Την εκμετάλλευση του… «πράσινου» αντί του κίτρινου χρυσού του Έβρου και της Βόρειας Χαλκιδικής, πρότειναν σήμερα, σε εκδήλωση του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου (ΑΠΘ), ο δασολόγος Γιώργος Δεμερίδης και ο καθηγητής Δασολογίας του ΑΠΘ, Θεοχάρης Ζάγκας αντίστοιχα.
Συγκεκριμένα, υποστήριξαν ότι τα δάση των δύο περιοχών, τα οποία ο κ. Δεμερίδης χαρακτήρισε ως «πράσινο χρυσάφι», μπορούν -μεταξύ άλλων- να αποτελέσουν πόλο έλξης εναλλακτικού τουρισμού, αποφέροντας έσοδα, χωρίς να υποβαθμιστεί το φυσικό περιβάλλον.
Αναλυτικότερα, το μοναδικό στην Ευρώπη φυσικό δάσος μαύρης πεύκης σε χαμηλό υψόμετρο και σε απόσταση αναπνοής από τη θάλασσα, απαντάται στο Πέραμα του Έβρου, στην ευρύτερη περιοχή όπου προβλέπεται να λειτουργήσει το μεταλλείο χρυσού, όπως υποστήριξε ο κ. Δεμερίδης, χαρακτηρίζοντας ως «φυτογεωγραφικό παράδοξο» την ίδια την ύπαρξη του δάσους.
Δάση σαν αυτό, που βρίσκεται σε απόσταση μόλις 4 χλμ από τη θάλασσα, απαντώνται σε κλίμα Κεντρικής Ευρώπης, σε υψόμετρο 500-1600 μέτρων από τη θάλασσα, ενώ «καμία τεχνητή αναδάσωση δεν μπορεί να τα αντικαταστήσει», σημείωσε ο εισηγητής, εκπρόσωπος της Διανομαρχιακής Επιτροπή Ροδόπης-Εβρου.
Στο δάσος, έκτασης 2.000 στρεμμάτων, απαντώνται δέντρα με μορφές μπονζάι, χρυσόκομα νάνα πεύκα και δέντρα ηλικίας 100-150 χρόνων, ικανά να το κάνουν να λειτουργήσει -όπως ανέφερε- σαν ένα «μοναδικό φυσικό μουσείο και πάρκο», που θα προσελκύσει μεγάλους πληθυσμούς οικοτουριστών, γράφει το ΑΜΠΕ.
Ήδη από το 1995-1999, πρόσθεσε, το δασαρχείο Αλεξανδρούπολης και η Διεύθυνση Δασών Έβρου έχουν ζητήσει την κήρυξή του ως διατηρητέου μνημείου της φύσης, απόφαση με την οποία συμφώνησαν το Νομαρχιακό Συμβούλιο Έβρου (2003) και το Περιφερειακό Συμβούλιο Ανατολικής Μακεδονίας- Θράκης (2012).
«Ωστόσο, μέχρι σήμερα το κράτος αδράνησε και πρόσφατα εξέδωσε θετική γνωμοδότηση του γενικού γραμματέα του υπουργείου Περιβάλλοντος για τη λειτουργία μεταλλείου χρυσού στο Πέραμα», σημείωσε ο κ. Δεμερίδης και ζήτησε -μεταξύ άλλων- την άμεση ανάκληση της ανωτέρω γνωμοδότησης και τη «λήψη ιδιαιτέρως προστατευτικών μέτρων» για το δάσος. Υπενθύμισε δε, ότι πέραν των δασών, στην περιοχή υπάρχουν 19 επίσημα καταγεγραμμένοι αρχαιολογικοί χώροι.
Αρχέγονα δάση οξιάς και παρουσία του αρχέγονου φυτού Ίταμος στη Χαλκιδική
Αρχέγονα δάση οξιάς, αλλά και δάση δρυός, καστανιάς και πλατάνου, απαντώνται στην περιοχή του Δασαρχείου Αρναίας, στην οποία προβλέπεται να αναπτυχθεί η μεταλλευτική δραστηριότητα στη Βόρεια Χαλκιδική. Μάλιστα, εντός των συστάδων των δασών της περιοχής απαντώνται και άτομα του αρχέγονου φυτού Ίταμος (taxus baccata), εκ των σημαντικότερων φαρμακευτικών, από το οποίο παράγεται σήμερα το σκεύασμα κατά του καρκίνου των ωοθηκών.
Τα παραπάνω υποστήριξε στην εκδήλωση ο καθηγητής του Τμήματος Δασολογίας και Φυσικού Περιβάλλοντος του ΑΠΘ, Θεοχάρης Ζάγκας. Εξήγησε δε, ότι αρχέγονο δάσος είναι αυτό, του οποίου πιστοποιείται η ύπαρξη στην ίδια περιοχή για τουλάχιστον 400-500 έτη, χρόνο που τα δάση της περιοχής υπολογίζεται ότι υπερβαίνουν σημαντικά.
Πρόσθεσε ότι στην περιοχή μπορεί να υπάρξει ολοκληρωμένη αειφόρος ανάπτυξη, αφού μεταξύ άλλων διαθέτει όλα τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά για την ανάπτυξη του εναλλακτικού τουρισμού. Ισχυρίστηκε ότι, σε περίπτωση ανάπτυξης και επέκτασης της μεταλλευτικής δραστηριότητας στην περιοχή, ενδέχεται να υπάρξει άμεση καταστροφή και μαζική νέκρωση συστάδων των σημαντικών αρχέγονων δασών, όχι μόνο εξαιτίας της αποψίλωσης για τη δημιουργία των μεταλλείων, αλλά και λόγω των όξινων απορροών στα ύδατα της περιοχής, που πρώτες θα νεκρώσουν τις παραποτάμιες συστάδες πλατανιών.
«Δεν υπάρχει δυνατότητα αποκατάστασης μιας τέτοιας οικολογικής καταστροφής ούτε με όλο το χρυσάφι της γης», υποστήριξε.
«Αν προχωρήσει ο χρυσός η Θράκη θα πτωχεύσει περιβαλλοντικά»
Την εκτίμηση ότι αν προχωρήσει η εκμετάλλευση χρυσού σε Σάπες ή Πέραμα, «θα γραφτεί [στην ιστορία] πέρα από την οικονομική και η περιβαλλοντική πτώχευση της Θράκης, αφού οι περιβαλλοντικές καταστροφές θα είναι ανεπανόρθωτες και η επίπτωση στη δημόσια υγεία δραματική», διατύπωσε στην εκδήλωση ο υφηγητής του Ινστιτούτου Ορυκτολογίας-Πετρολογίας του Πανεπιστημίου Αμβούργου, Κυριάκος Αρίκας.
Μεταξύ άλλων ανέφερε ότι δεκάδες γραφικοί λοφίσκοι (πυριτιδικά «καπέλα») στην περιοχή του Εβρου κινδυνεύουν να «εξαφανιστούν και να μετατραπούν σε κρατήρες», ενώ πρόσθεσε ότι όλος ο χώρος της επιθερμικής ζώνης από τα Βορειοανατολικά των Σαπών μέχρι την παραλία Περάματος κινδυνεύει να γίνει μελλοντικά ένα πελώριο συγκρότημα ανοιχτών μεταλλείων, με επιφανειακά ορυχεία, επιχωματώσεις και δηλητηριώδη απόβλητα. Ισχυρίστηκε ότι η μέση περιεκτικότητα χρυσού, π.χ, στον Λόφο Περάματος, είναι 3,6 γραμμάρια/τόνο και το κατώτερο όριο εκμεταλλευσιμότητας μόνο 1 γραμμάριο/τόνο, άρα μπορεί κάποιος να υπολογίσει τις μάζες πετρωμάτων που πρέπει να εξορυχθούν.
Αναφερόμενος δε, σε σχεδιαζόμενο φράγμα μεταλλευτικών τελμάτων στην περιοχή, ανέφερε ότι το 2001-2010 έχουν γίνει 15 δυστυχήματα σε τέτοια φράγματα (π.χ., στην Ουγγαρία), με αποτέλεσμα τη μόλυνση περιοχών και το 196-2010 κατεγράφησαν 91 θραύσεις.
Επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον και τα παράκτια νερά της περιοχής της επένδυσης χρυσού στη Β. Χαλκιδική έχουν και θα έχουν οι νέες λιμενικές εγκαταστάσεις στο Στρατώνι, αλλά και η συνολική μεταλλευτική δραστηριότητα, σύμφωνα με τον καθηγητή του Τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΑΠΘ, Γιάννη Κρεστενίτη.
«Οι επιπτώσεις δεν έχουν μελετηθεί και αποτιμηθεί με την απαραίτητη για το όλο θέμα σπουδαιότητα. […]Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) θα έπρεπε να μην έχει γίνει δεκτή και να μην είχε χορηγηθεί η σχετική αδειοδότηση», ισχυρίστηκε ο καθηγητής, συντονιστής του Συμβουλίου Περιβάλλοντος ΑΠΘ.
