Στην Ήπειρο, το θέατρο επιχειρήσεων κατά τους Βαλκανικούς πολέμους ήταν πολύ ορεινό και η απουσία οδικού δικτύου δυσχέραινε ιδιαίτερα την κίνηση του πυροβολικού και την πρόσβαση των στρατευμάτων.

Μια ματιά στην οργάνωση των Τούρκων στο Μπιζάνι επιβεβαιώνει του λόγου το αληθές. Οι Τούρκοι είχαν συγκροτήσει στα Γιάννενα ένα μεγάλο περιχαρακωμένο στρατόπεδο με περίμετρο πενήντα χιλιομέτρων.

Το Μπιζάνι, δώδεκα χιλιόμετρα από τα Γιάννενα, αποτελείτο από τρία διαδοχικά υψώματα στο ύψος του Λυκαβηττού, αλλά το καθένα σε μεγαλύτερη έκταση από αυτόν και συνεχόμενα.

Το πρώτο ύψωμα, προς τα Γιάννενα, είχε οχυρωθεί με δύο πολυβολεία. Τα πυροβόλα δέσποζαν στον δρόμο της Πρέβεζας προς τα Ιωάννινα.

Το δεύτερο ύψωμα ήταν το κυρίως Μπιζάνι. Από εδώ τα πυροβόλα  δέσποζαν σε όλο τον κάμπο της  ηπειρωτικής πρωτεύουσας και των προς αυτήν εξόδων των οδών από την Πρέβεζα και από τα Πέντε Πηγάδια.

Το τρίτο ύψωμα δεσπόζει στο ύψωμα της Αετοράχης και των Πεστών, και μεγάλο μέρος του ήταν περιφραγμένο με συρματόπλεγμα.

Από την Πρέβεζα υπήρχε αμαξιτός δρόμος από Ιωάννινα μέσω Φιλιππιάδας, ο οποίος αναπτυσσόταν δίπλα στον ποταμό Λούρο. Ο δρόμος από την Άρτα μέχρι τα Ιωάννινα περνούσε από τα Πέντε Πηγάδια.

Ακριβώς για τον έλεγχο του δρόμου αυτού διεξήχθησαν όλες οι μάχες κατά τις πρώτες ημέρες του πολέμου στην Ήπειρο, με την αυτοκίνηση να καθορίζει, όπως θα δούμε, τις εξελίξεις.

Ηλίας Καφάογλου