Το περιστατικό στη Θεσσαλονίκη, όπου οι γιατροί αφαίρεσαν μια τεράστια μπάλα μαλλιών 700 γραμμαριών από το στομάχι ενός 14χρονου κοριτσιού, είναι αδιαμφισβήτητα σοκαριστικό. Ωστόσο, το σύνδρομο της Ραπουνζέλ, από το οποίο φέρεται πως πάσχει το κορίτσι, δεν είναι απλό.
Πρόκειται για μια σπάνια ψυχιατρική πάθηση, κατά την οποία οι άνθρωποι τρώνε τα ίδια τους τα μαλλιά, και θα μπορούσε να αποβεί θανατηφόρα. Το 14χρονο κορίτσι από τη Θεσσαλονίκη, επί 12 χρόνια έτρωγε τα μαλλιά της. Το εν λόγω τριχοπίλημα 700 γραμμαρίων που αφαιρέθηκε από το στομάχι του κοριτσιού, είναι ένα από τα μεγαλύτερα που έχουν εντοπιστεί και αφαιρεθεί παγκοσμίως.
Το σύνδρομο αυτό σχετίζεται με τη διαταραχή του τραβήγματος των μαλλιών, γνωστή και ως τριχοτιλλομανία. Η πάθηση προσβάλλει κυρίως κορίτσια άνω των 12 ετών, όπως δηλώνει η δρ Katharine Phillips, καθηγήτρια ψυχιατρικής και ανθρώπινης συμπεριφοράς, Περίπου το 10 έως 20 τοις εκατό αυτών των ατόμων καταλήγουν να τρώνε τα μαλλιά τους, μια κατάσταση γνωστή ως τριχοφαγία.
Αλλά οι ιατρικές επιπλοκές μπορεί να είναι θανατηφόρες, προσθέτει η Phillips, σύμφωνα με το healthline.com. Με την πάροδο του χρόνου, μια τριχόμπαλα μπορεί να βλάψει σοβαρά τον οργανισμό, προκαλώντας έλκη ή μπλοκάροντας θανάσιμα τον εντερικό σωλήνα.
Οι τρίχες δεν είναι βιοδιασπώμενες, δήλωσε στο Healthline ο Dr. Runjhun Misra, ειδικός ιατρικής στο Όκλαντ της Καλιφόρνιας. Για παράδειγμα, όταν ανακαλύπτονται αιγυπτιακές μούμιες, τα μαλλιά τους είναι συνήθως άθικτα. Παρομοίως, οι μπάλες των τριχών μπορούν να καθίσουν στο έντερο, να μεγαλώσουν και να οδηγήσουν σε απόφραξη, σημείωσε ο Misra. «Υπάρχει μια αργή συσσώρευση τριχών με την πάροδο του χρόνου», είπε.
Η κατάσταση είναι μια επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά
Το τράβηγμα μαλλιών εντάσσεται στις ευρύτερες επαναλαμβανόμενες συνηθειών, όπως το μάσημα των χειλιών και το δάγκωμα των νυχιών, λένε οι ειδικοί. Στο τράβηγμα των μαλλιών, υπάρχει ένας καταναγκασμός να τραβά κανείς τις τρίχες του σώματος, σε όποιο σημείο και αν είναι.
Η πάθηση αναφέρεται στο εγχειρίδιο που χρησιμοποιούν οι ψυχίατροι, το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών, ως μέρος των ιδεοψυχαναγκαστικών διαταραχών. Για να χαρακτηριστεί ως διαταραχή, η συμπεριφορά πρέπει να προκαλεί αγωνία και να επηρεάζει τη σκέψη, δήλωσε η Phillips.
Κανείς όμως δεν γνωρίζει τι ακριβώς προκαλεί το σύνδρομο Ραπουνζέλ. Και οι άνθρωποι δεν έχουν καν επίγνωση ότι τρώνε τα μαλλιά τους, λέει η Phillips. Επίσης, το σύνδρομο καλύπτεται από ντροπή και σιωπή. Εξαιτίας αυτού, μπορεί να παραμείνει απαρατήρητο για χρόνια.
Τρώγοντας μαλλιά τη νύχτα
Η Suzanne Mouton-Odum, διευθύντρια του ψυχολογικού τμήματος του Χιούστον και κλινική επίκουρη, έχει επίσης συναντήσει το σύνδρομο. Μια ασθενής, ένα 16χρονο κορίτσι, τραβούσε τα μαλλιά της και τα έτρωγε τη νύχτα.
Οι γονείς του κοριτσιού παρατηρούσαν ότι τα μαλλιά της εξαφανίζονταν, αλλά δεν μπορούσαν να τα βρουν πουθενά. Το κορίτσι κατέληξε να κάνει μια γαστρεντερική εξέταση. Σίγουρα, τραβούσε και έτρωγε τα μαλλιά της, είπε η Mouton-Odum, ως έναν τρόπο για να κοιμάται καλύτερα.
«Το τράβηγμα των μαλλιών είναι αυτοκαταπραϋντικό», εξήγησε. «Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν το λένε ποτέ σε κανέναν. Νομίζουν ότι είναι ο μόνος άνθρωπος στη Γη που το κάνει αυτό».
Μια αόρατη κατάσταση
Δεδομένου ότι το σύνδρομο Ραπουνζέλ είναι σε μεγάλο βαθμό αόρατο στους άλλους, μπορεί να είναι δύσκολο να βρεθούν στοιχεία. Αλλά μερικές από τις σωματικές ενδείξεις, καθώς το σύνδρομο επιδεινώνεται, περιλαμβάνουν κοιλιακό πόνο, ναυτία και εμετό.
Οι γονείς είναι συχνά οι πρώτοι που αντιλαμβάνονται ότι κάτι δεν πάει καλά. Δεν πρέπει όμως να απογοητεύονται ή να πανικοβάλλονται γι’ αυτό, δήλωσε η Mouton-Odum. «Μερικές φορές, είναι πιο δύσκολο για τους γονείς παρά για τα παιδιά», πρόσθεσε. «Αλλά θα πρέπει να δεχτούν ότι είναι ένας τρόπος να καταπραΰνουν το νευρικό σύστημα».
Οι συμπεριφορικές θεραπείες, όπως η εκπαίδευση αναστροφής των συνηθειών, μπορούν επίσης να είναι αποτελεσματικές, δήλωσε η Phillips. Η εκπαίδευση και η ευαισθητοποίηση, όπου οι ασθενείς παρακολουθούν το τράβηγμα των μαλλιών τους, παρατηρούν τα εναύσματα και τα καταγράφουν, είναι ένα μέρος της θεραπείας. «Το σύνδρομο Ραπουνζέλ μπορεί να προκαλέσει χαμηλή ποιότητα ζωής», λέει. «Αλλά έχουμε θεραπείες που μπορούν να βοηθήσουν».
