Μπορεί τα τελευταία χρόνια η εξτρεμιστική δράση των φονταμενταλιστών ισλαμιστών να κλέβει πια όλη τη ζοφερή δόξα και ονόματα σαν του Οσάμα μπιν Λάντεν να έχουν μετατραπεί σε σκοτεινούς φάρους της τρομοκρατίας, λίγες δεκαετίες ωστόσο πρωτύτερα ένας ανεξάρτητος και επαγγελματίας τρομοκράτης έσπερνε τον τρόμο στην οικουμένη. Ο λόγος για τον Κάρλος το Τσακάλι, τον άνθρωπο που αποσύνδεσε την τρομοκρατία από τις αγωνιστικές και αυτονομιστικές καταβολές της, κάνοντάς τη ένα κανονικό επάγγελμα που έψαχνε τώρα πελάτες στα μήκη και τα πλάτη της Γης. Ο αποτελεσματικότερος πολιτικός τρομοκράτης όλων των εποχών έφτασε στο σημείο να λειτουργεί τη δική του σπείρα μανιακών δολοφόνων αναλαμβάνοντας συμβόλαια θανάτου για λογαριασμό κομμουνιστικών καθεστώτων και κυβερνήσεων μουσουλμανικών κρατών. Στις δεκαετίες του 1970 και του 1980, το Τσακάλι έσπειρε τον όλεθρο στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή μετατρέποντας την τρομοκρατία σε ένα ιδιαιτέρως επικερδές επάγγελμα. Όσο για το ιστορικό του παράδειγμα, παραμένει μοναδικό στα χρονικά για πάμπολλους λόγους…
Γεννημένος τρομοκράτης;
Μπορεί κάποιος να γεννηθεί τρομοκράτης; Αν πιστέψουμε τις δηλώσεις πολλών επαναστατών, εξτρεμιστών και αυτονομιστών, που ισχυρίστηκαν απερίφραστα πως ό,τι έκαναν το έκαναν γιατί γεννήθηκαν γι’ αυτό, πιθανότατα ναι, αν και κανείς δεν είχε τις οικογενειακές καταβολές του τρομοκράτη από τη Βενεζουέλα. Ο πατέρας του, Χοσέ Νάβας Σάντσεζ, ήταν ένας δικηγόρος με σφοδρά μαρξιστικά αισθήματα που έπρεπε να κάνει τα πάντα η σύζυγός του ώστε να τον πείσει να πάρει ο πρωτότοκος γιος τους ένα κανονικό χριστιανικό όνομα. Αν και δεν θα τα κατάφερνε. Ο Χοσέ συνήθιζε να λέει ότι ο «μεγαλύτερος άντρας σε όλη την ιστορία της ανθρωπότητας ήταν ο Βλαντιμίρ Ίλιτς Ουλιάνοφ. Η ανθρωπότητα χωρίζεται λοιπόν σε δύο εποχές, πριν και μετά τον Λένιν, όχι τον Ιησού Χριστό, που ήταν ένας συνηθισμένος άνθρωπος». Μέσα στο πλαίσιο αυτό υποδέχτηκε το ζευγάρι στις 12 Οκτωβρίου 1949 τον γιο τους Ίλιτς Ραμίρεζ Σάντσεζ, ο οποίος γαλουχείται με τα μαρξιστικά όνειρα του πατέρα από τόσο νωρίς που ήδη στα 10 του χρόνια ζωής είναι μέλος της κομμουνιστικής νεολαίας. Τα δυο αδέρφια του ονομάστηκαν μάλιστα Λένιν και Βλαντιμίρ, αντίστοιχα, ολοκληρώνοντας τον φόρο τιμής στον σοβιετικό ηγέτη. Αν και κανείς τους δεν θα ενσάρκωνε την επαναστατική φύση του μπολσεβίκου ηγέτη καλύτερα από τον Ίλιτς.
Η γέννηση του Κάρλος
Ο Ίλιτς γαλουχήθηκε με τα ιδανικά του λατινοαμερικάνικου κομμουνισμού και εκπαιδεύτηκε στις τάξεις επαναστατικών οργανώσεων, πριν χωρίσουν τουλάχιστον οι γονείς του και τα παιδιά μετακομίσουν με τη μητέρα τους στο Λονδίνο. Αν και από την επιρροή του Χοσέ δεν θα ξέφευγαν ποτέ, καθώς αυτός διευκόλυνε την είσοδό τους στο Πανεπιστήμιο Πατρίς Λουμούμπα της Μόσχας, ένα από τα κέντρα στρατολόγησης και κατήχησης νεαρών κομμουνιστών. Το έξαλλο νιάτο δεν τα πήγαινε όμως καλά με τους αυστηρούς νόμους της κομμουνιστικής ζωής, κι έτσι αποβλήθηκε τελικά από το μοσχοβίτικο πανεπιστήμιο, έχοντας ήδη δει την πόρτα της εξόδου του Κομμουνιστικού Κόμματος της Βενεζουέλας. Ο λόγος που τον έδιωξαν από το πανεπιστήμιο ήταν η υποστήριξη του παλαιστινιακού αγώνα και ήταν ακριβώς εκεί που θα έβρισκε την πραγματική του κλίση. Με το που φεύγει λοιπόν από τη Ρωσία, μετακομίζει αμέσως στη Μέση Ανατολή και προσχωρεί στις τάξεις το Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, ενός μαρξιστικής-λενινιστικής σύλληψης παναραβικού συνδέσμου. Ο διαβόητος τρομοκράτης Μπασάμ Αμπού Σαρίφ του δίνει το μαχητικό ψευδώνυμο «Κάρλος» και τον ξαποστέλνει στην πρώτη του αποστολή στην Αγγλία μασκαρεμένο σε φοιτητή…
Το Τσακάλι καταφτάνει
Για ένα καλό διάστημα, ο Κάρλος παρέμεινε μυστικά και στην αφάνεια στο Λονδίνο, την ώρα που οι παλαιστίνιοι συναγωνιστές του εκτελούσαν αμέτρητα χτυπήματα στα μήκη και τα πλάτη της Ευρώπης. Μια από τις πρώτες υποθέσεις που άφησε ο Καρλος τη σφραγίδα του ήταν η αιματοβαμμένη επίθεση στους ισραηλινούς αθλητές στους Ολυμπιακούς του Μονάχου το 1972. Μετά τη σταυροφορία αντεκδίκησης της ισραηλινής κυβέρνησης κατά των τρομοκρατών του Μαύρου Σεπτέμβρη, το Λαϊκό Μέτωπο αναθέτει στον Κάρλος την πρώτη του αποστολή: τη δολοφονία κάποιου προβεβλημένου εβραίου του Λονδίνου. Και το όνομα αυτού, Τζόζεφ Σιφ, πρόεδρος των Marks & Spencer και αξιοσέβαστο μέλος της τοπικής εβραϊκής παροικίας. Ο Κάρλος τρύπωσε στο σπίτι του, τον πυροβόλησε σχεδόν εξ επαφής και διέφυγε στο Παρίσι, αν και ο επιχειρηματίας δεν πέθανε τελικά, καθώς επιβίωσε από το βαρύ τραύμα στο κεφάλι. Στην Πόλη του Φωτός ο Κάρλος θα αναλάβει μια σειρά από τρομοκρατικά χτυπήματα, παριστάνοντας πάντα τον φοιτητή. Όταν μάλιστα η Αστυνομία θα φτάσει στο κατόπι του, χωρίς ακόμα να τον θεωρεί ύποπτο, ο Κάρλος θα απαντήσει με σφαίρες που θα αφήσουν δυο αστυνομικούς νεκρούς και θα επιστρέψει στο Λονδίνο, αν και τώρα η πραγματική του ταυτότητα είχε αποκαλυφθεί. Όπως και το κρησφύγετό του. Ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «Guardian» που παρακολουθούσε την υπόθεση παρατήρησε στη βιβλιοθήκη του Κάρλος στη γιάφκα του το μυθιστόρημα του Φρέντερικ Φορσάιθ «Η Ώρα του Τσακαλιού» (ελληνικός τίτλος): το ολοκληρωμένο παρατσούκλι του πλέον διαβόητου τρομοκράτη της διεθνούς σκηνής είχε μόλις γεννηθεί…
Ο ΟΠΕΚ και η Γαλλία
Παρά το γεγονός ότι ο Κάρλος ήταν τώρα το τρομακτικό όνομα του εξτρεμισμού, η φήμη του ήταν ενδεχομένως μεγαλύτερη απ’ όσο οι ζοφερές πράξεις του επέτρεπαν. Ναι μεν ήταν δολοφόνος, έχοντας ήδη πλήξει εταιρίες ισραηλινών συμφερόντων και μεμονωμένα άτομα αλλά και μετρώντας δύο αποτυχημένα τυφλά χτυπήματα με ρουκέτες σε επιβατικά αεροπλάνα της ισραηλινής Ελ Αλ, αλλά έλειπε από το βιογραφικό του το πολύκροτο χτύπημα που τόσο αποζητούσε. Κι έτσι στη Διάσκεψη του ΟΠΕΚ της 21ης Δεκεμβρίου 1975 στη Βιέννη, ο Κάρλος και μια ομάδα έξι τρομοκρατών (μεταξύ των οποίων και μέλη της γερμανικής σέχτας Μπάαντερ-Μάινχοφ) θα εκτελούσαν την επίθεση που τόσο λαχταρούσαν: την ομηρία των ηγετών του Οργανισμού Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών! Η αυστριακή κυβέρνηση, φοβούμενη τα χειρότερα, αναγκάστηκε να διαβάζει ένα μήνυμα υπέρ του παλαιστινιακού αγώνα κάθε δύο ώρες και την επομένη οι τρομοκράτες και πέντε μέλη του ΟΠΕΚ επιβιβάστηκαν σε αεροπλάνο, απελευθερώνοντας τους άλλους ομήρους. Αφού πέρασαν από Αλγέρι, προσγειώθηκαν τελικά στην Τρίπολη της Λιβύης, όπου φημολογείται ότι εισέπραξαν λύτρα 20-50 εκατ. δολαρίων (ανάλογα με την εκτίμηση) για την απελευθέρωση των υπουργών του ΟΠΕΚ. Το όνομα του Κάρλος ήταν τώρα γνωστό παγκοσμίως και από κείνη τη στιγμή κάθε σχεδόν τρομοκρατικό χτύπημα του πλανήτη θα έφερε τη σφραγίδα του, είτε είχε αναμειχτεί πραγματικά είτε όχι! Το εν λόγω χτύπημα θα θεωρηθεί ωστόσο αποτυχημένο από το παλαιστινιακό μέτωπο, καθώς ο Κάρλος δεν εκτέλεσε τους δύο στόχους του, τον υπουργό Οικονομικών του Ιράν και τον υπουργό Πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας, τους οποίους και αντάλλαξε με γενναία αμοιβή για πάρτη του. Πλέον οι επιθέσεις του θα επικεντρώνονταν στη Γαλλία, ακολουθώντας την ίδια πεπατημένη στόχευσης κατά ισραηλινών συμφερόντων. Αν και το πρώτο χτύπημα που μπορούσε να αποδοθεί με βεβαιότητα στη δράση του Κάρλος δεν θα ερχόταν πριν από τη δεκαετία του 1980, όταν δυο αποσταλμένοι του έπληξαν με ρουκέτες γαλλικό πυρηνικό αντιδραστήρα στον ποταμό Ροδανό. Παρά τις ζημιές, τα βλήματα δεν κατόρθωσαν να διαπεράσουν το εξωτερικό κέλυφος του αντιδραστήρα και σύντομα οι δύο δράστες θα ήταν στα χέρια των Αρχών. Μία εξ αυτών ήταν η σύζυγος του Τσακαλιού, Μαγκνταλένα Κοπ. Ο Κάρλος απαίτησε την αποφυλάκισή της και όταν το αίτημά του δεν εισακούστηκε, απάντησε με αυτό που ήξερε καλά: με σειρά τρομοκρατικών χτυπημάτων κατά γαλλικών στόχων σε όλη τη Μέση Ανατολή. Το πιο διαβόητο θα λάμβανε βέβαια χώρα σε γαλλικό έδαφος. Ήταν στις 29 Μαρτίου 1982 όταν δέκα κιλά εκρηκτικών τοποθετήθηκαν στο τρένο που εκτελούσε το δρομολόγιο Παρίσι-Τουλούζη, στο οποίο ήταν να επιβιβαστεί ο τότε δήμαρχος του Παρισιού, Ζακ Σιράκ. Ο Σιράκ δεν ανέβηκε τελικά στο μοιραίο τρένο, που άφησε πέντε νεκρούς και τριάντα τραυματίες. Τώρα ο Κάρλος ήταν ο Νο 1 εχθρός της Γαλλίας…
Η πτώση του κομμουνισμού επηρέασε τις δουλειές του
Στα τέλη του δεύτερου μισού της δεκαετίας του 1980, ο Κάρλος παρέμεινε σχετικά ανενεργός, καθώς λειτουργούσε ήδη τη δική του εταιρία πληρωμένων τρομοκρατών και τα συμβόλαια θανάτου δεν έρχονταν. Η Οργάνωση Ένοπλου Αγώνα του Τσακαλιού στρατολόγησε σύριους, λιβανέζους και γερμανούς εξτρεμιστές αναλαμβάνοντας συμβόλαια το 1975 για λογαριασμό της ανατολικογερμανικής Στάζι, η οποία του παρείχε καταφύγιο στο Ανατολικό Βερολίνο και πολλά προνόμια. Το κρατίδιο του πρώην Ανατολικού Μπλοκ χρηματοδότησε πολλά χτυπήματα του Κάρλος, όπως τη φονική επίθεση σε ραδιοφωνικό σταθμό του Μονάχου. Η Στάζι ήταν τώρα το αφεντικό του και ο πληρωμένος επαναστάτης έκανε ό,τι τον πρόσταζε, όπως το να παραμείνει μακριά από το Δυτικό Βερολίνο το 1981 κατά την επίσκεψη του σοβιετικού ηγέτη Λεονίντ Μπρέζνιεφ. Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου όμως το 1989, ο ένας εκ των δύο μεγάλων χορηγών του καταποντίστηκε (το κομμουνιστικό μπλοκ δηλαδή και συγκεκριμένα η σοβιετική KGB, η ανατολικογερμανική Στάζι και η ρουμανική Υπηρεσία Πληροφοριών) και ο Κάρλος έμεινε χωρίς δουλειά. Τώρα στράφηκε εκ νέου στις κυβερνήσεις των μουσουλμανικών χωρών, εκτελώντας συμβόλαια ακόμα και για λογαριασμό του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης που τον είχε εκδιώξει. Έχοντας απλώσει τα μαύρα πλοκάμια του στην τρομοκρατία Ευρώπης και Μέσης Ανατολής και με την πίεση της διεθνούς κοινότητας, η Ουγγαρία τον διώχνει από τη χώρα στα τέλη του 1985 και μια σειρά από κράτη του αρνούνται άσυλο (όπως το Ιράκ, η Λιβύη και η Κούβα), καταφεύγοντας τελικά στο Χαρτούμ του Σουδάν, αφού πέρασε για λίγο από τη Δαμασκό με τη σύζυγο και την κόρη του. Ο όρος που έθεσε απαρέγκλιτα η Συρία στον Κάρλος ήταν να παραμείνει ανενεργός, κι όταν εκείνος άρχισε τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις με το Ιράκ, η Συρία προώθησε την απέλασή του (Σεπτέμβριος του 1991).
Συνεχίζει να απασχολεί τα Μέσα
Γαλλία και ΗΠΑ πρόσφεραν γη και ύδωρ στο Σουδάν για την έκδοση του Κάρλος το 1994. Όταν η σουδανική κυβέρνηση αποδέχτηκε τις ευνοϊκές συμφωνίες, έβαλε τις μυστικές της υπηρεσίες να τον παραδώσουν ναρκωμένο στη Γαλλία (14 Αυγούστου). Στις 23 Δεκεμβρίου 1997, ο Κάρλος καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη από γαλλικό δικαστήριο, αν και οι δίκες του δεν έχουν σταματήσει. Τον Ιανουάριο του 2016, για παράδειγμα, αντιμετώπισε άλλη μια καταδίκη για παλιότερο χτύπημα στη Γαλλία. Παρά το γεγονός ότι πια είναι μαντρωμένος, ό,τι κι αν κάνει γίνεται είδηση. Όπως η μεταστροφή του στον ισλαμισμό το 2001 και ο γάμος του με τη δικηγόρο του. Πλέον στο στόχαστρο τίθενται οι κραυγαλέοι δικαστικοί του αγώνες, όπως η μήνυση που κατέθεσε κατά της παράνομης σύλληψής του και της έκδοσής του από το Σουδάν, αλλά και ενάντια σε γαλλική εταιρία παραγωγής για μίνι σειρά που έφερε το όνομά του. Αποδεικνύοντας φυσικά ότι το μόνο που τον νοιάζει είναι η δημοσιότητα. Έστω κι αν το τίμημα ήταν να γίνει ο Κάρλος το Τσακάλι…