Έχει την ικανότητα η θρησκευτική πίστη και η προσευχή να βοηθήσει τον άνθρωπο να ζήσει περισσότερο ή ακόμη κι αν είναι ασθενής να ξεπεράσει πιο γρήγορα το πρόβλημα υγείας που αντιμετωπίζει; Η συντριπτική πλειοψηφία των επιστημονικών ερευνών απαντά πλέον ξεκάθαρα θετικά.
Στο πανεπιστήμιο του Harvard υπάρχει πλέον πρόγραμμα υπό τον τίτλο «Υγεία, θρησκεία και πνευματικότητα». Παρόμοιες ιατρικές κατευθύνσεις βρίσκει κανείς στα περισσότερα από τα μισά ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα των ΗΠΑ, ενώ αξιόπιστες επιστημονικές έρευνες έχουν γίνει και από γιατρούς στη χώρα μας.
Το συμπέρασμα είναι παντού το ίδιο: η τακτική παρακολούθηση θρησκευτικών τελετών (π.χ. της θείας λειτουργίας) και η προσευχή, βελτιώνουν το προσδόκιμο επιβίωσης και το επίπεδο των ανοσολογικών αποκρίσεων, ασκεί ευνοϊκή επίδραση στα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης, βοηθάει στην καταπολέμηση της κατάθλιψης, μειώνει τις εισαγωγές στο νοσοκομείο από οξέα επεισόδια με παράλληλα μειώνει τον χρόνο νοσηλείας. Ενίοτε δε, αποτρέπει τον άνθρωπο από τον αλκοολισμό και τη χρήση ναρκωτικών ουσιών. Σε πολλούς γιατρούς μάλιστα (όπως π.χ. της Mayo Clinic) δίνεται η οδηγία, όταν λαμβάνουν το αρχικό ιστορικό ενός ασθενούς να καταγράφουν και τον βαθμό θρησκευτικότητάς τους.
Όπως αναφέρει ο επιδημιολόγος του πανεπιστημίου Baylor των ΗΠΑ, δρ. Jeff Levin στο πρόσφατο βιβλίο του «God, Faith, and Health: Exploring the Spiritual-Healing Connection» («Θεός, Πίστη και Yγεία: Eρευνώντας την Πνευματική – Iαματική σχέση») που κάνει αναφορά στα αποτελέσματα εκατοντάδων ακαδημαϊκών μελετών, «οι αποδείξεις για τα ευεργετικά αποτελέσματα της θρησκευτικής πίστης είναι πλέον πάρα πολλά και δεν μπορούν να αγνοηθούν».
Οι θρησκευόμενοι ζουν έως και 7 χρόνια παραπάνω
Οι θρησκευόμενοι φαίνεται ότι για παράδειγμα στις Ηνωμένες Πολιτείες ζουν κατά μέσο όρο έως και επτά χρόνια περισσότερο από τον μέσο όρο ζωής των Αμερικανών. Μια άλλη έρευνα του Human Population Laboratory («Εργαστηρίου Ανθρώπινου πληθυσμού» της Καλιφόρνιας παρακολουθούσε επί 28 χρόνια 5.000 ανθρώπους.
Τα στοιχεία έδειξαν ότι το ποσοστό θανάτων εκείνων που εκκλησιαζόταν συχνά, ήταν 23% μικρότερο σε σχέση με εκείνων που δεν πήγαιναν στην εκκλησία.
Άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι όσοι μετέχουν σε θρησκευτικές τελετές, έχουν λιγότερες πιθανότητες να νοσήσουν από τις τρεις συχνότερες ασθένειες των ΗΠΑ (και του δυτικού κόσμου γενικότερα): καρδιακά, καρκίνο και υπέρταση.
Τι έδειξε μελέτη σε ασθενείς που υποβλήθηκαν σε επέμβαση ανοικτής καρδιάς
Ακόμη κι αν ασθενήσει κάποιος βαριά όμως, η πίστη του μπορεί να συμβάλει στη σωτηρία του. Για παράδειγμα, ερευνητές του Dartmouth Medical School, που αποτελεί την τέταρτη παλαιότερη σχολή στις ΗΠΑ μελέτησαν την πορεία 232 ασθενών που είχαν υποβληθεί σε επέμβαση ανοιχτής καρδιάς. Έξι μήνες μετά το χειρουργείο, το ποσοστό θανάτων εκείνων που είχαν δηλώσει ότι είναι «από λίγο έως καθόλου» θρησκευόμενοι ήταν 11%.
Αντίθετα απ’ όσους είχαν δηλώνει «βαθιά θρησκευόμενοι» δεν είχε πεθάνει κανείς. Αυτά τα ευρήματα είναι όμοια με μια αντίστοιχη μελέτη που έκαναν τα πανεπιστήμια Harvard και Yale σε 400 ασθενείς.
Με την προσευχή υπάρχει απόκριση χαλάρωσης του οργανισμού
Ο δρ. Herbert Benson, καρδιοχειρουργός στη Ιατρική Σχολή του Harvard υπογραμμίζει πως κατά τη διάρκεια περιόδων προσευχής, ανάγνωσης της Βίβλου ή διαλογισμού, υπάρχει μια απόκριση χαλάρωσης του οργανισμού.
Εκείνες τις στιγμές, ο μεταβολισμός του σώματος μειώνεται, ο καρδιακός ρυθμός επιβραδύνεται, η αρτηριακή πίεση φθίνει και η αναπνοή μας γίνεται πιο ήρεμη. Κατά τον ίδιο, περισσότερες από τις μισές επισκέψεις σε γιατρούς οφείλονται σε ασθένειες που διαμαρτύρονται ότι πάσχουν από κατάθλιψη, υψηλή αρτηριακή πίεση, έλκη και ημικρανίες.
Επίσης, σε μια επιστημονικά και στατιστικά πολύ προσεγμένη μελέτη της περίφημης «Nurses’ Health Study» που βασίστηκε σε 74.534 γυναίκες, το αποτέλεσμα ήταν εξίσου εντυπωσιακό. Οι ερευνητές κατέληξαν στο γεγονός ότι «οι γυναίκες που εκκλησιάζονται συχνά έχουν στατιστικά σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας από καρδιαγγειακά νοσήματα και καρκίνους».
Οι συγγραφείς καταλήγουν στο ότι «η θρησκεία και η πνευματικότητα πιθανόν να είναι μια υποεκτιμημένη πηγή που οι γιατροί πρέπει να εξερευνήσουν μαζί με τους ασθενείς τους, ανάλογα με την περίπτωση».
Σε ποιους λόγους αποδίδονται τα ευεργετικά αποτελέσματα
Ποιοι είναι όμως οι κύριοι λόγοι που η πνευματικότητα βοηθάει την υγεία; Καταρχάς οι έντονες θρησκευτικές πεποιθήσεις οδηγούν τον πιστό να έχει μια λιγότερο ριψοκίνδυνη ζωή. Ακολουθεί έναν πιο υγιεινό διατροφολόγιο (π.χ. μέσω της νηστείας και της συχνής αποφυγής κρέατος).
Αρκετοί δε, αντιμετωπίζουν τη ζωή ως δώρο από τον Θεό που θα πρέπει να το προσέχουμε όσο περισσότερο μπορούμε, σε όλες τις εκφάνσεις μας (ακόμη π.χ. και με το να μην τρέχουμε οδηγώντας το αυτοκίνητό ή τη μοτοσυκλέτα).
Παράλληλα από ψυχολογικής απόψεως οι πιστοί αντιμετωπίζουν με μεγαλύτερη αισιοδοξία τις καταστάσεις ενώ εκτιμούν ότι υπάρχει μετά θάνατον ζωή, κάτι που τους μειώνει το άγχος στην παρούσα.
Συν τοις άλλοις, οι ιεροί ναοί ενισχύουν την κοινωνική αλληλεπίδραση, καθώς επίσης και τις σχέσεις αλληλοϋποστήριξης και αλληλεπίδρασης μεταξύ των ανθρώπων που επίσης λειτουργεί πολύ θετικά.
Καθηγητής Λινός: Η θρησκευτικότητα λειτουργεί θεραπευτικά
Αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα βρίσκονται σε εξέλιξη διαδραστικά μαθήματα υπό τον τίτλο «Υγεία και Θρησκεία» υπό τον ομότιμο καθηγητή χειρουργικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και λέκτωρ του Harvard Medical School Δημήτρη Λινό και μια σειρά καταξιωμένους επιστήμονες που έχουν ανοίξει αυτή ακριβώς τη συζήτηση, περί της θεραπευτικής ιδιότητας που έχει η θρησκευτικότητα.
Σύμφωνα με τον κ. Λινό, «σκοπός είναι να ευαισθητοποιηθούν οι φοιτητές της Ιατρικής, οι γιατροί όλων των ηλικιών και ειδικοτήτων, και κάθε ενδιαφερόμενος. για τον θεραπευτικό ρόλο που μπορεί να παίξει η θρησκευτικότητα στην υγεία όλων μας».
Το ίδιο πρόσωπο ασκούσε την ιατρική και την πνευματική εξουσία
Είναι γεγονός ότι εάν ανατρέξουμε στα βάθη των αιώνων θα διαπιστώσουμε ότι ανέκαθεν υπήρχε στενή σχέση μεταξύ θρησκείας και ιατρικής σε όλους τους λαούς και πολιτισμούς του πλανήτη.
Μάλιστα στην πορεία της ανθρωπότητας υπήρχαν περίοδοι που το ίδιο πρόσωπο ασκούσε παράλληλα την ιατρική και την πνευματική εξουσία (κλασσική περίπτωση ήταν ο μάγος της φυλής).
Αυτή η σχέση μεταξύ ιατρικής και θρησκείας ήταν αρκετά στενή επίσης στον Ιουδαϊσμό και στον Χριστιανισμό. Τη βρίσκουμε μάλιστα έντονη και στο πρόσωπο του ίδιου του Ιησού Χριστού. Όπως αναφέρουν τα ιερά Ευαγγέλια, αρκούσε το άγγιγμά Του και μόνο, για να θεραπεύσει εκ γενετής τυφλούς, κωφούς, βουβούς, δαιμονισμένους και επιληπτικούς.
