«Νιλς Χόλγκερσον». Αν είσαι κι εσύ παιδί της δεκαετίας του ’80, δεν χρειάζονται περεταίρω συστάσεις. Το όνομα και μόνο αρκεί για να βγει ένα αυθόρμητο «πω ρε συ, τι μου θύμισες τώρα» και να μας πιάσει ομαδικά μια νοσταλγία.

Γιατί πώς να το κάνουμε, για εμάς τους… μεσήλικες, ο «Νιλς Χόλγκερσον» θα είναι πάντα ένα νοσταλγικό «θαυμαστό ταξίδι» στα ανέμελα παιδικά μας χρόνια, όπως θαυμαστό ήταν και το ταξίδι του ίδιου του ήρωα της παιδικής σειράς, προς την ενσυναίσθηση και την ενηλικίωση. Βέβαια, τότε ούτε που καταλαβαίναμε πως το «Θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον» που προβλήθηκε για πρώτη φορά από την κρατική τηλεόραση το 1983, είχε πολύτιμα μηνύματα, μεγαλώνοντας διαπιστώσαμε την αξία του.

Ωστόσο, και μόνο το «κόλλημα» που είχαμε «φάει» όλα τα παιδιά εκείνα τα ξέγνοιαστα χρόνια της δεκαετίας του ΄80 και λες και ήμασταν όλα συνεννοημένα, σε κάθε γειτονιά, σε κάθε γωνιά της χώρας, μαζευόμασταν μπουλούκι και κάναμε το κοπάδι με τις αγριόχηνες.

Η υπόθεση

Η παιδική σειρά που βασίστηκε στο παραμύθι της σουηδής συγγραφέως Σέλμα Λάγκερλεφ, περιγράφει τις περιπέτειες ενός τεμπέλικου παιδιού, του Νιλς Χόλγκερσον στο οποίο άρεσε να βασανίζει τα ζώα και να ταλαιπωρεί τους ανθρώπους. Ωστόσο, μια μέρα το παράκανε παίζοντας ένα άσχημο παιχνίδι σε έναν νάνο. Τότε ο νάνος με ένα ξόρκι, μεταμόρφωσε τον Νιλς σε νάνο που μιλούσε τη γλώσσα των ζώων. Όλα τα ζώα της φάρμας βρήκαν τώρα την κατάλληλη ευκαιρία για να πάρουν εκδίκηση από τον «βασανιστή» τους. Μέχρι που το αγόρι βρίσκει ένα κοπάδι αγριόχηνων, στο οποίο βασίλισσα ήταν η σοφή Άκα (τη φωνή δάνεισαν αρχικά η Σοφία Μυρμηγκίδου και κατόπιν η Αφροδίτη Γρηγοριάδου) που τον παίρνουν μαζί τους στο μεταναστευτικό ταξίδι τους προς την Λαπωνία. Ο Νιλς ταξιδεύει πάνω στη ράχη του οικόσιτου χήνου, Μάρτιν και έχει για παρέα του το σκιουράκι του τον Γκρούμελ (τη φωνή δάνεισε ο Τάσος Κωστής και δε νομίζω πως ακούγοντας μέχρι και σήμερα τον ηθοποιό, υπάρχει κάποιος που έστω φευγαλέα να μην θυμάται το αγαπημένο σκιουράκι).

Το παιδικό που μας έκανε να πλαντάξουμε στο κλάμα

Τη δεκαετία του ’80 ήταν πολλά τα παιδικά που μέχρι και σήμερα θυμόμαστε με νοσταλγία. Ωστόσο, η «βασίλισσα» των παιδικών στην ελληνική τηλεόραση ήταν η «Κάντυ Κάντυ» που πρωτοπροβλήθηκε το Νοέμβριο του 1983 στην κρατική τηλεόραση, αποκτώντας φανατικό κοινό, ακόμη και ενήλικες.

Ο Νιλς Χόλγκερσον, λοιπόν, εκείνη την εποχή ήταν το αντίπαλο δέος, κοντράροντας στα ίσα την «Κάντυ Κάντυ». Ήταν επίσης, ιαπωνικής παραγωγής, γυρίστηκε το 1980 και προβλήθηκε για πρώτη φορά στην ελληνική κρατική τηλεόραση από τον Οκτώβριο του 1983 έως τον Απρίλιο του 1984, σε 52 ημίωρα επεισόδια. Η σειρά βασίστηκε στο παραμύθι της Σέλμα Λάγκερλεφ με τίτλο «Nils Holgerssons underbar a resa genom Sverige», το οποίο της χάρισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1909. Η συγγραφέας είχε αφιερώσει τρία χρόνια στη μελέτη της φύσης και των λαϊκών παραδόσεων και θρύλων της Σουηδίας και πολλά από αυτά, τα αποτύπωσε στο βιβλίο της.

Από τις πιο δυνατές στιγμές που όλοι θυμόμαστε και σίγουρα πλαντάξαμε στο κλάμα, ήταν στο τέλος όταν λύθηκαν τα μάγια και ο Νιλς αποχαιρέτισε για πάντα την Άκα και το κοπάδι της.

Ο Νιλς Χόλγκερσον στο θεατρικό σανίδι

Αν συγκινηθήκατε και τώρα και σας πλημμύρισαν οι αναμνήσεις των παιδικών σας χρόνων, τότε κι εσείς – μαζί με τους μικρούς φίλους – μπορείτε να ζήσετε μια ξεχωριστή θεατρική εμπειρία στην παράσταση «Ο Νιλς Χόλγκερσον, η Λιλίκα και τα τέσσερα Πι», που κάνει πρεμιέρα, το Σάββατο 25 Ιανουαρίου, σε έναν χώρο απρόσμενο, στην Αίθουσα εκδηλώσεων του Κτηρίου Τσίλλερ, από το Εθνικό Θέατρο.

Μια πρωτότυπη παράσταση για το παιχνίδι του χρόνου και την ελευθερία της πτήσης εμπνευσμένη από τον κόσμο της Σέλμα Λάγκερλεφ και του Νιλς Χόλγκερσον, αλλά και της αείμνηστης συγγραφέως και φροντίστριας, Λιλίκας Νάκου. Ένα ταξίδι για κάθε παιδί από έξι έως 96 χρόνων, που κρύβεται σε κρυψώνες και δωμάτια, σε χώρους ανύπαρκτους και υπαρκτούς, της γης και της ψυχής.

Φωτογραφία: Κάρολ Γιάρεκ

Η σουηδή συγγραφέας Σέλμα Λάγκερλεφ, η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, έγραψε στις αρχές του 20ού αιώνα το Θαυμαστό ταξίδι του Νιλς Χόλγκερσον, ένα βιβλίο που αγάπησαν μικροί και μεγάλοι, κλασικό πλέον αριστούργημα στον χώρο της λογοτεχνίας. Ήταν μια εποχή που κανένα αεροπλάνο δεν είχε πετάξει στον ουρανό και κανείς δεν μπορούσε να διανοηθεί τις τεράστιες αλλαγές που θα έφερνε αργότερα στις ζωές των ανθρώπων η τεχνολογία.

Ο ζωηρός Νιλς μεταμορφώνεται από κάποιο ξωτικό σε κοντορεβιθούλη και αποκτά το χάρισμα να καταλαβαίνει τη γλώσσα των ζώων. Ξεκινά ένα μεγάλο ταξίδι στη ράχη μιας οικόχηνας ακολουθώντας μια αγέλη αγριόχηνων, μα όσο απομακρύνεται από το σπίτι του, ονειρεύεται να ξαναγίνει άνθρωπος. Το ταξίδι του, σαν μια άλλη Οδύσσεια, είναι μια συναρπαστική περιπέτεια ενηλικίωσης και ενσυναίσθησης. Την ίδια στιγμή, σε ένα ξεχωριστό ίδρυμα – τσίρκο, που στη μια του πτέρυγα φιλοξενεί παιδιά και στην άλλη ηλικιωμένους, μια φροντίστρια ξεκινά να τους διαβάζει τις περιπέτειες του Νιλς. Ο μικροσκοπικός ήρωας που έχει δει τον κόσμο από ψηλά, φέρνει –όπως πάντα– τα πάνω κάτω.

Ο Νιλς Χόλγκερσον, η Λιλίκα και τα τέσσερα Πι είναι μια παράσταση φτιαγμένη από όλα εκείνα τα υλικά που διακρίνουν το ξεχωριστό καλλιτεχνικό ύφος του Ηλία Κουνέλα. Ένα έργο ανθρωποκεντρικό, βαθιά ποιητικό, χειροποίητο, με χιούμορ. Μια παράσταση που απευθύνεται σ’ εκείνα τα παιδιά που μιλούν πάρα πολύ και σ’ εκείνα που δεν μπορούν καθόλου να μιλήσουν. Σ’ εκείνα που κατοικούν στο παρελθόν και σ’ εκείνα που βρίσκονται στο μέλλον. Και σ’ εκείνα τα πλάσματα που δεν έχουν πια γονείς, αφού γονείς τους είναι πλέον τα ίδια τα παιδιά τους. Ίσως ο κάθε άνθρωπος είναι ένα προκλητικό ταξίδι που αξίζει να διανύσουμε. Ίσως αυτό που μας φαίνεται… για πέταμα, μπορεί και να πετάξει.

Φωτογραφία: Κάρολ Γιάρεκ

Παραστάσεις καθολικής προσβασιμότητας

Στις 8 & 9 Φεβρουαρίου, Ο Νιλς Χόλγκερσον, η Λιλίκα και τα τέσσερα Πι θα πραγματοποιηθεί σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας, με διερμηνεία στην ελληνική Νοηματική Γλώσσα, Υπερτιτλισμό με αποτύπωση του ηχητικού καναλιού επικοινωνίας και Ακουστική Περιγραφή με αποτύπωση του οπτικού περιεχομένου για ισότιμη πρόσβαση, ενώ θα πραγματοποιηθεί, επίσης, απτική ξενάγηση για την καλύτερη κατανόηση του περιεχομένου.

Διαγενεακό εργαστήριο σύγχρονου θεάτρου

H παράσταση πλαισιώνεται από διαγενεακό εργαστήριο σύγχρονου θεάτρου για άτομα 11 έως 16 και 60 έως 106 χρόνων, με ή χωρίς συγγένεια. Μια καλλιτεχνική συνάντηση με κοινωνικές αναζητήσεις σχετικά με τη συνύπαρξη και τα βιώματα της παιδικής ηλικίας και του γήρατος, που επιχειρεί να φέρει κοντά τις δύο γενιές. Υπεύθυνες του εργαστηρίου είναι οι θέατρο παιδαγωγοί Δέσποινα Μιτσιάλη και Κατερίνα Κατάκη.

Φωτογραφία: Κάρολ Γιάρεκ

Ταυτότητα παράστασης

Σκηνοθεσία: Ηλίας Κουνέλας
Σκηνικά-Κοστούμια: Κατερίνα-Χριστίνα Μανωλάκου
Μουσική: Δανάη Μωραΐτη, Γιώργος Παπαϊωάννου
Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Ιωάννα Αντώναρου, Ιφιγένεια Γρίβα, Εμμανουήλ Κοντός, Ηλίας Κουνέλας, Ελίνα Παπαθεοδώρου, Πέτρος Πίγκας
Φωτογραφίες: Κάρολ Γιάρεκ
Βίντεο: Πάτροκλος Σκαφίδας

Χώρος: Κτήριο Τσίλλερ – Αίθουσα εκδηλώσεων, Αγίου Κωνσταντίνου 22
Μέρες και ώρες παραστάσεων: από το Σάββατο 25 Ιανουαρίου και κάθε Σάββατο 15.00, Κυριακή 11.30 & 15.00
Γενική είσοδος: 10€, Άνεργοι, ΑμεΑ και συνοδοί 5€,
Προπώληση εισιτηρίων: ticketservices.gr