Το προσχέδιο προϋπολογισμού δεν προβλέπει το «κακό σενάριο»

Σιγή ιχθύος κρατά η Κομισιόν για το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2011 που δημοσίευσε η κυβέρνηση και ζητά από το οικονομικό επιτελείο να αποστείλει μέχρι το τέλος Οκτωβρίου και δεύτερο προσχέδιο, στο οποίο θα εμπεριέχονται όλα τα ρίσκα που θέτουν σε κίνδυνο τους στόχους.

Κοινοτικές πηγές ανέφεραν στο euro2day ότι το προσχέδιο θεωρείται αισιόδοξο και η ελληνική πλευρά θα πρέπει να υποβάλλει και απαισιόδοξο σενάριο βάση των επισφαλειών που έχει υπογραμμίσει η τρόικα.

Όπως είχε αποκαλύψει πρώτα το euro2day στις 23/9, ο προϋπολογισμός του 2011 θα υποστεί σημαντικές αναθεωρήσεις, κάτι που επιβεβαίωσε και η κυβέρνηση. Στο προσχέδιο αναφέρεται ξεκάθαρα ότι « το αποτέλεσμα του 2010 θα καθορίσει το μέγεθος της προσπάθειας του 2011 και η επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου θα εξαρτηθεί και από την πορεία των μακροοικονομικών δεδομένων κυρίως τον ρυθμό ανάπτυξης και το μέγεθος του ΑΕΠ».

Με την αποσαφήνιση των τελικών στόχων, το μνημόνιο αναμένεται να επικαιροποιηθεί εκ νέου ώστε να πάρει το πράσινο φως από τα συμβούλια Eurogroup και Ecofin του Δεκεμβρίου, μαζί με την τρίτη δόση του δανείου. Ωστόσο, σύμφωνα με κοινοτικές πηγές, η εκταμίευση της τρίτης δόσης θα συνοδεύεται με δεσμεύσεις για επίσπευση χρονοδιαγραμμάτων μόνιμων αλλαγών.

Το απαισιόδοξο σενάριο που θα αποστείλει το οικονομικό επιτελείο πρέπει να συμπεριλαμβάνει τα εξής ρίσκα:

– Τις αυξημένες υποχρεώσεις του δημοσίου

– Χαμηλότερη πρόβλεψη για έσοδα

– Μεγαλύτερη ύφεση

– Υψηλότερο πληθωρισμό

– Αυξημένες δαπάνες για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους

– Μειωμένες εισπράξεις από τους ημι-υπαίθριους

Η κυβέρνηση αισιοδοξεί ότι με την λειτουργία του νέου ηλεκτρονικού ματιού από το 2011 που θα εφαρμοστεί με την βοήθεια εμπειρογνωμόνων του ΔΝΤ (που θα εγκατασταθούν μόνιμα στην Αθήνα), θα βελτιωθεί σημαντικά ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός και ο στόχος των εσόδων μπορεί να επιτευχθεί. Επίσης αισιοδοξεί ότι με την αναβάθμιση του ΑΕΠ που θα γίνει μέσα στο 2011, σε συνδυασμό με μικρότερη ύφεση (λόγω πληθωρισμού όμως) θα «κοπούν» αυτόματα μονάδες από το έλλειμμα και το χρέος.

Από την άλλη η τρόικα θεωρεί η μείωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων πρέπει να βασίζεται πάνω σε μόνιμες μεταρρυθμίσεις και μέτρα. Θεωρεί ότι η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά ενδέχεται να επιδεινωθεί το 2011 προκαλώντας μεγαλύτερη ύφεση και πρόβλημα στα έσοδα.

Επίσης υπάρχει προβληματισμός για τον στόχο του πληθωρισμού, καθώς η νέα αύξηση των έμμεσων φόρων ενδέχεται να μετακυλήσει στις τελικές τιμές (όπως έγινε φέτος) εάν δεν λειτουργήσει πλήρως ο ελεγκτικός μηχανισμός του κράτους.

Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες η τρόικα πιέζει την Ελλάδα να ανακοινώσει άμεσα τον νέο αναπτυξιακό νόμο και να επισπεύσει τα χρονοδιαγράμματα για τις μεγάλες διαρθρωτικές αλλαγές, όπως:

1. η πλήρης αναδιάρθρωση των ελλειμματικών ΔΕΚΟ,

2. το άνοιγμα όλων των κλειστών επαγγελμάτων,

3. η εκμετάλλευση της δημόσιας περιουσίας για να μειωθεί το δημόσιο χρέος

4. η αναδιάρθρωση του τραπεζικού τομέα.

5. Η μόνιμη αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών.

6. Περισσότερες περικοπές λειτουργικών δαπανών του δημοσίου

7. Περαιτέρω μείωση του εργασιακού κόστους και άνοιγμα της αγοράς εργασίας με κατάργηση της κλαδικής σύμβασης ώστε να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ανεργία.

Σκοπός, να αποφευχθούν τα (one off) μέτρα προσωρινού χαρακτήρα όπως η περαίωση. Ως αντάλλαγμα η κυβέρνηση φαίνεται πως απέσπασε την υπόσχεση τα διορθωτικά μέτρα για τις αποκλίσεις του 2010 (εάν δεν είναι μεγάλες) να μετακυλήσουν στο 2011.

Πότε θα γίνουν οι αναθεωρήσεις

Σύμφωνα με τον κοινοτικό αξιωματούχο, η πρώτη αναθεώρηση του προϋπολογισμού αναμένεται σε δύο εβδομάδες με την επίσκεψη στελεχών τρόικας όπου θα επανεξεταστούν όλα δημοσιονομικά στοιχεία. Από την κυβέρνηση επιχειρείται η εν λόγω επίσκεψη να περάσει «στα ψιλά» λόγω των δημοτικών εκλογών. Στα δημοσιονομικά στοιχεία που θα εξετάσουν οι αξιωματούχοι, θα συνυπολογιστεί και η αναθεώρηση της Eurostat στο έλλειμμα και το χρέος του 2009, που θα δημοσιοποιηθεί στις 22 Οκτωβρίου.

Διαρροές μιλούν για αναθεώρηση του ελλείμματος στο 15,1% από 13,5% όμως, σύμφωνα με πηγές από την Eurostat, «οι διαβουλεύσεις θα συνεχιστούν μέχρι την τελευταία στιγμή» καθώς η κυβέρνηση επιδιώκει να διαμοιράσει τα «χρωστούμενα» και σε προηγούμενα έτη, όχι μόνο στο 2009. Με αυτό τον τρόπο – και εφόσον συμφωνήσει η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία- η τελική αναπροσαρμογή να μην ξεπερνά το 0,8% του ΑΕΠ για το έλλειμμα και το 7% για το χρέος.

Σε διαφορετική περίπτωση, οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η Κομισιόν «θεωρεί αξιοσημείωτη μια απόκλιση της τάξεως του 1,6% που θα φέρει, αναπόφευκτα, επιπρόσθετα μέτρα». Η Κομισιόν πιέζει επίσης τις ελληνικές αρχές να επιταχύνουν την αποστολή στοιχείων ώστε να μην υπάρχουν αστερίσκοι στις ανακοινώσεις της Eurostat και προκληθεί νέα αναταραχή στις αγορές.

Οι αναθεωρήσεις αναμένεται να συμπαρασύρουν και τους στόχους του 2010, 2011 και 2012.

Η δεύτερη- μεγαλύτερη- αναθεώρηση του προϋπολογισμού του 2011 αναμένεται τον Νοέμβριο, στην νέα επίσκεψη της τρόικας (15/11) μία μέρα μετά τον δεύτερο γύρο των δημοτικών εκλογών. Εκείνη την χρονική περίοδο θα μας έρθει νέο ραβασάκι, αυτή την φορά την Κομισιόν, που θα δημοσιοποιήσει τις προβλέψεις της για την τριετία 2010-2012. Οι προβλέψεις αναμένεται να είναι πιο αυστηρές από αυτές του ΥΠΟΙΚ και βάσει αυτών θα κινηθούν οι αναπροσαρμογές.

Μέχρι τότε, τελειώνει και η περίοδος χάριτος λόγω των δημοτικών εκλογών, για την συλλογή στοιχείων από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Ο Γ. Παπακωνσταντίνου ενημέρωσε την τρόικα ότι μέχρι τότε θα έχει ξεκάθαρη εικόνα και για την πορεία των εσόδων.

Δεν αποκλείεται επίσης και τρίτη αναθεώρηση μέσα στον Δεκέμβριο εάν δεν έχει αποσαφηνιστεί μέχρι τότε η πορεία των μεγεθών του 2010. Πληροφορίες από τον μέτωπο της τρόικας αναφέρουν ότι εντοπίζεται μεγαλύτερη «μαύρη τρύπα» οφειλών του δημοσίου κυρίως σε νοσοκομεία και ελλειμματικές ΔΕΚΟ.

Τι θα γίνει με το ΦΠΑ

Οι Βρυξέλες θεωρούν ότι λόγω της μεγάλης υστέρησης στα έσοδα, ένας σημαντικός αριθμός προϊόντων θα πρέπει τελικά να μεταβεί στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ του 23%. Το οικονομικό επιτελείο διαπραγματεύεται την μείωση στον χαμηλό συντελεστή μερικών ειδών πρώτης ανάγκης, που για να επικυρωθεί όμως από την τρόικα, θα πρέπει να διασφαλιστεί ο στόχος των εσόδων.

Παράλληλα, υπάρχουν σκέψεις , η μετάταξη των προϊόντων από το 11% στο 12% ή 13% να γίνει σταδιακά ανάλογα με την πορεία των εσόδων. Γίνονται επίσης συζητήσεις (και προσπάθειες για την ετοιμότητα) η εξίσωση φόρου του πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης να εφαρμοστεί από τον Ιανουάριο και όχι τον Οκτώβριο του 2011.

Οι επίσημες αποφάσεις αναμένονται μέχρι τις 18 Νοεμβρίου όπου, τυπικά τουλάχιστον, λήγει η διορία της Κομισιόν για την κατάθεση του τελικού προϋπολογισμού.