Ο Ουκρανός δισεκατομμυριούχος Ίχορ Κολομόισκι είναι ένας τυπικός ολιγάρχης, που κάνει τις δουλειές του ανελέητα και χωρίς κανονισμούς. Χτίζοντας την αυτοκρατορία του σε ιδιωτικοποιημένες κρατικές εταιρείες την εποχή της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης, έκανε ό,τι έκαναν πολλοί άλλοι σε όλο τον κόσμο.
Με τον σφετερισμό των φυσικών πόρων, των μεταφορών και των μέσων ενημέρωσης στην Ουκρανία, δημιούργησε ένα μονοπώλιο που θα μπορούσε να επεκταθεί μόνο περισσότερο πέρα από τα σύνορα της Ουκρανίας. Φτάνοντας μέχρι τις ΗΠΑ, ο Κολομόισκι κατάφερε να κερδίσει μερίδια σε εταιρείες χάλυβα, μεταλλεύματος και σε διάφορες ενεργειακές εταιρείες. Μέσω της PrivatBank, της πρώτης ιδιωτικής ουκρανικής τράπεζας, οικειοποιήθηκε δισεκατομμύρια δολάρια, επενδύοντάς τα περαιτέρω σε βασικούς κλάδους.
Μισεί τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν και είναι ισχυρός υποστηρικτής (και χρηματοδότης) του Βολοντόμιρ Ζελένσκι, ενώ οι διεφθαρμένες επιχειρηματικές του φιλοδοξίες οδήγησαν τις ΗΠΑ να απαγορεύσουν σε αυτόν και την οικογένειά του την είσοδό τους στη χώρα.
Ίδρυσε τη μεγαλύτερη ιδιωτική τράπεζα στην Ουκρανία
Λίγο μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1992, ο Ίχορ Κολομόισκι και ο Τζενανί Μποχολιούμποφ ίδρυσαν την πρώτη ιδιωτική τράπεζα της Ουκρανίας, την Privat Bank. Η τράπεζα προσέλκυσε εκατομμύρια πελάτες αλλά αντιμετώπισε προβλήματα κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης του 2008. Η ουκρανική κυβέρνηση υπό τον Πρόεδρο Ποροσένκο εθνικοποίησε την τράπεζα το 2015 καθώς την βρήκε σε φρικτή κατάσταση, εξαντλημένη των 5,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η τράπεζα λειτουργούσε με δημόσιο χρήμα και τη βοήθεια του Διεθνούς Ταμείου Χρημάτων, αλλά η κυβέρνηση έλαβε μέτρα κατά των δύο ολιγαρχών, υποστηρίζοντας ότι έκλεψαν εκατομμύρια από την τράπεζα. Το 2017, η τράπεζα πήγε την υπόθεση στο Ανώτατο Δικαστήριο του Λονδίνου, καθώς ο Μποχολιούμποφ ζούσε στο Λονδίνο και είχε πολλές εταιρείες εγγεγραμμένες εκεί, εξηγεί η Kyiv Post. Το δικαστήριο διέταξε τη δέσμευση των περιουσιακών στοιχείων του Κολομόισκι και του Μποχολιούμποφ, αλλά μετά από δικαστική διαμάχη, η απόφαση ανατράπηκε το 2018, με το επιχείρημα ότι η Αγγλία δεν είναι η κατάλληλη χώρα για τη δίκη.
Και οι δύο ολιγάρχες αρνήθηκαν οποιαδήποτε ανάρμοστη συμπεριφορά, με τον Κολομόισκι να δηλώνει ότι δεν υπήρχαν παράνομες δραστηριότητες και ότι η τράπεζα δεν εξαπατήθηκε ποτέ -σύμφωνα με τον ίδιο, η ουκρανική κυβέρνηση σκόπιμα παρερμήνευσε την κατάσταση της τράπεζας στα διεθνή ιδρύματα και στο κοινό, εξηγεί το Reuters.
Πρόκειται για τον δεύτερο πλουσιότερο άνθρωπο στην Ουκρανία
Σύμφωνα με το Kyiv Post, ο Ίχορ Κολομόισκι ήταν ο δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος στην Ουκρανία το 2010. Έχει επενδύσεις και μετοχές σε διαφορετικούς τοπικούς και διεθνείς κλάδους, όπως τράπεζες, μέσα ενημέρωσης, ενέργεια και άλλους. Κατέχει εν μέρει ή εξ ολοκλήρου τα ουκρανικά τηλεοπτικά κανάλια 1+1, City, Kino και TET, έχει το ένα τέταρτο της μετοχής στη βρετανική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου JKX και μερίδιο ελέγχου στο γεωργιανό χιονοδρομικό κέντρο Gudauri.
Έχει το 94,5% των μετοχών της αεροπορικής εταιρείας Dniproavia, που αγοράστηκε απευθείας από το Ταμείο Κρατικής Περιουσίας της Ουκρανίας το 2009. Διαθέτει, επίσης, μετοχές στην αεροπορική εταιρεία Aerosvit (η οποία χρεοκόπησε) και είναι ιδιοκτήτης της Windrose -από αυτές τις εταιρείες, ο Κολομόισκι και οι συνεργάτες του δημιούργησαν το The Ukrainian Aviation Group (UAG), κατέχοντας το 48,5% της ουκρανικής αγοράς αεροπορικών μεταφορών. Κατέχει, ακόμη, το 66,7% της δανικής αεροπορικής εταιρείας Cimber Sterling από το 2011.
Η ανάλυση του Forbes για την περιουσία του Κολομόισκι δείχνει ότι η αξία του έπεφτε σιγά σιγά από 2,4 δισεκατομμύρια δολάρια το 2013, σε 1 δισεκατομμύριο δολάρια το 2022. Ωστόσο, το ουκρανικό δίκτυο μέσων ενημέρωσης NV κατέταξε τον Κολομόισκι ως το ένατο πλουσιότερο άτομο στη λίστα με τους «Top 100 πλουσιότερους ανθρώπους της Ουκρανίας» το 2021, καταχωρώντας τον ως αγροτοεπιχειρηματία, αναφέρει το grunge.com.
Η βάση του ίδιου και της οικογένειάς του βρίσκεται στην Ελβετία
Ο Ίχορ Κολομόισκι είναι παντρεμένος με την Ιρίνα Κολομόισκα, δηλώνοντας ότι τη γνώρισε σε ένα στρατόπεδο πρωτοπόρων (σοσιαλιστικό στρατόπεδο νεολαίας) όταν ήταν μόλις 15 ετών. Η Ιρίνα δεν ζει στην Ουκρανία αλλά κατοικεί στην Ελβετία, και έχουν μαζί δύο παιδιά, την Αντζέλικα και τον Γκρέγκορι. Ήταν η Αντζέλικα που οδήγησε την οικογένειά της στην Ελβετία, όταν επέλεξε το College du Leman ως τόπο σπουδών στα 16 της. Συνοδευόταν από τη Λαρίσα Τσερτόκ, αδερφή του Ίχορ, και σύντομα ολόκληρη η οικογένεια Κολομόισκι μετακόμισε στην Ελβετία. Ο γιος του Κολομόισκι, Γκρέγκορι, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο του Κλίβελαντ στις Η.Π.Α. και τώρα ζει στο Μαϊάμι.
Ο ίδιος ο Κολομόισκι, μάλιστα, διαθέτει τρία διαφορετικά διαβατήρια: ένα από την Ουκρανία, ένα άλλο από το Ισραήλ και το τρίτο από την Κύπρο. Όταν ρωτήθηκε εάν αυτό αποτελεί παραβίαση της ουκρανικής νομοθεσίας, η οποία απαγορεύει τις διπλές ιθαγένειες, ο Κολομόισκι απάντησε: «Ναι, αλλά δεν λέει τίποτα για την τριπλή υπηκοότητα», αναφέρει το TabletMag.
Οι κακές σχέσεις του με τον πρώην πρόεδρο της Ουκρανίας Πέτρο Ποροσένκο
Ως κυβερνήτης του Dnipropetrovsk, μιας από τις σημαντικότερες βιομηχανικές περιοχές της Ουκρανίας, ο Ίχορ Κολομόισκι επένδυσε πολλά στη μάχη κατά των φιλορώσων αυτονομιστών στο ανατολικό τμήμα της χώρας, υποστηρίζοντας άμεσα οικονομικά ουκρανικά τάγματα στο Ντόνετσκ και το Λουχάνσκ. Αλλά μετά από σύγκρουση με την ουκρανική κυβέρνηση το 2015, ο Κολομόισκι έχασε τη θέση του κυβερνήτη.
Ο πυρήνας της σύγκρουσης ήταν η Ukrnafta, μια εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου που ανήκει στο κράτος, αν και ο Κολομόισκι έχει μερίδιο 42%. Μετά την απόφαση της κυβέρνησης να αλλάξει το νόμο για τις κρατικές εταιρείες, που θα μείωνε τον αντίκτυπο του Κολομόισκι στην περιοχή, ο Κολομόισκι έστειλε μια ομάδα ενόπλων, υπαλλήλων ιδιωτικής εταιρείας ασφαλείας, να καταλάβουν τα κεντρικά γραφεία Ukrnafta και UkrTransNafta. Μετά από μερικές τεταμένες στιγμές, απομακρύνθηκαν, αλλά ο Κολομόισκι έχασε τη θέση του ως κυβερνήτης αμέσως μετά, εξηγεί το BBC.
Όπως αναφέρουν οι Olena Goncharova και Oleg Sukhov για την Kyiv Post, ο Κολομόισκι δήλωσε ότι αυτός και οι ένοπλοι άνδρες του υπερασπίστηκαν την εταιρεία από τον Ίχορ Κονονένκο, δικηγόρο του Πέτρο Ποροσένκο, ο οποίος οργάνωσε την εξαγορά με τη βοήθεια «Ρώσων σαμποτέρ».
Είναι ισχυρός υποστηρικτής (και χρηματοδότης) του Ζελένσκι
Παράλληλα με τις πολλές συγκρούσεις του Ίχορ Κολομόισκι με πολιτικούς και άλλους επιχειρηματίες, ο δισεκατομμυριούχος είναι πάντα σε επιφυλακή για συμμάχους. Σε αυτό το μέτωπο, ο Κολομόισκι είναι ήδη στενά συνδεδεμένος με τον Βολοντιμίρ Ζελένσκι μέσω διαφορετικών θέσεων και ευνοιών.
Το 2019, ο βουλευτής της Verkhovna Rada, Βολοντιμίρ Αριέβ κατηγόρησε τον Κολομόισκι για μεταφορά εκατομμυρίων στο Kvartal 95 Studio (μια εταιρεία παραγωγής που ανήκει στον Ζελένσκι) μέσω της PrivatBank του Κολομόισκι: «Περίπου 41 εκατομμύρια δολάρια από τα κεφάλαια των καταθετών της PrivatBank μεταφέρθηκαν στο Kvartal 95 του κωμικού Studio μέσω δανεισμού σε εταιρείες που σχετίζονται με το Κολομόισκι», ισχυρίστηκε ο Αριέβ. Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα, όλα αυτά ήρθαν μετά από ήδη σκιερές επιχειρηματικές πρακτικές σχετικά με τις τράπεζες -ένα σκάνδαλο στο οποίο βρέθηκε, επίσης, εμπλεκόμενος ο Κολομόισκι.
Στην πραγματικότητα, ο Ζελένσκι διόρισε τον Αντρίγι Μπογκτάν, προσωπικό δικηγόρο του Κολομόισκι, επικεφαλής του προσωπικού του, λίγες μόλις ημέρες αφότου ξεκίνησε ως πρόεδρος της Ουκρανίας. Ο Μπογκντάν είχε ήδη υπηρετήσει ως μέλος της κυβέρνησης υπό τον Πρόεδρο Βίκτορ Γιανουκόβιτς, διάσημο υποστηρικτή της Ρωσίας που είχε απομακρυνθεί από τα καθήκοντά του. Μετά την απομάκρυνσή του, ο ουκρανικός νόμος ορίζει ότι κανένας που υπηρέτησε στην κυβέρνηση του Γιανουκόβιτς δεν θα μπορούσε ποτέ να καταλάβει κορυφαίες θέσεις στη χώρα, πράγμα που σημαίνει ότι ο Ζελένσκι παραβίασε τον νόμο με αυτόν τον συγκεκριμένο διορισμό, αναφέρει το AFP, μέσω των Times of Israel.
Δηλώνει φανατικός πολέμιος του Ρώσου προέδρου Πούτιν
Ως κυβερνήτης του Dnipropetrovsk, ο Ίχορ Κολομόισκι επένδυσε πολλά στη μάχη κατά των φιλορώσων αυτονομιστών στο ανατολικό τμήμα της χώρας, υποστηρίζοντας άμεσα οικονομικά ουκρανικά τάγματα στο Ντόνετσκ και το Λουχάνσκ. Η εχθρότητά του προς τους Ρώσους δεν αποκλείει τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Στην πραγματικότητα, όπως αναφέρει η Haaretz, ο Κολομόισκι αντιλαμβάνεται τον Πούτιν ως «θανάσιμο εχθρό του».
Ο Κολομόισκι πήρε τη θέση του κυβερνήτη υποσχόμενος να περιορίσει τη ρωσική επιρροή στην ανατολική περιοχή της Ουκρανίας -μετά την απομάκρυνση του φιλορώσου προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς από το γραφείο μέσω της επανάστασης του «EuroMaidan» το 2014, η νέα κυβέρνηση χρειαζόταν κάποιον που θα κυριαρχούσε στην Περιφέρεια Dnipropetrovsk με σιδερένια γροθιά (και παραστρατιωτικές μονάδες), αλλά και με επαρκή οικονομική υποστήριξη. Ο Κολομόισκι, ως ιδιοκτήτης πολλών βασικών βιομηχανιών στη χώρα (καθώς και της τράπεζας), μπορούσε να αντέξει οικονομικά αυτή τη θέση.
Για να εξασφαλίσει την αντιρωσική του θέση, ο Κολομόισκι επέκρινε δημόσια τον Πούτιν, αποκαλώντας τον ψυχοπαθή και «σχιζοφρενή νάνο». Μάλιστα, δεν σταμάτησε εκεί, λέγοντας πως «[Ο Πούτιν] είναι εντελώς ανεπαρκής, εντελώς παράφρων. Η μεσσιανική του ορμή να αναδημιουργήσει τη Ρωσική αυτοκρατορία του 1913 ή την ΕΣΣΔ του 1991 θα μπορούσε να βυθίσει τον κόσμο σε καταστροφή». Ο Πούτιν δεν έμεινε σιωπηλός, χαρακτηρίζοντας τον Κολομόισκι «μοναδικό απατεώνα» που εξαπάτησε έναν άλλο διάσημο Ρώσο ολιγάρχη, τον Ρομάν Αμπράμοβιτς.
Η επιχειρηματική του δραστηριότητα στις ΗΠΑ και η απαγόρευση εισόδου στη χώρα
Η επιρροή του Κολομόισκι είναι σχεδόν εξίσου κολοσσιαία με το εγώ του, καταφέρνοντας να απλώσει την επιρροή του σε διάφορες ηπείρους και χώρες, από την Ανατολική Ευρώπη έως την Αυστραλία ή την Γκάνα έως τις αμερικανικές μεσοδυτικές πολιτείες.
Σύμφωνα με τη Διεθνή Κοινοπραξία Ερευνητικών Δημοσιογράφων, ο Κολομόισκι κατάφερε να μεταφέρει πάνω από 750 εκατομμύρια δολάρια από την PrivatBank του στις ΗΠΑ με επιχειρηματικές αγορές μεταξύ 2006 και 2015, με τη βοήθεια της Deutsche Bank. Με αυτά τα χρήματα αγόρασε περισσότερα από 22 ακίνητα, όπως έναν ουρανοξύστη στο Κλίβελαντ, ένα εργοστάσιο της Motorola στο Ιλινόις, ένα κτίριο της Mary Kay Cosmetics στο Ντάλας και πολλά άλλα. Κτίρια και εταιρείες που έχουν υποστεί συχνά καταστροφικές μοίρες, προκαλώντας συχνά σοβαρές ζημιές στους εργάτες τους, όπως στην περίπτωση της έκρηξης Warren Steel στο Οχάιο, όπου σοβαρές παραβιάσεις ασφαλείας προκάλεσαν έκρηξη. Εκατοντάδες εργαζόμενοι σε χαλυβουργικές βιομηχανίες στο Κεντάκι, τη Νέα Υόρκη και το Οχάιο έχασαν τις δουλειές τους -μερικοί έχασαν ακόμη και τα συνταξιοδοτικά τους χρήματα. Αλλά όλα αυτά δεν είναι μόνο σημάδι αμέλειας. Συνήθως συνδέονται άμεσα με το ξέπλυμα χρήματος, εξηγεί ο πρόεδρος της Global Financial Integrity, Tom Cardamone.
Ο Κολομόισκι είχε, επίσης, έλεγχο στην Burisma Holdings, της εταιρείας που απασχολούσε τον Χάντερ Μπάιντεν ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου. Όμως, ο Κολομόισκι αρνήθηκε να βοηθήσει τον Ρούντι Τζουλιάνι στην έρευνα του Ντόναλντ Τραμπ για τον Χάντερ Μπάιντεν και την εταιρεία Burisma και επιβεβαιώθηκε το 2019 ότι ο Χάντερ Μπάιντεν είχε λάβει ακόμη και πληρωμές από την PrivatBank, σύμφωνα με τη The Daily Signal.
Η δράση του Ίχορ Κολομόισκι στις ΗΠΑ έληξε το 2019, όταν το FBI άνοιξε έρευνα υπό την υποψία νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, με στόχο τον ίδιο, τις εταιρείες του και όλους όσους σχετίζονταν με οποιονδήποτε τρόπο με αυτόν ή με τη δουλειά του. Ο δικηγόρος του, Μάικ Σάλιβαν, δήλωσε ότι ο Κολομόισκι «αρνείται κατηγορηματικά» όλους τους ισχυρισμούς, με το επιχείρημα ότι είναι επιχειρηματίας που συχνά υποβάλλεται σε ψευδείς κατηγορίες -όπως στην περίπτωση της PrivatBank, αναφέρει το The Daily Beast.
Τον Μάρτιο του 2021, το αμερικάνικο Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε ότι ο Κολομόισκι δεν μπορεί να εισέλθει στις ΗΠΑ πλέον, ως συνέπεια των σημαντικών διαφθορικών ενεργειών του ενώ ήταν κυβερνήτης στην Ουκρανία, εξηγεί το Reuters. Σύμφωνα με το grunge.com, όχι μόνο ο ίδιος, αλλά και κανένα από τα στενά μέλη της οικογένειάς του -συμπεριλαμβανομένης της συζύγου του Ιρίνα, της κόρης Αντζέλικα και του γιου του Γκρέγκορι- μπορεί να εισέλθει στις ΗΠΑ.
Επιπλέον, οι αρχές κατέσχεσαν ορισμένα ακίνητα που του ανήκαν στις ΗΠΑ (και στον συνάδελφό του ολιγάρχη Τζεναντί Μποχολιούμποφ) και υπέβαλαν δύο καταγγελίες για δήμευση, αξίας 70 εκατομμυρίων δολαρίων.
