Νύχτα 30ής Μαΐου 1941, Αθήνα. Τρεις ατρόμητοι νεαροί σκαρφαλώνουν κρυφά στην Ακρόπολη και κάτω από τη μύτη της γερμανικής φρουράς, κατεβάζουν τη σβάστικα και την πετούν σ’ ένα πηγάδι. Είναι «η πρώτη πράξη αντίστασης κατά του φασισμού στη σκλαβωμένη Ευρώπη». Οι έρευνες για την ανεύρεση της σημαίας αποβαίνουν άκαρπες…

Η σημαία όμως δεν έχει χαθεί. Βρίσκεται σε ένα σπίτι. Στην Αθήνα. Σήμερα. Στα χέρια μιας οικογένειας που αδυνατεί να αντιμετωπίσει το αδιέξοδό της. Η μητέρα πίνει, ο πατέρας εθισμένος στα χαρτιά, η κόρη εργασιομανής, επενδύει όλο της το «είναι» στην καριέρα, αφήνοντας- υπό τον φόβο της κριτικής και της κοινωνικής προκατάληψης- κρυφή τη σχέση με τη σύντροφό της. Και στο επίκεντρο ο παππούς, ήρωας του άλλοτε, καθηλωμένος στην ακινησία του…

Αυτή είναι η υπόθεση της μαύρης κωμωδίας του, Ανδρέα Κεντζού «Η σημαία των Αθηνών» που ανεβαίνει στο θέατρο «Από Μηχανής». Ένα έργο που μιλά για τα σαθρά θεμέλια των ανθρώπινων σχέσεων που μάταια αγωνιούν να σταθούν ανάμεσα σε μυστικά, αυθαίρετες προσδοκίες και ζωτικά ψεύδη. Εδώ, η σημαία – σύμβολο μιας σπουδαίας πράξης αντίστασης του παρελθόντος, βρίσκεται σε χέρια που δεν μπορούν να την αντέξουν. Η ανάγκη για ελευθερία – κοινωνική και ατομική, για αποδοχή, συμπερίληψη και ίσα δικαιώματα στην πράξη για όλους, είναι παντοτινή.

Ο σκηνοθέτης της παράστασης και καλλιτεχνικός διευθυντής του «Από Μηχανής», Δημήτρης Μυλωνάς μιλά στο Newsbeast.gr για την παράσταση και εξηγεί μεταξύ άλλων, τι συμβολίζει η σημαία στο έργο του Κεντζού: «Η ναζιστική σημαία είναι το σύμβολο μιας ηρωικής πράξης του παρελθόντος, τεκμήριο της ιστορίας κι απόδειξη της γενναιότητας τρίων νέων στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ανδρών που αποφάσισαν να την υποστείλουν από την Ακρόπολη. Σήμερα, βρίσκεται στο σπίτι ενός εκ των 3 ανδρών όμως λειτουργεί περισσότερο ως μια βαριά κληρονομιά, ένα «βαρίδιο» το οποίο οι νεότερες γενιές του σπιτιού προσπαθούν να διαχειριστούν ώστε να γράψουν «τη δική τους ιστορία». Δυστυχώς, ακριβώς επειδή ορίζονται υπαρξιακά απ’ αυτή κι αδυνατούν να χαράξουν μια ανεξάρτητη πορεία, οδηγούνται σε τέλμα. Όταν στο έργο υπάρξει το αίτημα η σημαία να περάσει σε νέα χέρια, θα είναι και η στιγμή που οι ήρωες θα βρεθούν αντιμέτωποι/-ες με την αλήθεια τους».

Έχουμε διδαχτεί από τις ηρωικές πράξεις των προγόνων μας;

«Μια μάχη, ανεξαρτήτως αν τελικά κερδηθεί, θα πρέπει να δοθεί ως το τέλος. Είτε αφορά σε μια συλλογική μάχη είτε σε μια προσωπική, αν δεν σταθείς αποφασισμένος/-η να ρισκάρεις ακόμα και να χάσεις την πρότερή σου συνθήκη, δεν είσαι έτοιμος να τη δώσεις. Νομίζω ότι οι ηρωικές πράξεις των προγόνων μας αυτό ακριβώς μάς δίδαξαν, συντελέστηκαν δηλαδή σε μια ιστορική αλλά και προσωπική στιγμή στην οποία οι πρωταγωνιστές της είπαν: ή όλα ή τίποτα!».

Τι σας κέρδισε στο κείμενο του Ανδρέα Κεντζού και αποφασίσατε να το σκηνοθετήσετε;

Η «Σημαία των Αθηνών» είναι ένα έργο γραμμένο σήμερα για το σήμερα. Με σύγχρονο λόγο και χαρακτήρες οικείους σε όλους κι όλες μας, κινείται έντεχνα ανάμεσα στο δράμα και τη μαύρη κωμωδία, είναι ένα έργο του οποίου το θέμα πιστεύω ότι αφορά και ενεργοποιεί έναν ενδιαφέροντα διάλογο με το κοινό που θα το παρακολουθήσει.

– Η παράσταση μιλά για τις σαθρές οικογενειακές σχέσεις. Γιατί βάλλεται τόσο ο θεσμός της οικογένειας, ποια τα μεγαλύτερα «αγκάθια»;

«Δεν βάλλεται ο θεσμός της οικογένειας γενικώς. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι η εποχή μας επιτάσσει, και καλώς, να αναζητήσουμε και προπαντός να αποδεχτούμε κι άλλες μορφές οικογένειας εκτός της παραδοσιακής. Σίγουρα πάντως όποια μορφή και αν στο τέλος της ημέρας έχει μια οικογένεια, αν δεν χτιστεί πάνω σε υγιή θεμέλια που δεν είναι άλλα από την ειλικρίνεια, τον αλληλοσεβασμό και την αποδοχή, τότε είναι που φυτρώνουν τα «αγκάθια», τότε είναι που καλλιεργούνται ενδοοικογενειακές παθογένειες οι οποίες δυστυχώς συχνά οδηγούν σε τραγωδίες».

Υπάρχει κάποιος χαρακτήρας του έργου τον οποίο συναισθάνεστε περισσότερο;

«Όταν σκηνοθετώ, βλέπω τους χαρακτήρες ως μια καλοκουρδισμένη ορχήστρα από την οποία αν αφαιρέσω κάποιον, το αποτέλεσμα είναι ημιτελές. Αποφεύγω να ξεχωρίζω τους χαρακτήρες σε πρώτους και δεύτερους, σε καλούς και κακούς, σε περισσότερο ή λιγότερο συγκινητικούς, το κάθε πρόσωπο υπάρχει εκεί για να φωτίσει μια διάσταση κι όλα μαζί να συνθέσουν το σύμπαν του έργου και κατ’ επέκταση της παράστασης».

Διάβαζα σε μία κριτική για την παράσταση πως το έργο αφορά κυρίως τον κόσμο της Αριστεράς. Είναι έτσι; Σε ποιους απευθύνεται το έργο;

«Το έργο απευθύνεται σε θεατές με ανήσυχο πνεύμα, σε θεατές που είναι διαθέσιμοί/-ες να γελάσουν με το δράμα και να κλάψουν με τη χαρά, σε όσους/όσες δίνουν χώρο να δουν τα πράγματα και αλλιώς, επιτρέποντας σε μια διαφορετική ανάγνωση των πραγμάτων η οποία ακόμα κι αν είναι διαφορετική από τη δική τους, ενδέχεται να τους/τις μετατοπίσει».

Τελικά, μέσα από την κωμωδία μπορούν να ειπωθούν τα πιο σκληρά πράγματα;

«Ασφαλώς! Με την κωμωδία μπορεί κανείς να θίξει ακόμα και τα πιο σοβαρά ζητήματα πόσω μάλλον όταν μιλάμε για γεγονότα της πρόσφατης ιστορίας που είναι ακόμα νωπά στο συλλογικό ασυνείδητο ή για κοινωνικά θέματα που βρίσκονται υπό συζήτηση. Η κωμωδία έχει τη μαγική δύναμη να αποφορτίζει τα πράγματα κι έτσι η πρόσληψη των μηνυμάτων να γίνεται αβίαστα».

Στην παράσταση βλέπουμε και την σχέση μεταξύ δύο γυναικών, καθώς και τις αντιδράσεις του περιβάλλοντος τους. Ήταν έτοιμο το ελληνικό κοινό για κάτι τέτοιο και τι μηνύματα θέλετε να περάσετε;

«Το κοινό δεν είναι μια ομοιογενής μάζα, απαρτίζεται από διαφορετικές προσωπικότητες καθεμία με τα δικά της χαρακτηριστικά, πιστεύω, αισθητική. Σίγουρα κάποιοι/-ες ήταν πιο έτοιμοι/-ες, άλλοι/-ες λιγότερο, σε κάθε περίπτωση το θέατρο, η Τέχνη οφείλει να λειτουργεί ως ένας φάρος του οποίου το φως δείχνει το δρόμο προς την επικοινωνία, το διάλογο και γιατί όχι, την ανάδειξη κι αποδοχή σημαντικών ζητημάτων που θέτει η κάθε εποχή».

Ταυτότητα παράστασης

«Η σημαία των Αθηνών»

Συντελεστές
Συγγραφέας: Ανδρέας Κεντζός
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Μυλωνάς
Φωτογραφίες: Χριστίνα Φυλακτοπούλου
Προβολή & Επικοινωνία: Βάσω Σωτηρίου-We Will

Παίζουν (αλφαβητικά): Γιάννης Κοτσαρίνης, Μαρία Μαυροματάκη, Νίκος Παντελίδης, Ορσαλία Πιπίδη, Μαίρη Τσαβαλιά

Πού: Πάνω Σκηνή «ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ» Θεάτρου, Ακαδήμου 13, Μεταξουργείο, Αθήνα
(Σταθμός μετρό: Μεταξουργείο), τηλ: 210 5232097
Πότε: κάθε Τρίτη στις 21:00, Τετάρτη στις 19:00, Πέμπτη 21:00
Εισιτήρια: 16 € (γενική είσοδος) και 13 € (μειωμένο)
Προπώληση: more.com
Προσφορά προπώλησης: 8€ από 16€ (από 9 Ιανουαρίου έως και 9 Φεβρουαρίου).
Διάρκεια: 100’ με διάλειμμα
Το έργο είναι κατάλληλο για άνω των 15 ετών.