«Όταν ο λαός δεν θα έχει να φάει πια, θα φάει τους πλουσίους». Αυτή η διάσημη ρήση του Ζαν-Ζακ Ρουσώ από τον 18ο αιώνα ενδέχεται να μας απασχολήσει πολύ στο κοντινό μέλλον, σύμφωνα με τον αρθρογράφο του Guardian, Όουεν Τζόουνς.

Γιατί όμως συμβαίνει αυτό και ένας εκπρόσωπος του Γαλλικού Διαφωτισμού είναι και πάλι επίκαιρος; «Γιατί οι νέοι πεινάνε και το μενού έχει πλουσίους», προειδοποιεί το εκτενέστατο δημοσίευμα, φέροντας στο νου τα λόγια του ελβετού φιλοσόφου ο οποίος από το 1780 κιόλας είχε προειδοποιήσει ότι «όταν οι μάζες δεν μπορούν να βγάλουν τα προς το ζην, θα στραφούν επιθετικά κατά της πλουτοκρατίας και όσων τους εμποδίζουν να επιβιώσουν».

«Αυτό σημαίνει ότι οι έχοντες περιουσία πρέπει να ανησυχούν;», αναρωτιέται το άρθρο, το οποίο σπεύδει να απαντήσει αμέσως: Όχι. Γιατί οι millennials, δηλαδή όλοι όσοι γεννήθηκαν από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 έως τα τέλη της δεκαετίας του 1990, αλλά και η αμέσως επόμενη γενιά, η «Ζ», δεν είναι υπέρ της βίας – είναι όμως υπέρ της Αριστεράς.

Και υπάρχουν και απτές αποδείξεις προς αυτή την κατεύθυνση, καθώς, σύμφωνα με έκθεση του βρετανικού Institute for Economic Affairs (IEA) που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Ιούλιο, οι νέοι και οι νέες της Γηραιάς Αλβιόνας έχουν «στραφεί προς την Αριστερά», καθώς «σχεδόν το 80% κατηγορεί τον καπιταλισμό για τη στεγαστική κρίση, το 75% θεωρεί ότι η κλιματική κρίση είναι ένα “κατεξοχήν καπιταλιστικό πρόβλημα” και το 72% υποστηρίζει τις μαζικές κρατικοποιήσεις. Συνολικά το 67% θέλει να ζήσει υπό ένα σοσιαλιστικό οικονομικό σύστημα».

Πάρτε για παράδειγμα τον 33χρονο Βρετανό Τζακ Φόστερ, νυν τραπεζικός υπάλληλος που όμως δηλώνει «απογοητευμένος από το τρέχον καπιταλιστικό σύστημα» και ξεκαθαρίζει πως το υπάρχον κοινωνικοοικονομικό τοπίο διαμόρφωσε καθοριστικά την πολιτική του κατεύθυνση: «Εργάστηκα ως τηλεφωνητής σε εταιρεία – μια φρικτή δουλειά – και μετά δεν είχα λεφτά καν για να νοικιάζω ένα σπίτι. Σκέφτηκα μήπως θα μπορούσα να αγοράσω ένα σπίτι, αλλά με μητέρα καθαρίστρια και με πατέρα ΑμΕΑ, δεν είχα καμία επιλογή. Συνειδητοποίησα ότι προκειμένου να μπορώ να αγοράσω σπίτι, θα έπρεπε να κληρονομήσω πολλά χρήματα από τους γονείς μου – γεγονός που δεν έπαιζε να συμβεί».

Ωστόσο, η κρίση που αντιμετωπίζουν σήμερα οι νέοι και οι νέες δεν είναι μόνο αμιγώς οικονομική, αλλά και υπαρξιακή, καθώς ανησυχούν ότι σε μερικές δεκαετίες δεν αποκλείεται να μην υπάρχει καν ο πλανήτης, τουλάχιστον όπως τον γνωρίζουμε σήμερα. «Έχουμε τον Τζεφ Μπέζος να εκτοξεύεται στο Διάστημα, την ώρα που το Λας Βέγκας υποφέρει από λειψυδρία και καίγεται ο μισός πλανήτης», σημειώνει στο άρθρο η Εμιλι Χάρις, μία εικοσάχρονη φοιτήτρια από το Λονδίνο και την άποψή της συμμερίζεται η πλειονότητα της βρετανικής νεολαίας.

Ομοίως και οι αμερικανοί millenials

Μια παρόμοια τάση καταγράφεται και στην άλλη μεριά του Ατλαντικού. Έρευνα του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ αποκάλυψε το 2016 πως το 50% των νέων τασσόταν «κατά του καπιταλισμού», ενώ το 2018 μια εκ νέου δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Gallup έδειξε πως θετικά υπέρ του καπιταλισμού διάκειται το 45% των νέων Αμερικανών (το 2010 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν στο 68%, μιλάμε δηλαδή για μια πτώση της τάξεως του 23% μέσα σε μια οκταετία).

Καταλυτικό ρόλο προς αυτή την κατεύθυνση φαίνεται να έπαιξε και η πιο διάσημη millennial πολιτικός των ΗΠΑ: «Η νεοϋορκέζα βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτέζ, συνοψίζει εξαιρετικά το πνεύμα της γενιάς της», υποστηρίζει ο Τζόουνς. «Αποτελεί το είδωλο των σημερινών 30άρηδων που θέλουν η αναδιανομή του πλούτου να συνοδευτεί με μια εξίσου μεγάλη μερίδα ποπ κουλτούρας», εξηγεί.

Η «σπόντα» είναι ξεκάθαρη και αναφέρεται στην πρόσφατη επιλογή της 31χρονης Κορτέζ να παραστεί στο Met Ball φορώντας μία εντυπωσιακή, λευκή τουαλέτα με μια επιγραφή που ανέγραφε «Tax the rich» (Φορολογήστε τους Πλούσιους).

Σύμφωνα με τον Κρίστιαν Νίμιτς, επικεφαλής οικονομολόγο του Institute for Economic Affairs (IEA) και συντάκτη της έκθεσης, η στροφή των νέων προς την Αριστερά οφείλεται εν μέρει στο ότι έχει αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνεται η νεολαία τον σοσιαλισμό. Μιλώντας στον Guardian, υποστήριξε ότι ενώ κάποτε θεωρούνταν «περιθωριακός», πλέον ο σοσιαλισμός αποτελεί περισσότερο «μία δήλωση μόδας, ειδικά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου οι άνθρωποι κατασκευάζουν μια σοσιαλιστική δημόσια εικόνα για επικοινωνιακούς σκοπούς».

Ωστόσο, δεν μπόρεσε να μην αναγνωρίσει πως η Αριστερά είναι εκ νέου ελκυστική λόγω της πρωτοφανούς στεγαστικής κρίσης που μαστίζει την Βρετανία. Σήμερα η Βρετανία περισσότερο από μία «δημοκρατία της ιδιοκτησίας» αποτελεί έναν «παράδεισο των ιδιοκτητών», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Τζόουνς, προσθέτοντας εμφατικά ότι μέσα σε διάστημα δύο δεκαετιών, στη Βρετανία οι πιθανότητες να μπορέσει να αποκτήσει δικό του σπίτι ένας νέος άνθρωπος με μεσαίο εισόδημα μειώθηκαν τουλάχιστον κατά το ήμισυ.

«Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι οι νέοι άνθρωποι δεν βλέπουν κανένα εύλογο κίνητρο για να υποστηρίξουν ένα σύστημα που φαίνεται ότι προσφέρει ελάχιστα παραπάνω από ανασφάλεια και κρίσεις», καταλήγει με νόημα την ανάλυση του ο βρετανός αρθρογράφος.