Αντιπαράθεση μεταξύ Ευρωπαϊκού Συμβουλίου-Κομισιόν και αλληλοσυγκρουόμενες απόψεις ευρωβουλευτών επικράτησαν στη συζήτηση για το Μεταναστευτικό στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Λαμβάνοντας τον λόγο κατά την έναρξη της συζήτησης σχετικά με την Έκθεση του έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου αναφορικά με τις πρόσφατες τραγωδίες στη Μεσόγειο και της πολιτικές της Ε.Ε. για τη μετανάστευση και το άσυλο, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ επεσήμανε ότι κατά τη διάρκεια της Συνόδου της προηγούμενης εβδομάδας «οι ηγέτες ομόφωνα συμφώνησαν ότι πρέπει να αναληφθεί συγκεκριμένη και ταχεία δράση», εκτιμώντας παράλληλα ότι αποτελεί πρόκληση όχι μόνο για τον νότο της Ευρώπης, αλλά για την Ευρώπη στο σύνολό της.
«Το να σώσουμε τις ζωές ανθρώπων που δεν έφταιξαν αποτελεί πρώτη μας προτεραιότητα» σημείωσε ο κ. Τουσκ, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι η ΕΕ θα πρέπει με κάποιο τρόπο να σταματήσει τους διακινητές, ώστε να μην θέσουν σε κίνδυνο χιλιάδες ζωές.
«Θα πρέπει να εμπλακούν και οι χώρες από τις οποίες προέρχονται οι μετανάστες, οι χώρες διέλευσης και τα κράτη-μέλη που αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες μεταναστευτικές πιέσεις. Τέλος, θα πρέπει να επιταχύνουμε τις κοινές μας προσπάθειες για να καλύψουμε όσους χρήζουν πολιτικής προστασίας, ασύλου», σχολίασε ο πρόεδρος του Συμβουλίου και προσέθεσε: «Ζητήσαμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλάβει δράση και προτείναμε να καταστρέφονται τα σκάφη των διακινητών πριν χρησιμοποιηθούν». «Ο καλύτερος τρόπος για να προστατέψουμε τους ανθρώπους από τον πνιγμό είναι να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα επιβιβάζονται σε αυτά τα σκάφη» εκτίμησε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, επισημαίνοντας πως δεδομένου ότι οι περισσότεροι μετανάστες είναι από τη Λιβύη, θα πρέπει η ΕΕ να βοηθήσει τις χώρες που βρίσκονται γύρω από τη Λιβύη, ούτως ώστε να μπορούν να παρακολουθούν αυτές τις επιβιβάσεις και τις χερσαίες οδούς προς τα λιμάνια.
«Αυτό σημαίνει χρηματοδότηση των επιχειρήσεων στις χώρες αυτές και παροχή βοήθειας στη διαχείριση των επιχειρήσεων. Άρα στα περιφερειακά πλαίσια που υπάρχουν, θα πρέπει να εντατικοποιήσουμε τις προσπάθειές μας και θα πρέπει να δούμε την προστασία των προσφύγων και την καταπολέμηση των διακινητών από κοινού με τους εταίρους μας στην Αφρική. Η ΕΕ θα πρέπει να συνεργαστεί με τις χώρες που βρίσκονται στην καρδιά του προβλήματος. Επίσης, θα πρέπει να κάνουμε κάτι παραπάνω για την προστασία των προσφύγων. Όλοι γνωρίζουμε πως η συζήτηση αυτή είναι εξαιρετικά δύσκολη. Κάναμε, πάντως, ορισμένα βήματα προς τα εμπρός. Χρειάζεται μια πλήρης υλοποίηση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, προκειμένου να εξασφαλίσουμε πως όλα τα κράτη-μέλη θα ακολουθούν τα ίδια πρότυπα και τους ίδιους κανόνες και θα πρέπει για τα κράτη τα οποία βρίσκονται στην αιχμή του προβλήματος να αυξηθεί η βοήθεια και στη διεκπεραίωση των αιτήσεων ασύλου», υπογράμμισε ο κ. Τούσκ.
Όπως αναφέρει ανταπόκριση του Αθηναϊκού Πρακτορείο Ειδήσεων, η απάντηση του Συμβουλίου στην τραγωδία στη Μεσόγειο ήταν άμεση, αλλά παραμένει ανεπαρκής, δήλωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούκερ, εκφράζοντας παράλληλα την ικανοποίησή του για την αποδοχή από την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής της πρότασης της Επιτροπής για αύξηση των κονδυλίων για την επιχείρηση «Τρίτων».
Ο πρόεδρος της Επιτροπής τάχθηκε υπέρ της πρόβλεψης κονδυλίων για την αντιμετώπιση του ζητήματος, προσθέτοντας ότι «τα συμπεράσματα που εγκρίθηκαν στην έκτακτη Σύνοδο παραμένουν κατώτερα από το επίπεδο φιλοδοξιών που θα έπρεπε να έχουμε θέσει», καθώς «δεν αρκεί να καταπολεμηθούν τα συμπτώματα μιας κρίσης, αλλά πρέπει να σώζουμε ζωές επιτόπου, αντί να διασώζουμε ζωές στη Μεσόγειο», κάτι για το οποίο είναι αναγκαίο να βοηθηθεί η ανάπτυξη σε αυτές τις χώρες.
«Μαζί με τον επίτροπο κ. Αβραμόπουλο προβλέπουμε ένα σύστημα ποσοστώσεων», είπε ο κ. Γιούνκερ, υπογραμμίζοντας ότι πρέπει να οριστούν συνεισφορές, να γίνει κατανομή των προσφύγων σε όλη την Ευρώπη και να μην επαφίεται η διαχείριση και εγκατάσταση των προσφύγων μόνο στα κράτη που θίγονται απευθείας από το πρόβλημα. Δίνοντας έμφαση στην ανάγκη περαιτέρω δράσης με ένα σύστημα επανεγκατάστασης μεταναστών και αιτούντων ασύλου σε όλη την Ευρώπη, ο ορόεδρος της Κομισιόν τόνισε ότι πρέπει να εξετασθούν τα ζητήματα που άπτονται της νόμιμης μετανάστευσης, η οποία είναι μια μεσοπρόθεσμη λύση, και διευκρίνισε ότι θα συνεχίσει να προασπίζεται των θέσεών του, ανεξάρτητα από τις επιταγές της κοινής γνώμης, η οποία μπορεί αυτή τη στιγμή να συντάσσεται, αλλά ενδεχομένως στο μέλλον να αλλάξει κατεύθυνση.
Υπέρ μια δίκαιας ανακατανομής των μεταναστών τάχθηκε ο πρόεδρος του Ευρωπαικού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), Άξελ Βέμπερ, συγχαίροντας το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για τις αποφάσεις του, και προσέθεσε ότι παράλληλα απαιτείται δράση ως προς την Αφρική, υπενθυμίζοντας επιτυχίες της ΕΕ στον τομέα αυτό, όπως οι ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις προς τη Σομαλία για την αφρικανική πρωτοβουλία σταθεροποίησης, με αποτέλεσμα τη σταθεροποίηση της κατάστασης στη χώρα αυτή, απόρροια της οποίας είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχουν πολλοί μετανάστες από τη Σομαλία. «Αυτοί που απέτυχαν κυρίως δεν είναι οι Ευρωπαίοι, αλλά οι Αφρικανοί, γιατί εκεί υπάρχουν κράτη όπου οι πολιτικοί είναι διεφθαρμένοι και δεν βοηθούν τους πολίτες», είπε ο κ. Βέμπερ, εκτιμώντας ότι, ναι μεν πρέπει να δοθεί ανθρωπιστική βοήθεια προς τις χώρες αυτές, με την προϋπόθεση όμως ότι θα αποδέχονται πίσω τους πολίτες τους που δεν έχουν λάβει άσυλο, και επισήμανε τον κίνδυνο από τις επιπτώσεις των ανεξέλεγκτων μεταναστευτικών εισροών μέσω της νόμιμης μετανάστευσης στην Ευρώπη, η οποία ήδη αντιμετωπίζει τα δικά της προβλήματα.
Τις οικουμενικές αξίες στις οποίες βασίζεται η Ένωση και τη δέσμευσή της για διασφάλιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, υπενθύμισε ο πρόεδρος των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών, Τζιάνι Πιτέλα, τασσόμενος υπέρ της αναθεώρησης του Κανονισμού Δουβλίνου ΙΙ, της διαδικασίας κατανομής των μεταναστών και του επιμερισμού της ευθύνης μεταξύ των κρατών-μελών.
Δηλώνοντας τη στήριξη της Ομάδας του προς τον πρόεδρο της Επιτροπής προς αυτή την κατεύθυνση, ζήτησε να τεθούν όλες οι χώρες προ των ευθυνών τους, λέγοντας, μεταξύ άλλων, ότι το ζήτημα δεν είναι απλώς να προστατευτεί η Μεσόγειος, καθώς «αν δεν δράσουμε στην Αφρική δεν πρόκειται να λυθεί το πρόβλημα.
Ο πρόεδρος των Συντηρητικών/Μεταρρυθμιστών, Σαγιέντ Καμάλ, μιλώντας για την προσωπική του εμπειρία ως παιδιού μεταναστών, υπογράμμισε ότι «δεν υπάρχει μια εύκολη απάντηση για να λυθεί αυτή η κρίση», καθώς είναι λάθος και το να εισέρχονται όλοι οι μετανάστες στην ΕΕ, αλλά και το να μην επιτρέπεται η είσοδος σε κανέναν. Όσοι επιδιώκουν άσυλο θα πρέπει να λαμβάνουν μία γρήγορη απάντηση, σύμφωνα με τον κ. Καμάλ, ο οποίος έθεσε μια σειρά ερωτημάτων σχετικά με το τι θα είναι καλύτερο να γίνει, τονίζοντας ότι τα κράτη-μέλη θα πρέπει να κάνουν ό,τι μπορούν με τα διαθέσιμα εργαλεία και δεν θα πρέπει να συγχέεται το σύστημα ασύλου με ένα σύστημα προστασίας προσφύγων, διακρίνοντας τους οικονομικούς μετανάστες από τους πρόσφυγες, η ζωή των οποίων απειλείται.
Μιλώντας εξ ονόματος της Συμμαχίας Φιλελεύθερων και Δημοκρατών, η Σοφία ιντ Βελτ, συμφώνησε με τον πρόεδρο της Επιτροπής, ο οποίος χαρακτήρισε την απόφαση του Συμβουλίου ως ανεπαρκή, υπενθύμισε ότι η Ευρώπη συρρικνώνεται πληθυσμιακά, γεγονός που σημαίνει ότι χρειάζεται τους μετανάστες για να παραμείνει σε ευημερία, και τάχθηκε ευθαρσώς υπέρ της νόμιμης μετανάστευσης για τη διάσωση των ανθρώπων που κινδυνεύουν στις χώρες τους.
Εκπροσωπώντας την Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά, η Μαλίν Μπγιόρκ εστίασε στην ανάγκη προστασίας των ανθρώπινων ζωών που κινδυνεύουν, σημειώνοντας ότι «το θέμα είναι τι κοινωνίες χτίζουμε εμείς για το μέλλον μας», και θέτοντας το ερώτημα, εάν στόχος είναι να έρθουν οι άνθρωποι αντιμέτωποι ο ένας με τον άλλο ή να υπάρχει οικονομική, κοινωνική και ανθρωπιστική ενότητα και συνοχή, «κάτι που θα μας επιτρέψει να περάσουμε σε ένα κοινό μέλλον».
Αυτή την επιλογή πρέπει να κάνουμε, είπε η κ. Μπγιόρκ, προσθέτοντας ότι γι αυτό τον λόγο τα Συμπεράσματα του Συμβουλίου είναι επονείδιστα, καθώς δεν επικεντρώνονται στη διάσωση ζωών και το άνοιγμα της ηπείρου για τους πρόσφυγες, αλλά στο πώς θα αφήσουν εκτός ΕΕ τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη να μπουν.
Ανθρωπιστικές θεωρήσεις, διαδικασία επανεγκατάστασης και εντατικοποίηση των επιχειρήσεων διάσωσης είναι απαραίτητα για μια κοινωνία όπου θα ζούμε όλοι μαζί και δεν θα είναι ο ένας αντιμέτωπος με τον άλλο, κατέληξε η κ. Μπγιόρκ.
Πρόκειται για μια ανθρωπιστική πρόκληση στηλίτευσε ο συμπρόεδρος των Πρασίνων, Φιλίπ Λάμπερτς, προσάπτοντας στο Συμβούλιο ότι θέλει να κατασκευάσει μία τάφρο στην Ευρώπη αφήνοντας τους ανθρώπους να χάνουν τις ζωές τους στις πολεμικές ζώνες, χωρίς η ΕΕ να ασχολείται με το θέμα, κάτι που αποτελεί όνειδος, και υπογραμμίζοντας ότι στην Ευρώπη υπάρχει πολύς πλούτος και ο πλούτος δεν είναι σωστά κατανεμημένος.
«Δεν μπορούμε να υπερηφανευόμαστε ότι είμαστε η πατρίδα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να δίνουμε μαθήματα στον υπόλοιπο κόσμο» είπε ο κ. Λάμπερτς, καλώντας το Συμβούλιο να ακολουθήσει τις προτάσεις του προέδρου της Κομισιόν.
Για υποκρισία μίλησε από την πλευρά του ο πρόεδρος του EFDD (Ευρώπη της Ελευθερίας και της Άμεσης Δημοκρατίας), Νάιτζελ Φάρατζ, εκτιμώντας ότι η ΕΕ ακολουθεί αντιφατικές πολιτικές προκειμένου να καθησυχάζει την συνείδησή της, ενώ θα πρέπει να λάβει αποφάσεις για το πώς θα αντιμετωπίσει την κρίση, όπως το έπραξε η Αυστραλία, την οποία όμως η ΕΕ δεν θέλει να συμβουλευτεί, και τονίζοντας την ισλαμική απειλή που συνδέεται με το ζήτημα της μετανάστευσης.
Στο ζήτημα του δουλεμπορίου επικεντρώθηκε, τέλος, ο Ματέο Σαλβίνι (Μη Εγγεγραμμένοι), θεωρώντας ότι η ΕΕ, η οποία έχει τόσο μεγάλη ανεργία και προβλήματα, δεν πρέπει να ανοίξει τις πόρτες της στη μετανάστευση.