Οι Ευρωπαίοι θα φτωχύνουν από τον εμπορικό πόλεμο που πυροδότησε ο αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει βάλει στόχο τις άλλες χώρες με δασμούς, ωστόσο οι πολιτικοί της Γηραιάς Ηπείρου βλέπουν κάποιες θετικές πλευρές της κατάστασης.
Σύμφωνα με ανάλυση του Politico, οικονομικά ο κόσμος χωρίζεται σε τρία ξεχωριστά μπλοκ, με τις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ευρώπη να ανταγωνίζονται μεταξύ τους. Έτσι, η απόφαση του Τραμπ να ξεκινήσει έναν εμπορικό πόλεμο, με επίκεντρο την Κίνα, τον «εχθρό Νο 1», αφήνει την Ευρωπαϊκή Ένωση με μια ευκαιρία.
Όπως ξέρει όποιος έχει παίξει Mario Kart, ακόμα και αν βρίσκεσαι στην τελευταία θέση, μπορείς να καταλήξεις πρώτος, αν οι δύο παίκτες μπροστά σου αρχίσουν να μπλέκουν ο ένας με τον άλλον.
«Έχουμε κάποιον που βάζει αυτογκόλ και αυτός είναι ο κ. Τραμπ», δήλωσε ο διοικητής της Τράπεζας της Γαλλίας, Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλόν, στη γαλλική τηλεόραση. Πώς θα εκμεταλλευτεί η Ευρώπη αυτή την κατάσταση είναι το στοίχημα.
Αυτή τη στιγμή η Ευρώπη προσπαθεί να ανακάμψει. Βγήκε από την πανδημία με δύσκολες οικονομικές συνθήκες, με την ανάπτυξη να είναι μόλις το ήμισυ της αμερικανικής. Η Γερμανία, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, είδε κύμα κλεισίματος εργοστασίων, καθώς τα εργοστάσια χάλυβα και αυτοκινήτων υπέφεραν από το σοκ της ενέργειας, το οποίο προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Θεωρητικά, η ενιαία αγορά της ΕΕ προσφέρει στις εταιρείες εύκολη πρόσβαση στους σχεδόν 450 εκατομμύρια καταναλωτές της, στην πράξη, όμως, παρέμεινε κατακερματισμένη, με την πολιτική της να είναι αργή και αναποτελεσματική.
Η άφιξη του Τραμπ στον Λευκό Οίκο και ιδιαίτερα η «Ημέρα Απελευθέρωσης» του δασμού της 2ης Απριλίου, κατά την οποία εισήγαγε νέους δασμούς από 10% έως 49% σε σχεδόν όλες τις χώρες του κόσμου (αν και έκτοτε έχουν ανασταλεί), ενδέχεται να αλλάζουν τα δεδομένα για την Ευρώπη.
Το ευρώ ενισχύθηκε κατά 10% έναντι του δολαρίου φέτος, καθώς οι επενδυτές στρέφονται από το αμερικανικό νόμισμα σε πιο σταθερές εναλλακτικές λύσεις.
Εντυπωσιακότερες είναι οι κινήσεις στα εμπορεύσιμα κυβερνητικά χρέη, γνωστά ως ομόλογα, παραδοσιακά μια ασφαλής επένδυση σε περιόδους αβεβαιότητας. Οι έμποροι πούλησαν αμερικανικό χρέος κατά τη διάρκεια του πανικού που ακολούθησε την ανακοίνωση των δασμών του Τραμπ, αυξάνοντας το κόστος δανεισμού για την αμερικανική κυβέρνηση, με τους επενδυτές να καταφεύγουν στα ευρωπαϊκά ομόλογα αναζητώντας ασφάλεια.
«Με όλη αυτή την ενέργεια που κατευθύνεται προς τη μείωση του διεθνούς ρόλου του δολαρίου και των αμερικανικών κυβερνητικών ομολόγων ως ασφαλή περιουσιακά στοιχεία, φαίνεται ότι το ευρώ έχει λάβει μια νέα ώθηση για να κερδίσει αποδοχή στη διεθνή σκηνή», δήλωσε ο Νταβίντε Ονέλια, διευθυντής ευρωπαϊκής και παγκόσμιας μακροοικονομίας στην TS Lombard, συμβουλευτική εταιρεία οικονομικών προβλέψεων.
Έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου μείωσε τις προβλέψεις ανάπτυξης των ΗΠΑ για το 2025 κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες λόγω των δασμών, τη μεγαλύτερη μείωση για κάθε μεγάλη οικονομία εκτός του Μεξικού. Η Κίνα είδε μείωση 0,6 ποσοστιαίων μονάδων, ενώ η Ευρωζώνη βγήκε σχετικά αλώβητη, με μια μείωση μόλις 0,2 ποσοστιαίων μονάδων.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εγκαινίασε τη δεύτερη θητεία της πέρυσι, προτάσσοντας την ανάγκη για ανταγωνιστικότητα. Παρά το γεγονός ότι η έκφραση αυτή είναι αόριστη, θεωρείται ότι είναι μια σοφή κίνηση.

Καθώς η ομάδα των 27 χωρών της Ευρώπης δυσκολεύτηκε τα τελευταία δέκα χρόνια, η Αμερική δημιουργούσε νέους τεχνολογικούς κολοσσούς με ρυθμό που η Ευρώπη μπορούσε μόνο να ονειρεύεται, επωφελούμενη από έναν μαγικό συνδυασμό χρηματοπιστωτικών αγορών, κορυφαίων ερευνητικών πανεπιστημίων και καταναλωτών με μεγάλους λογαριασμούς. Η Κίνα, από την άλλη, για καιρό το παγκόσμιο εργοστάσιο, άρχισε να κυριαρχεί στην αιχμή της παραγωγής στον τομέα της καθαρής ενέργειας, των ηλεκτρικών οχημάτων και της ρομποτικής χάρη στη βιομηχανική πολιτική της.
Αυτά ισχύουν ακόμη, αλλά οι αποφάσεις αυτού του μήνα, με την Ουάσινγκτον και το Πεκίνο να επιβάλλουν δασμούς ο ένας στον άλλο πάνω από το 100%, αφήνουν την Ευρώπη σε μια ευνοϊκή θέση.
Οι δασμοί των ΗΠΑ στις ευρωπαϊκές εισαγωγές, αν και αυξημένοι σε σχέση με το παρελθόν, δεν πλησιάζουν τα επίπεδα που φτάνουν οι ΗΠΑ και η Κίνα, σε μια περίοδο που η κινεζική οικονομία ανακάμπτει από την ελεγχόμενη κατεδάφιση του τομέα ακινήτων της, ενώ προσπαθεί να πραγματοποιήσει μια επίπονη εξισορρόπηση προς μεγαλύτερη εγχώρια κατανάλωση και μακριά από τις εξαγωγές.
«Ένας παρατεταμένος εμπορικός πόλεμος μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας θα μπορούσε να ανοίξει νέες αγορές πωλήσεων για τις ευρωπαϊκές εταιρείες», δήλωσε ο Λουντοβίκ Σουτόρ-Σορέλ, επικεφαλής ενός think tank, του δικτύου μακροοικονομικής πολιτικής της Ευρώπης. Η Κίνα ήδη εξαρτάται από ευρωπαϊκά προϊόντα σε τομείς όπως τα χημικά και ο εξοπλισμός μεταφορών και αυτό αναμένεται να αυξηθεί. «Η αμερικανική ζήτηση για ορισμένα ευρωπαϊκά βιομηχανικά αγαθά, τα οποία προμηθευόταν προηγουμένως από την Κίνα, όπως μηχανήματα, πλαστικά και υφάσματα, θα μπορούσε επίσης να αυξηθεί», πρόσθεσε.
Η διοίκηση Τραμπ ανέφερε ότι ελπίζει να συνάψει συμφωνία με το Πεκίνο για να μειώσει τα επίπεδα των δασμών, αλλά στο μεταξύ, η ναυτιλία στον Ειρηνικό έχει πέσει κατακόρυφα, προοιωνίζοντας ελλείψεις στα ράφια των σούπερ μάρκετ. Και η συνεχής εναλλαγή δασμών, με Κινέζους αξιωματούχους να αρνούνται ακόμη και να παραδεχτούν ότι διεξάγονται συνομιλίες, έχει υπονομεύσει τη μακροπρόθεσμη αξιοπιστία ανεξαρτήτως του τι θα συμβεί.
Υπάρχει επίσης ο υπόλοιπος κόσμος, ο οποίος, χάρη στην ηγεσία των ΗΠΑ, έχει αποδεχτεί σε μεγάλο βαθμό το ελεύθερο εμπόριο ως πηγή ευημερίας και ο οποίος τώρα βλέπει τον μεγαλύτερο υποστηρικτή του να γυρίζει την πλάτη του. Αυτό δίνει την ευκαιρία στην Ευρώπη να αναλάβει ηγετικό ρόλο.