O θρυλικός κυνηγός άγριας ζωής Τζιμ Κορμπέτ

Μια από τις επικότερες αναμετρήσεις ανθρώπου και θηρίου έλαβε χώρα την Ινδία, όταν μια ανθρωποφάγος λεοπάρδαλη των Ιμαλαΐων που καταβρόχθισε δεκάδες χωρικούς στη Βόρεια Ινδία βρέθηκε αντιμέτωπη με τον ικανότερο θηρευτή των αρχών του 20ού αιώνα! Στα χρόνια της αποικιοκρατικής ιστορίας της Ινδίας, ένας σωστός μύθος του κυνηγιού θα ξεπηδούσε το 1918, όταν ο Κορμπέτ θα αναλάμβανε τον άθλο να απαλλάξει την ορεινή επαρχία των Ιμαλαΐων, Γκαρουάλ, από τη φονική γάτα που συνήθιζε να εισβάλει στα σπίτια των αγροτών κατασπαράζοντάς τους. Μέσα στα φαράγγια και τις ζούγκλες της Βόρειας Ινδίας θα γραφόταν ένα ξεχωριστό κεφάλαιο τόσο στην ιστορία του κυνηγιού όσο και την Ιστορία εν γένει, καθώς το φονικό αιλουροειδές, που είχε επικηρυχθεί έναντι χιλίων λιρών(!), έφτασε να απασχολήσει ακόμα και τη Βουλή των Κοινοτήτων! Το άπιαστο και αιμοβόρο αιλουροειδές απέφευγε μαεστρικά το καρτέρι των κυνηγών, μέχρι να αναλάβει τουλάχιστον δράση ο 50άρης πια Κορμπέτ, γέννημα-θρέμμα της Ινδίας, ο οποίος είχε μυηθεί στο κυνήγι ήδη από τα 8 του χρόνια. Κανείς δεν ήξερε τα μυστικά της ζούγκλας καλύτερα από τον υπάλληλο των σιδηροδρόμων, ο οποίος πέτυχε εξάλλου εκεί που όλοι είχαν αποτύχει. Αν και αυτός ακόμα θα χρειαζόταν αρκετούς μήνες για να εξοντώσει την ανθρωποφάγα γάτα σε νυχτερινή ενέδρα, την ώρα που σκεφτόταν σοβαρά να τα παρατήσει. Ο υπάλληλος των σιδηροδρόμων που τιμήθηκε κάποια στιγμή με τον βαθμό του συνταγματάρχη των βρετανικών αποικιακών δυνάμεων της Ινδίας εξολόθρευσε 19 ανθρωποφάγες τίγρεις και άλλες 14 φονικές λεοπαρδάλεις που είχαν στερήσει τη ζωή σε τουλάχιστον 1.500 Ινδούς, γινόμενος θρύλος στην πορεία. Όσο για τον αντίκτυπο της δράσης του στην τοπική κοινωνία, οι ινδοί χωρικοί τον θεωρούσαν το λιγότερο άγιο και τον τιμούσαν σαν θεό! Αργότερα βέβαια ο ίδιος θα γινόταν κήρυκας της προστασίας του περιβάλλοντος και της άγριας ζωής, έχοντας ήδη δώσει όρκο τιμής να σκοτώνει αποκλειστικά γάτες που απειλούσαν ανθρώπινες ζωές. Ο Τζιμ συνέβαλε τα μέγιστα στο να ιδρυθεί ο πρώτος προστατευόμενος εθνικός δρυμός άγριας ζωής της Ινδίας, που θα έπαιρνε τελικά το όνομά του (Εθνικό Πάρκο Τζιμ Κορμπέτ). Πολυπρόσωπη φυσιογνωμία, ο συνταγματάρχης ήταν επίσης ικανότατος φωτογράφος και γραφιάς, απαθανατίζοντας γλαφυρά τις θηρευτικές περιπέτειές του σε μπόλικα κλασικά σήμερα πονήματα. Στα τελευταία του μάλιστα μετατράπηκε σε παθιασμένο κήρυκα για τη διάσωση των μεγάλων αιλουροειδών που κινδύνευαν πια ανοιχτά από τη λαθροθηρία. Η περίπτωσή του μπορεί σήμερα να φαντάζει σχετικά παράδοξη, πώς μετατράπηκε δηλαδή από απαράμιλλο κυνηγό σε φλογερό οικολόγο, αν και στα χρόνια του το πλαίσιο ήταν σαφώς διαφορετικό: μιλάμε για τις αρχές του 20ού αιώνα, όταν το κυνήγι των επονομαζόμενων «πέντε μεγάλων θηραμάτων» της Ασίας και νόμιμο ήταν αλλά και το Άγιο Δισκοπότηρο της ανώτερης βρετανικής τάξης. Άγγλοι αριστοκράτες αλλά και ινδοί μαχαραγιάδες κυνηγούσαν σαν τρελοί τα αιλουροειδή στην αποικιοκρατική Ινδία, καθώς ήταν τα πιο προβεβλημένα τρόπαια στο παλμαρέ τους. Την ίδια στιγμή, παρά το γεγονός ότι τα αιλουροειδή αποφεύγουν συνήθως τους ανθρώπους, στην Ινδία που αφθονούσαν οι τίγρεις ευθύνονταν για τους περισσότερους ανθρώπινους θανάτους -μέσω άμεσων επιθέσεων- από οποιοδήποτε άλλο ζώο. Πάμπολλες επιθέσεις πεινασμένων αιλουροειδών (λεοπαρδάλεων συνήθως) λάμβαναν χώρα στα εξαθλιωμένα ορεινά χωριά της Ινδίας, μια πρακτική που δυστυχώς συνεχίζεται μέχρι και τις μέρες μας, αν και σαφώς σε μηδαμινούς πια αριθμούς, σε απομονωμένες κοινότητες της Ινδίας, του Μπαγκλαντές και της Βεγγάλης…

Πρώτα χρόνια

Ο Τζέιμς Έντουαρντ «Τζιμ» Κορμπέτ γεννιέται στις 25 Ιουλίου 1875 σε κωμόπολη της Ινδίας στους πρόποδες των Ιμαλαΐων ως ένα από τα 16 παιδιά του βρετανού (ιρλανδικής καταγωγής) διευθυντή του τοπικού ταχυδρομείου, που είχε μετακομίσει με την πολυμελή φαμίλια του στην Ινδία το 1862 για να αναλάβει τα υψηλόβαθμα διοικητικά του καθήκοντα. Ο Τζιμ έχασε τον πατέρα του σε ηλικία 4 ετών, όταν την πατρική θέση ανέλαβε ο μεγάλος του γιος, συνεχίζοντας έτσι να εξασφαλίζει απρόσκοπτα στην οικογένεια τα μέσα για να ζει άνετα. Ο μικρός μαγεύτηκε από την αρχή από τα δάση και την άγρια ζωή που περιέβαλλε την πόλη, καθώς περνούσε ένα καλό μέρος της χρονιάς σε μια καλύβα που είχε ο ταχυδρομικός υπάλληλος μέσα στο παρθένο δάσος. Μέχρι να μεγαλώσει, ήξερε όλα τα είδη πτηνών και θηλαστικών που ζούσαν στην περιοχή, αναπτύσσοντας ταυτοχρόνως ιδιαίτερες ικανότητες οδηγού αλλά και κυνηγού. Ολοκληρώνοντας τις σχολικές του υποχρεώσεις, έπιασε δουλειά στους σιδηροδρόμους, αρχικά ως επιθεωρητής και κατόπιν ως εργολάβος…

Κυνηγητικοί άθλοι

Ο Τζιμ πήγαινε όπως είπαμε από πολύ τρυφερή ηλικία για κυνήγι με τους μεγάλους, αν και συνήθιζε να «πυροβολεί» τα ζώα με τη φωτογραφική μηχανή του και όχι με το τουφέκι. Είχε σκοτώσει κάποια ζώα για να αποδείξει την αξία του (όπως μια τεράστια τίγρη που κυνηγούσε όλη η αριστοκρατία Ευρώπης και Ασίας!) και όταν απέκτησε τη φήμη του έμπειρου κυνηγού, ορκίστηκε να μη σκοτώνει τα μεγαλοπρεπή αιλουροειδή παρά μόνο αν στρέφονταν κατά ανθρώπων και κοπαδιών. Ζούσε όμως σε μια περιοχή που οι ανθρωποφάγες γάτες μόνο σπάνιες δεν ήταν, κι έτσι από το 1910 ως και το 1938 δεν θα έκανε άλλη δουλειά! Ο Τζιμ συνήθιζε μάλιστα να κυνηγά τα φονικά αιλουροειδή πεζός και πάντα ολομόναχος, αυξάνοντας έτσι καθοριστικά τον κίνδυνο για τη ζωή του. Δεν ήθελε να διακινδυνεύσει τις ζωές άλλων ανθρώπων, καθώς το «σπορ» του παραήταν επικίνδυνο, και η μόνη του συντροφιά ήταν ο πιστός του σκύλος, τον οποίο απαθανάτισε εξάλλου στα τόσα πονήματά του για τις κυνηγητικές του περιπέτειες. Σε μια εποχή που κάθε βρετανός ευγενής αλλά και ινδός πρίγκιπας κοκορευόταν -ψευδώς!- ότι είχε ξεπαστρέψει καμιά εκατοσταριά αιλουροειδή, ο Κορμπέτ είχε στο ενεργητικό του 33 επιβεβαιωμένους και καταγραμμένους θανάτους (19 τίγρεις και 14 λεοπαρδάλεις). Ο Τζιμ σκότωνε όπως είπαμε μόνο «ύποπτα» για θανάτους ανθρώπων ζώα και ο φόρος αίματος που είχε πληρώσει η Ινδία στις γάτες του Κορμπέτ ήταν βαρύτατος: παρά το γεγονός ότι οι εκτιμήσεις της βρετανικής αποικιοκρατικής διοίκησης και του ίδιου του Κορμπέτ δεν συμφωνούν απόλυτα, ο συνολικός αριθμός ήταν κάπου μεταξύ 1.200-1.500 ανθρώπινων θυμάτων. Η πρώτη ανθρωποφάγα τίγρη που έβγαλε από τη μέση το 1910 είχε σκοτώσει 436 ανθρώπους και είχε μετατραπεί σε φόβο και τρόμο της περιοχής, καθηλώνοντας τους χωρικούς στις καλύβες τους. Τα αιλουροειδή που σκότωσε είχαν σπείρει τον όλεθρο στις εκάστοτε κοινότητες, καθώς ακόμα και ναοί και ιερές πηγές είχαν εγκαταλειφθεί από τους ινδουιστές πιστούς υπό την απειλή των αρπακτικών θηρίων. Χαρακτηριστικό εδώ είναι ότι ιερός τόπος των ινδουιστών είχε εγκαταλειφθεί εδώ και 8 χρόνια, μέχρι να σκοτώσει τουλάχιστον το 1926 ο Τζιμ τη λεοπάρδαλη που είχε φάει 126 προσκυνητές και να ξανανοίξει έτσι ο δρόμος για τη θρησκευτική λιτανεία. Οι ανθρωποφάγες γάτες του τον έχρισαν βασιλιά του κυνηγιού και ήδη από τα χρόνια του ο Κόρμπετ έγινε θρύλος. Για πολλούς και διάφορους λόγους. Όπως ας πούμε ότι ήταν ο πρώτος που σκέφτηκε να αναλύσει τα κρανία και τα σώματα των ανθρωποφάγων ζώων για να εντοπίσει την πηγή των επιθέσεών τους. Βρήκε λοιπόν ότι η συντριπτική πλειονότητα αυτών των γατών υπέφεραν από ασθένειες ή μολυσμένα τραύματα, ακόμα και από ανθρώπινες σφαίρες που άφηναν ανοιχτές πληγές. Σε μια από τις πλέον περίφημες ανθρωποφάγες τίγρεις που είχε σκοτώσει εντόπισε δύο παλιότερα -και μολυσμένα- τραύματα από σφαίρες, υποθέτοντας ότι αυτός ήταν ο λόγος που η γάτα ζητούσε εκδίκηση από τον άνθρωπο. Η δική του κυνηγητική σταυροφορία δεν γινόταν για λόγους εγωπάθειας, γι’ αυτό και κυνηγούσε μόνος και πεζός και όχι καβάλα σε ελέφαντες με δεκάδες υποτακτικούς τριγύρω. Όπως έλεγε χαρακτηριστικά, ακόμη και ο τρόπος που θα μπεις στο δάσος επιδρά στην επιτυχία ή την αποτυχία που θα έχεις στο κυνήγι…

Οριστική στροφή και δάφνες

Πέρα από φημισμένος κυνηγός και σίγουρα ένας από τους καλύτερους του πρώτου μισού του 20ού αιώνα, ο Κορμπέτ ήταν ταυτοχρόνως και ένας μεγάλος οραματιστής, όντας μεταξύ των πρώτων που ήθελαν να στρέψουν το ανθρώπινο ενδιαφέρον στην κατεύθυνση της προστασίας της χλωρίδας και της πανίδας, σε μια εποχή μάλιστα που τέτοιες οικολογικές ανησυχίες ήταν το λιγότερο ανήκουστες! Ο Κορμπέτ έδινε πια συνεχώς διαλέξεις σε σχολεία, πολιτιστικά κέντρα και θεσμούς θέλοντας να αυξήσει την ευαισθητοποίηση του κόσμου στην προστασία της φυσικής ομορφιάς, των δασών και της άγριας ζωής. Δικό του έργο ήταν ο Σύνδεσμος Διατήρησης Άγριας Ζωής της Ινδίας, αλλά και το Παν-Ινδικό Συμβούλιο για την Προστασία της Άγριας Ζωής. Στο ίδιο πλαίσιο της «πράσινης» ακτιβιστικής του δράσης, ο Τζιμ συν-δημιούργησε τον πρώτο εθνικό δρυμό της Ινδίας, που πήρε αργότερα (1957) το όνομά του. Τα βιβλία του για τις ανθρωποφάγες γάτες έγιναν τεράστιες εμπορικές επιτυχίες στη Δύση και μεταφράστηκαν τελικά σε περισσότερες από 27 γλώσσες. Αν και για τον ίδιο η μεγαλύτερη επιβράβευση θα ερχόταν λίγο πριν κλείσει τα μάτια του, όταν ένα σπάνιο και απειλούμενο είδος τίγρεως της Ινδοκίνας θα έπαιρνε το όνομά του (αν και επισήμως αποκαλείται «Τίγρης Κορμπέτ» από το 1968). Ένα από τα βιβλία του έγινε χολιγουντιανή ταινία το 1948, η οποία πάτωσε εισπρακτικά, ενώ το 1986 το BBC κυκλοφόρησε ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ για τη ζωή του. Μετά την ανεξαρτησία της Ινδίας το 1947, ο Τζιμ Κορμπέτ πήγε να ζήσει με την αδερφή του στην Κένυα, συνεχίζοντας να γράφει και να καλεί την ανθρωπότητα να δώσει βάση στους συνεχώς μειούμενους αριθμούς των αιλουροειδών. Ο μεγάλος κυνηγός άφησε την τελευταία του πνοή στο χωριουδάκι της Κένυας όπου είχε αποτραβηχτεί στις 19 Απριλίου 1955, χτυπημένος από έμφραγμα, λίγες μόνο μέρες αφότου ολοκλήρωσε το έκτο του βιβλίο. Ενταφιάστηκε στο βρετανικό κοιμητήριο της περιοχής. Όταν οι κάτοικοι του κενυάτικου οικισμού έφτιαξαν ένα τείχος προστασίας γύρω από το χωριό τους για να προστατευτούν οι ίδιοι και τα ζώα τους από τα άγρια θηρία, το ονόμασαν χωρίς δεύτερη σκέψη «Τείχος Κορμπέτ»… Δείτε όλα τα πρόσωπα που φιλοξενούνται στη στήλη «Πορτραίτα» του newsbeast.gr