Σαν σήμερα 11 Μαρτίου: Η ακροδεξιά βομβιστική επίθεση στον κινηματογράφο «Έλλη» το 1978

Newsroom

Σάββατο 11 Μαρτίου 1978, ώρα 21:35. Η αίθουσα του κινηματογράφου «Έλλη», στην οδό Ακαδημίας, ήταν γεμάτη. Περίπου 100 θεατές είχαν συγκεντρωθεί για να παρακολουθήσουν το σοβιετικό αντιναζιστικό δράμα «Ουράνιο Τόξο» του Μαρκ Ντονσκόι, μια ταινία που αποτύπωνε τη φρίκη της ναζιστικής κατοχής στην Ουκρανία. Κανείς τους δεν περίμενε ότι εκείνη η βραδιά θα κατέληγε σε εφιάλτη.

Ξαφνικά, μια εκκωφαντική έκρηξη διακόπτει την προβολή. Μια βόμβα, τοποθετημένη κάτω από τα καθίσματα, εκρήγνυται με τρομακτική δύναμη. Πανικός, ουρλιαχτά, αίματα. Δεκαοκτώ θεατές τραυματίζονται – οι τρεις σοβαρά. Ο άνθρωπος που καθόταν ακριβώς πάνω από τον εκρηκτικό μηχανισμό χάνει και τα δύο του πόδια, αλλά καταφέρνει να επιβιώσει. Οι δρόμοι γύρω από τον κινηματογράφο γεμίζουν με ασθενοφόρα, περιπολικά και πυροτεχνουργούς.

Η βόμβα είχε γόμωση από δυναμίτιδα αναμεμιγμένη με ρινίσματα σιδήρου, ώστε να προκαλέσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη καταστροφή. Το χτύπημα αποδίδεται αμέσως στην ακροδεξιά τρομοκρατία. Οι αρχές διαπιστώνουν ότι δεν πρόκειται για τυχαία ενέργεια, αλλά για οργανωμένη επίθεση από φανατικούς αντικομμουνιστές, που είχαν βάλει στο στόχαστρο την προβολή μιας σοβιετικής ταινίας.

Τρεισήμισι μήνες αργότερα, στις 20 Ιουνίου 1978, μια νέα βόμβα εκρήγνυται στον κινηματογράφο «Ρεξ», όπου προβαλλόταν η σοβιετική ταινία «Ο πόλεμος σε όλα τα μέτωπα». Δεκαπέντε ακόμη άνθρωποι τραυματίζονται. Τα κοινά χαρακτηριστικά των δύο επιθέσεων δεν αφήνουν καμία αμφιβολία: πίσω από τις εκρήξεις βρίσκεται η ίδια ακροδεξιά ομάδα.

Λίγες εβδομάδες αργότερα, συλλαμβάνονται εννέα άτομα, ανάμεσά τους και ο Νίκος Μιχαλολιάκος, μετέπειτα αρχηγός της Χρυσής Αυγής. Τα δημοσιεύματα της εποχής μιλούν για «εκτελεστικά όργανα μεγάλης οργανώσεως». Τελικά, μόνο τέσσερις κατηγορούμενοι παραπέμπονται σε δίκη, ενώ οι ποινές που τους επιβάλλονται είναι εξαιρετικά επιεικείς. Το κεντρικό δίκτυο πίσω από τις τρομοκρατικές επιθέσεις δεν αποκαλύπτεται ποτέ.

Οι βομβιστικές επιθέσεις στους κινηματογράφους «Έλλη» και «Ρεξ» σημάδεψαν τη μεταπολιτευτική Ελλάδα και υπενθύμισαν ότι η πολιτική βία δεν είχε εκλείψει. Σήμερα, περισσότερο από 45 χρόνια μετά, η τρομοκρατία της ακροδεξιάς παραμένει μια σκοτεινή πτυχή της ελληνικής ιστορίας, που δεν πρέπει να ξεχαστεί.

Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο

1669: Εκρήγνυται η Αίτνα, προκαλώντας το θάνατο 15.000 ανθρώπων.

1822: Κηρύσσεται η επανάσταση στη Χίο. Ο Λυκούργος Λογοθέτης με 2.500 Σαμιώτες και ο Μπουρνιάς με 150 Χιώτες που ήταν στη Σάμο, αποβιβάζονται στη Χίο και πολιορκούν την εντός του φρουρίου τουρκική φρουρά. Είκοσι μέρες αργότερα η Σφαγή της Χίου θα συγκλονίσει τον κόσμο.

1901: Εγκαινιάζεται το μετρό στο Παρίσι.

1912: Το Κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελευθέριου Βενιζέλου αναδεικνύεται ξανά νικητής των ελληνικών βουλευτικών εκλογών.

1918: Το πρώτο περιστατικό ισπανικής γρίπης καταγράφεται στις ΗΠΑ. Θα εξελιχθεί σε θανατηφόρα πανδημία, με τους νεκρούς να υπολογίζονται παγκοσμίως σε 20 – 40 εκατομμύρια τη διετία 1918 – 1919.

1938: Ο Αδόλφος Χίτλερ εξαναγκάζει να παραιτηθεί τον αιχμάλωτό του καγκελάριο της Αυστρίας, Κουρτ Σούσνιγκ, ενώ την ίδια νύχτα οι γερμανικές φάλαγγες κυριεύουν τη χώρα του.

1941: Το Κογκρέσο των ΗΠΑ ψηφίζει το νόμο περί δανεισμού και εκμίσθωσης, έπειτα από πρόταση του Προέδρου Φρανκλίνου Ρούσβελτ. Πρόκειται για τη στρατιωτική βοήθεια των Αμερικανών στις χώρες που μάχονται τον Άξονα.

1946: Συλλαμβάνεται από τα βρετανικά στρατεύματα ο Ρούντολφ Ες, ο πρώτος διοικητής του στρατοπέδου συγκέντρωσης Άουσβιτς.

1956: Η 6η Πλατιά Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, που συνέρχεται στο Βουκουρέστι, καθαιρεί τον γ.γ. του κόμματος, Νίκο Ζαχαριάδη, στο πλαίσιο της «αποσταλινοποίησης».

1978: Βόμβα εκρήγνυται στον κινηματογράφο «Έλλη» της οδού Ακαδημίας, κατά τη διάρκεια της προβολής της σοβιετικής ταινίας «Ουράνιο Τόξο» του σκηνοθέτη Μαρκ Ντονσκόι. Τραυματίζονται 18 θεατές, από τους οποίους οι τρεις πολύ σοβαρά. Η τρομοκρατική πράξη αποδίδεται στην ακροδεξιά.

1983: Το Πακιστάν πραγματοποιεί επιτυχημένη δοκιμή πυρηνικών όπλων.

1985: Ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ εκλέγεται γενικός γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης.

1991: Αρχίζει στο Ειδικό Δικαστήριο η δίκη για το σκάνδαλο της Τράπεζας Κρήτης. Βασικοί κατηγορούμενοι είναι ο Ανδρέας Παπανδρέου, που δεν παρίσταται, καθώς και οι Μένιος Κουτσόγιωργας, Δημήτρης Τσοβόλας και Γιώργος Πέτσος.

1995: Συνταξιούχοι πραγματοποιούν πορεία διαμαρτυρίας έξω από το Μέγαρο Μαξίμου, διεκδικώντας καλύτερες συντάξεις και παροχές. Οι δυνάμεις των ΜΑΤ, επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, απαντούν με βία και δακρυγόνα, προκαλώντας σφοδρές αντιδράσεις για την καταστολή εναντίον ηλικιωμένων διαδηλωτών.

1997: Ο Πωλ Μακάρτνεϊ λαμβάνει τον τίτλο του Ιππότη από τη βασίλισσα Ελισάβετ Β’, τιμώμενος για την προσφορά του στη μουσική. Ο θρυλικός Beatle γίνεται έτσι «Sir Paul McCartney», επισφραγίζοντας την τεράστια επιρροή του στη βρετανική και παγκόσμια μουσική σκηνή.

2004: Πολλαπλές βομβιστικές επιθέσεις σε αμαξοστοιχίες και σιδηροδρομικούς σταθμούς της Μαδρίτης, που αποδίδονται σε εξτρεμιστικές ισλαμικές οργανώσεις, προκαλούν το θάνατο 191 ανθρώπων και τον τραυματισμό 1.460.

2009: Ο πρόεδρος της Γαλλίας, Νικολά Σαρκοζί, ανακοινώνει την επιστροφή της χώρας του στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, έπειτα από 43 χρόνια.

2009: Στο Βίνεντεν της Γερμανίας, κοντά στην Στουτγκάρδη, ένας 17χρονος πρώην μαθητής του σχολείου της πόλης, σκοτώνει δώδεκα μαθητές και καθηγητές και τρεις περαστικούς στην προσπάθεια διαφυγής του. Αφού τον πυροβολεί ένας αστυνομικός, αυτοκτονεί με πυροβολισμό στο κεφάλι.

2011: Η Ιαπωνία κλονίζεται από σεισμό 9 Ρίχτερ και λίγη ώρα μετά μερικές δεκάδες χιλιόμετρα από τις βορειοανατολικές ακτές της άνθρωποι, σπίτια, λιμάνια, σχολεία και εργοστάσια παρασύρονται από ένα φοβερό τσουνάμι που ξεπερνά τα 20 μέτρα. Στον πυρηνικό σταθμό Φουκουσίμα, «Νταΐιτσι», τα συστήματα ψύξης έπαθαν βλάβη μετά τον σεισμό και τις ισχυρές μετασεισμικές δονήσεις, με αποτέλεσμα οι αντιδραστήρες να θερμανθούν τόσο, ώστε να προκληθεί το χειρότερο πυρηνικό δυστύχημα μετά από αυτό του Τσερνόμπιλ. Περίπου 15.881 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, στους οποίους προστίθενται 2.668 αγνοούμενοι.

2020: Ο Αμερικανός κινηματογραφικός παραγωγός Χάρβι Γουάνστιν καταδικάζεται σε φυλάκιση 23 ετών για δύο σεξουαλικά αδικήματα.

2021: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκρίνει τη μονή δόση του εμβολίου της Johnson & Johnson για την COVID-19 για γενική χρήση.

Γεννήσεις

1922 – Κορνήλιος Καστοριάδης, έλληνας φιλόσοφος, οικονομολόγος και πολιτικός στοχαστής, με τεράστια επίδραση στη σύγχρονη σκέψη, γνωστός για το έργο του «Η φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας», όπου ανέπτυξε τη θεωρία του αυτοθεσμιζόμενου κοινωνικού φαντασιακού.

1931 – Ρούπερτ Μέρντοχ, αυστραλός επιχειρηματίας, ένας από τους ισχυρότερους εκδότες και ιδιοκτήτες μέσων ενημέρωσης στον κόσμο, ιδρυτής του News Corp και βασικός παράγοντας στη διαμόρφωση της παγκόσμιας ενημέρωσης και πολιτικής επιρροής.

1952 – Ντάγκλας Άνταμς, άγγλος συγγραφέας, γνωστός για το έργο «The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy», που συνδύασε επιστημονική φαντασία και χιούμορ, δημιουργώντας ένα από τα πιο εμβληματικά και αγαπημένα έργα της geek κουλτούρας.

Θάνατοι

1955 – Αλεξάντερ Φλέμινγκ, σκωτσέζος επιστήμονας, βραβευμένος με Νόμπελ Ιατρικής, που ανακάλυψε την πενικιλίνη, αλλάζοντας την πορεία της ιατρικής και σώζοντας εκατομμύρια ζωές.

1978 – Σοφία Βέμπο, ελληνίδα τραγουδίστρια και ηθοποιός, η «φωνή της νίκης» του 1940, που εμψύχωσε το έθνος με τα πατριωτικά της τραγούδια και άφησε ιστορία στο ελαφρό ελληνικό τραγούδι.

2017 – Ευαγγελία Σαμιωτάκη, ελληνίδα ηθοποιός, με μακρά πορεία στο θέατρο και τον κινηματογράφο