Είναι σίγουρο ότι κανείς δε θέλει να καταλήξει πίσω από τα σίδερα της φυλακής. Ωστόσο υπάρχουν σωφρονιστικά καταστήματα ανά τον κόσμο που διαθέτουν ανέσεις και παροχές υπέρτερες ακόμη και από ξενοδοχεία. Η Ελληνίδα ευρωβουλευτής Εύα Καϊλή για παράδειγμα κρατείται στις βελγικές φυλακές του Χάρεν που εγκαινιάστηκαν μόλις τον περασμένο Οκτώβριο.
Θυμίζουν περισσότερο χωριό καθώς απαρτίζονται από πολλά κτίρια και μονάδες στην καθεμιά εκ των οποίων κρατούνται περίπου 30 άτομα και λειτουργούν ως αυτόνομες κοινωνικές ομάδες. Υπάρχει διαχωρισμός των εγκλείστων ανάλογα με το φύλο, την ηλικία και το προφίλ, με τους υπαλλήλους να ασχολούνται κυρίως με την επιτήρηση των εργασιών στην κουζίνα και τα πλυντήρια, στις αθλητικές δραστηριότητες και στα σεμινάρια εκμάθησης. Τα κελιά είναι μικρά σύγχρονα δωμάτια με ένα άτομο να διαμένει σε αυτά, έχοντας αναπαυτικό κρεβάτι, γραφείο, παράθυρο και τηλεόραση που μεταδίδει συγκεκριμένα κανάλια.
Και πάλι όμως, αν και είναι η πιο καινούργια φυλακή στον κόσμο, χτισμένη πάνω στα σύγχρονα πρότυπα σωφρονισμού που επικρατούν στη βόρεια Ευρώπη, δεν είναι και η πιο χλιδάτη, καθώς υπάρχουν κι άλλες πολύ πιο… δελεαστικές που στοχεύουν στην διασφάλιση της καλής ψυχολογίας και της υγείας των κρατουμένων, στην επαφή με την οικογένειά τους και στην τακτική μόρφωση και ψυχαγωγία.
Φυλακή Cebu, Φιλιππίνες
Δεν είναι η πιο πολυτελής στον κόσμο -αυτή θα τη δούμε παρακάτω- ωστόσο προσφέρει τις καλύτερες ψυχαγωγικές και δημιουργικές δραστηριότητες για τους κρατούμενους. Κάθε τρόφιμος θα πρέπει να συμμετέχει στον χορό και στο τραγούδι, με τις παραστάσεις τους να μεταδίδονται ακόμη και από την τηλεόραση.
Μάλιστα το 2012 είχαν βγει στο προαύλιο και μέσα στη βροχή χόρευαν το Gangman Style που έκανε θραύση εκείνο τον καιρό, με σκοπό να το ανεβάσουν στο YouTube και να το δει όσο γίνεται περισσότερος κόσμος.
Φυλακή Halden, Νορβηγία
Θεωρείται μια από τις πιο ανθρώπινες φυλακές παγκοσμίως. Βρίσκεται μέσα στη φύση και διαθέτει άφθονο φυσικό φως. Στους κρατούμενους προσφέρεται ιδιωτικότητα και άνετα δωμάτια για να ζήσουν, εννοείται με ιδιωτικό μπάνιο.
Στις πρόσθετες παροχές περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων μια αίθουσα αναψυχής με τηλεόραση όπου προβάλλονται και ταινίες, βιντεοπαιχνίδια, μαθήματα ανάπτυξης δεξιοτήτων, μια λειτουργική εγκατάσταση ηχογράφησης μουσικής για όποιον… έχει ταλέντο στο τραγούδι κι ένα πλήρως εξοπλισμένο γυμναστήριο.
Φυλακή Sollentuna, Σουηδία
Πρόκειται για φυλακή υψίστης ασφαλείας που το 2019 κέρδισε το βραβείο BREEAM «Public Projects In-use Award» για τις φιλικές προς το περιβάλλον πρωτοβουλίες που έχουν ληφθεί εντός των εγκαταστάσεων.
Μπορείτε να δείτε τη φυλακή και τη σύγκρισή της με τα σωφρονιστικά καταστήματα των ΗΠΑ:
Τα δωμάτια είναι σχεδόν ίδια με αυτά ενός πολυτελούς ξενοδοχείου με μεγάλα κρεβάτια, ντουλάπα, γραφείο, φωτιστικό, τηλεόραση και κουρτίνες που κλείνουν για να προσφέρουν ακόμη μεγαλύτερη ιδιωτικότητα.
Εννοείται πως κάθε δωμάτιο – κελί έχει το δικό του μπάνιο, ενώ υπάρχει πλήρως εξοπλισμένο γυμναστήριο, μια μεγάλη ανοιχτή κουζίνα και αίθουσα αναψυχής με τηλεόραση και καναπέδες.
Φυλακή Champ-Dollon, Ελβετία
Μετά την ανακαίνισή της διαθέτει ευρύχωρα τρίκλινα κελιά με μπάνιο και η πολιτική της διεύθυνσης είναι να κάνει τους έγκλειστους να αισθάνονται περισσότερο σαν συμφοιτητές πανεπιστημίου, παρά ως «αποβράσματα της κοινωνίας» όπως αντιμετωπίζονται σε άλλα μέρη.
Οι τρόφιμοι παρακολουθούν σεμινάρια, έχουν αρκετό χρόνο για άθληση και κοινωνικοποίηση και μαθαίνουν να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον στη μακροχρόνια ή βραχυχρόνια διαδικασία επανένταξης στην κοινωνία μέσω ειδικής σειράς προγραμμάτων.
Φυλακή Aranjuez, Ισπανία
Είναι ένα από τα καινοτόμα σωφρονιστικά καταστήματα που επιτρέπουν στους κρατούμενους να ζουν μαζί με τη σύζυγό και το παιδί τους, όσο αυτό είναι ακόμη μικρό, ώστε να μην αποκοπεί ο σύνδεσμος που ενώνει την οικογένεια.
Μπορείτε να δείτε τη φυλακή στο 0:52’’:
Μάλιστα η φυλακή αυτή διαθέτει κούνιες, χώρο παιχνιδιού για παιδιά και διακόσμηση με θέματα εμπνευσμένα από ήρωες της Disney για να κάνει τη διαμονή των παιδιών ακόμη πιο άνετη και να μην θυμίζει σε τίποτα φυλακή.
Justice Center Leoben, Αυστρία
Η εγκατάσταση του Justice Center Leoben της Αυστρίας παρέχει σε κάθε κρατούμενο ένα πολυτελές κελί με κουζίνα και ιδιωτικό μπάνιο, καθώς και τηλεόραση. Επίσης, παρέχει αίθουσα με βάρη γυμναστικής, υπαίθριο χώρο αναψυχής και γήπεδο μπάσκετ.
Είναι φτιαγμένη κυρίως για μικροεγκληματίες και διαθέτει μεγάλη έκταση για βόλτες.
Φυλακή Otago Corrections, Νέα Ζηλανδία
Αν και τα μέτρα ασφαλείας είναι ιδιαίτερα αυστηρά, στο εσωτερικό του θυμίζει ξενοδοχείο. Οι κρατούμενοι ζουν σε άνετα δωμάτια και έχουν να επιλέξουν από μια πλειάδα δραστηριοτήτων που ξεκινά από το μαγείρεμα και φθάνει μέχρι την παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων.
Οι χώροι είναι μεγάλοι και εάν εξαιρέσεις την περίμετρό που φυλάσσεται με όλα τα σύγχρονα μέσα, θα μπορούσε να είναι ένα πανεπιστημιακό camp.
HMP Addiewell, Σκωτία
Στεγάζει 700 κρατούμενους και διασφαλίζει ότι κάθε άτομο αναπτύσσει δεξιότητες κατά τη διάρκεια της παραμονής του στις εγκαταστάσεις.
Κάθε τρόφιμος απασχολείται υποχρεωτικά 40 ώρες την εβδομάδα στην παραγωγική ανάπτυξη των δεξιοτήτων του, προκειμένου να μπορεί να ενταχθεί εύκολα και πάλι στην κοινωνία. Στοχεύει δηλαδή στον πλήρη σωφρονισμό, ενώ οι εγκαταστάσεις είναι ανετότατες.
Φυλακή HMP Berwyn, Ηνωμένο Βασίλειο
Είναι η πιο άνετη φυλακή που υπάρχει καθώς εδώ οι κρατούμενοι παίρνουν το τηλέφωνο και το φορητό υπολογιστή στα κελιά τους.
Μέσω των laptop ο κάθε κρατούμενος παραγγέλνει τα γεύματά του για ολόκληρη την εβδομάδα, οργανώνει τις επισκέψεις του και τις λοιπές αγορές ενώ σπουδάζει και εξ αποστάσεως εάν το επιθυμεί.
Κάθε κελί φιλοξενεί δύο τρόφιμους.
Φυλακή Bastoy, Νορβηγία
Φιλοξενεί περίπου 100 δολοφόνους και βιαστές στο νησί Bastoy της Νορβηγίας. Παρ’ όλα αυτά τα μέτρα είναι πολύ χαλαρά – άλλωστε δεν μπορείς να δραπετεύσεις εύκολα από το νησί όταν μάλιστα γύρω σου η θάλασσα είναι τόσο πολύ παγωμένη. Το συγκρότημα των φυλακών δίνει τη δυνατότητα στους τρόφιμους να κάνουν ιππασία, να ψαρέψουν, να μάθουν τένις αλλά και να κάνουν ηλιοθεραπεία.
Οι κρατούμενοι έχουν εξοχικά σπίτια και καταπράσινες φάρμες τις οποίες φροντίζουν οι κρατούμενοι.
Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να υποβάλουν αίτηση για να εκτίσουν την ποινή τους στο συγκεκριμένο. Οι αιτήσεις όμως απορρίπτονται εάν οι αξιωματούχοι πιστεύουν ότι ο κρατούμενος αποτελεί απειλή.
Να σημειωθεί ότι στα 38 χρόνια που λειτουργεί η φυλακή (η οποία τιμήθηκε με το Βραβείο Blanche Major Reconciliation 2014 για την «προώθηση των ανθρώπινων αξιών και της ανεκτικότητας»), υπήρξε μόνο μία απόπειρα απόδρασης. Κι αυτή αποτυχημένη.
