Θετικό πρόσημο έχει το ισοζύγιο αποχωρήσεων – αφίξεων μεταναστών, προσφύγων και αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα κατά την περίοδο Ιουνίου – Αυγούστου 2020, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου.
Συγκεκριμένα, προκύπτει ότι στο τρίμηνο του καλοκαιριού του τρέχοντος έτους αυξήθηκε κατά 5,4% ο συνολικός αριθμός των αποχωρήσεων (2.735 άτομα σε σύγκριση με 2.596 το ίδιο διάστημα πέρυσι).
Μεταξύ άλλων την περίοδο Ιουνίου – Αυγούστου έγιναν 1.125 αναγκαστικές απελάσεις και επιστροφές βάσει συμφωνιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διμερών συμφωνιών της Ελλάδας, αν και επιστροφές προς την Τουρκία δεν έχουν πραγματοποιηθεί από τον Μάρτιο.
Επίσης, έγιναν 450 εθελούσιες αναχωρήσεις μέσω Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, 493 μεταφορές προς κράτη μέλη της Ε.Ε., στο πλαίσιο του Κανονισμού του Δουβλίνου, 294 μεταφορές προς τη Γερμανία για άτομα με σοβαρή ιατρική πάθηση ή άλλη ευαλωτότητα και 178 μετεγκαταστάσεις ασυνόδευτων σε άλλα κράτη-μέλη.
Την ίδια ώρα την περίοδο Ιουνίου – Αυγούστου καταγράφηκε μείωση κατά 89% των ροών σε σχέση με το ίδιο διάστημα πέρυσι, καθώς το διάστημα αυτό του 2019 οι αφίξεις ήταν 18.519 και φέτος 2.076. Ωστόσο, τον φετινό Αύγουστο οι αφίξεις στη χώρα σημείωσαν αύξηση κατά 88% σε σχέση με τον Ιούλιο.
Επίσης,, οι διαμένοντες στα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης των νησιών μειώθηκαν κατά 38% μέσα στο πρώτο οκτάμηνο του 2020 (23.869 στις 31/8/2020 έναντι 38.534 την 1η Ιανουαρίου 2020). Η συνολική μείωση όλων των διαμενόντων στα νησιά το πρώτο οκτάμηνο του 2020 ήταν 34,4%. Από την αρχή του έτους έχουν μεταφερθεί από τα νησιά προς τις δομές της ηπειρωτικής Ελλάδας 25.222 άτομα, ενώ για το σύνολο του 2019 οι μεταφορές είχαν ανέλθει στις 21.504.
Σχετικά με την έκδοση των αποφάσεων ασύλου, στο τρίμηνο Ιουνίου – Αυγούστου 2020 οι αποφάσεις πρώτου βαθμού αυξήθηκαν κατά 109% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019. Από τις αποφάσεις που εκδόθηκαν το καλοκαίρι του 2020, το 31% ήταν θετικές, το 42% αρνητικές και το 27% τέθηκε στο αρχείο.
Οι εκκρεμείς αποφάσεις ασύλου πρώτου και δεύτερου βαθμού μειώθηκαν κατά 3,1% τον Αύγουστο σε σχέση με τον Ιούλιο. Συνολικά εκκρεμούν 95.284 αποφάσεις ασύλου έναντι των 138.653 εκκρεμών αποφάσεων τον Δεκέμβριο 2019 (μείωση κατά 31,3%).
Στο πρόγραμμα ένταξης «Helios» προστέθηκαν 820 νέα μισθωτήρια στο στεγαστικό σκέλος, ενώ εγγράφησαν στα μαθήματα ένταξης 1.719 πρόσφυγες και στα συμβουλευτικά σεμινάρια για εργασιακό προσανατολισμό 1.570.
Τέλος, σχετικά με τα ασυνόδευτα ανήλικα ο υψηλότερος αριθμός καταγράφηκε το πρώτο δεκαπενθήμερο του Φεβρουαρίου 2020 (5.424 παιδιά), ενώ από το δεύτερο δεκαπενθήμερο μέχρι σήμερα σημειώθηκε μείωση του αριθμού τους στη χώρα.
Από τον Φεβρουάριο ως τον Αύγουστο 2020 μειώθηκε εξάλλου ο αριθμός των ασυνόδευτων ανηλίκων που διαμένουν στα ΚΥΤ των νησιών κατά 54% (κατά 960 παιδιά), τα οποία τοποθετήθηκαν σε δομές φιλοξενίες ή μεταφέρθηκαν σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε. στο πλαίσιο του προγράμματος μετεγκατάστασης ή ολοκλήρωσης της διαδικασίας οικογενειακής επανένωσης.
Επίσης, αυξήθηκαν οι θέσεις που αποδίδουν οι δομές μακροχρόνιας φιλοξενίας για ασυνόδευτους κατά 30% την περίοδο Νοεμβρίου 2019-Αυγούστου 2020. Τέλος, μηδενίστηκε ο αριθμός των ασυνόδευτων που διέμεναν εκτός ΚΥΤ στη Μόρια, ενώ στη Μόρια παραμένει μόνο το ένα τρίτο των ασυνόδευτων παιδιών σε σχέση με τον Φεβρουάριο.
Σε δήλωσή του ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, σημειώνει ότι «με αμείωτους ρυθμούς συνεχίζεται η παραγωγή μετρήσιμων αποτελεσμάτων στο πεδίο του Μεταναστευτικού. Το τελευταίο τρίμηνο είναι η πρώτη φορά από την αρχή της μεταναστευτικής κρίσης που οι αποχωρήσεις μεταναστών υπερέβησαν τις αφίξεις».
Συνήγορος του Πολίτη: Μειωμένες το 2020 οι επιστροφές λόγω πανδημίας
Ωστόσο, μειωμένες κατά 40% είναι -λόγω της πανδημίας- το 1ο οκτάμηνο του 2020 οι επιστροφές πολιτών τρίτων χωρών στις χώρες καταγωγής τους, σύμφωνα με τον Συνήγορο του Πολίτη, Ανδρέα Ποττάκη.
Ενημερώνοντας τα μέλη της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής, επί της Ειδικής Έκθεσης Συνηγόρου του Πολίτη (2019) «Επιστροφές Αλλοδαπών», επισήμανε ότι το οκτάμηνο Ιανουάριος – Αύγουστος 2020, πραγματοποιήθηκαν κάτι παραπάνω από 4.000 επιστροφές σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας.
«Το ζήτημα είναι ότι η συντριπτική πλειονότητα των επιστροφών εξακολουθεί να είναι αλβανικής καταγωγής», είπε ο κ. Ποττάκης σύμφωνα με το Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, σημειώνοντας ότι το 2019 το ποσοστό επιστρεφομένων αλβανικής υπηκοότητας υπερέβη το 80%, ενώ σήμερα (Ιανουάριος-Αύγουστος 2020) είναι στο 78%.
Ο Συνήγορος του Πολίτη πρόσθεσε ότι παρατηρείται μία μείωση σε απόλυτους αριθμούς (σε σχέση με το αντίστοιχο οκτάμηνο 2019), της τάξης του 40%, που αφορά κατά κύριο λόγο τις εθελούσιες επιστροφές που διενεργούνται μέσω του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, αλλά και κατά ένα μέρος από τις αναγκαστικές επιστροφές που διενεργούνται επιχειρησιακά από την ΕΛΑΣ, η οποία διενήργησε 1.000 λιγότερες αναγκαστικές επιστροφές σε σχέση με πέρυσι.
Όπως επισήμανε, για τη μείωση θα πρέπει να συνεκτιμηθεί η αναστολή επιστροφών σε όλη την Ε.Ε. για ένα διάστημα τριών μηνών, από μέσα Μαρτίου έως τέλος Μαΐου, λόγω της πανδημίας. Το διάστημα αυτό, στην Ελλάδα πραγματοποιούνταν μόνο οδικές επιστροφές Αλβανών υπηκόων, ενώ οι θαλάσσιες επανεισδοχές από Λέσβο προς Τουρκία ανεστάλησαν στις 12/3/2020 (επίσημα 19/3/2020) με επίκληση από πλευράς Τουρκίας, της “προφύλαξης” από τον κορωνοϊό.
Μηταράκης: Έλεγχος του ΕΟΔΥ στην πλατεία Βικτωρίας
Τέλος, ο παριστάμενος υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Νότης Μηταράκης, τόνισε ότι για πρώτη φορά φέτος, μετά από πολλά χρόνια, οι αποχωρήσεις (2.700) ξεπερνούν τις αφίξεις (2.000), όταν πέρυσι είχαμε 16.000 καθαρές αφίξεις.
Αναφερόμενος στο ζήτημα της πλατείας Βικτωρίας στην Αθήνα, είπε ότι πράγματι, υπάρχει μια μικρή συγκέντρωση 60-70 ατόμων κάθε μέρα, ενώ προανήγγειλε ότι αύριο θα γίνει (υγειονομικός) έλεγχος από τον ΕΟΔΥ σε όλους όσοι είναι εκεί.