Τουλάχιστον 138 πίθηκοι βρέθηκαν νεκροί στην πολιτεία Ταμπάσκο, στην ακτή του Κόλπου του Μεξικού από τις 16 Μαΐου, σύμφωνα με την ομάδα προστασίας της βιοποικιλότητας «Usumacinta».
Άλλοι πίθηκοι διασώθηκαν από τους κατοίκους, συμπεριλαμβανομένων πέντε που μεταφέρθηκαν εσπευσμένα σε έναν τοπικό κτηνίατρο που πάλεψε για να τους σώσει.
«Έφτασαν σε κρίσιμη κατάσταση, με αφυδάτωση και πυρετό», είπε ο Δρ. Sergio Valenzuela, συμπληρώνοντας ότι «ήταν αδύναμες σαν κουρέλια. Είχαν πάθει θερμοπληξία».
Ενώ το άγριο κύμα καύσωνα του Μεξικού έχει συνδεθεί με τον θάνατο τουλάχιστον 26 ανθρώπων από τον Μάρτιο, κτηνίατροι και διασώστες λένε ότι έχει σκοτώσει δεκάδες και ίσως εκατοντάδες πιθήκους, σύμφωνα με το Associated Press. Περίπου το ένα τρίτο της χώρας σημείωσε υψηλές θερμοκρασίες 45 βαθμών Κελσίου την Τρίτη (21/05).
Στην πόλη Tecolutilla, οι άρρωστοι πίθηκοι άρχισαν να εμφανίζονται την Παρασκευή, όταν μια τοπική εθελοντική ομάδα πυροσβεστικής και διάσωσης εμφανίστηκε με πέντε άρρωστα ζώα στην καρότσα ενός φορτηγού.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι αρκετά εκφοβιστικοί, οι πίθηκοι που ουρλιάζουν είναι μυώδεις και μερικοί μπορεί να έχουν ύψος έως και 90 εκατοστά, με ουρές εξίσου μακριές. Μερικά αρσενικά ζυγίζουν περισσότερα από 13,5 κιλά και μπορούν να ζήσουν έως και 20 χρόνια. Έχουν μεγάλα σαγόνια και ένα τρομακτικό σύνολο δοντιών και κυνόδοντων. Αλλά κυρίως είναι γνωστοί για τους βρυχηθμούς τους, που μοιάζουν με λιοντάρια.
«Αυτοί οι εθελοντές ζήτησαν βοήθεια, ρώτησαν αν μπορούσα να εξετάσω μερικά από τα ζώα που είχαν στο φορτηγό τους», είπε ο Valenzuela τη Δευτέρα. «Είπαν ότι δεν είχαν χρήματα και ρώτησαν αν μπορούσα να το κάνω δωρεάν».
Ο κτηνίατρος έβαλε πάγο στα αδύνατα χεράκια και τα πόδια τους και τους έκανε ενδοφλέβιες ενέσεις με ηλεκτρολύτες.
Μέχρι στιγμής, οι πίθηκοι φαίνεται να αναρρώνουν. Όταν έφτασαν ήταν άτονοι και εύκολοι στον χειρισμό τους, τώρα βρίσκονται σε κλουβιά στο γραφείο της Valenzuela.
«Αναρρώνουν. Είναι επιθετικοί… δαγκώνουν ξανά», είπε, σημειώνοντας ότι αυτό είναι ένα υγιές σημάδι.
Οι περισσότεροι δεν είναι τόσο τυχεροί. Ο βιολόγος της άγριας ζωής Gilberto Pozo μέτρησε περίπου 138 από τα ζώα νεκρά στο έδαφος κάτω από δέντρα. Το φαινόμενο ξεκίνησε γύρω στις 5 Μαΐου και έφτασε στο αποκορύφωμά του το περασμένο Σαββατοκύριακο.
«Έπεσαν από τα δέντρα σαν μήλα», είπε ο Πόζο. «Ήταν σε κατάσταση σοβαρής αφυδάτωσης και πέθαναν μέσα σε λίγα λεπτά».
Ο Pozo αποδίδει τους θανάτους σε έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως η υψηλή ζέστη, η ξηρασία, οι δασικές πυρκαγιές και η υλοτομία που στερεί από τους πιθήκους το νερό, τη σκιά και τα φρούτα που τρώνε, ενώ σημειώνει ότι ένα παθογόνο, μια ασθένεια ή άλλος παράγοντας δεν μπορεί ακόμη να αποκλειστεί.
Για τους ανθρώπους στην βαλτώδη, καλυμμένη από ζούγκλα πολιτεία του Ταμπάσκο, τα ουρλιαχτά των πιθήκων είναι ένας λατρεμένος ήχος. Οι ντόπιοι λένε ότι οι πίθηκοι τους λένε την ώρα της ημέρας ουρλιάζοντας την αυγή και το σούρουπο.
Ο Pozo είπε ότι οι ντόπιοι – τους οποίους γνωρίζει μέσω της δουλειάς του με τη Biodiversity Conservation of The Usumacinta – προσπάθησαν να βοηθήσουν τους πιθήκους που βλέπουν γύρω από τις φάρμες τους. Αλλά σημειώνει ότι αυτό θα μπορούσε να είναι ένα δίκοπο μαχαίρι.
«Έπεσαν από τα δέντρα, και οι άνθρωποι συγκινήθηκαν, και πήγαν να βοηθήσουν τα ζώα, τους έδωσαν νερό και φρούτα», είπε ο Πόζο. «Θέλουν να τους φροντίσουν, κυρίως τα μωρά, να τα υιοθετήσουν».
«Αλλά όχι, η αλήθεια είναι ότι τα μωρά είναι πολύ ευαίσθητα, δεν μπορούν να βρίσκονται σε ένα σπίτι όπου υπάρχουν σκύλοι ή γάτες, επειδή έχουν παθογόνα που μπορεί να είναι θανατηφόρα για τους πιθήκους που ουρλιάζουν», είπε, τονίζοντας ότι πρέπει να αποκατασταθούν και να απελευθερωθούν στη φύση.
Η ομάδα του Pozo έχει δημιουργήσει ειδικούς σταθμούς αποκατάστασης για πιθήκους – αυτή τη στιγμή φιλοξενεί πέντε πιθήκους. Παράλληλα, πουλιά και ερπετά έχουν επίσης επηρεαστεί και προσπαθεί να οργανώσει μια ομάδα εξειδικευμένων κτηνιάτρων για να δώσει στα ζώα τη φροντίδα που χρειάζονται.
Καθυστερημένα, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αναγνώρισε το πρόβλημα τη Δευτέρα, με τον Πρόεδρο Andrés Manuel López Obrador να λέει ότι το είχε ακούσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Συνεχάρη τον Valenzuela για τις προσπάθειές του και είπε ότι η κυβέρνηση θα προσπαθήσει να στηρίξει το έργο.
Μέχρι τις 9 Μαΐου, τουλάχιστον εννέα πόλεις στο Μεξικό είχαν σημειώσει ρεκόρ θερμοκρασίας, με τη Σιουδάδ Βικτώρια στη συνοριακή πολιτεία Ταμαουλίπας να σημειώνει τους 47 βαθμούς Κελσίου.
Με βροχοπτώσεις κάτω του μέσου όρου σχεδόν σε όλη τη χώρα μέχρι στιγμής φέτος, οι λίμνες και τα φράγματα στεγνώνουν και τα αποθέματα νερού εξαντλούνται. Οι αρχές αναγκάστηκαν να μεταφέρουν νερό παντού, από νοσοκομεία μέχρι πυροσβεστικούς σταθμούς. Τα χαμηλά επίπεδα στα υδροηλεκτρικά φράγματα έχουν συμβάλει σε διακοπές ρεύματος σε ορισμένες περιοχές της χώρας.
Οι καταναλωτές αισθάνονται επίσης τη ζέστη. Τη Δευτέρα, η μεγαλύτερη αλυσίδα καταστημάτων στη χώρα, ανακοίνωσε ότι περιόρισε τις αγορές πάγου σε μόλις δύο ή τρεις σακούλες ανά πελάτη σε ορισμένα μέρη.
Βέβαια, για τους πιθήκους δεν είναι ζήτημα άνεσης, αλλά ζωής ή θανάτου.
