύσης που ερχόταν για να αντικαταστήσει τόσο την ατμομηχανή όσο και τους κινητήρες εσωτερικής καύσης όπως τους γνώριζε μέχρι τότε ο κόσμος.
Κι έτσι, στις 10 Αυγούστου 1893, ο Ντίζελ πυροδότησε το πρώτο λειτουργικό μοντέλο ντιζελομηχανής, κινούμενο με φυστικέλαιο!
Αφού έλυσε μερικά σημαντικά σχεδιαστικά προβλήματα, το 1897 παρουσίασε τη μονοκύλινδρη ντιζελομηχανή των 25 αλόγων, που άφησε άπαντες άφωνους. Κι όταν εκτέθηκε στη Διεθνή Έκθεση του Μονάχου την επόμενη χρονιά, και πάλι βελτιωμένη καθώς ο εφευρέτης δεν σταμάτησε ποτέ να την εξελίσσει, οι παραγγελίες άρχισαν να πέφτουν βροχή. Τα είχε καταφέρει!
Η πετρελαιομηχανή του Ντίζελ ήταν πιο αποδοτική ενεργειακά, σαφώς πιο αθόρυβη και χρειαζόταν λιγότερη συντήρηση και επισκευή από τις άλλες μηχανές εσωτερικής καύσης του καιρού. Ο εφευρέτης είχε καταλάβει καλύτερα από κάθε άλλον στην εποχή του τόσο τη θερμοδυναμική όσο τις θεωρητικές και πρακτικές εφαρμογές, αλλά και τους περιορισμούς, της αποδοτικότητας του καυσίμου. Η μηχανή του είχε θεωρητική δυνατότητα εκμετάλλευσης της αποδοτικότητας του καυσίμου που έφτανε στο 70% (αν και ο ίδιος κατόρθωσε μόνο το 25%), σε σχέση με το μόλις 10% της ατμομηχανής.
Ο ίδιος ισχυριζόταν μάλιστα ότι η μηχανή του θα μπορούσε να λειτουργήσει με κάθε τύπο καυσίμου και ο Ντίζελ χρησιμοποιούσε για τα πειράματά του αποκλειστικά βιοκαύσιμο από λαχανικά. Και βέβαια δεν παρέλειψε να πάρει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας όχι μόνο στη Γερμανία, αλλά και στη Γαλλία, τη Βρετανία και φυσικά τις ΗΠΑ. Σύντομα θα γινόταν πολυεκατομμυριούχος!
Σύντομα ο νέος τύπος μηχανής εσωτερικής καύσης θα φιγούραρε στην αυτοκινητοβιομηχανία, τον σιδηρόδρομο, τα υπερωκεάνια, τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, τις βιομηχανίες κάθε λογής, τα ανθρακωρυχεία, ακόμα και στα αγροτικά μηχανήματα και τα γεωτρύπανα. Ο Ντίζελ πούλησε τα δικαιώματα χρήσης της εφεύρεσής του στις ΗΠΑ στον γερμανο-αμερικανό ζυθοποιό Adophus Busch (της Budweiser), ενώ στην Ευρώπη η MAN Diesel συνεχίζει να χρησιμοποιεί την υποδομή στο ακριβές σημείο όπου ο Ντίζελ σκάρωσε τη μηχανή του.
Στην άγνωστη πτυχή της ζωής του, ο Ντίζελ, πέρα από τις αναρίθμητες πατέντες που κατέθεσε στη μηχανική (ακόμα και κινητήρα που τροφοδοτούταν από ηλιακή ενέργεια), προειδοποίησε την ανθρωπότητα για τους κινδύνους που θα προκύψουν από τη μόλυνση του περιβάλλοντος και του αέρα, ενώ έγραψε ακόμα και δοκίμιο πάνω στην κοινωνική εργασία, θεωρώντας ότι οι επιχειρήσεις θα λειτουργούσαν αποδοτικότερα αν ήταν στην κατοχή των εργατών…
Εξαφάνιση
Στις 29 Σεπτεμβρίου 1913, ο Ρούντολφ Ντίζελ επιβιβάστηκε στο ατμόπλοιο «Δρέσδη» με σκοπό να περάσει τα στενά της Μάγχης, με κατεύθυνση την Αγγλία. Τότε ήταν που εξαφανίστηκε μυστηριωδώς! Το παλτό του βρέθηκε, διπλωμένο προσεκτικά, στο κατάστρωμα του πλοίου.
Κι όταν η σορός του θα ανακαλυπτόταν να επιπλέει στα νερά από βέλγους ψαράδες 10 μέρες αργότερα, στις 10 Οκτωβρίου, ήταν σε τέτοιο βαθμό αποσύνθεσης και μόλυνσης που οι ναυτικοί δεν θα την ανέβαζαν καν στο καράβι τους. Αντιθέτως, περιμάζεψαν από τις τσέπες τα προσωπικά αντικείμενα του εφευρέτη και άφησαν το πτώμα στη θάλασσα, με τον γιο του να αναγνωρίζει αργότερα τα υπάρχοντα του πατέρα του (13 Οκτωβρίου).
Όπως ήταν φυσικό, αναρίθμητες θεωρίες κυκλοφόρησαν για το τραγικό τέλος του Ντίζελ, αν και δεδομένης της νευρωτικής συμπεριφοράς του κατά τους τελευταίους αυτούς μήνες της ζωής του και του νευρικού κλονισμού που είχε υποστεί εξαιτίας των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετώπιζε, η αυτοκτονία ήταν ενδεχομένως η πιο πιθανή εκδοχή. Σε τσάντα που είχε δώσει στη σύζυγό του πριν από το μοιραίο ταξίδι, με σαφείς εντολές να μην ανοιχθεί παρά μετά από μια εβδομάδα, βρέθηκαν έγγραφα που αποδείκνυαν ότι οι τραπεζικοί λογαριασμοί του ήταν άδειοι.
Βέβαια, οι εχθροί περίσσευαν: γάλλοι κατάσκοποι που δεν ήθελαν να τροφοδοτήσει η μηχανή του Ντίζελ τα γερμανικά υποβρύχια, γερμανοί εθνικιστές που δεν του συγχώρεσαν ποτέ το γεγονός ότι πουλούσε την εφεύρεσή του σε αντίπαλα έθνη, η επικείμενη συμφωνία με το Βρετανικό Ναυτικό, οι εξοργισμένοι καρβουνοβιομήχανοι που έβλεπαν τις δουλειές τους να πέφτουν και πολλές ακόμα θεωρίες συνωμοσίας έδωσαν μπόλικη τροφή στον Τύπο στα χρόνια που θα έρχονταν…
Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr
