Ο νέος κορονοϊός απειλεί πρώτα τους πιο ευάλωτους. Για την πλειονότητα των ανθρώπων το θέμα, άρα, δεν συνοψίζεται στην ερώτηση «κινδυνεύω;», αλλά στο «πώς να αποφύγω να κινδυνεύσουν οι άλλοι», διότι ο μεγάλος κίνδυνος προέρχεται από τον κορεσμό των νοσοκομείων, γεγονός που θα έχει τραγικές συνέπειες.
«Κάθε μέρα που καθυστερεί την επιδημία είναι μία επιπλέον μέρα που προσφέρεται στα νοσοκομεία για να προετοιμασθούν», επιμένει ο διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, όπως μεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.
Υπάρχουν φόβοι ότι το ευρύ κοινό δυσκολεύεται να καταλάβει την κατάσταση, διότι η ασθένεια είναι ήπιας μορφής στο 80% των περιπτώσεων και απειλεί πρώτα από όλους τους άνω των 80 ετών, καθώς και όσους πάσχουν από σοβαρές παθήσεις.
«Μέχρι σήμερα, οι άνθρωποι έχουν την εντύπωση ότι η ασθένεια αυτή αποτελεί ατομικό κίνδυνο, την στιγμή που πρόκειται για κίνδυνο για τον πληθυσμό: με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι νέοι δεν θα πεθάνουν, αλλά αντίθετα, θα συμμετάσχουν στον κορεσμό των νοσοκομείων, πράγμα που θα έχει αποτέλεσμα να πεθάνουν άλλοι», εξηγεί στο AFP ο βέλγος γιατρός εντατικολόγος Φιλίπ Ντεβός.
Είναι ο τρόμος των υγειονομικών αρχών παγκοσμίως: μία αιφνίδια έκρηξη κρουσμάτων, που θα οδηγούσε σε μαζική συρροή ασθενών προς κορεσμένα νοσοκομεία.
Αυτό θα περιέπλεκε όχι μόνο την νοσηλεία των ατόμων που έχουν πληγεί σοβαρά από την ασθένεια του Covid-19 , αλλά και όλων των άλλων. Και η κατάσταση θα ήταν ακόμη χειρότερη αν υπάρχουν ελλείψεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού σε περίπτωση μετάδοσης του ιού σε μεγάλο αριθμό γιατρών και νοσηλευτών.
«Εξαιτίας αυτού του διπλού παράγοντα – επιβάρυνση έργου σε συνδυασμό με λιγότερο προσωπικό – οι ασθενείς που θα βρίσκονται σε επείγουσα κατάσταση δεν θα μπορούν να λάβουν εγκαίρως φροντίδα και θα κινδυνεύσουν να πεθάνουν», λέει ο βέλγος εντατικολόγος.
«Άμβλυνση της καμπύλης»
Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πολλοί γιατροί σε ολόκληρο τον κόσμο ανησυχούν για το κίνδυνο υπερκορεσμού των νοσοκομείων, με δεδομένο ότι η επιδημία της γρίπης σημαίνει ήδη ότι μεγάλος αριθμός νοσοκομειακών κλινών είναι κατειλημμένες.
Για την αποφυγή του «κραχ» επιμένουν ως προς την σημασία μέτρων αντιμετώπισης του νέου ιού (πλύσιμο χεριών, βήξιμο στον αγκώνα, απομόνωση σε περίπτωση συμπτωμάτων κλπ).
Τα μηνύματα αυτά βρίσκονται στο Twitter υπό την λέξη-κλειδί #FlattenTheCurve (άμβλυνση της καμπύλης).
Σημαίνει ότι κάθε ένας έχει έναν ρόλο να παίξει εφαρμόζοντας τα μέτρα, όχι με στόχο την μείωση του συνολικού αριθμού των κρουσμάτων, αλλά περισσότερο για την ανάσχεση της επιδημίας, για την καθυστέρηση της εξάπλωσής της. Στόχος, η κορύφωση να είναι λιγότερο απότομη, εξ ου και η «άμβλυνση της καμπύλης», ώστε ο αριθμός των ταυτόχρονων κρουσμάτων να μην ξεπεράσει τις δυνατότητες του νοσοκομειακού συστήματος.
«Εάν η καμπύλη δεν αμβλυνθεί, οι ασθενείς θα καταφθάνουν μαζικά στα νοσοκομεία και θα πρέπει να αποπέμπονται, την στιγμή που θα έπρεπε να νοσηλευθούν, διότι είναι σε σοβαρή κατάσταση», προειδοποιεί ο Φιλίπ Ντεβός.
Ανάλογα με την αντοχή του συστήματος υγείας της χώρας, αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τους γιατρούς να κάνουν ηθικά πολύ σκληρές επιλογές, επιλέγοντας τους ασθενείς που θα νοσηλευθούν μεταξύ των περισσότερο σοβαρών περιστατικών, είτε έχουν πληγεί από τον ιό είτε από άλλες ασθένειες.
Οι γιατροί της βόρειας Ιταλίας αντιμετωπίζουν ήδη μία τέτοια κατάσταση, σύμφωνα με τις μαρτυρίες.
«Αποφασίζουμε ανάλογα με την ηλικία και την κατάσταση της υγείας», όπως «στις καταστάσεις πολέμου», δήλωσε ένας εντατικολόγος του Μπέργκαμο, ο Κριστιάν Σαλαρόλι, στην Corriere della Sera.
«Τσακισμένοι» γιατροί
«Καθώς, δυστυχώς, υπάρχει δυσαναλογία στους νοσοκομειακούς πόρους, ανάμεσα στις κλίνες των μονάδων εντατικής νοσηλείας και ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση, δεν μπορούν όλοι να διασωληνωθούν», παραδέχεται ο ιταλός γιατρός.
«Εάν ένας άνθρωπος ανάμεσα στα 80 και τα 95 πάσχει από σοβαρή αναπνευστική ανεπάρκεια, είναι πιθανό να μην το προσπαθήσουμε», λέει ο ιταλός γιατρός, προσθέτοντας ότι οι γιατροί βγαίνουν «τσακισμένοι» από την κατάσταση αυτή.
«Το να επιλέξουμε ποιον θα νοσηλεύσουμε στις τελευταίες κλίνες εντατικής νοσηλείας είναι δυστυχώς μία επιλογή που οι γιατροί ήδη κάνουν μία ή δύο φορές κάθε δύο ή τρία χρόνια, λόγω της έλλειψης κλινών, όταν εμφανίζεται μία περισσότερο οξεία εποχική γρίπη», σχολιάζει ο Φιλίπ Ντεβός.
Με τον νέο ιό τύπου κορώνα, «είναι αναπόφευκτο ότι θα φθάσουμε στο σημείο αυτό, και εμείς, οι γιατροί της εντατικής, θα θέλαμε αυτή η περίοδο όπου πρέπει να κάνουμε σκληρές επιλογές να διαρκέσει το λιγότερο δυνατόν, λίγες ημέρες και όχι πολλές εβδομάδες», λέει.
Εξ ου και η σημασία της εφαρμογής των προστατευτικών μέτρων από κάθε έναν χωριστά: «Είναι μία ευθύνη απέναντι στους άλλους».
Η κατανόηση αυτής της «συλλογικής λογικής» επιτρέπει την αποφυγή δύο αντίθετων, αλλά αδικιαολόγητων, στάσεων: από την μία πλευρά «η ψύχωση» και από την άλλη η υποτίμηση της επιδημίας.
Αλλά αυτό απαιτεί την διαπαιδαγώγηση του ευρέος κοινού: «Οι κυβερνήσεις επικοινωνούν πολύ τι κάνουν, αλλά όχι γιατί το κάνουν».