Το 1960 στη Δομινικανή Δημοκρατία εξουσίαζε η δικτατορία του Ραφαέλ Τρουχίγιο, που αποκαλούνταν και «Τράγος» και είχε τον έλεγχο του μοναδικού κόμματος που επιτρεπόταν, του Δομινικανού. Παρόλο που παρουσίαζε τον εαυτό του ως «πατέρα του έθνους», οι πολιτικές του είχαν δημιουργήσει βαθιές ανισότητες ενώ η σεξουαλική κακοποίηση γυναικών ήταν ένα από τα μέσα που χρησιμοποιούσε για να επιβεβαιώνει την εξουσία του και να τρομοκρατεί. Ένα από τα πιο φρικτά εγκλήματά του ήταν η δολοφονία των αδελφών Μιραμπάλ, γνωστών ως «Πεταλούδες», που έγιναν καταλύτης για την πτώση του «Τράγου» αλλά και η αφορμή για την καθιέρωση της 25ης Νοεμβρίου ως Παγκόσμιας Ημέρας για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών.
Οι «Πεταλούδες» της αντίστασης
Η Μινέρβα, η Πάτρια και η Μαρία Τερέσα Μιραμπάλ προέρχονταν από εύπορη οικογένεια της μεσαίας τάξης και μεγάλωσαν σε περιβάλλον που ευνοούσε την εκπαίδευση και την ανεξαρτησία. Η μόρφωσή τους όμως έγινε και μία από τις αιτίες για να αποτελέσουν στόχο της δικτατορίας. Σε μια εποχή που οι γυναίκες στη Δομινικανή Δημοκρατία θεωρούνταν κατώτερες, οι Μιραμπάλ επέλεξαν να σπουδάσουν αλλά και να αντισταθούν στον αυταρχισμό του Τρουχίγιο.
Η Μινέρβα, η πιο δραστήρια από τις αδελφές, ήταν η πρώτη γυναίκα που αποφοίτησε από νομική σχολή στη χώρα. Μάλιστα, σε μια δεξίωση, ο δικτάτορας Τρουχίγιο τη φλέρταρε επίμονα, αλλά εκείνη τον απέρριψε, γεγονός που συνέβαλε στην επαναλαμβανόμενη παρενόχληση της οικογένειάς της από τις δυνάμεις του καθεστώτος, ενώ της αφαιρέθηκε και η άδεια άσκησης του επαγγέλματός της.
Οι τρεις αδελφές ίδρυσαν το Κίνημα της 14ης Ιουνίου, ένα αντιστασιακό δίκτυο που στόχευε στην ανατροπή του καθεστώτος. Διακινούσαν φυλλάδια, αποκάλυπταν τα εγκλήματα του καθεστώτος και σχεδίαζαν την ένοπλη εξέγερση. Το καθεστώς, ωστόσο, δεν άργησε να τις βάλει στο στόχαστρο. Συνελήφθησαν πολλές φορές, βασανίστηκαν, αλλά δεν σταμάτησαν να αγωνίζονται.
Στις 25 Νοεμβρίου 1960, μετά από επίσκεψη στους φυλακισμένους συζύγους τους, οι τρεις αδελφές έπεσαν σε ενέδρα των ανδρών του Τρουχίγιο. Τις ξυλοκόπησαν, τις στραγγάλισαν και έριξαν τα πτώματά τους σε μια χαράδρα για να φανεί ως ατύχημα, κάτι που δεν έπεισε κανέναν και έτσι οι «Πεταλούδες» έγιναν μάρτυρες της αντίστασης.
Η δολοφονία τους προκάλεσε διεθνή κατακραυγή και ενέτεινε την αντίσταση κατά του Τρουχίγιο, τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Μέσα σε έξι μήνες, στις 30 Μαΐου 1961, ο ίδιος ο δικτάτορας δολοφονήθηκε σε ενέδρα. Αν και η πτώση του δεν έφερε άμεσα τη δημοκρατία, η χώρα δεν επέστρεψε ποτέ στο ίδιο επίπεδο καταπίεσης.
Ημέρα ενάντια στη Βία κατά των Γυναικών
Το 1999, ο ΟΗΕ αναγνώρισε τη θυσία των αδελφών Μιραμπάλ, καθιερώνοντας την 25η Νοεμβρίου ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Η ημέρα αυτή δεν αφορά μόνο τις γυναίκες που υπέφεραν από καθεστώτα όπως του Τρουχίγιο, αλλά και κάθε γυναίκα που βιώνει τη βία στη σύγχρονη εποχή.
Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας στην Ελλάδα και τον κόσμο
1916: Η «Τριανδρία» και η προσωρινή κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης κηρύσσουν με ειδικό διάγγελμα έκπτωτο το βασιλιά Κωνσταντίνο. Παράλληλα, οι δυνάμεις της Αντάντ επιβάλλουν γενικό αποκλεισμό της Ελλάδος για τις «αθλιότητες του καθεστώτος των Αθηνών». Η χώρα εξαναγκάζεται να αποδεχθεί τελεσίγραφο να αποσύρει τις στρατιωτικές δυνάμεις της από την Πελοπόννησο και να δεχθεί έλεγχο στον Ισθμό και την Πάτρα.
1935: Μετά το δημοψήφισμα της 3ης Νοεμβρίου, ο βασιλιάς Γεώργιος Β’ επιστρέφει στην Αθήνα, έπειτα από 12 χρόνια εξορίας. Παύει τον πρωθυπουργό Γεώργιο Κονδύλη και αναθέτει την εντολή σχηματισμού νέας κυβέρνησης στον Κωνσταντίνο Δεμερτζή. Υπουργός Στρατιωτικών αναλαμβάνει ο Αλέξανδρος Παπάγος.
1940: Κάνει το τηλεοπτικό ντεμπούτο του ο Γούντι ο Τρυποκάρυδος, το συμπαθέστατο αλλά σκανδαλιάρικο πτηνό, που «γεννήθηκε» από το πεννάκι του Γουόλτερ Λαντζ.
1942: Ανατινάζεται η γέφυρα του Γοργοποτάμου από Άγγλους κομάντος και Έλληνες αντάρτες (Έντι Μάγιερς, Ναπολέων Ζέρβας, Άρης Βελουχιώτης). Αποτέλεσμα είναι η διακοπή του ανεφοδιασμού των γερμανικών δυνάμεων Βόρειας Αφρικής για έξι κρίσιμες εβδομάδες.
1947: Η αμερικανική κινηματογραφική βιομηχανία αποβάλλει από τις τάξεις της δέκα σεναριογράφους και σκηνοθέτες, ως συμπαθούντες τον κομμουνισμό.
1952: Συλλαμβάνεται ο Νίκος Πλουμπίδης, στέλεχος του παράνομου ΚΚΕ.
1952: Ανεβαίνει για πρώτη φορά στο Λονδίνο το θεατρικό έργο της Άγκαθα Κρίστι, «Ποντικοπαγίδα», με πρωταγωνιστές τους Ρίτσαρντ Ατένμπορο και Σίλα Σιμ. Πρόκειται για τη μακροβιότερη θεατρική παράσταση, αφού παίζεται μέχρι σήμερα.
1965: Το πολυκατάστημα Harrods του Λονδίνου κλείνει για το κοινό, προκειμένου να πραγματοποιήσουν τα χριστουγεννιάτικα ψώνια τους οι Beatles.
1969: Ο Τζον Λένον των Beatles επιστρέφει το μετάλλιο του Τάγματος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας που του είχε απονεμηθεί τέσσερα χρόνια νωρίτερα, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την πολιτική της χώρας του στον πόλεμο του Βιετνάμ.
1973: Ανατρέπεται η κυβέρνηση του Σπύρου Μαρκεζίνη και ο ίδιος ο δικτάτορας, Γεώργιος Παπαδόπουλος, ο οποίος τίθεται υπό περιορισμό στο σπίτι του στο Λαγονήσι. Νέος ισχυρός άνδρας του απριλιανού καθεστώτος, ο ταξίαρχος Δημήτρης Ιωαννίδης. Νέος πρόεδρος της Δημοκρατίας ορκίζεται ο στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης και πρωθυπουργός ο Αδαμάντιος Ανδρουτσόπουλος.
1984: Τα μεγαλύτερα ονόματα της ποπ και του ροκ ενώνουν τις φωνές τους στην ηχογράφηση του τραγουδιού «Do They Know It’s Christmas». Είναι μέρος της καμπάνιας «Band-Aid», της οποίας ηγείται ο Μπομπ Γκέλντοφ, με σκοπό τη συγκέντρωση οικονομικής βοήθειας για τους λιμοκτονούντες κατοίκους της Αιθιοπίας.
1987: Κατά την κατάθεση του προϋπολογισμού, ο Ανδρέας Παπανδρέου ανατρέπει την πολιτική του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και την επομένη (26 Νοεμβρίου) ο Κώστας Σημίτης παραιτείται.
1992: Η Βουλή της Τσεχοσλοβακίας ψηφίζει για τον διαχωρισμό της χώρας σε Τσεχία και Σλοβακία από την 1η Ιανουαρίου 1993 («Βελούδινο Διαζύγιο»).
Γεννήσεις
1844 – Καρλ Μπεντς, γερμανός μηχανικός και επιχειρηματίας, δημιουργός του πρώτου αυτοκινήτου με εσωτερική καύση, θεμελιωτής της Mercedes-Benz
1900 – Ρούντολφ Ες, γερμανός αξιωματικός των SS και πολιτικός, στενός συνεργάτης του Χίτλερ
1915 – Αουγκούστο Πινοσέτ, χιλιανός στρατηγός και πολιτικός, δικτάτορας της Χιλής από το 1973 έως το 1990
1939 – Ελένη Καραΐνδρου, ελληνίδα συνθέτρια, γνωστή για τη μουσική της σε ταινίες του Θόδωρου Αγγελόπουλου
1941 – Χρήστος Παπανικολάου, έλληνας αθλητής, πρώην κάτοχος του παγκόσμιου ρεκόρ στο άλμα επί κοντώ
1960 – Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι τζ., αμερικανός δημοσιογράφος, εκδότης και δικηγόρος, γιος του προέδρου Τζον Κένεντι
1971 – Κριστίνα Άπλγκεϊτ, αμερικανίδα ηθοποιός, γνωστή από σειρές όπως το «Married… with Children»
Θάνατοι
1970 – Γιούκιο Μισίμα, ιάπωνας συγγραφέας, ηθοποιός και σκηνοθέτης, ένας από τους σημαντικότερους λογοτέχνες της Ιαπωνίας, που αυτοκτόνησε μετά από μια αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος
2005 – Ρίτσαρντ Μπερνς, άγγλος οδηγός αγώνων, πρωταθλητής του WRC (Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλλυ) το 2001
2016 – Φιντέλ Κάστρο, κουβανός πολιτικός, ηγέτης της Κουβανικής Επανάστασης και πρωθυπουργός της Κούβας για πάνω από τέσσερις δεκαετίες
2020 – Μαραντόνα, αργεντινός ποδοσφαιριστής, ένας από τους μεγαλύτερους θρύλους στην ιστορία του ποδοσφαίρου, γνωστός για τις μοναδικές του ικανότητες, αλλά και την έντονη προσωπική του ζωή. Εμβληματικός για την πορεία του στο Μουντιάλ του 1986, όπου ηγήθηκε της Αργεντινής στην κατάκτηση του τροπαίου.
Επέτειοι – Παγκόσμιες Ημέρες
Διεθνής Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών
Ημέρα Πανελλαδικού Εορτασμού της Εθνικής Αντίστασης
Σήμερα γιορτάζουν
Αικατερίνη, Μερκούριος