Σαν σήμερα 22 Μαΐου: Πραγματοποιείται η σημαντικότερη πολιτική δολοφονία στην Ελλάδα – 61 χρόνια από την ενέδρα θανάτου στον Γρηγόρη Λαμπράκη

Ακούστε το άρθρο

22·05·2024 00:07 2 σχόλια

Newsroom

Σαν σήμερα, 22 Μαΐου του 1963, γράφεται μια μαύρη σελίδα στην ιστορία της δημοκρατίας στην Ελλάδα και το παρακράτος σημειώνει μία νίκη ενάντια στη δημοκρατία: Ο βουλευτής της ΕΔΑ και ειρηνιστής, Γρηγόρης Λαμπράκης, πέφτει θύμα μιας καλοσχεδιασμένης δολοφονικής ενέδρας που είχε στηθεί από το παρακράτος.

Στις 22 Μαΐου 1963 ο Γρηγόρης Λαμπράκης παρέστη και μίλησε για την ειρήνη στη Θεσσαλονίκη. Μετά το τέλος της εκδήλωσης δέχτηκε δολοφονική επίθεση σε κεντρικό δρόμο της πόλης, με την Αστυνομία παρούσα και απαθή, από τρίκυκλο, στο οποίο επέβαιναν οι ακροδεξιοί Σπύρος Γκοτζαμάνης και Εμμανουήλ Εμμανουηλίδης. Τραυματίστηκε σοβαρά και πέθανε ύστερα από 5 μέρες σε ηλικία 51 ετών.

Ο Γρηγόρης Λαμπράκης ήταν βουλευτής της ΕΔΑ και υπέρμαχος της ειρήνης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ήταν γιατρός και αθλητής, ενώ ως ακτιβιστής ίδρυσε την Επιτροπή για τη Διεθνή Ύφεση και Ειρήνη μαζί με 76 προσωπικότητες της δημόσιας ζωής και συμμετείχε σε πολλές αντιπολεμικές εκδηλώσεις, υποστηρίζοντας την ειρηνική συνύπαρξη των λαών.

Η δολοφονία του Λαμπράκη προκάλεσε έντονες αντιδράσεις και αναταραχές, αποκαλύπτοντας το στίγμα της μετεμφυλιακής Ελλάδας, που χαρακτηρίστηκε από την ανεξέλεγκτη δράση των παρακρατικών οργανώσεων και τη διασύνδεσή τους με το κράτος. Η κυβέρνηση κλονίστηκε και κάτω και από λαϊκή αντίδραση, σε είκοσι μέρες ο Καραμανλής υποβάλλει την παραίτησή του, αφού προηγουμένως εκστόμισε την περίφημη πρόταση: «Επιτέλους, ποιος κυβερνάει αυτόν τον τόπο;».

Η δίκη που ακολούθησε ήταν τραγική: μάρτυρες δολοφονήθηκαν, δικαστές απειλούνταν και αποδεικτικά στοιχεία εξαφανίστηκαν. Από τους 31 κατηγορούμενους για τη δολοφονία Λαμπράκη, τελικά καταδικάστηκαν μόλις 9, ενώ οι δολοφόνοι Γκοτζαμάνης και Εμμανουηλίδης, που καταδικάστηκαν σε 11 και 8,5 χρόνια αντίστοιχα, για «βαριές σωματικές κακώσεις» και για «συνέργεια», αποφυλακίστηκαν επί χούντας.

Η θυσία του Γρηγόρη Λαμπράκη παραμένει σύμβολο του αγώνα για τη δημοκρατία, την ειρήνη και τη δικαιοσύνη στην Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη, ενώ η μνήμη του τιμάται κάθε χρόνο.

Τα σημαντικότερα γεγονότα σαν σήμερα στην Ελλάδα και στον κόσμο

334 π.Χ.: Ο Μέγας Αλέξανδρος νικάει τους Πέρσες στη Μάχη του Γρανικού.

1762: Ολοκληρώνεται επίσημα η Φοντάνα ντι Τρέβι στη Ρώμη και εγκαινιάζεται από τον πάπα Κλήμη ΙΓ’.

1849: Ο Αβραάμ Λίνκολν λαμβάνει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για την ανύψωση σκαφών πάνω από τα εμπόδια ενός ποταμού, καθιστώντας τον τον μοναδικό πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών που είχε ποτέ δίπλωμα ευρεσιτεχνίας.

1885: Πριν από την ταφή στο Πάνθεον (Παρίσι), το σώμα του Βίκτωρος Ουγκώ εκτίθεται κάτω από την Αψίδα του Θριάμβου κατά τη διάρκεια της νύχτας.

1906: Οι αδελφοί Ράιτ λαμβάνουν δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για την «ιπτάμενη μηχανή» τους, δηλαδή το αεροπλάνο.

1947: Σε μία προσπάθεια να καταπολεμήσει την εξάπλωση του κομμουνισμού, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Χάρι Τρούμαν, υπογράφει νόμο, μετά την έγκριση του Κογκρέσου, που αργότερα θα ονομαστεί Δόγμα Τρούμαν. Μέσω αυτού χορηγείται στρατιωτική και οικονομική βοήθεια ύψους 400 εκατομμυρίων δολαρίων στην Ελλάδα και την Τουρκία, που αμφότερες μάχονται τις εσωτερικές κομμουνιστικές εξεγέρσεις. Έτσι, «μπαίνει τέλος» στην εποχή των φιλικών σχέσεων ΗΠΑ – ΕΣΣΔ και κηρύσσεται η έναρξη του Ψυχρού Πολέμου.

1955: Ο αγωνιστής της ΕΟΚΑ, Χαρίλαος Ξενοφώντος, τοποθετεί ωρολογιακή βόμβα κατά του άγγλου κυβερνήτη στο κινηματοθέατρο «Παλλάς» της Λευκωσίας. Το εγχείρημα αποτυγχάνει, επειδή ο Ρόμπερτ Άρμιτεϊτζ αναχωρεί από τον κινηματογράφο λίγα λεπτά νωρίτερα.

1963: Πραγματοποιείται απόπειρα δολοφονίας στη Θεσσαλονίκη εναντίον του βουλευτή της ΕΔΑ, Γρηγόρη Λαμπράκη, ο οποίος θα υποκύψει πέντε ημέρες αργότερα, στις 27 Μαΐου. Η επίθεση γίνεται από τους παρακρατικούς, Σπύρο Γκοτζαμάνη και Εμμανουήλ Εμμανουηλίδη.

1967: Σε παραλία της Ρόδου ανακαλύπτεται το πτώμα του καταζητούμενου από τη χούντα, Νικηφόρου Μανδηλαρά, συνηγόρου υπεράσπισης στη δίκη για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ. Αν και οι Αρχές κάνουν λόγο για πνιγμό, θεωρείται βέβαιη η δολοφονία του από όργανα του καθεστώτος.

1973: Αποτυγχάνει το Κίνημα στο Πολεμικό Ναυτικό για την ανατροπή του δικτατορικού καθεστώτος του Γεωργίου Παπαδόπουλου.

1997: Θύελλα αντιδράσεων προκαλούν οι δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Παπανδρέου, στο περιοδικό «Κλικ», υπέρ της αποποινικοποίησης των μαλακών ναρκωτικών. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Ρέππας, ξεκαθαρίζει ότι η κυβέρνηση δεν πρόκειται να προχωρήσει σε τέτοιο μέτρο. Την αποπομπή Παπανδρέου από την κυβέρνηση ζητά η γ.γ. του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα.

2017: Βομβιστική επίθεση στη συναυλία της Αριάνα Γκράντε, στο Μάντσεστερ, έχει ως αποτέλεσμα με 22 νεκρούς και αρκετούς τραυματίες. Την ευθύνη αναλαμβάνει το Ισλαμικό Κράτος.