Το «Βουνό του Θανάτου» και το περίφημο πέρασμα του Ντιάτλοφ είναι ένα από τα πλέον σκοτεινά μέρη στον πλανήτη και όχι γιατί οι καιρικές συνθήκες και η ερημιά το καθιστούν απόκοσμο, αλλά γιατί εκεί διαπράχθηκε ένα μαζικό έγκλημα που ακόμα και 59 χρόνια μετά δεν έχει διαλευκανθεί.
Τα κατάλευκα μονοπάτια στα βόρεια Ουράλια Όρη, κοντά στη ρωσική πόλη Αικατερίνμπουργκ, είδαν ή μάλλον βίωσαν, καθώς κανείς δεν ξέρει αν κάποιος είδε ή άκουσε κάτι, την δολοφονία εννιά ανθρώπων με τρόπο φρικτό και τελείως ανεξήγητο. Το «Περιστατικό του Περάσματος Ντιάτλοφ» έχει μείνει στην παγκόσμια ιστορία ως ένα γεγονός που δεν θα μπορέσει μάλλον κανείς να αποφανθεί τι ήταν αυτό που οδήγησε μία ομάδα σκιέρ να βγει στους -24 χωρίς ρούχα και παπούτσια και να πεθάνει μέσα στο ψύχος.
Ακόμα και για το Σοβιετικό κράτος (τότε) αλλά για τη σύγχρονη Ρωσία ο θάνατος των 9 συμφοιτητών της αποστολής θεωρείται ότι προήλθε από μία «άγνωστη καταναγκαστική δύναμη»…
Τέλη Ιανουαρίου του 1959 μία ομάδα πεπειραμένων σκιέρ και πεζοπόρων οργάνωσαν αποστολή στα βόρεια Ουράλια. Ξεκίνησαν τις πρώτες πρωινές ώρες της 25ης Ιανουαρίου 1959 και με φορτηγό μετέβησαν στο Βιζχάι, στον τελευταίο κατοικημένο οικισμό προς τα βόρεια της περιοχής.
Ο σκοπός της αποστολής ήταν να φτάσει η ομάδα στο βουνό Οτόρτεν και στις 27 Ιανουαρίου, ξεκίνησαν το ταξίδι τους από τον οικισμό προς το Οτόρτεν. Λίγες ώρες πριν την έναρξη της αποστολής ένα μέλος της ομάδας ένιωσε αδιαθεσία και αποχώρησε.
Η ομάδα αποτελούταν από 7 άνδρες και 2 γυναίκες. Φοιτητές στην πολυτεχνική σχολή των Ουραλίων οι περισσότεροι. Αρχηγός της ομάδας ο έμπειρος σε αυτές τις καταστάσεις Ιγκόρ Ντιάτλοφ. Τα υπόλοιπα μέλη της αποστολής ήταν οι Γιούρι Ντοροσένκο, Γιούρι Κριβονισένκο, Αλεξάντερ Κολεβάτοφ, Ρούστεμ Σλόμποντιν, Νικολάι Τιμπό-Μπρινόλ, Σεμιόν Ζολοτάριοφ, Λουντμίλα Ντουμπινίνα και Ζινάιδα Κολμογκόροβα.
Πριν από την αναχώρηση της ομάδας ο Ντιάτλοφ είχε συμφωνήσει να στείλει ένα τηλεγράφημα στον αθλητικό τους όμιλο, μόλις η ομάδα επέστρεφε στο Βιζχάι. Η 12η Φεβρουαρίου πέρασε και κανένα τηλεγράφημα δεν είχε σταλεί. Στις 20 Φεβρουάριου οι οικογένειες των παιδιών ζήτησαν να ξεκινήσουν επίσημες έρευνες διάσωσης.
Όλα πήγαιναν καλά για την 9μελη ομάδα μέχρι που ο αρχηγός Ντιάτλοφ κατάλαβε σχετικά γρήγορα είναι η αλήθεια το γεγονός ότι είχαν παρεκκλίνει εντελώς από την προκαθορισμένη πορεία τους και έπρεπε να σταματήσουν, να κατασκηνώσουν και να ανασυγκροτηθούν.
Έστησαν λοιπόν ένα πρόχειρο καταφύγιο, ώστε να ξεκουραστούν και να βρουν τον δρόμο την επόμενη μέρα. Και κάπου εδώ τα πράγματα έγιναν πολύ, μα πολύ σκοτεινά. «Κάτι» (το οποίο δεν έχει ακόμα εξηγηθεί από κανέναν), ή «κάποιοι», τρόμαξαν τόσο πολύ τα μέλη της ομάδας τα οποία πανικόβλητα βγήκαν από τις σκηνές τους στο πολικό ψύχος, μέσα στη νύχτα, οι περισσότεροι με ελλιπή ρουχισμό, φορώντας ένα (ή κανένα) παπούτσι.
Τα ίχνη στο χιόνι πήγαν περίπου μέχρι ένα μίλι μακριά από τον πρόχειρο καταυλισμό, δίπλα στα απομεινάρια μίας πρόσφατης φωτιάς. Το γεγονός ότι τα μέλη της ομάδας τρόμαξαν από κάτι έγινε κατανοητό στους ερευνητές από το ότι τα υπάρχοντά τους είχαν μείνει μέσα στις σκηνές ενώ παρέμεναν δεμένες με τους πασσάλους στο έδαφος είχαν μεγάλα σκισίματα από μαχαίρι στα πλαϊνά τους και μάλιστα από μέσα.
Μία τεράστια αποστολή διάσωσης οργανώθηκε η οποία αποτελούταν αρχικά από εθελοντές φοιτητές και καθηγητές των μελών της ομάδας ενώ αργότερα ενεπλάκησαν και δυνάμεις του στρατού, με αεροπλάνα και ελικόπτερα.
Στις 26 Φεβρουαρίου οι ερευνητές βρήκαν την εγκαταλελειμμένη και κατεστραμμένη τη σκηνή της ομάδας στο Kholat Syakhl. Ο χώρος της κατασκήνωσης παραξένεψε τους ερευνητές. O φοιτητής που εντόπισε τη σκηνή ανέφερε: «Η σκηνή ήταν σκισμένη και καλυμμένη με χιόνι. Ήταν άδεια και όλα τα υπάρχοντα και τα παπούτσια της ομάδας είχαν αφεθεί πίσω». Το πόρισμα των ερευνητών ήταν ότι η σκηνή είχε κοπεί από μέσα.
Οκτώ ή εννέα ζευγάρια ιχνών που άφησαν άνθρωποι που φορούσαν μόνο κάλτσες, ένα μονό παπούτσι ή ήταν ξυπόλητοι, οδηγούσαν προς την άκρη ενός κοντινού δάσους. Και κάπου εκεί εντοπίστηκαν και τα πρώτα πτώματα κοντά σε έναν μεγάλο κέδρο. Αυτά των Κριβονισένκο και Ντοροσένκο, ξυπόλητα και ντυμένα μόνο με τα εσώρουχά τους.
Τα κλαδιά του δέντρου ήταν σπασμένα έως και πέντε μέτρα ύψος, γεγονός που υποδηλώνει ότι πιθανώς ένας από τους σκιέρ είχε σκαρφαλώσει για να ψάξει για κάτι, ίσως την κατασκήνωση. Μεταξύ των κέδρων και της κατασκήνωσης οι ερευνητές βρήκαν τρία ακόμη πτώματα: των Ντιάτλοφ, Κολμογκόροβα και Σλομπόντιν, που τα άψυχα σώματά τους είχαν μείνει σε πόζες που υποδήλωναν ότι προσπαθούσαν να επιστρέψουν στη σκηνή. Βρέθηκαν ξεχωριστά σε αποστάσεις 300, 480 και 630 μέτρων από το δέντρο.
Περισσότερο από δύο μήνες πήρε στα συνεργεία διάσωσης να βρουν και τους υπόλοιπους τέσσερις ταξιδιώτες. Τελικά βρέθηκαν στις 4 Μαΐου κάτω από τέσσερα μέτρα χιόνι σε μια χαράδρα 75 μέτρα από τον κέδρο πιο μέσα στο δάσος. Αυτοί οι τέσσερις ήταν καλύτερα ντυμένοι από τους άλλους, και υπήρχαν σημάδια ότι εκείνοι που είχαν πεθάνει πρώτοι είχαν εμφανώς «χάσει» τα ρούχα τους από τους υπόλοιπους. Ο Ζολοταριόφ φορούσε το γούνινο παλτό και το καπέλο της Ντουμπινίνα, ενώ το πόδι της Ντουμπινίνα ήταν τυλιγμένο με ένα κομμάτι από το μάλλινο παντελόνι του Κριβονισένκο.
Μόλις ανευρέθηκαν τα 5 πρώτα πτώματα ξεκίνησε αμέσως η ιατροδικαστική έρευνα. Αναμφίβολα λοιπόν τουλάχιστον οι πρώτοι 5 από τους σκιέρ πέθαναν από υποθερμία.
Κάποιοι είχαν υποστεί πολύ σοβαρά εσωτερικά τραύματα αλλά δεν είχαν εμφανή σημάδια στο σώμα τους πέρα από κάποιες γρατζουνιές ενώ κάποιοι άλλοι είχαν πεθάνει με φρικτό τρόπο. Όπως η Λουντμίλα Ντουμπινίνα η οποία βρέθηκε χωρίς μάτια και γλώσσα…
Τα ρούχα όσων φορούσαν είχαν πολύ υψηλά ποσοστά ραδιενέργειας κάτι που θέριεψε ακόμα περισσότερο τις θεωρίες συνομωσίας. Ο επίσημος ερευνητής του Σοβιετικού καθεστώτος, Λιβ Ιβάνοφ εν τέλει αποφάνθηκε ότι και οι 9 θάνατοι προήλθαν μία «άγνωστη καταναγκαστική δύναμη πέραν των δυνάμεων της φύσεως». Σε αναφορές off the record είχε πει σε δημοσιογράφους ότι «τους σκότωσαν εξωγήινοι».
Κάθε θεωρία που ακούστηκε για τον θάνατό τους αλλά και τις κρίσιμες ώρες που έφυγαν από τις σκηνές καταρρίπτονται. Η επίθεση από άγρια ζώα δεν επιβεβαιώθηκε καθώς βρέθηκαν ίχνη μόνο των ανθρώπων. Η χιονοστιβάδα αντικρούεται από το γεγονός ότι στο σημείο δεν βρέθηκε κάποιο ίχνος ότι είχε περάσει χιονοστιβάδα.
Η περίοδος του Ψυχρού Πολέμου είχε καταστήσει δημοφιλή και τη θεωρία των στρατιωτικών δοκιμών οι οποίες οδήγησαν στο ατύχημα και στη συνέχεια συγκαλύφτηκε. Φυσικά υπάρχουν και εκείνοι που μιλούν για στενή επαφή τρίτου τύπου με UFO, επίθεση από τον Μινκ ή ρωσικό Γιέτι ενώ ακούστηκε και η εκδοχή του ερωτικού διαξιφισμού που οδήγησε στο μακελειό.
Η έρευνα επίσημα σταμάτησε τον Μάιο του 1959, ως αποτέλεσμα της απουσίας ενόχου. Τα έγγραφα στάλθηκαν σε ένα μυστικό αρχείο και φωτοτυπίες της υπόθεσης έγιναν διαθέσιμες μόνο κατά τη δεκαετία του 1990, αν και ορισμένα κομμάτια έλειπαν…
