Η CIA λειτουργούσε μια μυστική φυλακή στο έδαφος της Πολωνίας, αποφάνθηκε σήμερα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), μια απόφαση η οποία ασκεί πίεση επί των ΗΠΑ και των συμμάχων τους να αποκαλύψουν την αλήθεια για το παγκόσμιο πρόγραμμα φυλακίσεων υπόπτων της αλ-Κάιντα.
Οι ΗΠΑ έχουν παραδεχθεί την ύπαρξη του προγράμματός τους για μυστικές μεταγωγές και φυλακίσεις κρατουμένων στα χρόνια μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, αλλά ουδέποτε αποκάλυψαν ποιοι από τους συμμάχους τους φιλοξένησαν αυτές τις απόρρητες φυλακές.
Καθίσταται όμως ολοένα και πιο δύσκολο να διατηρήσουν αυτή τη σιωπή, ιδιαίτερα μετά τη σημερινή απόφαση του δικαστηρίου με έδρα το Στρασβούργο, η οποία έρχεται ενώ μια επιτροπή της Γερουσίας των ΗΠΑ ετοιμάζεται να δημοσιοποιήσει τμήματα μιας επικριτικής διαβαθμισμένης έκθεσης γι’ αυτές τις μυστικές μεταγωγές και φυλακίσεις.
Η Αμρίτ Σινγκ, μια δικηγόρος της Πρωτοβουλίας για τη Δικαιοσύνη της Ανοικτής Κοινωνίας (Open Society Justice Initiative), η οποία υποστήριξε τον έναν από τους δύο άνδρες που κατέθεσαν την προσφυγή, δήλωσε πως η απόφαση του δικαστηρίου αποδεικνύει πέραν κάθε λογικής αμφιβολίας ότι η Πολωνία φιλοξένησε μια μυστική φυλακή η λειτουργία της οποίας εξασφάλιζε η κυβέρνηση των ΗΠΑ.
«Είναι μια ιστορική απόφαση», δήλωσε η Σινγκ προς το πρακτορείο Ρόιτερς. “Είναι καιρός γι’ αυτούς να αντιμετωπίσουν την αλήθεια”.
Την προσφυγή είχαν καταθέσει δύο άνδρες, ο γεννημένος στη Σαουδική Αραβία Αμπού Ζουμπάινταχ και ο σαουδάραβας υπήκοος Αμπντ αλ-Ραχίμ αλ-Νασίρι, οι οποίοι καταγγέλλουν ότι μεταφέρθηκαν αεροπορικώς μυστικά σε μια φυλακή που διευθύνονταν από τη CIA μέσα σ’ ένα πολωνικό δάσος και υποβλήθηκαν σε μεταχείριση που ισοδυναμεί με βασανιστήρια.
Οι δύο άνδρες, οι οποίοι βρίσκονται τώρα στο Γκουαντάναμο, την αμερικανική στρατιωτική φυλακή στην Κούβα, προσέφυγαν κατά της Πολωνίας επειδή δεν απέτρεψε την παράνομη κράτησή τους και το βασανισμό τους και επειδή δεν άσκησε διώξεις εναντίον των υπευθύνων.
Το δικαστήριο αποφάνθηκε πως η Πολωνία παραβίασε άρθρα της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα που καλύπτουν τα βασανιστήρια, το δικαίωμα στην ελευθερία και το δικαίωμα σε μια αποτελεσματική αποκατάσταση προσώπων που έχουν πέσει θύματα εγκλημάτων.
Το ΕΔΑΔ έδωσε εντολή στην Πολωνία να καταβάλει στον αλ-Νασίρι 100.000 ευρώ ως αποζημίωση και στον Ζουμπάινταχ 130.000 ευρώ.
Η σημερινή απόφαση φέρνει σε δύσκολη θέση την πολωνική κυβέρνηση. Αυτή έχει μια στενή σχέση ασφαλείας με τις ΗΠΑ και πολωνοί αξιωματούχοι ανέκαθεν αρνούνταν την ύπαρξη οποιασδήποτε φυλακής της CIA στην πολωνική επικράτεια.
Ο Μάρτσιν Βοϊτσιέχοφσκι, εκπρόσωπος του πολωνικού υπουργείου Εξωτερικών, ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter πως αξιωματούχοι αναλύουν την απόφαση και μόνο στη συνέχεια θα υπάρξει δημόσιο σχόλιο.
Η απόφαση μπορεί επίσης να έχει επιπτώσεις για άλλα ευρωπαϊκά κράτη που φέρεται ότι είχαν φιλοξενήσει φυλακές της CIA: παρόμοιες προσφυγές έχουν γίνει στο ΕΔΑΔ εναντίον της Ρουμανίας και της Λιθουανίας.
Η απόφαση του δικαστηρίου δεν καλύπτει πάντως τις ΗΠΑ, οι οποίες βρίσκονται εκτός της δικαιοδοσίας του.
