Πώς γεννήθηκε η ιδέα για την ξεχωριστή δημιουργία του «σπιτιού στο βράχο»

Οpa. Ή περιφραστικά Open Platform for Architecture. To όνομα του αρχιτεκτονικού γραφείου που δημιούργησε ένα σπίτι που κρέμεται στο βράχο φέρει την υπογραφή δύο Ελλήνων. Του Λαέρτη Βασιλείου και του Παντελή Καμπουρόπουλου. Αυτό που κατάφεραν, ήταν να δημιουργήσουν ένα εμπνευσμένο αρχιτεκτονικό πλάνο, σύμφωνα με το οποίο, το σπίτι που απεικονίζεται στα φωτορεαλιστικά σχέδια που πρόσφατα παρουσίασαν, βρίσκεται σε κάποιο ελληνικό νησί, πιθανότατα στη Ρόδο. Συνέντευξη στο Γιώργο Λαμπίρη Το Casa Brutale, όπως ονομάζεται, είναι η κατασκευή που ενώνει τον ουρανό με τη θάλασσα και παρέχει τις βασικές ανέσεις ενός οικήματος που προορίζεται για τόπος διακοπών. Είναι ενσωματωμένο στο βράχο και παρέχει την απαραίτητη μόνωση, ενώ η πισίνα του είναι ταυτόχρονα η… γυάλινη στέγη του σπιτιού. Το Casa Brutale, δεν απέχει πολύ από το να μετατραπεί από φωτορεαλιστικό σχέδιο, σε ρεαλιστικό κτίριο. Λίγες μόλις ημέρες από τη στιγμή της δημοσιοποίησης των σχεδίων του στο διαδίκτυο, κατάφερε να αποσπάσει τη διεθνή προσοχή. Όχι μόνο της αρχιτεκτονικής και κατασκευαστικής κοινότητας, αλλά και όσων είδαν σε αυτό ένα σπίτι όπως ακριβώς είναι. Πρόκειται για μία από τις πιο αξιοπρόσεκτες κατασκευές, η οποία σέβεται τον περιβάλλοντα χώρο και παραπέμπει στα πιο ευφάνταστα σχέδια του ανθρώπινου νου. Οι δύο παιδικοί φίλοι έχουν ήδη δεχτεί προσέγγιση από ένα μεγάλο γραφείο κατασκευών του εξωτερικού με στόχο την υλοποίηση του σχεδίου. Ο Λαέρτης και ο Παντελής από τη Ρόδο πέτυχαν το αρχικό στοίχημα τους στοίχημα να δημιουργήσουν κάτι που θα ευχαριστούσε δημιουργικά τους ίδιους. Κατάφεραν όμως και να στρέψουν την προσοχή προς το μέρος τους. Κάτι που πέτυχαν, χωρίς όπως λέει ο Παντελής Καμπουρόπουλος στο newsbeast.gr, να χρειαστεί να το κυνηγήσουν. Η ιδέα ήταν αρκετή. Όλα τα άλλα ήρθαν από μόνα τους. Η συνέντευξη του Παντελή Καμπουρόπουλου στο newsbeast.gr:

– Πώς ξεκίνησε η ιδέα να υλοποιήσετε τα σχέδια που βλέπουμε για το συγκεκριμένο φουτουριστικό κτίριο; «Τα σχέδια αποτελούν κυρίως δικές μας αρχιτεκτονικές εμμονές. Δεν ήρθε δηλαδή κάποιος εργοδότης, ο οποίος θέλησε να επενδύσει σε ένα πολύ όμορφο κτίριο το οποίο κοιτάζει το Αιγαίο. Άλλωστε δεν είναι και πολύ εύκολο να βρεθεί ένας τέτοιος εργοδότης. Αυτό που θέλαμε ήταν να σχεδιάσουμε ακριβώς αυτό που βλέπετε. Ένα ιδανικό σπίτι διακοπών, το οποίο απευθύνεται σε έναν μεταμοντέρνο πολίτη του κόσμου. Προσπαθήσαμε λοιπόν να αποδώσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα αυτή μας την εμμονή στο χαρτί, εάν μπορεί κανείς να ονομάσει “χαρτί” την οθόνη ενός υπολογιστή». – Η τοποθεσία που βλέπουμε στα σχέδια υπάρχει ή αποτελεί και αυτή μέρος μιας εμμονής όπως μου την περιγράψατε; «Η επιλογή της τοποθεσίας ξεκίνησε, έχοντας στο μυαλό μας αρκετά σημεία της Ρόδου. Συγκεκριμένα, πρόκειται για κάποια σημεία στη Νότια Ρόδο και συγκεκριμένα στην περιοχή της Λίνδου, με βάση τα οποία ξεκινήσαμε να σχεδιάζουμε. Ο χώρος δεν είναι πραγματικός, καθώς έχουμε πειράξει το αρχικό τοπίο. Είχαμε όμως την ελευθερία να σχεδιάσουμε και ίσως αυτό μας άρεσε περισσότερο τελικά και γι’ αυτό καταλήξαμε σε αυτό το σχέδιο». – Τι θα μπορούσε να σας φέρει πιο κοντά στην υλοποίηση του σχεδίου; Ένας επενδυτής, ο οποίος θα ερχόταν και θα σας ζητούσε να δημιουργήσετε το συγκεκριμένο κτίριο σε κάποιο σημείο της Ελλάδας; «Αυτό είναι το ζητούμενο. Αλλά και εάν έρθει κάποιος επενδυτής να μας ζητήσει κάτι ανάλογο, αποκλείεται το αποτέλεσμα να είναι ακριβώς το ίδιο. Πάντα υπάρχουν κάποιες τεχνικές λεπτομέρειες, οι οποίες τροποποιούνται στη συνέχεια ανάλογα με τον τόπο, τον οποίο θα κληθούμε να επηρεάσουμε. Η αρχιτεκτονική εξαρτάται πάντα από τον τόπο. Δεν γίνεται να φιλοξενήσουμε ένα κομμάτι της Ελλάδας στο σχέδιό μας, καθώς πάντοτε συμβαίνει το ανάποδο. Η Ελλάδα, το τοπίο φιλοξενεί την κατασκευή. Έτσι, αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να αφουγκραστούμε τον τόπο. Το σημείου που εμείς στη συνέχεια θα προσπαθήσουμε να καταθέσουμε κάτι». – Υπάρχει πρόσβαση στη θάλασσα από το συγκεκριμένο σπίτι ή είναι ένα μετέωρο κτίριο στην άκρη του γκρεμού όπως φαίνεται στις φωτογραφίες; «Όχι δεν υπάρχει πρόσβαση στη θάλασσα. Η ιδέα βασίζεται στο ότι κάποιος βρίσκεται σε αυτό το χώρο αποκλεισμένος από τον υπόλοιπο κόσμο. Σαν να είναι κλεισμένος σε ένα κουκούλι που τον αγκαλιάζει με θέα το υπέροχο Αιγαίο. Σε αυτόν τον κλειστό χώρο, ο ένοικος έχει τη δυνατότητα να ατενίζει το απέραντο γαλάζιο χωρίς να έχει απόλυτη πρόσβαση σε αυτό». – Ποια είναι τα βασικά δομικά και σχεδιαστικά χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης κατασκευής; «Έχουμε κάνει ό,τι πιο απλό μπορούσαμε. Στόχος μας δεν ήταν να δημιουργήσουμε κάτι εξεζητημένο. Αντιθέτως πρόκειται για ένα κτίριο με βασικές χαράξεις, σαν ένα ανάποδο “Π”, το οποίο εισχωρεί στο έδαφος και δημιουργεί ένα “δοχείο”. Τα υλικά που χρησιμοποιούμε είναι όσο το δυνατόν πιο κοντά στη φύση. Υλικά όπως το τσιμέντο, το γυαλί, το ξύλο ή το μέταλλο. Αυτά τα στοιχεία προσφέρουν μία πιο έντιμη προσέγγιση με τη φύση χωρίς τη χρήση πλαστικών ή απόλυτα λείων επεξεργασμένων επιφανειών. Όλες οι κινήσεις είναι λιτές, ενώ το επικρατέστερο συστατικό είναι η θέα προς το απέραντο γαλάζιο. Όλα τα υπόλοιπα είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε αυτό που έχει πάντα εξέχουσα σημασία να είναι αυτή η θέα». – Το κτίριο έχει και πισίνα όπως μπορούμε να δούμε. Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητές της; «Η πισίνα είναι σαν φεγγίτης τοποθετημένος στην οροφή του κτιρίου, ενώ το περιεχόμενό της είναι ορατό από το εσωτερικό του κτιρίου. Το δάπεδο της πισίνας είναι γυάλινο και στηρίζεται πάνω σε μεταλλικές δοκούς. Η κατασκευή σκεπάζει όλους τους χώρους καθημερινής χρήσης του Casa Brutale». – Πόσο πρακτική είναι η χρήση γυαλιού στην πισίνα σε ό,τι αφορά τη μόνωση και την αβίαστη είσοδο του φωτός; «Τεχνολογικά, με βάση τα δεδομένα της καθημερινής χρήσης στην Ελλάδα δεν είναι απόλυτα πρακτικό. Απαιτούνται λύσεις, οι οποίες δεν είναι απλές στην εφαρμογή τους. Οι μέθοδοι παρόλ’ αυτά υπάρχουν και όλα είναι εφικτά. Στη σύγχρονη δόμηση δεν υπάρχει κάτι που να μην βρίσκει λύση. Γι’ αυτό το λόγο άλλωστε, τις τελευταίες ημέρες μας προσέγγισε μία πολύ μεγάλη εταιρεία μηχανικών, η οποία αναλαμβάνει τεράστιες κατασκευές ανά τον κόσμο. Αυτή τη στιγμή συζητάμε μαζί τους το ενδεχόμενος μιας συνεργασίας, που πρόκειται να λύσει πολλά από αυτά τα «προβλήματα», τα οποία σας προανέφερα. Τους άρεσε πάρα πολύ η ιδέα και ενδιαφέρθηκαν οι ίδιοι να έρθουν κοντά μας. Μας έστειλαν ένα mail, με συγχαρητήρια, γεγονός που μας έκανε να χαρούμε ιδιαίτερα». – Περιγράψτε μου τις δυσκολίες που συνεπάγεται ένα τέτοιο εγχείρημα; Πόσο εύκολο είναι να «φυτέψει» κάποιος ένα σπίτι στο βράχο; «Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει άλματα σε όλους τους τομείς των κατασκευών. Υπάρχουν πάρα πολλοί τρόποι για να κάνει κάποιος σχεδόν ό,τι φανταστεί. Για κάθε έργο απαιτούνται όλες οι ειδικότητες μηχανικών. Αρχιτέκτονες, ηλεκτρολόγοι, πολιτικοί μηχανικοί». – Τι περιλαμβάνει το συγκεκριμένο σπίτι; «Κατεβαίνοντας κανείς τη σκάλα της εισόδου συναντάει τον καθημερινό χώρο, όπου φιλοξενείται το σαλόνι και η τραπεζαρία. Στη συνέχεια, προς το σημείο όπου βρίσκεται ο βράχος, υπάρχει η κουζίνα και ακόμα ένα υπνοδωμάτιο για τη φιλοξενία των επισκεπτών. Στο επάνω μέρος, βρίσκεται μία κατασκευή που μοιάζει με εξώστη και προσφέρει απεριόριστη θέα στη βιτρίνα που βλέπει προς το Αιγαίο. Εκεί συναντά κανείς το κύριο υπνοδωμάτιο, το μπάνιο και τη γκαρνταρόμπα. Η κατασκευή δεν περιλαμβάνει γκαράζ, καθώς είναι απαλλαγμένη από οτιδήποτε άλλο πέρα από τα βασικά συστατικά που χρειάζεται ένας άνθρωπος για να ζήσει. Παρόλ’ αυτά υπάρχει η πρόβλεψη για κάτι τέτοιο με τη χρήση κάποιων ειδικών κατασκευών, θα είναι όμως μέρος του περιβάλλοντος χώρου». – Από πού αντλείτε επιρροές στη δουλειά σας; «Υπάρχουν πάρα πολλοί αρχιτέκτονες που μας επηρεάζουν τη δουλειά μας. Παρά το γεγονός ότι είμαστε δύο πολύ διαφορετικοί άνθρωποι, μας επηρεάζουν διαφορετικά πράγματα. Το κοινό μας στοιχείο είναι ότι παρακολουθούμε τα βήματα των δασκάλων της αρχιτεκτονικής όπως ο Τάσης Παπαϊωάννου, ο οποίος είναι κατά τη γνώμη μου ο μεγαλύτερος εν ζωή αρχιτέκτονας της Ελλάδας. Επιρροές αντλούμε και από τον Τάκη Ζενέτο ή τον Άρη Κωνσταντινίδη. Σπουδαίοι δάσκαλοι του χώρου, τους οποίους πολλοί έχουν ξεχάσει. Στο εξωτερικό υπάρχουν επίσης πολύ σημαντικά αρχιτεκτονικά γραφεία όπως οι Oma ή οι Superstudio». – Ποιοι είναι οι OPA; Μιλήστε μου λίγο για εσάς… «Ο Λαέρτης γεννήθηκε στην Εύβοια και μεγάλωσε στη Ρόδο. Στην πραγματικότητα μεγαλώσαμε μαζί. Και οι δύο προσπαθούσαμε πάντα να βρίσκουμε διεξόδους δημιουργικότητας. Έτσι καταλήξαμε εγώ στο ΤΕΙ – ως ο επαναστάτης της παρέας – και ο Λαέρτης στο Μετσόβειο Πολυτεχνείο.

Στη συνέχεια έδωσα κατατακτήριες και πέρασα στη σχολή Αρχιτεκτόνων της Πάτρας. Ο Λαέρτης από την πλευρά του ταξίδεψε στην Ολλανδία για να πραγματοποιήσει τις μεταπτυχιακές του σπουδές. Αυτό που πάντοτε επιθυμούσαμε ήταν να δημιουργήσουμε κάτι μαζί. Μάλιστα, διαφέραμε από τις ιδέες των ανθρώπων με τους οποίους συνεργαζόμαστε κατά καιρούς. Παρόλ’ αυτά περάσαμε και από το χώρο της οικοδομής, καθώς είναι απαραίτητο βήμα για να αποκτήσει ένας αρχιτέκτονας κάποιες εμπειρίες στο επάγγελμα». – Γιατί ο ένας συνέταιρος, ο Λαέρτης Βασιλείου, αποφάσισε να εγκατασταθεί στην Ολλανδία, ενώ εσείς στη Ρόδο; «Εκείνος ήθελε πάντοτε να δουλέψει στο εξωτερικό γιατί ένιωθε πιο ελεύθερος. Και δεν είχε άδικο. Εγώ από την πλευρά μου είχα έρωτα με τον τόπο μου. Είμαι λίγο… τοπικιστής και με ενδιέφερε να κάνω αυτά που ονειρεύομαι με αφετηρία τη Ρόδο. Κλήθηκα βέβαια -όπως αντιλαμβάνεστε- να αντιμετωπίσω την ελληνική πραγματικότητα. Συμμετείχαμε σε πολλούς αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς και προσπαθήσαμε να είμαστε ο εαυτός μας σε ό,τι και αν κάναμε. Έτσι, αποφασίσαμε πριν από περίπου ένα χρόνο να δημιουργήσουμε αυτό το αρχιτεκτονικό γραφείο, το οποίο είναι μία πλατφόρμα με την οποία θα μπορούμε να επικοινωνούμε με συνεργάτες σε όποιο μέρος του κόσμου και αν βρισκόμαστε με τη βοήθεια του διαδικτύου. Αυτό που έγινε με το Casa Brutale ήταν εξωπραγματικό. Πρώτο μας μέλημα ήταν να ανεβάσουμε τα σχέδια στο διαδίκτυο για να διασφαλίσουμε τα πνευματικά μας δικαιώματα. Αυτό που συνέβη όμως ήταν ότι μέσα σε 24 ώρες δεχτήκαμε mail από κάθε γωνιά του πλανήτη. Ζήσαμε ένα μικρό σοκ». – Δεν αποφεύγετε τη δημοσιότητα παρόλ΄ αυτά. Ή προτιμάτε να απευθύνεστε μόνο σ’ εκείνους οι οποίοι γνωρίζουν καλά τα αρχιτεκτονικά πράγματα; «Η αρχιτεκτονική δεν απευθύνεται μόνο σε αρχιτέκτονες. Δεν υπάρχει για να κοιταζόμαστε μεταξύ μας, αντιθέτως απευθύνεται στην κοινωνία. Έτσι, μας δίνεται μία ευκαιρία να μας γνωρίσει ο κόσμος. Ό,τι έγινε σε επίπεδο δημοσιότητας δεν το κυνηγήσαμε, ήρθε από μόνο του. Δεν ξέραμε πώς να το κυνηγήσουμε. Και όλα έγιναν πολύ ξαφνικά. Όλο αυτό είναι πολύ περίεργο για εμάς. Παρόλ’ αυτά χαιρόμαστε απίστευτα να ασχολούνται κάποιοι άνθρωποι μαζί μας. Βλέπουμε ότι αυτό που αρέσει σ’ εμάς, η δουλειά μας δηλαδή, αρέσει και σε αρκετό ακόμα κόσμο». – Γιατί επιλέξατε να το ονομάσετε Casa Brutale; «Να τα αποκαλύψω όλα δηλαδή; Είμαστε επηρεασμένοι από διάφορα πράγματα. Κυρίως όμως ο “μπρουταλισμός” με τον οποίο αντιμετωπίσαμε τη συγκεκριμένη κατοικία είναι εμφανής. Η χειρονομία μας είναι έντονη. Αυτό που κάνουμε είναι να επεμβαίνουμε στο βράχο, παρά το γεγονός ότι ενσωματώνουμε την κατοικία σε αυτόν, χωρίς να επηρεάζουμε το φυσικό περιβάλλον». – Τα ενδιαφέροντά σας εκτός από την αρχιτεκτονική; «Ο Λαέρτης ασχολείται πάρα πολύ με τη ζωγραφική και το γράψιμο, παρά το γεγονός ότι έχει ένα παιδί πολύ μικρό, μόλις 19 μηνών. Εγώ ασχολούμαι κυρίως με το επάγγελμά μου, ενώ καταπιάνομαι και με τον τουρισμό. Διατηρώ ένα κατάστημα στη Ρόδο, εμπλέκομαι όμως και στις οικογενειακές επιχειρήσεις». – Ποιο είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζετε όταν σας ζητούν να δημιουργήσετε μία κατασκευή; «Το βασικότερο ζήτημα είναι ότι εκτός από τις δικές μας αρχιτεκτονικές εμμονές, υπάρχουν και οι εμμονές που έχουν δημιουργηθεί από την κοινωνία». – Ανταποκρίνεστε σε αυτές τις εμμονές; Εσείς μπορεί για παράδειγμα, να θέλετε να δημιουργήσετε κάτι φουτουριστικό. Αντιθέτως ο πελάτης μπορεί να σας ζητήσει ένα «βλαχομπαρόκ» κτίριο με γύψινα λιοντάρια ή αρχαιοελληνικούς κίονες… «Σε αυτή την περίπτωση θα αρνηθούμε ευγενικά και θα ευχηθούμε καλή συνέχεια στην προσπάθεια του εμπνευστή μιας τέτοιας κατασκευής. Μπορούμε ακόμα και τώρα να λέμε “όχι” σε ό,τι δεν μας ευχαριστεί, δεδομένου ότι οι δουλειές μας δεν έχουν καταρρεύσει με δεδομένη την οικονομική κατάσταση που επικρατεί. Και αισθανόμαστε τυχεροί γι’ αυτό». – Πιστεύετε ότι η μόνη επαγγελματική διέξοδος για έναν Έλληνα είναι το εξωτερικό αυτή τη στιγμή; «Όλα εξαρτώνται από το πώς αντιμετωπίζει ο καθένας τη ζωή του. Δεν είναι όμως εύκολα τα πράγματα στο εξωτερικό. Στην Ολλανδία για παράδειγμα η κρίση στις κατασκευές είναι ανάλογη με αυτή που επικρατεί στην Ελλάδα. Πολλοί μπορεί να νομίζουν ότι θα φύγουν έξω, θα βρουν μία δουλειά με 3.000-4.000 ευρώ το μήνα, και θα ζουν στον παράδεισο. Στην πραγματικότητα όμως εάν δεν κάνουν κάτι δικό τους, θα δουλεύουν σαν ρομπότ για 16 ώρες την ημέρα, λαμβάνοντας έναν πολύ χαμηλό μισθό έως ότου κερδίσουν την εμπιστοσύνη του εργοδότη τους. Μια εμπιστοσύνη που μόνο εύκολα δεν την κερδίζει κανείς. Πρέπει να είναι πολύ τυχερός κάποιος, για να ζήσει το “αμερικάνικο όνειρο”. Προσωπικά μιλώντας, η ζωή μου θα συνεχίσει να είναι στη Ρόδο. Το γραφείο μου θα συνεχίσει να βρίσκεται στην Ελλάδα. Δεν νομίζω ότι η λύση είναι να φύγουμε όλοι. Πρέπει να μείνουν και κάποιοι πίσω…» Δείτε φωτογραφίες από τα σχέδια του Casa Brutale…  Δείτε φωτογραφίες και από άλλες δουλειές των Opa… Περισσότερες πληροφορίες για το Casa Brutale στο opaworks.com καθώς και στη σελίδα των Opa στο Facebook. Δείτε όλα τα θέματα του Weekend