«Η θρησκευτική ομοδοξία και το άσπονδο μίσος προς τους Τούρκους συνέδεαν πάντοτε Έλληνες και Ρώσους» έγραφε το μακρινό 1888 ο σπουδαίος λόγιος και ιστορικός Σπυρίδων Τρικούπης αναφερόμενος στις παραδοσιακά αγαστές σχέσεις μας με το επονομαζόμενο «ξανθό γένος».
Η αλήθεια είναι ότι πολλές φορές κατά το παρελθόν το έθνος εναπόθεσε τις ελπίδες του στη Ρωσία προκειμένου να ελευθερωθεί, να γιγαντωθεί ή να υπερκεράσει δυσκολίες. Οι προσδοκίες όμως δεν έφερνα το πολυπόθητο αποτέλεσμα.
Επί του πρακτέου, εάν ανατρέξει κανείς στην πορεία των ελληνορωσικών σχέσεων, θα διαπιστώσει ότι στο διάβα της Ιστορίας όχι απλώς ποτέ δεν ήρθε από τη Μόσχα (ή την Αγία Πετρούπολη παλαιότερα) η προσδοκώμενη βοήθεια εάν δεν είχε να κερδίσει κάτι η ίδια, αλλά υπήρξαν και φορές που ήρθε σε σύγκρουση με το εθνικό μας συμφέρον.
Ο Μόσκοβος θα φέρει το σεφέρι
Επί Τουρκοκρατίας, ένα από τα πιο δημοφιλή δημώδη άσματα που είχαν δημιουργήσει οι σκλαβωμένοι Έλληνες αναφερόταν στον «Μόσκοβο» (τον Μοσχοβίτη δηλαδή) που θα έφερνε το «σεφέρι» (το στράτευμα).
Τραγουδούσαν χαρακτηριστικά οι πρόγονοί μας:
Ακόμα τούτ’ την άνοιξη
ραγιάδες, ραγιάδες,
τούτο το καλοκαίρι,
καημένη Ρούμελη,
όσο να ’ρθεί ο Μόσκοβος
ραγιάδες, ραγιάδες,
να φέρει το σεφέρι,
Μοριά και Ρούμελη.
Ο Ρώσος μετατράπηκε σε ελπίδα, έγινε πίστη. «Μια εκκλησιά έχουμε ο Μόσκοβος κι εμείς, ο τσάρης (σ.σ. τσάρος) θα γενεί βασιλιάς μας και προστάτης» συνήθιζαν να λένε, όπως αποτυπώνεται γλαφυρά και στο ιστορικό μυθιστόρημα «Οι Μαυρόλυκοι – Το χρονικό της Τουρκοκρατίας (1565-1799)» ο αείμνηστος πεζογράφος Θανάσης Πετσάλης – Διομήδης. Τα χρόνια περνούσαν όμως και το «ξανθό γένος από τον Βορρά», δεν φαινόταν στον ορίζοντα.
1770: Η εγκατάλειψη την περίοδο των Ορλωφικών
Το 1770 η φιλόδοξη αυτοκράτειρα της Ρωσίας Αικατερίνη Β’ αποφασίσει να ξεσηκώσει τους Έλληνες κατά των Οθωμανών. Δύο χρόνια νωρίτερα έχει ξεσπάσει Ρωσοτουρκικός πόλεμος και η τσαρίνα δίνει στη σύγκρουση χαρακτήρα σταυροφορίας κατά του ισλαμισμού.
Στόχος της είναι να επαναστατήσουν οι Έλληνες προκειμένου η κίνηση αυτή να λειτουργήσει ως αντιπερισπασμός κατά του σουλτάνου, ώστε τα ρωσικά στρατεύματα να καταλάβουν ευκολότερα τις βόρειες επαρχίες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Στέλνει μάλιστα στην Πελοπόννησο τον έναν εκ των δυο αδελφών Ορλώφ που ήταν αξιωματικοί του ρωσικού στρατού, μαζί με μια ολιγομελή δύναμη ενόπλων. Τις πρώτες μέρες οι νίκες διαδέχονται η μια την άλλη.
Μανιάτες και Ρώσοι κυριεύουν τον Μυστρά όπου σχηματίζεται ο πρώτος πυρήνας ελληνικής προσωρινής κυβέρνησης με επικεφαλής τον Έλληνα αξιωματικό του ρωσικού ναυτικού, Αντώνιο Ψαρρό. Η εξέγερση γενικεύεται σε πολλές επαρχίες της Πελοποννήσου.
Στην Κορινθία, στην Αργολίδα, στην Κυπαρισσία και στην Αχαΐα, αλλά και σε άλλες περιοχές όπως ήταν η Κρήτη, η Ήπειρος και το Μεσολόγγι.
Στο έλεος των Τουρκαλβανών
Ο σουλτάνος Μουσταφά Γ’ αν και γνώριζε για την προετοιμασία των εξεγέρσεων, αρχικά αιφνιδιάζεται με το εύρος της και μετά τις πρώτες ήττες υποχρεώνεται να κινήσει τον στόλο του για να ενισχύσει τις φρουρές των παραθαλάσσιων κάστρων του Μοριά. Ταυτόχρονα σώματα Τουρκαλβανών κατευθύνονται προς τη δυτική Ελλάδα και την Πελοπόννησο.
Η αποφασιστικότερη αναμέτρηση έλαβε χώρα κατά την πολιορκία της Τριπολιτσάς στις 29 Μαρτίου 1770, όπου καταστράφηκε το ελληνικό στράτευμα. Την αποτυχία αντιστάθμισε για λίγο η κατάληψη του Ναυαρίνου από τους Ρώσους στις 10 Απριλίου, ωστόσο οι Οθωμανοί στέλνουν ενισχύσεις.
Οι Τουρκαλβανοί που καταφθάνουν σφαγιάζουν τους επαναστάτες (κυρίως Μανιάτες), και οι Ρώσοι αντιλαμβανόμενοι ότι τα γεγονότα αρχίζουν να παίρνουν αρνητική τροπή, αποχωρούν με τα πλοία αφήνοντας τους Έλληνες στο έλεος του κατακτητή. Τα Ορλωφικά, όπως έμειναν στην Ιστορία, ήταν η τελευταία αποτυχημένη εξέγερση πριν την Επανάσταση του 1821.
1798: Ρώσοι και Τούρκοι κυριεύουν τα Επτάνησα
Τέλη Οκτωβρίου του 1798, οι Ρώσοι έχουν συνασπιστεί με τους Οθωμανούς (τους οποίους μέχρι πρότινος πολεμούσαν) και με τους στόλους τους κυριεύουν τα Επτάνησα, εκδιώκοντας τους Γάλλους του αυτοκράτορα Ναπολέων Α’.
Το νησιωτικό σύμπλεγμα του Ιονίου πελάγους παραδίδεται στο Ρώσο ναύαρχο Ουζακόφ και το 1800 δημιουργείται η Επτάνησος Πολιτεία, ένα κρατίδιο υπό ρωσική και οθωμανική κυριαρχία, υποτελές στην Υψηλή Πύλη. Στην πραγματικότητα όμως ήταν υπό την κατοχή της Ρωσίας.
1821: Δεν συναινούν στο ξέσπασμα της Επανάστασης
Όταν ξεσπά η Επανάσταση του 1821 ο τσάρος Αλέξανδρος Α’ της Ρωσίας, ακολουθώντας τις επιταγές του Αυστριακού καγκελάριου Κλέμενς φον Μέττερνιχ από τον Μέτερνιχ και των λοιπών κεντρικών δυνάμεων της Ευρώπης που δεν επιθυμούσαν τη διατάραξη της καθεστηκυίας τάξης και την τυχόν αλλαγή συνόρων, αποφεύγει να στηρίξει τον εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα των Ελλήνων.
Παρ’ όλα αυτά ο επικεφαλής της Φιλικής Εταιρείας, πρίγκιπας Αλέξανδρος Υψηλάντης, γνωρίζοντας τα αισθήματα που έτρεφαν οι Έλληνες έναντι της Ρωσίας, τους ξεσηκώνει στις Παραδουνάβιες περιοχές, αφήνοντας να εννοηθεί ότι πίσω από την κίνηση αυτή βρίσκεται η Ρωσία. «Κινηθήτε, ω φίλοι, και θέλετε ιδή μίαν Κραταιάν δύναμιν να υπερασπισθή τα δίκαιά μας» αναφέρει μεταξύ άλλων στην ανατριχιαστική επαναστατική προκήρυξη με τίτλο «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος».
1824: Το άγνωστο σχέδιο τριχοτόμησης της επαναστατημένης Ελλάδας
Μπορεί ο ελληνισμός κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 να λαχταρούσε την ίδρυση αυτόνομου κράτους, ωστόσο μεσούντος του Αγώνα, βρέθηκε ενώπιον ενός σχεδίου δημιουργίας… τριών ξεχωριστών κρατών, κάτι που λίγοι θυμούνται στις μέρες μας. Εμπνευστής, ου εγχειρήματος ήταν η τσαρική Ρωσία..
Όλα ξεκίνησαν όταν η μεγάλη δύναμη της εποχής έκρινε ότι θα έπρεπε να μεταστρέψει την πολιτική της και από την αποδοκιμασία της Επανάστασης που διακοινώθηκε με την συγκατάθεσή της τον Μάιο του 1821 στο συνέδριο του Λάιμπαχ, να οδηγηθεί δυόμιση χρόνια αργότερα στην αμέριστη στήριξη της προοπτικής επίλυσης του ελληνικού ζητήματος.
Προκειμένου η ίδια να καρπωθεί εδάφη της παραπαίουσας Οθωμανικής αυτοκρατορίας και να ισχυροποιήσει την επιρροή της στην νοτιοανατολική Ευρώπη, προτείνει Ιανουάριο του 1824 να δημιουργηθούν ούτε ένα, ούτε δύο, αλλά τρία αυτόνομα κρατικά μορφώματα που θα ήταν φόρου υποτελής στον σουλτάνο· εν προκειμένω στον Μαχμούτ Β’. Η Ρωσία επιθυμούσε τη σύσταση αυτών των κρατών προκειμένου να λειτουργήσουν ως γέφυρες ώστε να καταφέρει επιτέλους να αποκτήσει την πολυπόθητη ελεύθερη πρόσβαση στις ζεστές θάλασσες του Αιγαίου και ευρύτερα της Μεσογείου.
Τα σύνορα που θα χαράσσονταν ανά περιοχή
Οι αυτόνομες ηγεμονίες που είχε χαράξει στους χάρτες της και προωθούσε ώστε να λειτουργήσουν στα πρότυπα των Παραδουνάβιων περιοχών, θα ήταν: η μια στην ανατολική Ελλάδα έως και τη Θεσσαλία, η άλλη στη δυτική Ελλάδα έως και τη νότια Ήπειρο και η τρίτη στην Πελοπόννησο που θα συμπεριλάμβανε και το νησί της Κρήτης.
Οι κάτοικοι των τριών αυτών τμημάτων θα είχαν μεν όλες τις εξουσίες στα χέρια τους, βάσει του σχεδιασμού που είχε γίνει από την Πετρούπολη, αλλά θα κατέβαλλαν τη φορολογία στους επικυρίαρχους Τούρκους που θα διατηρούσαν περιορισμένη στρατιωτική δύναμη και ορισμένα στρατηγικής σημασίας φρούρια. Εγγυητές της εύρυθμης λειτουργίας όλου αυτού του συστήματος υποτίθεται πως θα ήταν οι Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής. Οι Γάλλοι αρχικά συμφώνησαν, ωστόσο οι Άγγλοι το αντιμετώπισαν με μεγάλη επιφυλακτικότητα και ως γνωστόν δεν υλοποιήθηκε ποτέ.
1833: Ο οικονομικός εκβιασμός που οδηγεί στη χρεοκοπία του Βασιλείου της Ελλάδος
Μεσούσης της βασιλείας του Όθωνα, το 1833 το νεότευκτο ελληνικό κράτος δανείζεται το δυσθεώρητο για την εποχή ποσό των 60 εκατομμυρίων γαλλικών φράγκων από τις εγγυήτριες Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής: Αγγλία, Γαλλία και Ρωσία. Όντως συναινούν, και οι δύο πρώτες δόσεις των 20 εκατομμυρίων εκάστη, καταβάλλονται κανονικά – αν και έφθασαν κουτσουρεμένες στη χώρα μας, αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία. Η τρίτη δόση όμως παρακρατήθηκε από την τράπεζα και δεν έφθασε στα κρατικά ταμεία, με το αιτιολογικό ότι θα έπρεπε πρώτα να εξυπηρετηθούν οι πρώτες δόσεις που είχαν ληφθεί.
Έτσι η Ελλάδα βρέθηκε σε μια κατάσταση ανάλογη με αυτή του 2010. Δανειοδοτημένη με υπέρογκα ποσά που δεν μπορούσε να αποπληρώσει. Τότε είναι που η Ρωσία δίνει το τελειωτικό χτύπημα. Για πολιτικούς λόγους, απαιτεί την άμεση καταβολή όλων των τοκοχρεολυσίων από τις δύο πρώτες δόσεις του δανείου αλλά και την επιστροφή των προκαταβολών της τρίτης δόσης! Η κίνηση βρίσκει σύμφωνη την Αγγλία και τη Γαλλία, με αποτέλεσμα ο Όθων να καταφύγει σε πρωτόγνωρα αντιλαϊκά μέτρα. Προχωρά σε μαζικές απολύσεις, αναστέλλει την καταβολή μισθών και σταματάει κάθε δημόσιο έργο. Η χρεοκοπία του 1843 ήταν αναπόφευκτη.
1876: Εμφανίζεται στην Κωνσταντινούπολη χάρτης που στρέφεται κατά της χώρας μας
Το 1876 η Ρωσία συνάπτει μυστική συμφωνία με την Αυστρία, προκειμένου κανένα κράτος της Βαλκανικής χερσονήσου, και ιδίως η Ελλάδα, να μην επωφεληθεί από την επικείμενη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που φαινόταν πλέον ξεκάθαρα στον ορίζοντα. Το ίδιο έτος, στη διάσκεψη της Κωνσταντινούπολης, ο πρέσβης της Ρωσικής Αυτοκρατορίας εμφάνισε χάρτη που στρεφόταν ανοικτά κατά της χώρας μας, καθώς σε αυτόν η Βουλγαρία έφθανε μέχρι το Αιγαίο.
1897: Μέλος της Διεθνούς Επιτροπής Ελέγχου των οικονομικών της χώρας η Μόσχα
Λίγα χρόνια αργότερα, τέλη του 1893 ο πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης ανακοινώνει επισήμως στη Βουλή ότι η Ελλάδα χρεοκοπεί και πάλι (πολλοί του αποδίδουν εκείνη την ημέρα και τη φράση «δυστυχώς επτωχεύσαμεν» αλλά δεν υπάρχει πουθενά καταγεγραμμένη στα πρακτικά). Ακολουθεί η ταπεινωτική στρατιωτική ήττα στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 και στη χώρα επιβάλλεται Διεθνής Επιτροπή Ελέγχου. Κάτι σαν τρόικα της εποχής, αλλά με περισσότερους συμμετέχοντες, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η Ρωσία.
Η ελληνική κυβέρνηση συνάπτει νέο δάνειο για να πληρώσει την υπέρογκη αποζημίωση στην Τουρκία που ανέρχονταν σε 95.000.000 γαλλικά φράγκα, ποσό που αντιστοιχούσε με το ύψος δύο ετήσιων κρατικών προϋπολογισμών. Στις σχετικές διαπραγματεύσεις η Μόσχα έχει καταλυτικό ρόλο. Ουδέποτε όμως έδειξε στις συζητήσεις που ακολούθησαν κάποια ιδιαίτερη εύνοια απέναντι μας.
1919-1922: Οι Σοβιετικοί δίνουν όπλα και χρήματα στον Ατατούρκ κατά τη Μικρασιατική Εκστρατεία
Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε επίσης ότι κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας (Μάιος 1919 – Οκτώβριος 1922) η (Σοβιετική πλέον) Ρωσία, παρείχε οπλισμό, χρήματα και λοιπή υλική υποστήριξη στον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ προκειμένου εκείνος να στραφεί κατά των Ελλήνων· σε ανάλογη κίνηση εναντίον μας πάντως, είχαν προβεί κι άλλες μεγάλες δυνάμεις εκείνης της εποχής. Μάλιστα όταν τον Μάρτιο του 1920 συγκροτήθηκε η επαναστατική κυβέρνηση της Άγκυρας υπό τον Κεμάλ Ατατούρκ, το πρώτο κράτος που έσπευσε να την αναγνωρίσει ήταν το Σοβιετικό, εφαρμόζοντας την εκπεφραθείσα πολιτική υποστήριξης των εθνικοαπελευθερωτικών, αντιαποικιακών κινημάτων.
Ένα μήνα αργότερα ο ίδιος ο Ατατούρκ, με επιστολή του στον ηγέτη της Ρωσικής Επανάστασης Βλαντιμίρ Λένιν, ζήτησε την άμεση σύναψη διπλωματικών σχέσεων, Έτσι, Μάρτιο του 1921, υπογράφεται στη Μόσχα η τουρκο-σοβιετική Συμφωνία Φιλίας και Συνεργασίας.
Μην λησμονούμε επίσης ότι αρχές του 1919 ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, με προτροπή των Γάλλων, είχε αποστείλει χιλιάδες Έλληνες στρατιώτες στη μεσημβρινή Ρωσία (τη σημερινή πολύπαθη Ουκρανία), για να καταπνίξουν την επανάσταση των μπολσεβίκων, επιχείρηση η οποία απέτυχε παταγωδώς.
Δεκαετία 1930: Ο Στάλιν εξοντώνει χιλιάδες Πόντιους ως «εχθρούς του λαού»
Κατά τη δεκαετία του 1930, ο τότε γενικός γραμματέας της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Σοβιετικής Ένωσης Ιωσήφ Στάλιν, εφάρμοσε μία εκτεταμένη πολιτική διώξεων κατά εθνικών μειονοτήτων που διαβιούσαν στο έδαφος της ΕΣΣΔ και θεωρήθηκαν «επικίνδυνες». Στο πλαίσιο αυτό, χιλιάδες Πόντοι εξοντώθηκαν, με την ανυπόστατη κατηγορία ότι ήταν «εχθροί του λαού». Ανάμεσα στους Έλληνες που εκτελέστηκαν αναίτια ήταν και ο Κονσταντίν Τσελπάν (Konstantin Fyodorovich Chelpan), ο άνθρωπος που σχεδίασε τον κινητήρα του περίφημου άρματος μάχης Τ-34 και ο οποίος λίγο καιρό πριν, είχε τιμηθεί με το βραβείο «Λένιν». Μόνο τη διετία 1938 – 1939 απελάθηκαν περίπου 10.000 Πόντιοι, κυρίως ηλικιωμένοι. Οι εκδιώξεις συνεχίστηκαν και το 1944 κατά των Ποντίων της Κριμαίας, με τους περισσότερους να μεταφέρονται στο Ουζμπεκιστάν. Πολλοί όμως πέθαναν στη διάρκεια της διαδρομής.
Μάλιστα με το νέο διάταγμα της 17ης Μαΐου 1949 που εξέδωσε ο Στάλιν, όλοι οι Έλληνες που έμεναν στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας, στη Γεωργία και στο Αζερμπαϊτζαν, έπρεπε να εκτοπιστούν… αιώνια (όπως ήταν η διατύπωση στα ρωσικά) στο Καζακστάν.
1946: Μας ζητούν ναυτική βάση στα Δωδεκάνησα
Αρχές του 1946 ο Σοβιετικός πρεσβευτής στην Αθήνα, ναύαρχος Κονσταντίν Ροντίονωφ συναντάται με τον κεντρώο πρωθυπουργό Θεμιστοκλή Σοφούλη και του ζητά την ανάπτυξη των εμπορικών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και ΕΣΣΔ. Σε μια αποστροφή της συζήτησης, ο ξένος διπλωμάτης υποστηρίζει ότι οι σοβιετικές εξαγωγές θα διευκολύνονταν πολύ εάν η ελληνική κυβέρνηση συναινούσε στην παραχώρηση μιας ναυτικής βάσης επισκευής πλοίων σε κάποιο μικρό νησί του συμπλέγματος των Δωδεκανήσων για να μπορεί ο εμπορικός στόλος της υπερδύναμης να εξυπηρετείται.
Ηνωμένες Πολιτείες και Μεγάλη Βρετανία ενημερώνονται σύντομα για το αίτημα και κρίνουν ότι αυτό που επιθυμεί η Μόσχα είναι απλώς και μόνο να εξυπηρετήσει αμιγώς τα δικά της οικονομικά συμφέροντα χωρίς να δώσει σπουδαία ανταλλάγματα στην Αθήνα. Αν μια στρατιωτική παρουσία ξένης δύναμης έγινε αισθητή πάντως στη χώρα μας τα κατοπινά χρόνια, αυτή ήταν των ΗΠΑ που ξεκίνησε να απολαμβάνει διευκολύνσεις σε διάφορες βάσεις ανά την επικράτεια από το 1952 και ένθεν, μετά δηλαδή την επίσημη ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ.
2004: Οι συναντήσεις Καραμανλή-Πούτιν
Από τις πρώτες ημέρες της εκλογής του στον πρωθυπουργικό θώκο, ο Κώστας Καραμανλής έχει δείξει ότι επιθυμεί την προσέγγιση με τη Ρωσία. Εκλέγεται Μάρτιο του 2004 και πριν το τέλος του έτους επισκέπτεται τη Μόσχα εγκαινιάζοντας μια συνεχή ανταλλαγή επισκέψεων.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν επισκέπτεται επισήμως τη χώρα μας τον Σεπτέμβριο του 2005, τον Σεπτέμβριο του 2006 αλλά και τον Μάρτιο του 2007, ενώ ο Έλληνας πρωθυπουργός μεταβαίνει στο Κρεμλίνο εκτός από το 2004, τον Δεκέμβριο του 2007 και τον Απρίλιο του 2008. Αν μη τι άλλο τόσο μεγάλη συχνότητα επαφών δεν έχει παρατηρηθεί ουδέποτε στο παρελθόν μεταξύ των δύο χωρών.
Καραμανλής και Πούτιν κουβεντιάζουν για τη δημιουργία του αγωγού South Stream που θα έφερνε φυσικό αέριο από τη Ρωσία μέσω της Μαύρης Θάλασσας στην Ιταλία και την Αυστρία. Η χώρα μας προχωρούσε επίσης εκείνη την εποχή σε συμφωνία για την αγορά 450 ρωσικών τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης τύπου BMP-3HE κόστους 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ τα ενεργειακά σχέδια «πάγωσαν» με την εκλογική ήττα του Καραμανλή τον Οκτώβριο του 2009.
2010: Το Κρεμλίνο μας σπρώχνει στην «αγκαλιά» του ΔΝΤ
Το κλίμα μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας μετά την εκλογική νίκη του Γιώργου Παπανδρέου στα τέλη του 2009, θύμιζε θερμοκρασίες… Σιβηρίας. Τον Φεβρουάριο του 2010 ο Έλληνας πρωθυπουργός μεταβαίνει στο Κρεμλίνο για επίσημη συνάντηση με τον νέο πρόεδρο Ντμίτρι Μεντβέντεφ που έχει αναλάβει προσωρινά τα ηνία από τον κ. Πούτιν (ο οποίος έχει εκλεγεί στο μεσοδιάστημα πρωθυπουργός).
Ο κ. Παπανδρέου αναζητεί οικονομικές σανίδες σωτηρίας, οδεύοντας προς το πρώτο μνημόνιο. Ο Μεντβέντεφ προχώρησε σε μια κίνηση που δεν άφηνε κανένα περιθώριο παρερμηνείας των προθέσεών του. Μετά την ολοκλήρωση των επαφών με τον Γιώργο Παπανδρέου, συναντά τον πρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας Ρόμπερτ Ζέλικ και ακολούθως δηλώνει: «Συνέστησα στον Έλληνα πρωθυπουργό να απευθυνθεί στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Παγκόσμια Τράπεζα για να λύσει τα προβλήματα του ελληνικού κράτους». Όχι απλώς δεν μας… δάνειζε ρούβλια, αλλά μας έσπρωχνε και στην «αγκαλιά» του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
2014: Ο Πούτιν εκνευρίζεται με τις πλαστικές καρέκλες
Ιανουάριο του 2014 ο πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς συναντάται με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στον όγδοο όροφο του κτιρίου του Συμβουλίου των Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι σύμβουλοι του Μεγάρου Μαξίμου έχουν μια… φαεινή ιδέα. Να βάλουν τους δύο άνδρες να καθίσουν σε πλαστικές καρέκλες καφενείου!
Η αμήχανη και συνάμα εκνευρισμένη έκφραση του Ρώσου ηγέτη αποτυπώνεται στον τηλεοπτικό φακό, αλλά δεν τινάζει τη συνάντηση στον αέρα, καθώς τον ενδιαφέρει η επένδυση στον ενεργειακό τομέα και τις μεταφορές.
2015: Φρούδες ελπίδες για προκαταβολή 5 δισ. ευρώ από τον ρωσικό αγωγό
Απρίλιο του 2015 η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση Τσίπρα άφηνε να διαφανεί ότι ακόμη και εάν δεν μας έδιναν οι θεσμοί την επόμενη δανειακή δόση, εμείς θα μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε ζεστό χρήμα από τη Ρωσία. Μάλιστα γινόταν λόγος για εισροή στα κρατικά ταμεία 3 έως 5 δισεκατομμυρίων ευρώ από τη Μόσχα, ως προκαταβολή των κερδών από τη λειτουργία του αγωγού Turkish Stream που από το 2019 θα μετέφερε ρωσικό φυσικό αέριο στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, το θέμα φέρεται να είχε συζητηθεί εκτενώς και κατά τη διάρκεια της συνάντησης Τσίπρα – Πούτιν, παρουσία μάλιστα και του τότε υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτη Λαφαζάνη.
Ωστόσο τα πολυπόθητα χρήματα δεν ήρθαν ποτέ. Αρχές Ιουλίου του 2015 η παγκόσμιας κυκλοφορίας εφημερίδα Wall Street Journal δημοσίευε ένα εκτενές άρθρο υπό τον εύγλωττο τίτλο: «Το τέλος του μύθου της ρωσικής βοήθειας στην Ελλάδα».
Στο κείμενο αναφερόταν ότι οι επισκέψεις Τσίπρα στη Μόσχα δημιούργησαν σε πολλούς Έλληνες την ελπίδα ότι οι «Ρώσοι αδελφοί» θα έσπευδαν να διασώσουν τη χώρα μας σε περίπτωση κατάρρευσης των σχέσεων με την Ευρώπη. «Αλλά το όνειρο τους πιθανώς να μείνει μέχρι εκεί» όπως έγραφε, προσθέτοντας ότι το διπλωματικό φλερτ μεταξύ των δύο πλευρών έγινε μάλλον για να ασκηθεί πίεση έναντι των δανειστών στην ευρωζώνη και όχι για να συναφθεί μια εναλλακτική συμφωνία.
- Ο Γεώργιος Σαρρής είναι δημοσιογράφος – μέλος της ΕΣΗΕΑ, τιμηθείς από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με το Βραβείο Αθ. Μπότση για την αντικειμενική και με πληρότητα παρουσίαση ιστορικών πολιτικών θεμάτων.
