Η 3η Φεβρουαρίου 1830 αποτελεί μία από τις σημαντικότερες ημερομηνίες στην ιστορία του ελληνικού έθνους. Εκείνη την ημέρα, οι τρεις Μεγάλες Δυνάμεις της εποχής – η Αγγλία, η Γαλλία και η Ρωσία – υπέγραψαν στο Λονδίνο το Πρωτόκολλο που σφράγισε την ανεξαρτησία της Ελλάδας, έπειτα από σχεδόν μια δεκαετία αιματηρού αγώνα κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Η απόφαση αυτή δεν ήρθε ξαφνικά. Από το 1826, με το Πρωτόκολλο της Πετρούπολης, οι Μεγάλες Δυνάμεις είχαν αρχίσει να συζητούν τη δημιουργία ενός αυτόνομου ελληνικού κράτους, το οποίο θα παρέμενε υπό την επικυριαρχία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ωστόσο, η Υψηλή Πύλη αρνήθηκε να αποδεχθεί οποιοδήποτε σχέδιο ανεξαρτησίας, γεγονός που οδήγησε στην ένοπλη επέμβαση των Δυνάμεων. Η καθοριστική νίκη τους στη ναυμαχία του Ναβαρίνου το 1827 και η ρωσική προέλαση στα Βαλκάνια το 1828-1829 ανάγκασαν τελικά την Οθωμανική Αυτοκρατορία να αποδεχθεί τη δημιουργία ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.
Το Πρωτόκολλο του Λονδίνου όριζε ότι το νέο ελληνικό κράτος θα ήταν ανεξάρτητο, με νότια σύνορα που καθορίζονταν από τη γραμμή Αχελώου – Σπερχειού, επεκτείνοντας ελαφρώς τα όρια που είχαν προηγουμένως τεθεί στον Αμβρακικό – Παγασητικό. Πρόκειται για μία κρίσιμη παραχώρηση, καθώς μέχρι τότε οι Δυνάμεις είχαν προτείνει λύσεις περιορισμένης αυτονομίας ή μικρότερης εδαφικής έκτασης.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο της συμφωνίας ήταν το πολίτευμα: η Ελλάδα θα γινόταν κληρονομική μοναρχία. Οι Δυνάμεις πρόσφεραν το στέμμα στον πρίγκιπα Λεοπόλδο του Σαξ-Κόμπουργκ, ο οποίος όμως αρνήθηκε για διάφορους λόγους, οι οποίοι σχετίζονταν κυρίως με την ασταθή κατάσταση της χώρας (λίγα χρόνια αργότερα έγινε ο πρώτος βασιλιάς του Βελγίου), αφήνοντας προσωρινά κενό τον θρόνο της νέας χώρας. Τελικά, το 1832, επιλέχθηκε ο Βαυαρός πρίγκιπας Όθωνας, που έγινε ο πρώτος βασιλιάς της Ελλάδας.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και μια λιγότερο γνωστή διάταξη του Πρωτοκόλλου, που προέβλεπε την ελευθερία λατρείας για τους Καθολικούς και τη διατήρηση της ιεραρχικής τους εξουσίας στις υπάρχουσες Αρχιεπισκοπές και Επισκοπές. Αυτή η ρύθμιση αποτέλεσε την πρώτη μειονοτική δέσμευση που ανέλαβε το νεοσύστατο ελληνικό κράτος, δείχνοντας τη σημασία που έδιναν οι Δυνάμεις στη θρησκευτική ανεκτικότητα.
Το άρθρο 1 του Πρωτοκόλλου διακήρυττε με πανηγυρικό τρόπο: «H Ελλάς θέλει σχηματίσει έν Κράτος ανεξάρτητον, και θέλει χαίρει όλα τα δίκαια, πολιτικά, διοικητικά και εμπορικά, τα προσπεφυκότα εις εντελή ανεξαρτησίαν».
Η υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Λονδίνου δεν ήταν απλώς μια διπλωματική πράξη, αλλά η επίσημη ιδρυτική πράξη του ελληνικού κράτους. Από εκείνη τη στιγμή, η Ελλάδα αναγνωριζόταν διεθνώς ως κυρίαρχο κράτος, θέτοντας τις βάσεις για την εθνική της πορεία.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1830: Υπογράφονται τα Πρωτόκολλα του Λονδίνου από τις τρεις Μεγάλες Δυνάμεις (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία), καθορίζοντας τη δημιουργία ανεξάρτητου Ελληνικού Κράτους. Τα σύνορά του ορίζονται δυτικά στον Αχελώο ποταμό και βόρεια στο όρος Οίτη. Το νέο κράτος προβλέπεται να είναι κληρονομική μοναρχία, με το στέμμα να προσφέρεται στον πρίγκιπα Λεοπόλδο του Σαξ-Κόμπουργκ, ο οποίος όμως αρνείται τον ελληνικό θρόνο. Το πρωτόκολλο περιλαμβάνει επίσης δέσμευση για θρησκευτική ελευθερία των Καθολικών και την εξασφάλιση της αρχιερατικής εξουσίας των Καθολικών ιεραρχών, αποτελώντας την πρώτη μειονοτική ρύθμιση του νέου ελληνικού κράτους.
1908: Ο Γιώργος Καλαφάτης ιδρύει τον Ποδοσφαιρικό Όμιλο Αθηνών (ΠΟΑ), ο οποίος αργότερα μετονομάστηκε σε Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος (ΠΑΟ).
1959: Δύο από τους πρωτοπόρους του ροκ εν ρολ, ο Μπάντι Χόλι και ο Ρίτσι Βάλενς, σκοτώνονται σε αεροπορικό δυστύχημα, στην Αϊόβα των ΗΠΑ. Η μέρα αυτή έμεινε γνωστή ως «Η Μέρα, που Πέθανε η Μουσική».
1966: Το μη επανδρωμένο σοβιετικό διαστημόπλοιο Luna 9 προσεδαφίζεται στη Σελήνη. Είναι η πρώτη ομαλή προσεδάφιση στο φεγγάρι, που άνοιξε τον δρόμο για τις επανδρωμένες πτήσεις των Αμερικανών.
1969: Ο Γιάσερ Αραφάτ διορίζεται πρόεδρος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης.
1989: Το σκάνδαλο Κοσκωτά παίρνει νέα τροπή, όταν ο προσωπικός φίλος του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου, Γιώργος Λούβαρης, παραπέμπεται για κακούργημα.
1990: Ο Αμερικανός τζόκεϊ, Γουίλι Σουμέικερ, τρέχει στην 40.350ή και τελευταία του κούρσα, όπου τερματίζει τέταρτος στην Σάντα Ανίτα Ρέιστρακ. Στην καριέρα του έχει κερδίσει 1.100 στέικς, 8.833 νίκες σε 40.340 κούρσες με κέρδη 123.375.124 δολάρια.
1995: Εκτοξεύεται από τη βάση Κανάβεραλ το διαστημόπλοιο Discovery με γυναίκα κυβερνήτη και έναν Ρώσο κοσμοναύτη, με προορισμό το διαστημικό σταθμό ΜΙΡ.
2006: Αποκαλύπτεται ο μυστηριώδης θάνατος του Κώστα Τσαλικίδη, στελέχους της Vodafone, δίνοντας διαστάσεις θρίλερ στην υπόθεση των τηλεφωνικών υποκλοπών. Ο Τσαλικίδης, υπεύθυνος ασφάλειας λογισμικού της εταιρείας, βρίσκεται νεκρός στο διαμέρισμά του, δύο ημέρες μετά την εσωτερική ανακάλυψη του σκανδάλου υποκλοπών και την περίεργη διαγραφή του σχετικού λογισμικού από τη Vodafone, με εντολή του διευθύνοντα συμβούλου Γιώργου Κορωνιά. Οι αρχές χαρακτηρίζουν τον θάνατό του αυτοκτονία, όμως οι συνθήκες του περιστατικού δημιουργούν πολλά ερωτήματα, συνδέοντάς τον με μία από τις μεγαλύτερες υποθέσεις κατασκοπείας και παρακολουθήσεων στη σύγχρονη Ελλάδα.
2010: Ο Κάρολος Παπούλιας επανεκλέγεται πρόεδρος της Δημοκρατίας, με 266 ψήφους. Τον υπερψήφισαν οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, της Νέας Δημοκρατίας και του ΛΑΟΣ, ενώ «παρόντες» ψήφισαν οι βουλευτές του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ.
Γεννήσεις
1791 – Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, έλληνας πολιτικός, από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της Ελληνικής Επανάστασης και πρώτος πρωθυπουργός του ελληνικού κράτους
1877 – Ζαχαρίας Παπαντωνίου, έλληνας λογοτέχνης, δημοσιογράφος και κριτικός, γνωστός για το έργο του «Τα Ψηλά Βουνά»
1952 – Μαλβίνα Κάραλη, ελληνίδα δημοσιογράφος, συγγραφέας και τηλεοπτική περσόνα, με αιχμηρό λόγο και χαρακτηριστικό στυλ
1955 – Παντελής Καψής, έλληνας δημοσιογράφος, με πολυετή πορεία στον ελληνικό Τύπο
1956 – Γιάννης Ζουγανέλης, έλληνας τραγουδοποιός, ηθοποιός και μουσικός, γνωστός για το σατιρικό του ύφος και τις πολύπλευρες καλλιτεχνικές του δραστηριότητες
1982 – Νταβίντ Φουστέρ, ισπανός ποδοσφαιριστής, που αγωνίστηκε με επιτυχία στον Ολυμπιακό και άλλες ευρωπαϊκές ομάδες
1983 – Χίλαρι Σκοτ, αμερικανίδα ηθοποιός της βιομηχανίας ενηλίκων, με βραβευμένη καριέρα στον χώρο της πορνογραφίας
Θάνατοι
1468 – Γουτεμβέργιος, γερμανός εφευρέτης, δημιουργός της τυπογραφίας με κινητά μεταλλικά στοιχεία, μια από τις σημαντικότερες εφευρέσεις στην ιστορία της ανθρωπότητας
1989 – Τζον Κασσαβέτης, αμερικανός σκηνοθέτης και ηθοποιός ελληνικής καταγωγής, πρωτοπόρος του ανεξάρτητου κινηματογράφου, γνωστός για ταινίες όπως «A Woman Under the Influence»
2012 – Νίκος Απέργης, έλληνας ηθοποιός, με πλούσια καριέρα στον κινηματογράφο, την τηλεόραση και το θέατρο
2016 – Καίτη Δρόσου, ελληνίδα ποιήτρια, με σημαντικό έργο στη λογοτεχνία και την κριτική σκέψη
Γιορτάζουν
Σταμάτης, Συμεών
Επιμέλεια στήλης: Μυρτώ Κατσίγερα