Ο ύπνος πριν από τα μεσάνυχτα έχει πολύ μεγάλη σημασία, καθώς μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά στην ποιότητα του ύπνου, στην παραγωγικότητα και στη γενική υγεία μας. Ίσως έχετε ακούσει τη φράση «μια ώρα ύπνου πριν από τα μεσάνυχτα αξίζει με δύο μετά», και αυτό γιατί έχουμε ένα εσωτερικό βιολογικό ρολόι, ή κιρκάδιο ρυθμό, που στέλνει σήματα στον εγκέφαλό μας ότι είναι ώρα για ύπνο μόλις πέσει ο ήλιος.
Βγαίνοντας έξω από τον κιρκάδιο ρυθμό μας ή διακόπτοντάς τον, μπορούμε δυνητικά να διαταράξουμε το βιολογικό μας ρολόι και ως εκ τούτου να επηρεάσουμε τη σωματική και ψυχική μας υγεία. Δείτε πώς λειτουργεί και όλα τα οφέλη για τον ύπνο που μπορείτε να χάσετε όταν πηγαίνετε για ύπνο μετά τα μεσάνυχτα.
Πώς το σώμα γνωρίζει τι ώρα είναι
Ο κιρκάδιος ρυθμός βοηθά τον εγκέφαλό μας να παρακολουθεί πότε πρέπει να είμαστε ξύπνιοι και πότε πρέπει να κοιμόμαστε. Ρυθμίζει τον ύπνο μας ενώ σηματοδοτεί, επίσης, το πότε πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση και πότε να νυστάζουμε με βάση τις αλλαγές φωτός στο περιβάλλον, όπως η ανατολή του ήλιου και το ηλιοβασίλεμα. Αυτή η ριζωμένη συμπεριφορά ήταν παρούσα για χιλιάδες χρόνια και διαμορφώνεται από την περιστροφή της γης γύρω από τον άξονά της. Χωρίς τον κιρκάδιο ρυθμό, δεν είμαστε σε θέση να βελτιστοποιήσουμε το πόση ενέργεια ξοδεύει το σώμα μας και πότε, πράγμα που σημαίνει ότι βοηθά στη διατήρηση όλων των πτυχών της ζωής μας.
Μελατονίνη: μία από τις κύριες ορμόνες που ρυθμίζουν τον ύπνο
Η μελατονίνη, αναφέρει το realsimple.com, είναι μια ορμόνη που στέλνει ένα σήμα στο σώμα για ύπνο. Ο ειδικός στον ύπνο και νευροεπιστήμονας Chelsie Rohrscheib, υποστηρίζει ότι καθώς σκοτεινιάζει και λιγότερες φωτεινές πληροφορίες εισέρχονται στα μάτια, η παραγωγή μελατονίνης αυξάνεται μέχρι να φτάσει σε ένα ορισμένο όριο, οπότε δίνει σήμα στον εγκέφαλο ότι είναι ώρα για ύπνο.
Γενικά, αυτό το σήμα μελατονίνης εμφανίζεται πολύ πριν από τα μεσάνυχτα. Όσο περισσότερο μένουμε ξύπνιοι μετά από αυτό το σημείο, τόσο περισσότερο ανακινούμε τον φυσικό μας κύκλο ύπνου.
Γιατί ο ύπνος πριν από τα μεσάνυχτα κάνει καλό στην υγεία
Εκτός από τη ρύθμιση του κιρκαδικού ρυθμού, όμως, ο ύπνος πριν από τα μεσάνυχτα μπορεί να επηρεάσει τη συνολική μας ευεξία όταν είμαστε ξύπνιοι. «Ο ύπνος πριν από τα μεσάνυχτα βοηθά να διασφαλιστεί ότι έχετε αρκετές ώρες της ημέρας στο φως για να ρυθμίσετε την παραγωγή μελατονίνης», λέει ο Rohrscheib. «Το να μην ξυπνάτε αρκετά νωρίς το πρωί και να μην εκτίθεστε στον ήλιο που χρειάζεστε για να διατηρήσετε τον κιρκαδικό ρυθμό σας σχετίζεται με δυσκολία στον ύπνο, κάτι που μπορεί να επηρεάσει την υγεία σας».
Μάλιστα, ορισμένες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι τα άτομα που πηγαίνουν για ύπνο αργά και έχουν πρόβλημα να ξυπνήσουν το πρωί είναι πιο πιθανό να έχουν μικρότερη διάρκεια ζωής, εκτός από πολύ υψηλότερο κίνδυνο ψυχολογικών διαταραχών και διαβήτη. «Οι άνθρωποι που δεν έχουν καλά ρυθμισμένο κιρκάδιο ρυθμό είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από γνωστικά ελλείμματα όπως κακή εστίαση, παρεμπόδιση της μάθησης και μειωμένη εμπέδωση της μνήμης», εξηγεί ο Rohrscheib. «Τα άτομα με μη φυσιολογικό κιρκάδιο ρυθμό διατρέχουν, επίσης, αυξημένο κίνδυνο για ορισμένες καταστάσεις ψυχικής υγείας, όπως η κατάθλιψη», συμπληρώνει.
Τι συμβαίνει όταν πάμε για ύπνο μετά τα μεσάνυχτα
Το να πάτε για ύπνο μετά τα μεσάνυχτα κάποιες φορές, δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα. Η καθημερινή συχνότητα είναι που πρέπει να αποφευχθεί. Μπορεί να μην είναι πάντα δυνατό να κοιμηθείτε νωρίς, ωστόσο, το να κοιμάστε μετά τα μεσάνυχτα σε τακτική βάση μπορεί να οδηγήσει σε μια ποικιλία προβλημάτων υγείας.
Το να πάτε για ύπνο μετά τα μεσάνυχτα «μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια εξάντληση και κόπωση, ακόμη και προβλήματα θυρεοειδούς και εξουθένωση», αναφέρει το realsimple.com. Μάλιστα, πολλοί άνθρωποι που πηγαίνουν για ύπνο μετά τα μεσάνυχτα είθισται να κοιμούνται υπερβολικά την επόμενη μέρα. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε ξύπνημα με αδράνεια ύπνου ή ξύπνημα σε μεταβατική κατάσταση μεταξύ ύπνου και αφύπνισης, που χαρακτηρίζεται από μειωμένη απόδοση, μειωμένη επαγρύπνηση και επιθυμία επιστροφής στον ύπνο.Επομένως, ο ύπνος πριν από τα μεσάνυχτα είναι ένας υγιής στόχος για τον οποίο πρέπει να προσπαθήσετε. Παρόλο που μπορεί να μην είναι πάντα εφικτό, οι ειδικοί συνιστούν να κοιμάστε αυτές τις κρίσιμες ώρες πριν το ρολόι φτάσει στις 12 το πρωί όσο το δυνατόν περισσότερο.
