Ο Ακριβός Τσολάκης στη μέχρι τώρα διαδρομή των 87 χρόνων της ζωής του έγραψε τρία βιβλία. Το τελευταίο από αυτά έχει τον τίτλο «Tόλμα». Λέξη, η οποία αντικατοπτρίζει πλήρως τον τρόπο σκέψης του. Γεννηθείς στις 17 Νοεμβρίου του 1930. Πρόωρα, σε ηλικία 7 μηνών. Γράφει ο Γιώργος Λαμπίρης Φωτογραφίες-Βίντεο: Γιάννης Κέμμος Παντρεύτηκε δύο φορές. Από τον πρώτο του γάμο απέκτησε έναν γιο, τον Δημήτρη. Πέθανε νέος πριν από 10 χρόνια. Το βράδυ που η Ελλάδα κέρδισε το Euro 2004. Η καρδιά δεν άντεξε τη χαρά του. Απέκτησε και δεύτερο γιο από τον άλλο του γάμο, τον Κωνσταντίνο, ο οποίος ζει και εργάζεται στο Λονδίνο τα τελευταία 13 χρόνια. Ο Ακριβός Τσολάκης στα 87 του ζει σήμερα με τη γυναίκα του στη Βούλα. Βρίσκεται ακόμα και σήμερα εν ενεργεία ως μέλος της Επιτροπής Διερεύνησης Ατυχημάτων και Ασφάλειας Πτήσεων, την οποία ίδρυσε ο ίδιος. Ήταν ένας από τους ιπτάμενους που βρέθηκε στον Πόλεμο της Κορέας, όπου προσέφερε τις υπηρεσίες του για δύο χρόνια ως μέλος του Ελληνικού Εκστρατευτικού Σώματος στο πλαίσιο ειρηνευτικής αποστολής του ΟΗΕ. Στις 25 Ιουνίου του 1950, η Νότια Κορέα δέχτηκε αιφνιδιαστική επίθεση από δυνάμεις της Βόρειας Κορέας, οι οποίες κατέβαλαν τη Σεούλ μέσα σε μόλις τέσσερις ημέρες. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ αντέδρασε άμεσα, αποφασίζοντας στις 29 Ιουνίου την ένοπλη επέμβαση της Διεθνούς Δυνάμεως με σκοπό την αποκατάσταση της ειρήνης στην περιοχή. Η Ελλάδα ως μέλος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών ανταποκρίθηκε στην απόφασή του, και συγκρότησε το Ειδικό Εκστρατευτικό Σώμα Ελλάδος με τη συμμετοχή του Στρατού Ξηράς και της Αεροπορίας. «Μεγάλωσα επί κατοχής στη Θεσσαλονίκη. Αντίκρισα όλα όσα συνέβησαν στον πόλεμο μετρώντας οικογενειακές απώλειες. Ο παππούς μου ήταν γιατρός στα Βασιλικά της Θεσσαλονίκης. Κατά τη διάρκεια ή λίγο μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, ο παππούς μου έχασε και τους δύο γιους του. Το θείο μου τον Γρηγόρη τον Τσολάκη τον έκαψαν οι Γερμανοί στο Ασβεστοχώρι. Ο πατέρας μου, ο Δημήτρης Τσολάκης, πέθανε αμέσως μετά τον πόλεμο. Ήταν από τους πρώτους που πήγε ως εθελοντής στην Αλβανία, νεαρός γιατρός ακόμα. Έφτασε μέχρι το Ελμπασάν, τραυματίστηκε, έπαθε κρυοπαγήματα και όταν διαλύθηκε το μέτωπο, γύρισε στο σπίτι, όντας έρμαιο των παθών της υγείας του. Έτσι πέθανε πολύ νέος. Τον ακολούθησε στο θάνατο η μητέρα μου. Οι δυο τους ήταν σαν δύο περιστέρια αν τους έβλεπες. Όταν χάθηκε ο πατέρας μου, σε 20 ημέρες έφυγε κι εκείνη. Έμεινα μόνος με μία πολύ μικρή αδελφή, την οποία ανέλαβα να μεγαλώσω. Μπήκα στην Ικάρων, βασιζόμενος αποκλειστικά στις δικές μου δυνάμεις. Μαζευτήκαμε έξι άνθρωποι από την Ικάρων. Δεν είχαμε πατήσει ακόμα τα 20, παρόλ’ αυτά εκπαιδευτήκαμε στα ντακότα και μας έστειλαν στην Κορέα. Μάλιστα τότε αναρωτιόμαστε πού είναι η Κορέα. Δεν ξέραμε που είναι…», αφηγείται ο Ακριβός Τσολάκης.
«Βρεθήκαμε σε μια κόλαση»
«Πήγαμε και βρεθήκαμε σε μία κόλαση, η οποία δεν περιγράφεται. Μείναμε 22 μήνες στην Κορέα. Τέσσερα πολεμικά εξάμηνα. Όλοι μας σε ηλικία 20 με 22 χρονών. Πετάξαμε σε περισσότερες από 160 αποστολές, ενώ διατελέσαμε και εκπαιδευτές των Αμερικανών, καθότι πλέον είχαμε εξελιχθεί σε βετεράνους. Για τις υπηρεσίες μας, μας τίμησε η κορεατική, η αμερικανική κυβέρνηση, αλλά και η ελληνική. Σημειωτέον ότι η ελληνική κυβέρνηση, η οποία είναι πάντα φειδωλή στην απόδοση τιμών, μας πρόσφερε τότε τον πολεμικό σταυρό. Αυτή τη στιγμή δεν τον έχει κανένας άλλος εκτός από δύο άτομα που βρίσκονται εν ζωή στην Ελλάδα. Ο ένας από αυτούς είμαι εγώ. Ο πολεμικός σταυρός είναι ιδιαίτερα σπάνιος, καθότι δίνεται σε όσους βρέθηκαν στο πεδίο της μάχης». Ο κύριος Τσολάκης μιλάει για τις εμπειρίες του στον αέρα. Αφηγούμενος μια ζωή γενναιόδωρη σε εμπειρίες… «Κάθε φορά που πετούσαμε στην Κορέα, αντιμετωπίζαμε μεγάλο ρίσκο. Αλλά κι εδώ στην Ελλάδα, το ρίσκο υπήρχε κάθε φορά που βρισκόμουν στον αέρα. Υπηρέτησα συνολικά 16 χρόνια στην Πολεμική Αεροπορία σε μία εποχή που αναπτύσσαμε τις μοίρες του ΝΑΤΟ. Μετά την Πολεμική Αεροπορία πέταξα σε όλο τον κόσμο, με όλα τα αεροπλάνα της Ολυμπιακής Αεροπορίας. Έζησα μεταξύ ζωής και θανάτου. Όπως και όλοι οι σύντροφοί μου». «Για την Κορέα μας επέλεξαν γιατί είμαστε οι λίγοι μεταξύ των πολλών που πήγαν για εκπαίδευση στις ντακότες στην Αμερική. Συν τοις άλλοις σε ηλικία 20 ετών τότε, δεν είχαμε μυαλό για να πούμε “όχι”. Μιλούσαμε αγγλικά και είχαμε αποκτήσει δελτίο πτήσεως με το οποίο μπορούσαμε να πετάμε μέσα στη νύχτα, κάτι που δεν υπήρχε τότε στην Ελλάδα. Ήταν μέρος της αμερικανικής εκπαίδευσης. Μπορούσαμε εάν θέλαμε να αρνηθούμε, κανείς όμως δεν διανοήθηκε να το κάνει», περιγράφει. «Ήμουν στην Θεσσαλονίκη, νέος ανθυποσμηναγός. Βρισκόμαστε τότε με την κοπέλα μου στο Πανόραμα σε ένα σεπαρέ. Ξαφνικά ήρθε ένας σμηνίτης και χτύπησε την πόρτα. “Έφεραν ένα γράμμα για εσάς”, με ειδοποίησαν. Βγήκα όπως ήμουν έξω με ένα εσώρουχο και διάβασα το γράμμα το οποίο μου ζητούσε να παρουσιαστώ», λέει ο Ακριβός Τσολάκης, καθώς θυμάται τη στιγμή που κλήθηκε να πάει στον πόλεμο της Κορέας.
«Έχασα πολλούς συντρόφους και κινδύνευσα να πεθάνω 14 φορές»
Θυμάται τους ιπτάμενους συντρόφους του. Πολλοί από αυτούς χάθηκαν στο καθήκον. Αλλά και ο ίδιος κινδύνευσε πολλές φορές να πεθάνει. Συνολικά 14 όπως λέει. «Θα πείτε τώρα γιατί δεν αρνήθηκα… Μα ένας νέος εκείνη την εποχή δεν θα έλεγε ποτέ όχι σε μία περιπέτεια. Αλλά και μεγαλύτερος να ήμουν θα πήγαινα. Ακόμα και τώρα, στα 87». «Στην Κορέα χάσαμε τρία αεροπλάνα, τα οποία έπεσαν αύτανδρα. Ένα ήταν με τον Βάμβουκα, ένα με τον Φρακογιάννη ο οποίος ήταν διοικητής μας και το τρίτο ήταν με τον Βασίλη τον Κατσαντώνη, ο οποίος ήταν αρχηγός της σειράς εφέδρων. Γενικότερα όμως έχασα και συντρόφους στην αεροπορία. Ένας από τους αγαπημένους μου ήταν ο Δημήτρης ο Μάστρακας, ο οποίος “κάρφωσε” μπροστά στα μάτια μας στην Αγχίαλο. Έκανε βολή με την τετράδα του, κατέβηκε πολύ χαμηλά και “κάρφωσε”». «Οι ισορροπίες είναι πολύ λεπτές. Αν κάποιος δεν υπολογίσει σωστά τα πράγματα. Εάν είναι επίμονος κουτά και εάν δεν έχει την προστασία του Αρχαγγέλου μπορεί να τελειώσουν όλα», λέει χαρακτηριστικά ο Ακριβός Τσολάκης. «Κινδύνευσα να πεθάνω 14 φορές. Θυμάμαι ένα βράδυ κατά την απογείωση με Boeing 707 από το Ελληνικό, στην απογείωση έχασα τον έλεγχο των πηδαλίων και έπρεπε να κάνω αναγκαστική προσγείωση χειροκίνητα. Το παραμικρό να πήγαινε στραβά θα έπεφτε το αεροπλάνο με 180 επιβάτες και το πλήρωμα. Αυτή ήταν η χειρότερη στιγμή της ιπτάμενης καριέρας μου». Ο μεγαλύτερος αριθμός αεροπορικών ατυχημάτων οφείλεται -κατά τον ίδιο- στον ανθρώπινο παράγοντα. Όχι μόνο σε αυτόν που πετάει το αεροπλάνο, αλλά και σ’ αυτόν που συντηρεί, επισκευάζει, κατασκευάζει, καθώς και σ’ εκείνους που κάθονται μπροστά σε μία οθόνη και βλέπουν τις μετοχές της εταιρείας να ανεβαίνουν ή να πέφτουν. Την ίδια στιγμή σκέφτονται εάν θα δώσουν χρήματα ή όχι για την επισκευή ενός αεροπλάνου ή για την εκπαίδευση του προσωπικού, καυτηριάζει ένας από τους εμπειρότερους αξιολογητές αεροπορικών συμβάντων στον κόσμο. «Δεν φταίνε μόνο εκείνοι που βρίσκονται μπροστά. Γιατί πολλές φορές ακόμα και αυτοί για να στηρίξουν μία εταιρεία, ρίχνουν νερό στο κρασί τους.
«Χαίρομαι που μπορώ να περπατάω και να απολαμβάνω μικρές στιγμές»
«Έτσι και στην Κορέα. Πετούσαμε τότε σε κάτι νησιά πάνω από τον 38ο παράλληλο. Τα νησιά αυτά είχαν παραλίες, και όταν τραβιόταν το νερό με την άμπωτη, η άμμος γινόταν σαν τσιμέντο. Γι’ αυτό και πηγαίναμε να προσγειωθούμε εκεί. Σηκώναμε αιχμαλώτους, κατασκόπους και προωθημένους που διέθεταν τότε τα Ηνωμένα Έθνη. Ένα λάθος ήταν αρκετό για να πέσει το αεροπλάνο. Απορώ για ένα πράγμα. Πώς αυτή τη στιγμή είμαι ο ένας και ο μοναδικός που κατάφερε να επιβιώσει… Και ταυτόχρονα είμαι ο μόνος άνθρωπος, ο οποίος μπορεί να σας μιλήσει σωστά, να βάλει τη μία λέξη μετά την άλλη, να περπατήσει, να σκεφτεί, να αντιληφθεί, να θυμηθεί. Οι άλλοι δύο που βρίσκονται εν ζωή από τους συντρόφους μου στην Κορέα, δεν βρίσκονται στην ίδια κατάσταση. Ο ένας είναι κατάκοιτος, ενώ τα ίχνη του δεύτερου έχουν χαθεί εντελώς. Ήμαστε συνολικά 13 συμμαθητές της Ικάρων. Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που μπορώ να ζω και να αντιλαμβάνομαι. Να χαίρομαι τις μικρές χαρές της ζωής και της πατρίδας, τη στιγμή που οι περισσότεροι Έλληνες είναι αγνώμονες. Είμαι ακόμα εν ενεργεία, ενώ έχω στις πλάτες μου 60 χρόνια συνεχούς αεροπορικής δραστηριότητας».
«Με μειωμένη σύνταξη από τα 1.700 στα 700 ευρώ ζω σε αξιοπρεπή πενία»
«Γνωρίζουν για ‘μένα όλες οι παρατάξεις, όλα τα κόμματα. Ξέρουν ότι δεν είμαι χρωματισμένος πολιτικά και δεν υποστηρίζω κανέναν. Είμαι μόνο με την αλήθεια μου και με το χώμα που πατάω. Και τα χρώματα στα οποία πιστεύω είναι το γαλάζιο και το λευκό. Αυτά κληρονόμησα. Τίποτ’ άλλο. Κανένα σύνθημα και κανένα κόμμα. Μου το έχουν αναγνωρίσει, κι έτσι κανείς δεν με ενοχλεί. Το μόνο παράπονο που έχω είναι ότι είχα μία σύνταξη 1.700 ευρώ μαζί με τα πολεμικά εξάμηνα της Κορέας, η οποία σήμερα έχει μειωθεί στα 700 ευρώ. Ορισμένες μικρές χαρές που απολάμβανα, όπως να πάω για ένα φαγητό μία φορά το μήνα ή να δω μία παράσταση στο θέατρο, το σκέφτομαι πολύ πλέον. Ζω όμως σε αξιοπρεπή πενία. Δεν μετανιώνω τίποτα απ’ όσα έκανα».
Τα τραγικότερα αεροπορικά δυστυχήματα
Υπήρξε πραγματογνώμονας σε μερικά από τα πιο τραγικά αεροπορικά δυστυχήματα στην Ελλάδα. Υποθέσεις, οι οποίες άφησαν πίσω απολογισμό εκατοντάδων νεκρών. «Το δυστύχημα του Helios στο Γραμματικό ήταν από τα πιο δύσκολα αεροπορικά δυστυχήματα που κλήθηκα να διερευνήσω. Ταξίδεψα και στο εξωτερικό για τον ίδιο λόγο. Στη Σιγκαπούρη ή αλλού για να αναλύσω τα αίτια του συγκεκριμένου δυστυχήματος. Θεωρήθηκε δουλειά πανεπιστημιακού επιπέδου, γι’ αυτό και βρέθηκα σε 20 κράτη συνολικά. Η διερεύνηση απέδωσε στους συγγενείς των θυμάτων από 1 εκατομμύριο ευρώ ως αποζημίωση από την κατασκευάστρια εταιρεία. Γιατί στην Κύπρο όλοι κηρύχθηκαν αθώοι από τη Δικαιοσύνη. Και όταν η υπόθεση παραπέμφθηκε στην ελληνική Δικαιοσύνη, οι υπαίτιοι καταδικάστηκαν σε 120 χρόνια φυλάκισης. Ό,τι και αν λένε όμως για εκείνη, τα ελληνικά δικαστήρια λειτούργησαν, τηρώντας κατά γράμμα το νόμο». Το απόσταγμα μετά από 60 χρόνια δραστηριοποίησης στις εναέριες διαδρομές, είναι η ηθική ικανοποίηση, παραδέχεται. «Με έχουν τιμήσει 44 φορές. Έπαινοι, μετάλλια, κάθε λογής βραβεία. Κάθε μέρα ξυπνάω το πρωί και ανακαλύπτω ό,τι ζω. Είναι μία καινούργια μέρα. Έχω πάντα κάτι διαφορετικό να κάνω. Δεν ζω με το άγχος ενός συνταξιούχου, ο οποίος αναζητά απασχόληση. Δεν έχω τη μελαγχολία ενός συνταξιούχου, ο οποίος ξυπνάει με τη μελαγχολία ότι δεν έχει τι να κάνει… Με γοητεύει η μουσική, οι αρχαίοι συγγραφείς. Ο Όμηρος. Με συναρπάζει το Βυζάντιο και η Κωνσταντινούπολη. Οι φυσιογνωμίες των Ελλήνων που έδωσαν τη ζωή τους χωρίς να λογαριάζουν τίποτα, αλλά και των ξένων που προσέφεραν στη χώρα μας. Έχω ελάχιστες φιλοδοξίες. Το μόνο που έχω παρακαλέσει τον αρχάγγελο, είναι όταν με πάρει, να είμαι όρθιος. Να μη μυρίσω ποτέ θάλαμο νοσοκομείου. Και απ’ ό,τι δείχνει η ζωή μου, τα πράγματα προς τα εκεί πηγαίνουν». Δείτε όλα τα θέματα του Weekend