«Γιορτή της Δημοκρατίας» χαρακτήρισε ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τη χθεσινή μέρα τονίζοντας ότι «απόψε ηττήθηκε η αντίληψη που τάσσεται υπέρ των στρατιωτικών πραξικοπημάτων. Ηττήθηκε η αντίληψη που αντιστέκεται στην αλλαγή και σε αυτά που θα επιφέρει η αλλαγή».

«Η ισχύς της εθνικής βούλησης θα εμποδίσει κάθε είδους βρώμικα σχέδια», είπε ο Ερντογάν και σημείωσε ότι «δεν πρόκειται για νίκη του κόμματός μας, αλλά για νίκη της Δημοκρατίας». Δεν παρέλειψε όμως να τονίσει το εξής: «Ενας από τους ηγέτες της αντιπολίτευσης είχε χαρακτηρίσει το δημοψήφισμα ψήφο εμπιστοσύνης. Είμαι περίεργος πώς θα χαρακτηρίσει τη διαδικασία από εδώ και πέρα».

Ο εκλογικός χάρτης

Το πιο σημαντικό, ωστόσο, είναι το γεγονός ότι με το δημοψήφισμα επιβεβαιώθηκε και πλέον παίρνει πάγια μορφή ο εκλογικός χάρτης που είχε διαμορφωθεί στις δημοτικές εκλογές του 2009. Σύμφωνα με αυτόν, στα παράλια του Αιγαίου και της Μεσογείου και στην Ανατολική Θράκη υπερέχει το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (ΡΛΚ, αξιωματική αντιπολίτευση), σε κάποιους νομούς στα εσωτερικά των παράλιων έχει πρωτιές το ακροδεξιό Κόμμα Εθνικιστικής Κίνησης, στη νοτιοανατολική Τουρκία έχει προβάδισμα το φιλοκουρδικό Κόμμα Ειρήνης και Δημοκρατίας και η υπόλοιπη Τουρκία ελέγχεται από το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Υπό το φως του χάρτη, το χθεσινό αποτέλεσμα αποκτά διάσταση πιο μακροπολιτική σε σχέση με ένα απλό αποτέλεσμα δημοψηφίσματος.

Στα δύο από τα τρία μεγαλύτερα αστικά κέντρα, στην Αγκυρα και την Κωνσταντινούπολη, το «ναι» συγκέντρωσε περίπου 55%. Στη Σμύρνη, που εξακολουθεί να θεωρείται προπύργιο του ΡΛΚ, όμως, το ίδιο ποσοστό ήταν μόλις 37%. Κατά τ’ άλλα, τα ποσοστά είναι επιβεβαίωση του εκλογικού χάρτη.
Σημαντικό σημείο ήταν και η αποχή που υπήρχε σε νομούς της νοτιοανατολικής Τουρκίας, μετά την έκκληση του φιλοκουρδικού κόμματος. Η συνολική συμμετοχή στο δημοψήφισμα ήταν 77,5%, αλλά στην περιοχή αυτή αρκετά μικρότερη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τα ποσοστά του «ναι» στη νοτιοανατολική Τουρκία να είναι πάνω από 90% σε όλους τους νομούς.

Ακροδεξιά «μετατόπιση»

Μία από τις διαπιστώσεις που έκαναν κάποιοι εκλογολόγοι στην Τουρκία ήταν ο ισχυρισμός ότι το αποτέλεσμα έδειξε πως σημαντικό μέρος των ψήφων του ακροδεξιού Κόμματος Εθνικιστικής Κίνησης έχουν μετατεθεί προς το κυβερνών κόμμα. Ο ηγέτης του τελευταίου Ντεβλέτ Μπαχτσελί, μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, κατηγόρησε το κυβερνών κόμμα για αθέμιτο ανταγωνισμό κατά την εκστρατεία για το δημοψήφισμα και έθεσε θέμα διεξαγωγής βουλευτικών εκλογών το συντομότερο δυνατό.

Το «ναι» στην τροποποίηση του Συντάγματος πέρα από αυτό καθ’ εαυτό το Σύνταγμα και την ισχύ της νέας του μορφής, έχει συγκεκριμένες και σημαντικές πολιτικές συνέπειες. Πρώτον, ο Ερντογάν όχι μόνο ξεπερνά την όποια φιλολογία περί μείωσης της δύναμής του, αλλά αισθάνεται πολύ ισχυρός. Υπό την έννοια αυτή, το κυβερνών κόμμα αισθάνεται άνετα σε σχέση με τις επικείμενες βουλευτικές εκλογές που θα γίνουν τον Ιούλιο του 2011 ή και λίγους μήνες νωρίτερα. Δεύτερον, ο Ερντογάν θεωρεί ότι έχει πάρει το «πράσινο φως» για τη σύνταξη νέου Συντάγματος μετά τις εκλογές. Τρίτον, η αντιπολίτευση ηττήθηκε και μάλιστα με τρόπο που περιλαμβάνει και έναν σημαντικό συμβολισμό. Ο ηγέτης του ΡΛΚ Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου δεν κατάφερε να ψηφίσει, αφού λόγω αλλαγής διεύθυνσης είχε αφαιρεθεί το όνομά του από τους εκλογικούς καταλόγους. Γεγονός που θα αξιοποιηθεί δεόντως από την κυβέρνηση, αφού πρόκειται για ηγέτη που φιλοδοξεί να κυβερνήσει τη χώρα, αλλά δεν κατάφερε καν να ψηφίσει!

Πηγή: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ