Η ενέργεια και η γεωπολιτική σταθερότητα αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο των διπλωματικών διεργασιών που αναπτύσσονται ανάμεσα στην Ελλάδα, στην Αίγυπτο και την Κύπρο. Στο πλαίσιο αυτό, η επικείμενη τριμερής Διάσκεψη που θα πραγματοποιηθεί στις 8 Ιανουαρίου στο Κάιρο θα εστιάσει, σύμφωνα με πληροφορίες, σε στρατηγικής σημασίας ενεργειακά έργα που θα επαναπροσδιορίσουν τον ρόλο της περιοχής στον παγκόσμιο χάρτη.
Η τριμερής Διάσκεψη πραγματοποιείται σε ανώτατο επίπεδο, καθώς θα συμμετάσχουν σε αυτήν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδη. Η χώρα μας προβάλλει ως κρίσιμος κόμβος για τη μεταφορά «πράσινης» ενέργειας προς την Ευρώπη, ενισχύοντας τη θέση της ως ενεργειακού κόμβου ολόκληρης της Ανατολικής Μεσογείου.
Ένα από τα πιο φιλόδοξα έργα που θα βρίσκεται στην ατζέντα της Διάσκεψης είναι το GREGY, η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου. Το έργο αυτό εισέρχεται σε μια κρίσιμη φάση, καθώς οι τεχνικές μελέτες θα καθορίσουν την τελική όδευση και το συνολικό κόστος της υλοποίησής του. Πάνω από 20 διεθνείς εταιρείες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον, ενώ οι οικονομικές προσφορές που θα κατατεθούν θα διασφαλίσουν την πιο αποδοτική διαδρομή του υποθαλάσσιου καλωδίου, καθώς και τα σημεία διασύνδεσης στις δύο χώρες.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης και ο αιγύπτιος υπουργός Ηλεκτρισμού δρ Mahmoud Esmat επιβεβαίωσαν σε πρόσφατη συνάντησή τους τη δέσμευσή τους για την επιτάχυνση του έργου. Οι διαχειριστές των δικτύων μεταφοράς ενέργειας, τόσο της Ελλάδας όσο και της Αιγύπτου, προχωρούν στη συμμετοχή τους στο έργο, ενώ ο αιγυπτιακός διαχειριστής EETC εξετάζεται ως μέτοχος, ενισχύοντας τη στρατηγική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών.
Τεχνικά και περιβαλλοντικά οφέλη
Το GREGY, με συνολικό προϋπολογισμό 4,2 δισ. ευρώ, θα μεταφέρει 3.000 MW «πράσινης» ενέργειας από την Αίγυπτο στην Ελλάδα, παραγόμενα από 9,5 GW Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (κυρίως μέσω αιολικών πάρκων που θα κατασκευαστούν στη βορειοαφρικανική χώρα), καλύπτοντας τις ανάγκες για βιώσιμη ενέργεια στην Ευρώπη. Το έργο προβλέπει ότι 1.000 MW θα καταναλώνονται εντός της Ελλάδας, ενώ τα υπόλοιπα θα εξάγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θα αξιοποιούνται για την παραγωγή «πράσινου» υδρογόνου.
Το υδρογόνο που θα παραχθεί από την Αίγυπτο προβλέπεται να αντικαταστήσει 4,5 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, μειώνοντας τις εκπομπές CO₂ κατά 10 εκατομμύρια τόνους. Αυτό το στοιχείο ενισχύει τη σημασία του έργου ως ενός από τα πιο φιλόδοξα περιβαλλοντικά εγχειρήματα στην περιοχή.
Το έργο GREGY αναμένεται να ενταχθεί στον κατάλογο PCI/PMI (Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενισχύοντας περαιτέρω τη γεωπολιτική του βαρύτητα. Με την Ευρώπη να αναζητά εναλλακτικές πηγές ενέργειας για να μειώσει την εξάρτησή της από τη Ρωσία, η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου αποκτά, όπως αντιλαμβάνεται κανείς, τεράστια ζωτική σημασία.