Στο επίκεντρο των συζητήσεων αυτές τις ημέρες βρίσκεται η κινεζική νεοφυής τεχνολογική επιχείρηση DeepSeek, ύστερα από την κυκλοφορία των δύο γλωσσικών μοντέλων (LLM) που είναι σε θέση να ανταγωνιστούν τις επιδόσεις των κυρίαρχων εργαλείων της τεχνητής νοημοσύνης, όπως το ChatGPT, ενώ φαίνεται να έχουν δημιουργηθεί με ένα κλάσμα του κόστους άλλων εργαλείων AI.

Οι αποδόσεις της εταιρίας μπορεί να ταιριάζουν με τη φιλοδοξία της κινεζικής κυβέρνησης να καταστεί παγκόσμιος ηγέτης στην τεχνητή νοημοσύνη (AI) αλλά ο 39χρονος ιδρυτής της, Liang Wenfeng, πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός στις μελλοντικές συναναστροφές του με την κινεζική ηγεσία.

Ιδιαίτερη προσοχή, μάλιστα, πρέπει να δώσει στο Γενικό Γραμματέα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, ο οποίος έχτισε την πολιτική του καριέρα πηγαίνοντας κόντρα στους δισεκατομμυριούχους.  

Το σιδερένιο τρίγωνο

Ο δημοσιογράφος και ακαδημαϊκός, Deng Yuwen, γράφει στο άρθρο του «Who Are Xi’s Enemies?» ότι οι οικονομικές και κοινωνικές μεταρρυθμίσεις του Ντενγκ Σιαοπίνγκ, του τελευταίου ηγέτη που κατείχε κάτι κοντά στο επίπεδο εξουσίας του τωρινού κινέζου ηγέτη κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’80, δημιούργησαν ένα σιδερένιο τρίγωνο ανάμεσα στην  επίσημη εξουσία, τη βιομηχανία και την ακαδημαϊκή κοινότητα. Βασικό συστατικό αυτής της συμμαχίας ήταν η διαφθορά.

Η επιβράδυνση όμως της οικονομικής ανάπτυξης στα τέλη της δεκαετίας του 2000, άφησε τις ελίτ λιγότερο ικανές να επωφεληθούν από την οικονομική ανάπτυξη, αναγκάζοντάς τες να βασίζονται περισσότερο στη διαφθορά για την επίτευξη κέρδους.

Η επικράτηση της διαφθοράς, εν τω μεταξύ, οδήγησε το κόστος των συναλλαγών όλο και πιο ψηλά, αποτρέποντας τελικά περαιτέρω μεταρρυθμίσεις, καταστέλλοντας την οικονομική ανάπτυξη και θέτοντας σε κίνηση εξαιρετικά επιβλαβείς πολιτικές συνέπειες.

Με τις συνέπειες αυτές βρέθηκε αντιμέτωπος ο Σι Τζινπίνγκ όταν ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος το 2012.

Είτε είχε επωφεληθεί ο ίδιος, πρωτίστως, είτε όχι από το σιδερένιο τρίγωνο, ο μόνος τρόπος για να διατηρήσει τη δική του πολιτική δύναμη ήταν να έρθει αντιμέτωπος με ολόκληρη την ελίτ και να μετασχηματίσει τη διεφθαρμένη κληρονομιά, κουλτούρα και δομή του κόμματος, προς όφελός του.

Έτσι, λοιπόν, ο Σι ξεκίνησε σε έναν δρόμο χωρίς επιστροφή.

Guo Guangchang

ο  Γκουό Γκουανγκτσάνγκ

Τον Δεκέμβριο του 2015, αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υποστήριζαν ότι ο  Γκουό Γκουανγκτσάνγκ, ιδρυτής και πρόεδρος του επενδυτικού ομίλου Fosun International με ενεργητικό 115 δισεκατομμυρίων, ο οποίος συχνά αποκαλείται ο Γουόρεν Μπάφετ της Κίνας, εντοπίστηκε να συνοδεύεται από την αστυνομία στο αεροδρόμιο της Σαγκάης.  

Σύμφωνα με το Forbes, η εξαφάνιση του είχε σαν αποτέλεσμα η εταιρεία αναστείλει προσωρινά τη διαπραγμάτευση των μετοχών της.

Η Fosun International, ανακοίνωσε αργότερα ότι, ο Γκουό ο επέστρεψε κάποια στιγμή στην εταιρία και βοηθούσε τις δικαστικές αρχές σε μη κατονομαζόμενες έρευνες και δεν δόθηκαν άλλες εξηγήσεις.

Zhou Chengjian

Ο Zhou εγκατέλειψε το σχολείο σε ηλικία 12 ετών και εκπαιδεύτηκε σαν ράφτης. Αργότερα ίδρυσε την εταιρεία γρήγορης μόδας Shanghai Metersbonwe Fashion & Accessories, η οποία το 2019 είχε έσοδα πάνω από 800 εκατομμύρια δολάρια. 

Τον Ιανουάριο του 2016, η εταιρεία διέκοψε προσωρινά τη διαπραγμάτευση των μετοχών της, αναφέροντας σε ένα αρχείο ότι δεν μπορούσε να επικοινωνήσει με τον δισεκατομμυριούχο ιδρυτή της. Σύμφωνα με τον κρατικό ειδησεογραφικό όμιλος China Daily, ο Zhou είχε συλληφθεί από την αστυνομία για να βοηθήσει σε μια πιθανή υπόθεση εσωτερικής πληροφόρησης και χειραγώγησης μετοχών.

Σε κατάθεση της στο χρηματιστήριο της Σενζεν, μία εβδομάδα αργότερα, η Metersbonwe ανέφερε ότι ο Zhou είχε επιστρέψει στην εργασία του, χωρίς να δώσει περαιτέρω διευκρινίσεις για το τι είχε συμβεί.

Ren Zhiqiang

Ο μεγιστάνας των ακινήτων Ren Zhiqiang εξαφανίστηκε τον Μάρτιο του 2020, ύστερα από ανάρτησή του στο διαδίκτυο, όπου αποκαλούσε τον κινέζο ηγέτη clown, για τον χειρισμό της πανδημίας του Covid-19. Αυτή, όμως, δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Ρεν ερχόταν σε σύγκρουση με την κινεζική ηγεσία λόγω των προσωπικών του.

Το CNN αναφέρει πώς το 2016, του επιβλήθηκε πειθαρχική ποινή αφού αμφισβήτησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τις απαιτήσεις του Σι, ότι τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης πρέπει να παραμείνουν απολύτως πιστά στο κόμμα.

Συγκεκριμένα, του επιβλήθηκε ετήσια αναστολή της κομματικής του ιδιότητας και ο εξαιρετικά δημοφιλής λογαριασμός του στο Weibo, την κινεζική πλατφόρμα που μοιάζει με το X, έκλεισε.

Τον Ιούλιο του 2020, η κινεζική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι ο Ρεν που ήταν γιος πρώην αξιωματούχου είχε διαγραφεί από το κόμμα.

Τα περιουσιακά του στοιχεία κατασχέθηκαν και καταδικάστηκε τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς σε 18 χρόνια φυλάκιση για, μεταξύ άλλων κατηγοριών, δωροδοκίες και κατάχρηση εξουσίας, ως επικεφαλής κρατικού ομίλου ακινήτων.

Xiao Jianhua

Ο Xiao Jianhua, υψηλόβαθμο στέλεχος της επενδυτικής εταιρείας Tomorrow Group,  φέρεται να απήχθη, τον Ιανουάριο του 2017, από ένα ξενοδοχείο Four Season, στο Hong Kong, σε αναπηρικό καροτσάκι με καλυμμένο το κεφάλι του και, στη συνέχεια, μεταφέρθηκε μέσω των συνόρων στην ηπειρωτική Κίνα.

Το Forbes γράφει, ότι η Tomorrow Group ανακοίνωσε σε μία διαγραμμένη, πλέον, ανάρτησή της στο WeChat, τον Ιούλιο του 2020, ότι ο Xiao βρισκόταν στην Κίνα και συνεργαζόταν με τις αρχές για  έρευνες σχετικά με την εταιρεία. Η ιστορία του καλά διασυνδεδεμένου επιχειρηματία δεν είχε αίσιο τέλος.

Ο Xiao και η εταιρεία του κρίθηκαν ένοχοι τον Αύγουστο του 2022, για «παράνομη απορρόφηση δημόσιων καταθέσεων, παραβίαση της εμπιστοσύνης κατά τη χρήση εμπιστευμένης περιουσίας… [και] παράνομη χρήση κεφαλαίων».

Ο κινεζοκαναδός δισεκατομμυριούχος καταδικάστηκε, εν τέλει, σε 13 χρόνια φυλάκισης στην Κίνα και στην εταιρεία του επιβλήθηκε πρόστιμο άνω των 8 δισ. δολαρίων

Jack Ma

Πρόκειται για μία από τις πιο δημοσιευμένες περίπτωσης εξαφάνισης. Ο πρώην πλουσιότερος άνθρωπος της Κίνας Ma επέκρινε, κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής Bund της Σαγκάης τον Οκτώβριο του 2020, τις κινεζικές ρυθμιστικές αρχές για την καταστολή της καινοτομίας.

Στις αρχές Νοεμβρίου, κλήθηκε σε συνάντηση με τις κινεζικές αρχές, οι οποίες στη συνέχεια ανέστειλαν την προγραμματισμένη δημόσια εγγραφή του γίγαντα fintech, Ant Group, στις 3 Νοεμβρίου. Σύμφωνα με δήλωση του, ο κυβερνητικός βραχίονας εποπτείας της κινεζικής αγοράς, ερευνούσε την Alibaba ερευνώνταν για μονοπωλιακή συμπεριφορά.

Ο Μα επανεμφανίστηκε στις 20 Ιανουαρίου 2021 με ένα σύντομο βιντεοσκοπημένο χαιρετισμό για μια φιλανθρωπική εκδήλωση και εντοπίστηκε ξανά, τον επόμενο μήνα, να παίζει γκολφ στο κινεζικό τροπικό νησί Χαϊνάν. Ο δισεκατομμυριούχος κράτησε χαμηλό προφίλ για τα επόμενα χρόνια. Την άνοιξη του 2023 η South China Morning Post ανακοίνωσε πως ο Μα επέστρεψε στην Κίνα μετά από απουσία ενός χρόνου στο εξωτερικό.

Η εφημερίδα που ανήκει στην Alibaba ανέφερε ότι ο κ. Μα ταξίδευε σε διάφορες χώρες για να μάθει για τη γεωργική τεχνολογία, αλλά δεν έκανε καμία αναφορά στο λόγο που είχε εξαφανιστεί από τη δημοσιότητα τα τελευταία χρόνια.

Για ποιο, λοιπόν, λόγο μεγάλο μέρος της ελίτ της χώρας δέχεται τις «επιθέσεις» του Σι, χωρίς να κάνει κάτι γι’ αυτό;

Αυτό οφείλεται σύμφωνα με τον Yuwen, στη χρήσης από τον Σι του κρατικού μηχανισμού, καθώς και των σύγχρονων τεχνολογιών ψηφιακής παρακολούθησης, για να ελέγχει αποτελεσματικότερα την ελίτ και την αντιπολίτευση και να την καταστεί λιγότερο ικανή να συντονιστεί και να συσπειρωθεί.

Επιπλέον, αρκετές από τις εσωκομματικές δυνάμεις μπορεί να αντιτίθενται στον Σι αλλά έχουν συμφέρον να προστατεύσουν το κόμμα.