Επτά παρεμβάσεις, οι οποίες κρίνονται πιο αποδοτικές σε ότι αφορά την ενεργειακή κατανάλωση αλλά και την οικονομική πλευρά (κόστος, μικρός χρόνος απόσβεσης), προτείνει έρευνα του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) για τη μείωση της ενεργειακής σπατάλης των δημόσιων κτιρίων της χώρας.
Η έρευνα διαπιστώνει πλήθος προβλημάτων και ελλείψεων σε ότι αφορά το κέλυφος των κτιρίων αλλά και τον ηλεκτρομηχανολογικό τους εξοπλισμό, όμως, προκύπτει ότι πάρα τα προβλήματα που εντοπίζονται ειδικά στα παλιότερα κτίρια (ελλιπής θερμομόνωση, παλαιότητα εξοπλισμού, ανυπαρξία προγράμματος διαχείρισης ενέργειας κ.α.) υπάρχουν περιθώρια εξοικονόμησης ενέργειας.
Με την εφαρμογή μέτρων χαμηλού και μέσου κόστους για την ενεργειακή αναβάθμιση των δημόσιων κτιρίων μπορεί να επιτευχθεί εξοικονόμηση της τάξεως του 20% τουλάχιστον, η οποία μόνο στα νοσοκομεία μεταφράζεται σε εξοικονόμηση ποσού ύψους 9 εκατ. ευρώ, ετησίως.
Η πιλοτική αυτή μελέτη κάλυψε 25 -από τα περίπου 70.000- δημόσια κτίρια σε όλη την Ελλάδα και συγκεκριμένα τη Βουλή, έξι κτήρια υπουργείων, οχτώ νοσοκομεία, τέσσερις νομαρχίες, ένα πανεπιστήμιο, το κτίριο της ΝΕΤ, το Αστεροσκοπείο, δύο αεροδρόμια και το Αλεξάνδρειο Μέλαθρο της Θεσσαλονίκης.
Τα νοσοκομεία
Εστίασε, δε, στα κτίρια 24ωρης λειτουργίας και συγκεκριμένα στα οχτώ νοσοκομεία τα οποία αποτελούν προτεραιότητα για ενεργειακή αναβάθμιση μέσω του προγράμματος «Εξοικονομώ κατ οίκον». Ο μέσος όρος της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας των οκτώ νοσοκομείων είναι περίπου 427 kWh/m2 και κυμαίνεται από 224 kWh/m2 στο Νότιο Αιγαίο και φθάνει στα 710 kWh/m2 στην Αθήνα.
Από τα στοιχεία προκύπτει ότι υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση των καταναλώσεων, η οποία οφείλεται σε πολλές αιτίες όπως: η χρήση, η χρονολογία κατασκευής και η κατάσταση του κελύφους, το επίπεδο θερμομόνωσης, η κλιματική ζώνη, η παλαιότητα και το επίπεδο συντήρησης του μηχανολογικού εξοπλισμού, ο κλιματισμός των χώρων, το επίπεδο ενεργειακής διαχείρισης κλπ. Φαίνεται ακόμη ότι η θέρμανση των νοσοκομείων καταναλώνει το 75% της ενέργειας, ενώ μόλις 25% αφορά ηλεκτρικές εργασίες.
Σε ότι αφορά τον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό, σύμφωνα με την έρευνα, αυτός παρουσιάζει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ των κτιρίων. Παρόλα αυτά το μεγαλύτερο ποσοστό της εγκατεστημένης ισχύος (όπως και της κατανάλωσης ενέργειας) αφορά στις θερμικές καταναλώσεις (θέρμανση χώρων, ζεστό νερό χρήσης κλπ). Όσον αφορά τα ηλεκτρικά φορτία το μεγαλύτερο ποσοστό εγκατεστημένης ισχύος και κατανάλωσης ενέργειας αφορά στον κλιματισμό (ή στην ψύξη), στον φωτισμό, στις συσκευές γραφείου και ακολουθούν οι υπόλοιπες ηλεκτρικές καταναλώσεις (κίνηση κλπ).
Προβλήματα και στη διαχείριση
Πέραν των τεχνικών και κατασκευαστικών προβλημάτων που παρατηρούνται στα κτίρια του δημοσίου Τομέα και ειδικότερα με τα νοσοκομεία υπάρχουν μεγάλα προβλήματα που σχετίζονται με τη διοίκηση και την λειτουργία τους.
Τα σημαντικότερα από αυτά είναι:
-Έλλειψη προγραμμάτων ενεργειακής διαχείρισης.
-Έλλειψη τεχνικού καθώς και εξειδικευμένου προσωπικού σε θέματα ενεργειακής διαχείρισης, εξοικονόμησης και Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
-Ελλιπής ενημέρωση των χρηστών των κτηρίων σε θέματα εξοικονόμησης και ορθολογικής χρήσης ενέργειας.
Οι προτάσεις του ΚΑΠΕ για τη μείωση της κατανάλωσης με βάση το κόστος – όφελος:
1. Αντικατάσταση πετρελαίου με φυσικό αέριο ή υγραέριο και αναβάθμιση ή αντικατάσταση καυστήρων με καυστήρες διπλού καυσίμου καθώς και των παλαιών λεβήτων με νέους υψηλού βαθμού απόδοσης. (Εξοικονόμησης ενέργειας της τάξεως του 5% – 10%, εξοικονόμησης χρημάτων τ 20% – 30% και αποπληρωμή σε 1-5 έτη).
2. Εγκατάσταση Κεντρικών Ηλιακών Συστημάτων (κυρίως στα νοσοκομεία). Με την εφαρμογή αυτής της επέμβασης επιτυγχάνεται η 100% υποκατάσταση πετρελαίου ή του φυσικού αερίου με ηλιακή ενέργεια για τις ανάγκες του ζεστού νερού χρήσης (σε ποσοστό 70% του ζητούμενου φορτίου). Οι απλές περίοδοι αποπληρωμής κυμαίνονται μεταξύ 4 και 9 ετών.
3. Εγκατάσταση αυτοματισμών και κεντρικών συστημάτων αυτόματου ελέγχου (BMS). (εξοικονόμησης ενέργειας 10% – 20%, αποπληρωμή σε 2-5 έτη).
4. Αντικατάσταση λαμπτήρων πυρακτώσεως με οικονομικού τύπου (εξοικονόμησης ενέργειας 80%, αποπληρωμή σε 1-2 έτη).
5. Εγκατάσταση μονάδων Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας στα νοσοκομεία. Με την εφαρμογή αυτής της επέμβασης επιτυγχάνεται ένα (εξοικονόμησης τελικής κατανάλωσης ενέργειας της τάξεως του 30% – 40%, -στους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας-, εξοικονόμηση χρημάτων 25% – 35%, αποπληρωμή σε 4-7 έτη).
6. Αντικατάσταση των παλαιών φωτιστικών σωμάτων και τοποθέτηση high frequency ballasts (HFB) στη θέση των συμβατικών. Με την εφαρμογή αυτής της επέμβασης επιτυγχάνεται ένα ποσοστό εξοικονόμησης ενέργειας της τάξεως του (εξοικονόμηση ενέργειας 40% – 50%, αποπληρωμή σε 3-16 έτη)
7. Αναβάθμιση Συστήματος Κλιματισμού. Στην περίπτωση αυτή προτείνεται η εγκατάσταση κεντρικού συστήματος κλιματισμού. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνουμε καλύτερο έλεγχο και μικρότερη κατανάλωση από ότι στην εγκατάσταση πολλών αυτόνομων μονάδων (split).
