Γιατί δεν συνίσταται η διενέργεια νεκροψίας -νεκροτομής στα θύματα του κορονοϊού; Μπορεί ο ιός να μεταδοθεί μετά τον θάνατο του ασθενούς; Αυτά και άλλα πολλά είναι τα ερωτήματα που έχουν προκύψει με αφορμή την πανδημία του κορονοϊού που συνεχώς αυξάνει τα θύματά της καθώς πρόκειται για μία πρωτόγνωρη κατάσταση την οποία αντιμετωπίζουμε πρώτη φορά στη χώρα μας.
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ιατροδικαστικής Εταιρείας, Γρηγόρης Λέων απαντάει στις ερωτήσεις του newsbeast.gr αναλύοντας το πρωτόκολλο που τηρείται για τα άτομα τα οποία πεθαίνουν από τον κορονοϊό.
«Με τον θάνατο ενός ανθρώπου, δεν πεθαίνουν ταυτόχρονα και οι ιοί ή τα μικρόβια που αυτός έφερε εν ζωή. Εν αντιθέσει, σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα της Ιατροδικαστικής, το μικροβιακό φορτίο πολλαπλασιάζεται μετά τον θάνατο. Συνεπώς, είναι βέβαιο ότι και ο κορονοϊός παραμένει στο ανθρώπινο σώμα, για αρκετό διάστημα μετά την κατάληξη ενός οργανισμού» επισημαίνει ο ιατροδικαστής Γρηγόρης Λέων ενώ παράλληλα σημειώνει πως στη χώρα μας δεν υπάρχουν προς το παρόν τουλάχιστον οι προϋποθέσεις για να πραγματοποιηθούν με ασφάλεια νεκροτομές σε επιβεβαιωμένα κρούσματα κορονοϊού.
Υπενθυμίζεται πως η Ελληνική Ιατροδικαστική Εταιρεία εξέδωσε σχετική ανακοίνωση προ λίγων ημερών στην οποία αναλύει πως σε απόλυτη εναρμόνιση με τις οδηγίες του ΕΟΔΥ, συστήνει -μεταξύ άλλων- να αποφεύγεται η νεκροψία-νεκροτομή σε κρούσματα του ιού.
– Ποιο είναι το πρωτόκολλο που τηρείται όταν κάποιος πεθάνει από κορονοϊό;
Πολύ έγκαιρα, η διεθνής κοινότητα, αλλά και η Ελληνική Ιατροδικαστική Εταιρεία (Ε.Ι.Ε.), εξέδωσαν οδηγίες για το πώς πρέπει να γίνεται η μεταθανάτια διαχείριση των θυμάτων του κορονοϊού, σύμφωνα με την Ιατροδικαστική επιστήμη. Το κύριο μήνυμα είναι πως, όταν υπάρχει επιβεβαιωμένο κρούσμα κορoνοϊού το οποίο καταλήγει, δεν θα πρέπει να διενεργείται νεκροψία/ νεκροτομή.
– Γιατί δεν γίνεται νεκροψία;
Η νεκροτομή σε ένα ιδιαιτέρως λοιμώδες νόσημα όπως είναι ο COVID-19, μπορεί να πραγματοποιηθεί με συγκεκριμένα μέσα προστασίας, με συγκεκριμένο ιατρικό εξοπλισμό, καθώς και σε εγκαταστάσεις που τηρούν συγκεκριμένες τεχνολογικές προδιαγραφές. Δεν είναι τυχαίο ότι στην Κίνα, η οποία ήταν μια ιδιαιτέρως πληττόμενη από την πανδημία χώρα, διενεργήθηκαν ελάχιστες νεκροτομές και υπό ιδιαίτερα αυστηρά μέτρα ασφαλείας. Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν υπάρχουν προς το παρόν οι προϋποθέσεις για να πραγματοποιηθούν με ασφάλεια νεκροτομές σε επιβεβαιωμένα κρούσματα κορονοϊού.
Όπως πολύ καλά γνωρίζετε, και από τις ανακοινώσεις των ειδικών επιστημόνων σε θέματα λοιμώξεων, ο ιός είναι ιδιαιτέρως μεταδοτικός, αλλά και ανθεκτικός σε αρκετές επιφάνειες, ακόμη και εκτός του ανθρώπινου σώματος.
– Μπορεί ο ιός να μεταδοθεί και μετά τον θάνατου του ασθενούς;
Γενικά, με τον θάνατο ενός ανθρώπου, δεν πεθαίνουν ταυτόχρονα και οι ιοί ή τα μικρόβια που αυτός έφερε εν ζωή. Εν αντιθέσει, σύμφωνα με τα επιστημονικά δεδομένα της Ιατροδικαστικής, το μικροβιακό φορτίο πολλαπλασιάζεται μετά τον θάνατο. Συνεπώς, είναι βέβαιο ότι και ο κορονοϊός παραμένει στο ανθρώπινο σώμα, για αρκετό διάστημα μετά την κατάληξη ενός οργανισμού.
Ο ΕΟΔΥ έχει εκδώσει οδηγίες και για τους επαγγελματίες που χειρίζονται τον νεκροθάλαμο, το νεκροτομείο, αλλά και για όσους εργάζονται στα γραφεία τελετών. Όλες αυτές οι οδηγίες θα πρέπει να τηρούνται σχολαστικά από όλους τους εργαζόμενους, καθώς σε διαφορετική περίπτωση, μπορεί να προκληθεί διασπορά του ιού σε σημαντική ομάδα του πληθυσμού.
– Παίρνονται κάποια συγκεκριμένα μέτρα και κατά την ταφή;
Αυτό που είναι βέβαιο, είναι ότι η μεταφορά του νεκρού σώματος ανθρώπου που έχει καταλήξει από COVID-19 θα πρέπει να γίνεται με ειδικές διαδικασίες και σφράγισμα της σωρού με δύο σάκους- ο δεύτερος μάλιστα θα πρέπει να κλείνει ερμητικά, να μην ανοίγει ξανά και να μην αφαιρείται.
– Στις κηδείες χρησιμοποιούνται ξύλινα φέρετρα; Υπάρχουν όμως αναφορές πως στα θύματα του κορονοϊού χρησιμοποιούνται μεταλλικά. Ισχύει κάτι τέτοιο;
Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες για τη χρησιμοποίηση ξύλινου ή μεταλλικού φέρετρου. Συνεπώς, το υλικό εναπόθεσης της σωρού δεν έχει καθοριστεί επιστημονικά.
– Η εκταφή συνήθως ξέρουμε προς πραγματοποιείται στα 3 χρόνια. Αυτό το χρονικό διάστημα αλλάζει για τους θανάτους από κορονοϊό;
Πράγματι, η συνήθης διαδικασία της εκταφής πραγματοποιείται στα τρία χρόνια. Δεν γνωρίζω από πού προκύπτει το χρονικό διάστημα των δέκα ετών που έχει ειπωθεί για τα θύματα του κορονοϊού. Σε κάθε περίπτωση, μιλάμε για έναν ιό, ο οποίος μας είναι άγνωστος σε πολλές ακόμα πτυχές του. Δεν είναι τυχαίο ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχει επιβεβαιωμένη φαρμακευτική θεραπεία για αυτόν. Συνεπώς, επιστημονικά δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να καθοριστεί ένας ελάχιστος χρόνος εκταφής.
– Σε περίπτωση θανάτων από επιδημίες ενδείκνυται καλύτερα να πραγματοποιείται αποτέφρωση και όχι ταφή;
Οι διαδικασίες που γίνονται για τη διαχείριση των νεκρών σωμάτων είναι ενιαίες και ανεξάρτητες του τρόπου ταφής. Συνεπώς, καμία από τις δύο διαδικασίες δεν φαίνεται να υπερτερεί της άλλης. Το σημαντικό είναι, όπως προαναφέραμε, να τηρείται το πρωτόκολλο όπως αυτό καθορίζεται από τον ΕΟΔΥ, από τις διεθνείς επιστημονικές εταιρείες αλλά και από την Ελληνική Ιατροδικαστική Εταιρεία.
