«Πάρτι» φαίνεται πως κάνουν οι μικροοργανισμοί στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας, επηρεάζοντας το σχηματισμό των νεφών και έτσι τον καιρό και το κλίμα. Σε αυτό το συμπέρασμα, κατέληξαν ερευνητές, ανάμεσα στους οποίους και Έλληνες, αναθεωρώντας την επικρατούσα μέχρι τώρα άποψη.

Για την πραγματοποίηση της σχετικής μελέτης, οι επιστήμονες ανέλυσαν δείγματα αέρα που συλλέχθηκαν στη διάρκεια διηπειρωτικών πτήσεων -συχνά εν μέσω θύελλας- πάνω από διάφορα σημεία της Γης. Σε αυτά εντόπισαν βακτήρια, μύκητες και άλλους μικροοργανισμούς, με μέση αναλογία 5.100 βακτηριακών κυττάρων ανά κυβικό μέτρο αέρα. Όπως φάνηκε, οι μικροοργανισμοί αφθονούν στην τροπόσφαιρα και φτάνουν μέχρι εκεί με τη βοήθεια ρευμάτων του αέρα, που άλλωστε ανεβάζουν στην ατμόσφαιρα κάθε χρόνο εκατοντάδες εκατομμύρια τόνων σκόνης, νερού και ρυπογόνων ουσιών.

Από τα βακτήρια που βρέθηκαν, πάνω από το 60% ήταν ακόμα ζωντανά, αν και είναι ακόμα ασαφές πόσα από αυτά είναι παθογόνα. Έτσι, παραμένει ακόμα άγνωστο σε ποιο βαθμό αυτά τα μικρόβια ευθύνονται για την εξάπλωση διαφόρων ασθενειών, ένας μηχανισμός που ίσως έχει υποτιμηθεί μέχρι σήμερα.

Μέχρι σήμερα, οι επιστήμονες θεωρούσαν ότι τα μικροσωματίδια του αέρα -με διάμετρο 0,25 έως ένα εκατομμυριοστά του μέτρου- ήταν κυρίως σκόνη, αιθάλη ή κόκκοι θαλασσινού αλατιού. Την παραπάνω θεώρηση, έρχεται να ανατρέψει η νέα μελέτη, αποκαλύπτοντας ότι τουλάχιστον το ένα πέμπτο (20%) είναι βακτήρια από εκατοντάδες διαφορετικά είδη. Μερικά μάλιστα προέρχονται από τα κόπρανα ανθρώπων και ζώων, που σηκώνουν ψηλά οι δυνατοί άνεμοι! Το ποσοστό αυτό είναι μεγαλύτερο από την περιεκτικότητα του αέρα σε μικρόβια στα χαμηλά στρώματα της ατμόσφαιρας κοντά στη Γη, ενώ είναι περίπου ανάλογο με την αναλογία μικροοργανισμών που περιέχει το αλπικό χιόνι.

Η γενετική μελέτη των μικροοργανισμών έδειξε ότι αρκετά από αυτά παίζουν σημαντικό ρόλο στο σχηματισμό των σταγονιδίων και των κρυστάλλων πάγου. Δρώντας ως αρχικοί πυρήνες συμπύκνωσης, των μορίων του νερού, οδηγούν τελικά στη δημιουργία των νεφών, με πιθανό τελικό αποτέλεσμα την πρόκληση βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων.

Τα παραπάνω ευρήματα, ενισχύουν τη θεωρία ότι οι βακτηριακές κοινότητες, ιδίως της ανώτερης ατμόσφαιρας, όπου η σκόνη είναι σχετικά σπάνια, μπορούν να επηρεάσουν τον καιρό και τον κλίμα.

Όπως δήλωσε ο Κων. Κωνσταντινίδης, που ειδικεύεται στην περιβαλλοντική μικροβιολογία, το επόμενο βήμα θα είναι να πέσει φως στον ρόλο αυτών των «ιπτάμενων» μικροοργανισμών. «Δεν θα ξαφνιαζόμουν, αν όντως υπήρχε πολύ ενεργή ζωή και ανάπτυξη μέσα στα σύννεφα, όμως αυτό είναι κάτι που δεν μπορούμε να πούμε ακόμα με βεβαιότητα» shme;ivse.

Την ανάγκη πάντως να γίνουν περισσότερες μελέτες πάνω στο ζήτημα συμμερίζονται πλέον πολλοί επιστήμονες.