Εντυπωσιακή είναι η τεχνολογική πρόοδος στην Αρμενία όπου η εκπαίδευση στον τομέα ξεκινά από πολύ νωρίς με τη συμμετοχή των μαθητών στο πρόγραμμα Armath. Σε ένα τυπικό τριώροφο δημόσιο σχολείο στα προάστια του Γερεβάν, της πρωτεύουσας της Αρμενίας τα παιδιά παρουσιάζουν με ενθουσιασμό τις εφευρέσεις του: παιχνίδια, ρομπότ, εφαρμογές και έργα για έξυπνα σπίτια.

Αυτοί οι νεαροί εφευρέτες παρακολουθούν μαθήματα σε εργαστήρια μηχανικής σε ένα πρόγραμμα που ξεκίνησε το 2014 και ονομάζεται Armath που σύμφωνα με το BBC, στα αγγλικά σημαίνει «ρίζα». Σήμερα λειτουργούν 650 εργαστήρια Armath σε σχολεία σε όλη την Αρμενία.

Ο ανταποκριτής του BBC στην Αρμενία, Rayhan Demytrie, εξηγεί πως η πρωτοβουλία ιδρύθηκε από έναν επιχειρηματικό οργανισμό, την Ένωση Επιχειρήσεων Προηγμένης Τεχνολογίας (UATE), η οποία εκπροσωπεί περισσότερες από 200 εταιρείες υψηλής τεχνολογίας της Αρμενίας.

«Το όραμά μας είναι να δούμε την Αρμενία να γίνεται ένα τεχνολογικό κέντρο παγκόσμιας εμβέλειας, που θα προσφέρει τη μέγιστη αξία τόσο στη χώρα όσο και στον κόσμο», δηλώνει ο Σαρκίς Καραπετιάν, διευθύνων σύμβουλος της UATE.

Ο κ. Καραπετιάν αναφέρει ότι το πρόγραμμα είναι η πιο επιτυχημένη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στη χώρα.

«Αντλούμε κεφάλαια για επενδύσεις από τον ιδιωτικό τομέα, πηγαίνουμε στα σχολεία και ιδρύουμε εργαστήρια Armath, δωρίζουμε τον εξοπλισμό», λέει. «Και η κυβέρνηση, το υπουργείο Παιδείας, μας παρέχει ετήσιο προϋπολογισμό ύψους 2 εκατομμυρίων δολαρίων (1,5 εκατομμύριο λίρες) για την κάλυψη των μισθών των εκπαιδευτών».

Σήμερα, σύμφωνα με το BBC, υπάρχουν πάνω από 600 εκπαιδευτές και 17.000 ενεργοί μαθητές.

«Ο στόχος είναι 5.000 από τα πιο ταλαντούχα παιδιά να επιλέγουν κάθε χρόνο να γίνουν μηχανικοί», δηλώνει ο κ. Καραπετιάν.

Το BBC γράφει πως ένας κρίσιμος παράγοντας για την ενίσχυση της τεχνολογικής ανάπτυξης της Αρμενίας σήμερα, η οποία είναι μια περίκλειστη χώρα χωρίς φυσικούς πόρους ή πρόσβαση στη θάλασσα, είναι η παγκόσμια διασπορά της χώρας, καθώς περίπου το 75% των Αρμενίων παγκοσμίως ζουν στο εξωτερικό.

Αυτή η παγκόσμια κοινότητα προσφέρει σημαντικές διασυνδέσεις, ιδιαίτερα στη βιομηχανία τεχνολογίας των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου ζουν περίπου 1,6 εκατομμύρια άτομα αρμενικής καταγωγής, κυρίως στην Καλιφόρνια.

«Αν κοιτάξει κανείς τις 500 κορυφαίες εταιρείες στις ΗΠΑ, είναι βέβαιο ότι θα βρει τουλάχιστον έναν ή δύο Αρμενίους είτε στο διοικητικό συμβούλιο είτε σε υψηλόβαθμη διευθυντική θέση ακριβώς από κάτω», λέει ο Σαμβέλ Χατζικιάν, διευθυντής προγραμμάτων στη SmartGate, μια εταιρεία επιχειρηματικών κεφαλαίων με έδρα τόσο στην Καλιφόρνια όσο και στην Αρμενία που επικεντρώνεται σε επενδύσεις στον τομέα της τεχνολογίας.

Σημαντικό τεχνολογικό επίτευγμα είναι και αυτό της Ιρίνα Γκαζαριάν που ίδρυσε την εφαρμογή Dr Yan, η οποία αλλάζει τα δεδομένα στον χώρο υγείας διευκολύνοντας την κράτηση ραντεβού των Αρμενίων με γιατρούς.

Το BBC γράφει πως η κυρία Γκαζαριάν εργαζόταν προηγουμένως στον σχεδιασμό προϊόντων και ιστοσελίδων, όταν εντόπισε ένα κενό στην αγορά.

«Οι ασθενείς δεν μπορούσαν να βρουν τον κατάλληλο γιατρό και οι γιατροί υπέφεραν από ατελείωτες κλήσεις», εξηγεί.

Η εφαρμογή λειτουργεί με μοντέλο συνδρομής, με τους γιατρούς να πληρώνουν για να συμπεριληφθούν στην πλατφόρμα, ενώ υπάρχουν σχέδια για επέκταση.

«Αναπτυσσόμαστε με ρυθμό τουλάχιστον 25% στα έσοδα κάθε μήνα», προσθέτει η κα Γκαζαριάν. «Βρισκόμαστε σχεδόν στο σημείο ισορροπίας στην Αρμενία, κάτι που μας δίνει τη δύναμη να ξεκινήσουμε επέκταση και σε άλλες αγορές, όπως το Ουζμπεκιστάν».

Ο τεχνολογικός κλάδος της Αρμενίας, έλαβε μια απρόσμενη ώθηση το 2022, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, όταν σύμφωνα με το BBC, χιλιάδες Ρώσοι ειδικοί στον χώρο της πληροφορικής και του προγραμματισμού εγκατέλειψαν τη χώρα τους και πολλοί από αυτούς επέλεξαν να εγκατασταθούν στην Αρμενία.