Αν τρομάζαμε και φοβόμασταν και μόνο που τα ακούγαμε και τα βλέπαμε σε τηλεοράσεις, ραδιόφωνα και ίντερνετ από τους ασφαλείς καναπέδες μας, εκείνοι που βρίσκονταν μέσα στο «στόμα του λύκου» πως να ένιωθαν άραγε; Γιατί εμείς νιώθαμε ότι εδώ διαμείβεται κάτι που όχι απλώς δεν συνάδει με σύγχρονο κράτος, αλλά με κάτι το οποίο ρέπει προς το έγκλημα απέναντι σε αθώους πολίτες.
Σήμερα, έξι μέρες μετά το γεγονός τι σκέφτονται αυτοί οι άνθρωποι; Τους λένε κάτι τα 2000 ευρώ που θα τους δώσει με απόφαση πρωθυπουργού η Αττική Οδός; Αυτά και αρκετά ακόμα ρωτήσαμε εγκλωβισμένους που βρέθηκαν την μαρτυρική Δευτέρα της 24ης Ιανουαρίου 2022 στην Αττική Οδό αλλά και δικηγόρους που θα ριχτούν στη μάχη της υπεράσπισής τους.
Ο Θανάσης Μαλλιαρός, 39 ετών, εργάζεται ως υπεύθυνος προγράμματος σε μια αεροπορική εταιρεία. Την Δευτέρα 24 Ιανουαρίου, η βάρδια του ήταν 09.00 με 15.00. «Στις 09.00 είχα ήδη φτάσει στο αεροδρόμιο» ξεκινάει να μας αφηγείται και συνεχίζει: «Είχα επιλέξει την Βάρης- Κορωπίου και έφτασα στο αεροδρόμιο με ηλιοφάνεια. Στις 11.00 ο υπεύθυνος μας ενημερώνει ότι καλύτερα να φύγουμε γιατί έχει αρχίσει ο χιονιάς».
Σύντομη παρένθεση: Ο Θανάσης όπως και πολλοί άλλοι εργαζόμενοι του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα φεύγουν από τις δουλειές τους πολύ πριν την κανονική λήξη της εργασίας τους, αφού οι εργοδότες βλέπουν πως υπάρχει ο κίνδυνος να εγκλωβιστούν. Αυτό το μαζικό «πέταγμα» των οχημάτων στους δρόμους την ώρα της πυκνής χιονόπτωσης, είναι ένας βασικός παράγοντας που οδήγησε ή/και επιβάρυνε στο πολλαπλάσιο την κατάσταση με τους φρακαρισμένους δρόμους, δεδομένου ότι εκείνη την ώρα είχαν ήδη φτάσει «στο κόκκινο» τόσο η Εθνική Οδός από την Μεταμόρφωση και μετά αλλά και η Αττική Οδός.
Ο περιφερειάρχης Αττικής, Γιώργος Πατούλης, ο οποίος έχει εισπράξει το μεγαλύτερο «κατηγορώ» της κυβέρνησης για το χάος που προκλήθηκε σε δρόμους όπως η Μεσογείων και η Κατεχάκη, για τους οποίους υπεύθυνη είναι η Περιφέρεια, αλλά και την οργή του κόσμου για την έλλειψη εκχιονιστικών μηχανημάτων στους δρόμους, σημείωνε τα εξής μιλώντας εκείνη την ημέρα στο Newsbeast– «Αν η απόφαση που πάρθηκε για τα κλειστά σχολεία είχε εφαρμοστεί και αλλού, δεν θα ήμασταν σε αυτή την κατάσταση. Εμείς υπακούσαμε στις επιστημονικές απόψεις. Η σωστή κατάσταση θα ήταν λίγη κίνηση στους δρόμους για να κάνουν και οι αλατιέρες σωστά τη δουλειά τους».
Το αν αυτή η απάντηση είναι ικανοποιητική ή όχι κρίνεται από τους πολίτες, οι αιχμές πάντως του περιφερειάρχη στο γιατί δεν κηρύχθηκε η Δευτέρα 24/01/2022 ημέρα αργίας, αλλά η επόμενη και η παραεπόμενη της σφοδρής χιονόπτωσης, είναι κάτι που συζητήθηκε ευρέως όπως και η…«με ένα στόμα-μια φωνή» τοποθέτηση όλων ανεξαρτήτως των μετεωρολόγων ότι οι ίδιοι είχαν προειδοποιήσει ήδη πέντε ημέρες νωρίτερα για το τι θα συνέβαινε την Δευτέρα.
Πίσω, στην αφήγηση του Θανάση, ο ίδιος θυμάται πως βρέθηκε τελικά μέσα στο «στόμα του λύκου»: «επέλεξα να γυρίσω σπίτι ξανά μέσω Βάρης- Κορωπίου. Σε μια διασταύρωση πέφτω σε ατελείωτη κίνηση. Εκεί ήταν και ένας κούριερ, ο οποίος έχει κατέβει από το μηχανάκι του και έκανε τον τροχονόμο. Είχε αυτοβούλως εκθέσει τον εαυτό στο χιόνι. Εκείνη τη στιγμή έχω λοιπόν την φαεινή ιδέα να επιλέξω αυτό που θεωρείται ο πιο σύγχρονος και ανοιχτός πάντα δρόμος της Ελλάδας, την Αττική Οδό.
Όταν μπαίνω στις 11.30, το οδόστρωμα είναι πεντακάθαρο και ολόμαυρο. Για λίγα λεπτά όλα φαίνονται καλά. Η κίνηση αρχίζει να γίνεται έντονη μετά την γέφυρα της Κάντζας. Την περνάω σημειωτόν και φτάνω μέχρι το σημείο που κάνουμε δεξιά για περιφερειακό Υμηττού. Εκεί, ένας αστυνομικός μας βάζει στην άκρη, όσους μπορούσε, για να περνάνε υποτίθεται τα γκρέιντερ. Να σημειώσω ότι πίσω μου είχα εκείνη τη στιγμή ένα γκρέιντερ, αλλά έκτοτε δεν ξαναφάνηκε κανένα άλλο.
Σε αυτή τη θέση, έμεινα ακούνητος από τις 12.30 μέχρι τις 09.30 την επόμενη μέρα. Άφαντη παρέμεινε όλη αυτή την ώρα η ομάδα επιτήρησης δρόμων της Αττικής Οδού. Στις 21.30 μόνο εμφανίστηκε ένας υπάλληλος, φορώντας το ειδικό γιλέκο και ένας οδηγός τον πήρε στο κυνήγι.
Οι εγκλωβισμένοι μιλούσαμε λίγο μεταξύ μας. Ήμασταν σα χαμένοι, τα πρόσωπά όλων ήταν αποσβολωμένα. Πολλοί έβγαιναν για να κάνουν την ανάγκη τους έξω στη φύση και ξανά μέσα στο αυτοκίνητο.
Όλες αυτές τις ώρες, ούτε ένας υπάλληλος από οποιαδήποτε υπηρεσία δεν ήρθε να κοιτάξει μέσα από το τζάμι μου, για να δει αν ζω ή αν έχω πεθάνει. Για πολλές ώρες σκεφτόμουν με την αγαθοσύνη που με διακρίνει σαν άνθρωπο. Πίστευα ότι θα μας…απελευθέρωναν. Το απόγευμα, όταν έπιασε η νέα χιονόπτωση κατάλαβα ότι δεν θα μας βοηθήσει κανείς.
Όμως, εκείνο το βράδυ, δεν έπρεπε κανείς, ούτε από την Αττική Οδό, ούτε από τον κρατικό μηχανισμό να πέσει για ύπνο. Έπρεπε να είναι εκεί μέσα στην κόλαση μαζί μας και να προσπαθούν να ανοίξουν τον δρόμο έστω και με τα χέρια τους.
Από τις 02.00 μέχρι τις 05.00 ο καιρός ήταν υπέροχος. Βγήκα έξω από το αυτοκίνητο και ούτε σύννεφα δεν είχε. Μάλιστα, λόγω του πολύ λευκού χιονιού η απόκοσμη εικόνα έδινε την αίσθηση της ημέρας.
Την ίδια στιγμή, στο αντίθετο ρεύμα προς αεροδρόμιο και εκχιονιστικά βλέπαμε και αλατιέρες. Μια παρανοική κατάσταση όταν το πρόβλημα ήταν σε εμάς.
Η γυναίκα μου έπαιρνε όλο το βράδυ την πυροσβεστική και της έλεγαν ότι απασχολεί την γραμμή…. Σε ένα άλλο τηλεφώνημα της είπαν: “κυρία μου η Αττική Οδός ανήκει σε ιδιώτη και δεν αποτελεί προτεραιότητα” την ώρα που τους εξηγούσε ότι είμαι χωρίς τηλέφωνο, χωρίς φαγητό και νερό.
Πήρα κι εγώ κάποια στιγμή το 112. Με παρέπεμψαν στο 100. Το 100 μου είπε να ενημερώσω την τροχαία… Άκουγα λοιπόν ραδιόφωνο και είχα και την θέρμανση ανοιχτή αλλά με μικρή ένταση, γιατί στις 00.00 είχα λίγο παραπάνω από το μισό ντεπόζιτο γεμάτο. Έπρεπε να επιλέξω ανάμεσα σε θέρμανση και ραδιόφωνο και επέλεξα το δεύτερο για να μπορώ να ξέρω τι γίνεται και αν θα μας σώσουν.
Το μόνο που είχα μέσα στο αυτοκίνητο ήταν έξι μπισκότα. Μέχρι το βράδυ είχα φάει αργά-αργά τα τέσσερα και τα δύο τα κρατούσα σαν πολεμοφόδια μέχρι τελευταία στιγμή. Δεν είχα καθόλου νερό. Επί 24 ώρες δεν ήπια καθόλου νερό. Δεν ξέρω για ποιο λόγο, αλλά δεν ένιωσα την αίσθηση της δίψας. Και για άγνωστο λόγο δεν ένιωσα και την ανάγκη της τουαλέτας. Τώρα καταλαβαίνω ότι πέρασα σοκ γιατί σήμερα που μπήκα ξανά στο αυτοκίνητο έτρεμα για το πως θα βγω έξω στο κρύο.
Κοιμήθηκα στο πλάι, χωρίς θέρμανση και χωρίς να τολμάω να βάλω την πλάτη μου στην πόρτα γιατί μια-δύο φορές που συνέβη αυτό είχα αμέσως την αίσθηση πως βρίσκομαι έξω στο χιόνι.
Στις 09.30 την επόμενη μέρα έμεινα και από καύσιμα και από μπαταρία. Άρχισα να σκέφτομαι ότι έτσι όπως πάω θα πλησιάσω το θάνατο και σταμάτησα να παίζω με την όλη κατάσταση.
Εγκατέλειψα το αυτοκίνητό μου. Οι περισσότεροι γύρω μου το είχαν ήδη κάνει. Πολλοί πηδούσαν τη μάντρα του προαστιακού. Αυτό έκανα και εγώ, περπάτησα στις ράγες και βρέθηκα στην πλατφόρμα των επιβατών. Το χιόνι έφτανε μέχρι το γόνατο μου και μέχρι τη μέση του αυτοκινήτου μου.
Την επόμενη μέρα το μεσημέρι, στις 12.00 πήγα να πάρω το αυτοκίνητό μου. Τότε ήταν όλοι στο σημείο- και ΕΜΑΚ και στρατός… και όλοι αυτοί να μου λένε να προσέχω που πατάω για να μην πέσω! Σιγά σιγά πήρα το αμάξι και το οδήγησα στο συνεργείο. Ούτε μπαταρία είχα, ούτε υαλοκαθαριστήρες».
Οι σκέψεις του Θανάση για την αποζημίωση των 2.000 ευρώ
«Μια βουλευτής τόλμησε να πει πως για τους οδηγούς που δεν έχουν αλυσίδες πρέπει να βγουν ορδές τροχονόμων να τους γράψουν» λέει ακόμα οργισμένος ο Θανάσης και προσθέτει: «Be my guest λέω εγώ. Να βγουν, 1.000 φορές να βγουν, να βλέπαμε και εμείς πια πως είναι αυτοί οι άνθρωποι της τροχαίας. Δεν θα απολογηθώ που μπήκα στην Αττική Οδό και δεν θα απολογηθώ που γυρνούσα από τη δουλειά μου.
Τα 2000 ευρώ που μου δίνουν, μου είναι αδιάφορα. Βλέπω μια νόρμα από τον πρωθυπουργό. Όταν τα βρίσκει σκούρα να χαρτζιλικώνει τον κόσμο. Δεν εμβολιάζονται οι νέοι; Πάρε δωρεάν giga και 100 ευρώ. Θέλουν να κάνουν αγωγές οι οδηγοί; Πάρτε 2.000 ευρώ. Δεν θέλετε να εμβολιαστείτε οι συνταξιούχοι; Σου κόβω 50 ευρώ. Πρέπει να πληρώσουν αυτό που συνέβη με άλλο τρόπο και όχι χρηματικό. Στην δουλειά μου ο, τι και αν συμβεί την “πληρώνει” αυτός που είναι πάνω από όλους, αυτός που επιλέγει τους υπόλοιπους.
Όσο για τις 2.000 ευρώ δεν ξέρω τι θα κάνω ακόμα με αυτό. Ξέρω βέβαια σίγουρα πως ζω σε μια χώρα όπου το δικαστικό σύστημα είναι πιο αργό….και από τον θάνατο. Δεν ξέρω επίσης αν μπορώ να ανταπεξέλθω στα δικαστικά έξοδα. Παρόλα αυτά, με εξοργίζει το ότι έχουμε να κάνουμε με ένα κράτος που μπορεί να σε οδηγήσει στο θάνατο στον πιο σύγχρονο ελληνικό αυτοκινητόδρομο».
«Μας μοίραζαν κρέμες χωρίς κουταλάκια»
Παρόμοια είναι και η αφήγηση της 35χρονης Αγγελικής Μπουσιούτα, η οποία βρέθηκε και αυτή εγκλωβισμένη για αμέτρητες ώρες στην Αττική Οδό. Η ίδια πήγαινε σε ένα ραντεβού για προγραμματισμένη επέμβαση στον γιατρό της σε ένα ιδιωτικό νοσοκομείο στο Μαρούσι. Μαζί με τον άντρα της έμεινε εγκλωβισμένη στην Αττική Οδό από τις 11.00 μέχρι τις 2.15 τα ξημερώματα της Τρίτης.
Η Αγγελική έμεινε σε ένα από τα τούνελ της Αττικής Οδού, εκεί όπου κατά την ίδια τουλάχιστον οι εγκλωβισμένοι οδηγοί ένιωθαν πολύ λιγότερο την παγωνιά. «Βλέπαμε τα αυτοκίνητα έξω από το τούνελ, να σκεπάζονται σταδιακά από το χιόνι και τρομάζαμε» μας λέει η ίδια και συνεχίζει: «Κάποιοι στιγμή, φαντάροι μας έφεραν να φάμε κρέμες αλλά κουταλάκια δεν είχαν να μας δώσουν! Βγάλαμε τα καπάκια από τα εμφιαλωμένα νερά και αρχίσαμε να τρώμε μικρές μπουκιές με αυτόν τον τρόπο».
Στις 02.15 και ενώ η Αγγελική με τον σύζυγό της προσπαθούν να κοιμηθούν λίγο, πυροσβέστες τους χτυπούν το τζάμι του αυτοκινήτου και τους ρωτούν αν θέλουν να τους ακολουθήσουν μέχρι ένα ξενοδοχείο που έδινε στους πολίτες για εκείνο το βράδυ η Πολιτική Προστασία. Η Αγγελική με τον σύζυγό της μπήκαν σε ένα mini bus της Πυροσβεστικής. Στην πλατεία Καραϊσκάκη ζήτησαν από τον οδηγό να τους πετάξει μέχρι τη Λιοσίων και στο τέλος από εκεί πήραν ταξί. Έφτασαν σπίτι τους λίγο πριν τις 06.00.
Η ίδια μας λέει πως όσην ώρα παρέμειναν στην Αττική Οδό αναγκάστηκε να κάνει τις ανάγκες της τουαλέτας στο αυτοκίνητο σε σακούλες και ποτήρια. «Ο κόσμος μέσα στο τούνελ αντάλλασσε τσιγάρα και φορτιστές» εξιστορεί η Αγγελική και τονίζει: «Πιο πολύ από όλα με σόκαρε μια μαμά που είχε βγει από το αμάξι και πήγαινε το μωρό της πάνω-κάτω στο τούνελ για να το κρατήσει ήρεμο.
Όσο για το ποσό των 2000 ευρώ, αυτό που με ενοχλεί είναι ότι θεωρούν ότι η ζωή μου αξίζει τόσο- 2000 ευρώ. Από την άλλη δεν είμαι σίγουρη αν αξίζει να ταλαιπωρηθώ επί σειρά ετών για να πάρω μερικές χιλιάδες ευρώ παραπάνω. Έχω μπλέξει στο παρελθόν με ανάλογο δικαστήριο και δεν δικαιώθηκα ποτέ. Το κράτος δεν είναι ποτέ μαζί σου. Όμως, με έχει πιάσει το γαμώτο που ποντάρουν στο δισταγμό μας απέναντι στην ανάλγητη ελληνική δικαιοσύνη».
Τι λένε οι δικηγόροι που έχουν αναλάβει τέτοιες υποθέσεις
Η ίσως για πρώτη φορά στα χρονικά ανακοίνωση ενός πρωθυπουργού, την επόμενη μέρα της τραγωδίας, πως μια μεγάλη εταιρεία κάνει δεκτό το αίτημα του, να αποζημιωθεί κάθε εγκλωβισμένο όχημα με € 2000 προκάλεσε την επόμενη μέρα την αντίδραση του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών.
Όπως σημείωνε στην ανακοίνωση του ο ΔΣΑ: «Οι δικηγόροι δηλώνουν έτοιμοι να σταθούν αρωγοί στους πληγέντες. Η οριζόντια και συμβολική παροχή ποσών, στα πλαίσια, προφανώς, της πολιτικής διαχείρισης του προβλήματος δεν μπορεί να υποκαταστήσει την αποζημιωτική ευθύνη, που υπέχουν τόσο το Δημόσιο και οι ΟΤΑ, όσο και οι ιδιωτικές εταιρίες».
«Δεν είναι όλες οι περιπτώσεις ίδιες» ξεκαθαρίζει στο Newsbeast η δικηγόρος και ποινικολόγος Ιωάννα Παναγοπούλου, η οποία έχει ήδη αναλάβει δεκάδες πολίτες που θα κινηθούν δικαστικά εναντίον της Αττικής οδού αλλά και άλλων δημόσιων υπηρεσιών και φορέων. Όπως προσθέτει: «Υπάρχουν βέβαια περιπτώσεις που μπορούν να ομαδοποιηθούν. Το ενδιαφέρον μας όμως δεν πρέπει να στρέφεται μόνο στις αξιώσεις από την Αττική Οδό. Υπάρχουν συμπολίτες μας που εγκλωβίστηκαν σε άλλους δρόμους της Αττικής, άνθρωποι με πολύ σοβαρά προβλήματα που κινδύνεψε η υγεία και η ζωή τους. Υπάρχουν συμπολίτες μας οι οποίοι στερήθηκαν για μέρες το ηλεκτρικό ρεύμα. Άλλοι που εγκλωβίστηκαν στα τρένα.
Δυστυχώς, η ανακοίνωση για τα 2000 ευρώ αφορά μόνο στην Αττική Οδό. Η προσφυγή στη δικαιοσύνη λοιπόν θα καλύψει όλες τι παραπάνω περιπτώσεις. Αλλά ακόμα και για αυτή τη συμφωνία που έκανε ο πρωθυπουργός με την Αττική Οδό έχει και αυτή τα προβλήματά της αφού είναι αποζημίωση ανά όχημα και όχι ανά εγκλωβισμένο. Τι θα γίνει για τα άτομα που κινούνταν με ταξί ή με εταιρικά oχήματα; Θα χρειαστούν διευκρινίσεις. Είναι πολλά τα κενά αυτής της απόφασης. Δεν είναι η πρώτη φορά πάντως που ο κόσμος θα κινηθεί μαζικά εναντίον του κράτους, κάτι αντίστοιχο έκαναν και οι παθόντες στο Μάτι. Η διαφορά τώρα είναι ότι τα άτομα είναι πάρα πολλά και πολλές και διαφορετικές είναι και οι πηγές του προβλήματος- κίνηση, δρόμοι, ρεύμα, τρένα…»
Άλλη δικηγόρος που μίλησε στο Newsbeast μας είπε πως και η ίδια έχει δεχθεί κρούσεις από ανθρώπους που ερευνούν το ενδεχόμενο να μην αρκεστούν στα 2000 ευρώ.
Η ίδια μας είπε ακόμα πως πολλοί συνάδελφοι της αναζητούν οι ίδιοι να βρουν ανθρώπους που ταλαιπωρήθηκαν για να τους εξηγήσουν τι μπορούν να διεκδικήσουν. Σύμφωνα με την ίδια όλα θα κριθούν ανά περίπτωση. «Για να το καταλάβετε- ένας από τους ανθρώπους που με προσέγγισε είναι 81 ετών και η σύζυγος του, λίγο μικρότερη, μόλις έφευγε εκείνη την ημέρα με ταξί από ένα νοσοκομείο όπου είχε κάνει επέμβαση καταρράκτη στα μάτια. Οι άνθρωποι που απευθυνθήκαν σε εμένα, όταν συνάντησαν κάποια στιγμή ένα περιπολικό με αστυνομικούς και τους ρώτησαν “πώς θα φύγουμε από εδώ;” η απάντηση που πήραν ήταν “δεν ξέρουμε”.
Όταν βγήκαν έξω να περπατήσουν, οι ηλικιωμένοι αυτοί άνθρωποι έπεσαν μέσα στο χιόνι και δεν είχαν καμία βοήθεια. Ανάλογου μεγέθους πρόβλημα έχω και σε δύο άλλες περιπτώσεις. Εκεί, αν οι παραπάνω άνθρωποι κινηθούν τελικά δικαστικά, θα κάνω μια κοινή αγωγή εξηγώντας τι έπαθε ο καθένας τους. Κάποιος όμως που δεν αντιμετωπίζει για παράδειγμα πρόβλημα υγείας, δύσκολα τα δικαστήρια θα του επιδικάσουν κάτι παραπάνω. Για εμένα, αυτά τα 2000 ευρώ αφορούν την ψυχική οδύνη. Σε κάθε περίπτωση, οι δικηγόροι πρέπει να είμαστε ορθολογικοί και να έχουμε τη στάση που θα έχει και ένας δικαστής. Πρέπει να μιλήσουμε με ειλικρίνεια στους ανθρώπους για τις πιθανότητες επιτυχίας που έχουν για ο, τι αξιώσουν. Η εμπειρία μου δείχνει ότι τα δικαστήρια για ψυχική οδύνη τείνουν να εκδικάζουν μικρά ποσά. Και την ίδια στιγμή υπάρχουν και άλλα που μπορεί να ζητήσει ένας πολίτης που δεν έπαθε κάτι πολύ σοβαρό, αλλά από την άλλη δεν ήθελε να μείνει και εγκλωβισμένος επί μια ολόκληρη μέρα φοβούμενος για τη ζωή του. Ένα αίτημα ενός τέτοιου πολίτη μπορεί να είναι για παράδειγμα η δωρεάν, μέχρι το τέλος της ζωής του χρήση του συγκεκριμένου αυτοκινητόδρομου».
Αν θελήσει ποτέ να ξαναμπεί εκεί μέσα προσθέτουμε εμείς…
- Κεντρική φωτογραφία του θέματος: Γιάννης Κέμμος
