Η μεγαλύτερη αξιοποίηση της τεχνολογίας στις δασικές πυρκαγιές, επί παραδείγματι με drones, αλλά και ο πιο αυστηρός έλεγχος των δήμων στις υποχρεώσεις που έχουν, ήταν δύο από τα κεντρικά σημεία της συνέντευξης του υπουργού Επικρατείας Άκη Σκέρτσου, στο ραδιοφωνικό σταθμό «Σκάι».
Ξεκινώντας, αναλυτικώς, από τη μεταβολή του κλίματος παγκοσμίως, ο υπουργός Επικρατείας επισήμανε ότι «έχει συντελεσθεί μια πολύ μεγάλη αλλαγή στο κλίμα, που μας αναγκάζει όλους να τροποποιήσουμε τις μεθόδους και τα εργαλεία που έχουμε, για να αντιμετωπίσουμε τις πυρκαγιές του καλοκαιριού. Έχει αυξηθεί η θερμοκρασία, έχουμε πιο έντονους και πιο παρατεταμένους καύσωνες, αυτό οδηγεί σε μεγάλη ξηρασία».
Προσοχή με τα νούμερα
Ζήτησε δε, να περιμένουμε να δούμε τον αριθμό των στρεμμάτων που κάηκαν όταν κλείσει η αντιπυρική περίοδος, με τα πλέον έγκυρα εργαλεία μέτρησης, όπως είπε. «Με βάση τον “Κοπέρνικο”, το εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την περασμένη εβδομάδα στη Ρόδο το 91% των εδαφών που κάηκαν, είχε μικρή έως μέτρια ζημιά […] το 9% έχει υποστεί μεγαλύτερη ή ολική καταστροφή». Μπορεί μια πυρκαγιά να μας απασχόλησε για μια εβδομάδα και πλέον, αποδείχθηκε όμως εκ των υστέρων ότι δεν έχει οδηγήσει σε ολική καταστροφή. Ας μην χρησιμοποιούμε νούμερα που δεν είναι βέβαια», συνέστησε.
Νέες συνθήκες
Επίσης, την εύφλεκτη ύλη που δημιουργείται από τις παρούσες κλιματικές συνθήκες, «η συμβατική οργάνωση κάθε συστήματος πυρόσβεσης δεν μπορεί να την αντιμετωπίσει […] αυτό το οποίο λέει η επιστημονική κοινότητα είναι ότι μια πυρκαγιά που έχει τα χαρακτηριστικά της megaπυρκαγιάς, εκπέμπει δέκα φορές υψηλότερο θερμικό φορτίο από μια συμβατική πυρκαγιά του προηγούμενου αιώνα. Αυτό καθιστά τις ρίψεις νερού και την προσέγγιση από επίγειες δυνάμεις από δύσκολη έως αδύνατη. Αυτό οδηγεί στη γιγάντωση μιας πυρκαγιάς και στην αδυναμία να την αντιμετωπίσει ένα Πυροσβεστικό Σώμα με την παλιά οργάνωση και λογική. Χρειαζόμαστε νέα εργαλεία», επέμεινε.
Όσον αφορά τον απολογισμό, δήλωσε πως «δεν μπορούμε να λέμε ότι δεν έχει γίνει τίποτε στην Πολιτική προστασία από το 2019 έως σήμερα» και σημείωσε: «Έχουμε το 112, έχουμε το εργαλείο των προληπτικών εκκενώσεων πληθυσμού με σωτήρια αποτελέσματα για την ανθρώπινη ζωή». Και, στο σήμερα, «έχουμε εκπονήσει ένα μεγάλο, πρωτοφανές ιστορικά, πρόγραμμα πρόληψης, καθαρισμών ζωνών, διαπλατύνσεων. Έχουν ανοίξει αντιπυρικές ζώνες δεκάδων χιλιάδων χιλιομέτρων και διαπλατύνσεις δρόμων μέσα στα δάση». Στη Δαδιά και ευρύτερα στον Έβρο ειδικότερα, «δαπανήθηκαν 6 εκατ. ευρώ το 2022 και το 2023 σε αντιπυρικές ζώνες, που εκ του αποτελέσματος φαίνεται πως δεν ήταν αρκετές». Σύμφωνα, μάλιστα, με όσα είπαν επιστήμονες, «ήταν μια πυρκαγιά που αναπτύχθηκε ουσιαστικά σε ένα μέτωπο 17 ως 20 χιλιομέτρων μέσα σε πέντε ώρες. Αυτό είναι πρωτοφανές ιστορικά, δεν έχει ξανασυμβεί ούτε στην Ελλάδα ούτε στην υπόλοιπη Ευρώπη, μόνο σε μια φωτιά στην Ισπανία το 2017. Όταν έχεις να αντιμετωπίσεις 17 ταυτόχρονες εστίες στη Δαδιά σε ένα πολύ πυκνό, παρθένο δάσος […] έχεις να κάνεις με μια πάρα πολύ δύσκολη κατάσταση».
Σε άλλο σημείο της συνέντευξης, ο Ά.Σκέρτσος διευκρίνισε ότι δεν υπάρχει σκέψη να επιστρέψει στη Δασική Υπηρεσία η ευθύνη της δασοπυρόσβεσης, «αυτό που μπορεί να γίνει είναι η στενότερη συνεργασία των δασικών υπηρεσιών με την Πυροσβεστική».
Αυστηρότερες κυρώσεις σε δήμους και ιδιώτες
Στα των δήμων τόνισε ότι «από το 2021 και μετά έχουμε κάνει ένα νέο πλαίσιο σχετικά με τη δυνατότητα του δήμου να μπαίνει σε ένα οικόπεδο που δεν έχει καθαριστεί. Μπορεί, πλέον, αυτεπάγγελτα να μπαίνει ο δήμος». Πλέον, ένα από τα μέτρα που θα ανακοινωθούν το επόμενο διάστημα, θα συμπεριλαμβάνει και αυστηρότερη κύρωση και στον δήμο που δεν κάνει τη δουλειά αυτή, και στον ιδιώτη. Με τη βοήθεια της τεχνολογίας, της τεχνητής νοημοσύνης, των αεροφωτογραφιών μπορούμε να βρούμε τα πάντα πλέον», προειδοποίησε.
Πολύ πιο εντατικά, στο εξής, η Πολιτική Προστασία θα ελέγξει τους δήμους και «το Υπουργείο Εσωτερικών, στο πλαίσιο της διαρκούς επανεξέτασης της εποπτείας που ασκεί το ίδιο στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, θα φέρει ένα νομοσχέδιο το αμέσως επόμενο διάστημα, στο οποίο θα υπάρχουν κρίσιμοι δείκτες. Μεταξύ αυτών και η τήρηση όλων των οδηγιών για την πολιτική προστασία και την προστασία του περιβάλλοντος, για τις επιδόσεις των δήμων», προανήγγειλε ο υπουργός Επικρατείας προσθέτοντας:
«Οι δήμοι θα πρέπει να πάρουν το μήνυμα ότι έχουν πάρα πολύ συγκεκριμένες υποχρεώσεις τις οποίες αν δεν τηρούν θα έχουν επιπτώσεις […] κάθε δήμος αλλά και οι κάτοικοι μιας περιοχής πρέπει να αυτο-οργανωθούν. Να κρατούν το δάσος καθαρό, να το φροντίζουν».
Στο σημείο αυτό, μάλιστα, έφερε το παράδειγμα του λόφου Φιλοθέης: εκεί «ο Δήμος Φιλοθέης-Ψυχικού έχει μισθώσει συνεργείο security, έχουν drones, πετούν ανά 15 λεπτά πάνω από τον λόφο και περιπολούν ώστε να έχουν εικόνα. Αντίστοιχα πρέπει να αυτο-οργανωθούν όλοι οι δήμοι που έχουν περιαστικά δάση», πρότεινε.
Σε άλλο σημείο της συνέντευξης έκανε, εξ άλλου, γνωστό, ότι «για το πρόγραμμα καθαρισμού δόθηκαν 150 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, για τα εναέρια μέσα είναι στα 80-90 εκατ. Το πρόγραμμα “Αιγίς” αγγίζει τα 2 δισ. ευρώ, είναι πρώτη φορά που η ελληνική Πολιτεία διαθέτει τόσα πολλά χρήματα». Ενώ υποσχέθηκε πως θα αναρτηθεί πριν τις εκλογές ο κατάλογος των δήμων που ανταποκρίθηκαν και εκείνων που δεν ανταποκρίθηκαν, και «θα υπάρχει πολύ αυστηρή εποπτεία», σημείωσε με έμφαση.
Και, ως γενικό μήνυμα, επισήμανε πως «χωρίς μια συλλογική, ολοκληρωμένη αφύπνιση και κινητοποίηση της κοινωνίας το πρόβλημα δεν θα λυθεί. Υπερβαίνει τις παραδοσιακές δυνατότητες ενός κράτους να διαχειρισθεί τέτοιες πυρκαγιές. Χρειάζεται εγρήγορση και αφύπνιση από όλους μας στο πεδίο της καθημερινότητας». Επαναλαμβάνοντας, ακόμη, ότι «το πόρισμα Γκολντάμερ έχει εφαρμοσθεί σχεδόν στο 90%», ζήτησε «να αποπολιτικοποιήσουμε τη διαχείριση των πυρκαγιών, της κλιματικής κρίσης, της πολιτικής προστασίας, οι λύσεις είναι προφανείς και συγκεκριμένες».
Νέες ποινές
Στο θέμα της απονομής της Δικαιοσύνης, στα χαμηλής και μεσαίας παραβατικότητας εγκλήματα ανέφερε ότι «πρέπει να γίνουμε πιο αυστηροί και ως προς τη μετατροπή κάποιων ποινών και σε χρηματικές ποινές και ως προς τη δυνατότητα των πολλαπλών αναβολών που οδηγούν σε γενικευμένο αίσθημα ατιμωρησίας. Θα περιορισθούν στο ελάχιστο, σε μία ουσιαστικά» (οι αναβολές). «Για μας η επιτάχυνση στην απονομή Δικαιοσύνης αποτελεί μείζονα μεταρρυθμιστική προτεραιότητα». Οι δίκες, τελικώς, να μην διαρκούν «περισσότερο από ό,τι σε μια μέση ευρωπαϊκή χώρα». Και, στόχος της τρέχουσας τετραετίας είναι η σύγκλιση με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, είναι «βασικός εθνικός στόχος και προτεραιότητα αυτής της κυβέρνησης σε όλα τα πεδία είτε αφορά τη Δικαιοσύνη, είτε αφορά την πολιτική προστασία, την ασφάλεια, την εκπαίδευση, την υγεία. Σε όλα τα πεδία, όταν λέμε, “σταθερά, τολμηρά, μπροστά”, εννοούμε ότι πρέπει να γίνουμε πραγματική ευρωπαϊκή κανονική χώρα. Χωρίς εξαιρέσεις και αστερίσκους», επισήμανε. Χωρίς διαγραφή προστίμων, χωρίς ρουσφέτι, χωρίς διακριτική μεταχείριση. «Ο νόμος πρέπει να εφαρμόζεται ενιαία και οριζόντια σε όλους», διεμήνυσε εν κατακλείδι.
Με drones η επιτήρηση
Σε σχέση με το προσωπικό που υπηρετεί στην Αστυνομία, την Πυροσβεστική και το Λιμενικό Σώμα «έχει αυξηθεί κατά 5,5%, κατά 4.166 άτομα. Το 2019 ήταν 61 τα εναέρια μέσα πυρόσβεσης, είναι 89 πλέον, 40 του κράτους και 49 που μισθώνονται. Συνολικά 16.500 εργαζόμενοι είναι στο Πυροσβεστικό Σώμα, έχουμε διπλασιασμό στους εθελοντές πυροσβέστες». «Αρκεί;», διερωτήθηκε ο υπουργός και απάντησε: «Όχι. Πρέπει όλοι να κάνουμε περισσότερα». «Και το κράτος να εξοπλιστεί με τις πιο σύγχρονες νέες τεχνολογίες», τόνισε εξειδικεύοντας αμέσως μετά:
«Στο πρόγραμμα “Αιγίς” υπάρχει μια επιμέρους δράση που αφορά στην αγορά drones για να γίνεται εναέρια επιτήρηση. Είναι μια σύμβαση η οποία προκηρύσσεται τώρα από το Δημόσιο και από την επόμενη αντιπυρική περίοδο θα έχουμε εξοπλιστεί με περισσότερα από 100 drones σαν αυτά που χρησιμοποιεί ο Στρατός ή το Λιμενικό Σώμα».