Ντοκ Χόλιντεϊ, ο οδοντίατρος που έγινε πιστολέρο στην Άγρια Δύση

Παρά το γεγονός ότι σήμερα μνημονεύεται για το μεγάλο ξεκαθάρισμα λογαριασμών σε μια από τις πιο διαβόητες μονομαχίες του Φαρ Ουέστ, ο Τζον Χένρι «Ντοκ» Χόλιντεϊ είχε αποκτήσει φήμη πολύ πριν από τη μάχη στο O.K. Corral του Tombstone της Αριζόνα. Γεννημένος στην Τζόρτζια και μεγαλωμένος με την παράδοση του νότιου τζέντλεμαν, το «ντοκ» του παρατσουκλιού του ήταν κάποτε αληθινός τίτλος, μιας και ο Χόλιντεϊ είχε βγάλει την περίφημη σχολή Οδοντιατρικής Χειρουργικής του Κολεγίου της Πενσιλβάνια το 1872 και έκανε πια καριέρα ως αξιοσέβαστος οδοντογιατρός στην Ατλάντα. Κάποια στιγμή εμφάνισε έναν επίμονο βήχα, που θα τον έβαζε σε αληθινές περιπέτειες. Ο γιατρός τού διέγνωσε φυματίωση και τον συμβούλευσε να μετακομίσει σε πιο ξηρό κλίμα. Πιο ξηρό κλίμα ήταν για τις ΗΠΑ η Άγρια Δύση, κι έτσι ο οδοντογιατρός παίρνει το βιος του και μεταναστεύει στο Ντάλας του Τέξας, όπου όπως όλοι παραδέχονται άνοιξε ένα οδοντιατρείο και συνέχισε την πετυχημένη καριέρα του. Δυστυχώς όμως είναι τώρα στο Τέξας, κι έτσι σύντομα τα τραπουλόχαρτα θα τον αφορούν περισσότερο από τα δόντια. Ο οδοντογιατρός είναι σαΐνι στο πόκερ, πόκερ όμως σημαίνει πίσσα και πούπουλα και καυτά εξάσφαιρα. Πριν καν το καταλάβει, θα βρεθεί στα χέρια του νόμου για τη συμμετοχή του σε ξεκαθάρισμα λογαριασμών. Τώρα είναι παράνομος και βάζει σκοπό να δικαιώσει τον νέο του τίτλο: οργώνει το Φαρ Ουέστ, βγάζει τα προς το ζην από την τράπουλα και καταλαγιάζει τον βήχα του με αλκοόλ και ξέφρενα ξενύχτια. Κάποια στιγμή σώζει κάποιον Γουάιατ Ερπ από σίγουρη δολοφονία και οι δύο άντρες γίνονται κολλητοί φίλοι. Ο Χόλιντεϊ τού έμεινε πιστός και τον ακολούθησε στη μονομαχία του O.K. Corral το 1881, στεκόμενος στο πλάι του καθ’ όλη την αιματοβαμμένη βεντέτα που ακολούθησε τη μάχη. Την επόμενη χρονιά εγκατέλειψε την Αριζόνα, καθώς η μαύρη του φήμη προηγούνταν πια, και αναζήτησε την τύχη του ως περιπλανώμενος πιστολέρο και χαρτοπαίκτης αλλού. Μέχρι το 1887 όμως η ζωή στα όρια τον είχε προλάβει, αναγκάζοντάς τον να μετακομίσει σε έναν σανατόριο του Κολοράντο μπας και σωθεί από τη φυματίωση. Ήταν πια αργά, κι έτσι πέθανε μόλις στα 36 του. Κανείς όμως δεν ξέχασε τον κακόφημο «γιατρό» που πλαισίωσε τον Ερπ και τα αδέρφια του στην ολομέτωπη αναμέτρησή τους με τις συμμορίες των Κλάντον και ΜακΛόουρι, τους καουμπόηδες που παραείχαν αποθρασυνθεί και δεν υπολόγιζαν πια κανέναν νόμο. Η ιστορία του Χόλιντεϊ παραμένει μια από τις πλέον αιματοβαμμένες αλλά και γοητευτικές όλου του φολκλόρ της Άγριας Δύσης, με τον ίδιο να μένει σύμβολο των άγριων ιδανικών μιας κοινωνίας που έψαχνε τον εαυτό της…

Πρώτα χρόνια

Ο Τζον Χένρι Χόλιντεϊ γεννιέται στις 14 Αυγούστου 1851 στο Γκρίφιν της Τζόρτζια δίνοντας αμέσως χαρά στους γονείς του, οι οποίοι μόλις πέρσι είχαν θάψει το πρώτο τους παιδί. Η μεσοαστική οικογένεια ζούσε άνετα στην πολύβουη πόλη του αμερικανικού Νότου, που είχε μετατραπεί σε κέντρο εμπορίου βάμβακος και ανθούσε όσο να πεις. Ο πατέρας του ήταν φαρμακοποιός και αξιοσέβαστο μέλος της τοπικής κοινωνίας. Αυτός και η γυναίκα του λάτρευαν τον μοναχογιό τους κι έτσι δεν τσιγκουνεύτηκαν τα έξοδα για να διορθώσουν χειρουργικά το λυκόστομά του (δυσπλασία της άνω γνάθου) και να του παράσχουν για χρόνια δάσκαλο ορθοφωνίας ώστε να μάθει να μιλά κατανοητά. Η μητέρα φρόντισε να του δώσει τη σωστή ανατροφή του Νοτίου, ένα πρωτόκολλο που θα σφράγιζε την προσωπικότητα του «Ντοκ» ισοβίως. Ο μικρός διέπρεπε στο σχολείο και ήταν φανερό ότι τα έπαιρνε τα γράμματα, ειδικά τα μαθηματικά και τα αρχαία ελληνικά, που ήταν το πάθος του. Όταν μάλιστα έχασε τη μητέρα του από φυματίωση το 1866, ο έφηβος έπεσε ακόμα περισσότερο με τα μούτρα στη μελέτη και τα βιβλία. Ο θάνατός της τον άφησε σωστό ερείπιο και η μελέτη ήταν το μόνο που φαινόταν να του δίνει διέξοδο από το δράμα του. Κι έτσι το 1870 θα περάσει την πόρτα του εκπαιδευτικού ιδρύματος που είναι σήμερα γνωστό ως Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, βγαίνοντας σε δυο χρόνια πτυχιούχος οδοντιατρικής…

Νέο ξεκίνημα στη Δύση

Ο Χόλιντεϊ επέστρεψε στον Νότο και άρχισε να ασκεί το επάγγελμα στην Ατλάντα, καθώς το καλό οικογενειακό όνομα (πατέρας φαρμακοποιός, θείος χειρουργός και ξάδερφος γιατρός) ήταν αρκετό για να του εξασφαλίσει την πρώτη πελατεία. Μιλάμε όμως για μια εποχή που η οδοντιατρική εξασκούνταν χωρίς προστατευτικό εξοπλισμό, γι’ αυτό και συνήθως η καριέρα του οδοντογιατρού παραήταν σύντομη ή τουλάχιστον θανάσιμα επικίνδυνη. Κι έτσι σύντομα θα βρεθεί να πάσχει από φυματίωση και του συστήνουν να μετακομίσει στα δυτικά για να καλμάρει ο βήχας του. Κανείς δεν ξέρει πραγματικά γιατί πήρε την απόφαση να αφήσει την καλή του δουλειά και να μετακομίσει άρον-άρον στο Ντάλας, λένε πάντως πως ήταν η φυματίωση αυτή που τον ανάγκασε να αλλάξει τον ρου της ζωής του. Όπως κι αν έχει, ο Χόλιντεϊ συνέχισε να ασκεί την οδοντιατρική στο νέο του σπίτι στο Τέξας, παίρνοντας μάλιστα και βραβείο οδοντιατρικής στην ετήσια αγροτική έκθεση του Ντάλας με τον νέο του συνεργάτη! Το Ντάλας όμως, «η τελευταία μεγάλη πόλη πριν το απολίτιστο Δυτικό Σύνορο», όπως το λέγανε χαρακτηριστικά, τον ξελόγιασε από την πρώτη στιγμή που πάτησε το πόδι του εκεί. Τόσο μακριά από τη συντηρητική κοινωνία που είχε μεγαλώσει και με ολότελα διαφορετικά ήθη, δεν θέλησε πολύ ο πάντα τζογαδόρος «Ντοκ» να αφιερωθεί ολόψυχα στην τσόχα και το ποτό. Σύντομα θα ζούσε σαν χαρτοπαίκτης, με τον άσο στο μανίκι του και το κολτ κάτω από το μαξιλάρι του. Τα πάθη του κατηύθυναν πια τη ζωή του και μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1870 θα έχει ήδη τη φήμη του τζογαδόρου να τον κυνηγά. Είχε ξεπουπουλιάσει πολλούς και έκανε εξίσου αμέτρητους εχθρούς. Είχε όμως και τη φήμη του καβγατζή, αφού παρά την κακή κατάσταση της υγείας του δεν έλεγε ποτέ «όχι» σε μερικές μπουνιές. Το βίαιο παρελθόν του έμοιαζε να τον κυνηγά, καθώς στην Ατλάντα είχε μπλεχτεί σε έναν καυγά με κάτι Αφρο-Αμερικανούς και είχε ρίξει μερικές πιστολιές. Τώρα ήταν σεσημασμένος χαρτοπαίκτης (συνελήφθη για παράνομο τζόγο τον Μάιο του 1874) και γνωστός στον τοπικό σερίφη. Το πράγμα θα γινόταν χειρότερο τον Ιανουάριο του 1875, όταν συλλαμβάνεται για ανταλλαγή πυροβολισμών με τον ιδιοκτήτη ενός σαλούν. Στο τρίτο του συναπάντημα με τον νόμο, πάλι για τζόγο, παίρνει την απόφαση να εγκαταλείψει το Ντάλας και να μετακινηθεί ακόμα δυτικότερα, ψάχνοντας πια το είδος της περιπέτειας που μόνο η Άγρια Δύση μπορούσε να εξασφαλίσει. Η ζωή του ήταν τώρα τζόγος και ποτό. Και ξεκαθαρίσματα λογαριασμών αν χρειαζόταν, αφού παραήταν έτοιμος να τραβήξει το πιστόλι του. Ζούσε ως χαρτοπαίκτης, δούλευε σε σαλούν ως ντίλερ πόκερ και μετακινούνταν συνέχεια, ακολουθώντας τον «κίτρινο πυρετό» που γέμιζε τις πόλεις και τα χωριά με ανθρώπους έτοιμους να ξοδέψουν τα ψήγματα του χρυσού που είχαν μόλις βρει. Μπόλικες συλλήψεις και καταδίκες μετά, ο «Ντοκ» ήταν και πάλι στον δρόμο, αλλάζοντας πόλεις σαν πουκάμισα. Τον Οκτώβριο του 1887 κατέφτασε στο Ντοτζ Σίτι του Κάνσας, το πλέον κακόφημο μέρος της ευρύτερης περιοχής και άντρο ανομίας. Εκεί θα βρει τον Γουάιατ Ερπ, θα τον σώσει από τις δολοφονικές διαθέσεις μιας ομάδας οργισμένων καουμπόηδων και οι δυο άντρες θα γίνουν φίλοι καρδιακοί. Ο «Ντοκ» έπαιζε χαρτιά στο σαλούν που έστησαν καρτέρι στον Ερπ, ο οποίος λειτουργούσε τώρα ως βοηθός σερίφη και είχε ενοχλήσει πολλούς. Ο Χόλιντεϊ βλέποντας την έκρυθμη κατάσταση τράβηξε το πιστόλι του και έσωσε την παρτίδα για τον Γουάιατ. Στο Ντοτζ Σίτι ο Χόλιντεϊ εμφανίζεται μάλιστα παντρεμένος με μια ταραχοποιό της πόλης! Μέχρι το 1879 όμως το Ντοτζ Σίτι έχασε τον μαγνητισμό του στους παράνομους και τους χαρτοπαίκτες, όπως εξομολογείται ο Ερπ σε γράμμα στον αδερφό του, κι έτσι οι δυο άντρες μετακινούνται στο Tombstone της Αριζόνα, που ήταν ακόμα όσο κακόφημο προσδοκούσαν οι πιστολέρο μας. Μια μικρή πόλη ανθρακωρύχων δηλαδή που είχε στηθεί στα γρήγορα κοντά στα μεξικάνικα σύνορα, όπου και θα γραφόταν μια από τις θρυλικότερες σελίδες του Φαρ Ουέστ…

Χόλιντεϊ, Ερπ και το ξεκαθάρισμα στο O.K. Corral

Ο «Ντοκ» ήταν τώρα εξίσου γνωστός και διαβόητος όσο και ο κολλητός του, καθώς μαζί μετρούσαν πολλές περιπέτειες και στις δύο πλευρές του φάσματος του νόμου (είχαν επιστρατευτεί συχνά από σερίφηδες στο κυνήγι συμμοριών). Ο «Ντοκ» είχε ανοίξει μάλιστα το δικό του σαλούν (με τη γυναίκα του) σε άλλη κακόφημη πόλη του Τέξας πριν πάρει την απόφαση να ακολουθήσει τον Ερπ στην Αριζόνα. Ίσως τα άφησε όλα πίσω του για να γλιτώσει από τις κατηγορίες που τον ενέπλεκαν σε μια υπόθεση ληστείας ταχυδρομικής άμαξας στις αρχές του 1881. Ίσως πάλι γιατί μέχρι τότε ήταν διαβόητος πιστολέρο (του άρεσε να φυτεύει μια σφαίρα στην παλάμη του χεριού που ο αντίπαλος κρατούσε το ρεβόλβερ του) και οι εχθροί του παραείχαν γίνει πολλοί. Ίσως τέλος γιατί στο Tombstone ήταν σερίφης ο αδελφός του κολλητού του Ερπ, κι έτσι υπολόγιζε πως θα την έβγαζε καθαρή με τις περιπέτειες που είχε με τον νόμο. Όπως κι αν έχει, στις 26 Οκτωβρίου 1881 θα βρεθεί δίπλα στα αδέρφια Ερπ να κυνηγούν τις συμμορίες των αδελφών Κλάντον και των αδελφών ΜακΛόουρι. Περισσότερες από 30 σφαίρες έπεσαν στη μάχη που κράτησε το πολύ 30 δευτερόλεπτα και θα άφηνε κληρονομιά αχτύπητη στην Άγρια Δύση ως η θρυλικότερη μονομαχία που έλαβε ποτέ χώρα στα χρονικά του Φαρ Ουέστ! Το ξεκαθάρισμα άφησε τρεις νεκρούς και μπόλικους τραυματίες, περιλαμβανομένου του Χόλιντεϊ. Τόσο αυτός όσο και ο Ερπ συνελήφθησαν αρχικά για φόνο, απαλλάχτηκαν ωστόσο σύντομα από τις κατηγορίες. Μετά τη μονομαχία, τόσο ο Βίρτζιλ όσο και ο Μόργκαν Ερπ δολοφονήθηκαν, αναγκάζοντας τον Γουάιατ και τον Χόλιντεϊ να ξεκινήσουν τη μακρά τους βεντέτα για την εκδίκηση του χαμού τους. Η αιματοβαμμένη σταυροφορία θα κρατούσε μέχρι και το μεγαλύτερο μέρος του 1882 και τώρα ο σερίφης Ερπ και ο βοηθός του Χόλιντεϊ θα ήταν στην πλευρά των καλών. Αρκετοί φόνοι βάραιναν πια τον Χόλιντεϊ, για τον οποίο είχαν εκδοθεί εξάλλου αρκετά εντάλματα σύλληψης και ο Ερπ τον είχε σώσει από αρκετές καταδίκες και φυλακίσεις. Όταν τσακώθηκε φραστικά με τον Ερπ στο Αλμπουκέρκι και αποφάσισαν να τραβήξουν δρόμους χωριστούς, τίποτα δεν υπήρχε πια να τον κρατά στην Αριζόνα. Κι έτσι φυγάς τώρα περνά στο Νέο Μεξικό και από κει στο Κολοράντο…

Τελευταία χρόνια

Η υγεία του ήταν όμως σε πολύ κακή κατάσταση. Ο Ερπ τον επισκέφθηκε στο ξενοδοχείο που διέμενε στα τέλη του χειμώνα του 1886 και τον βρήκε σε τραγική κατάσταση, να βήχει σαν χτικιό και να μην μπορεί να σταθεί στα πόδια του. Εθισμένος στο αλκοόλ και το λάβδανο πια που κάλμαρε τον βήχα του, δεν μπορούσε ούτε χαρτιά να παίξει, κι έτσι ήταν βουτηγμένος στα χρέη και την ανέχεια. Όχι ότι άφησε πίσω του την κακή του φήμη, καθώς ακόμα και έξι μήνες πριν από τον θάνατό του και μες στην τραγικότητα της κατάστασής του πυροβόλησε έναν ακόμα ιδιοκτήτη σαλούν στον ώμο! Από τη φυλακή βγήκε στα τέλη Μαρτίου και τώρα δανειζόταν για να ζήσει και να πληρώνει το δωμάτιο στο ξενοδοχείο-σανατόριο όπου ψευτοπερνούσε τις τελευταίες του στιγμές. Πέθανε στις 8 Νοεμβρίου 1887 ζητώντας επιτακτικά από τη νοσοκόμα μια τελευταία γουλιά μπέρμπον. Όταν εκείνη αρνήθηκε, τον άκουσε να μουρμουρίζει την ώρα που άφηνε την τελευταία του πνοή: «Κοίτα να δεις πλάκα!». «Λίγοι άνθρωποι με τον χαρακτήρα του είχαν περισσότερους φίλους και πιστότερους συνοδοιπόρους από αυτόν», έγραψε στον επικήδειό της η εφημερίδα «Denver Republican», σημειώνοντας ωστόσο ότι «αντιπροσώπευε μια τάξη ανθρώπων που εξαφανίζονται στη νέα Δύση», εννοώντας προφανώς τους ντεσπεράντο… Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr