Δύο Αμερικανοί, πρωτοπόροι της κρυπτογράφησης, οι Γουάιτφιλντ Ντίφι και Μάρτιν Χέλμαν, είναι οι τιμώμενοι φέτος με το Βραβείο Τούρινγκ, ύψους ενός εκατομμυρίου δολαρίων, όπως ανακοίνωσε η Ένωση Υπολογιστικών Μηχανών (ACM).

Το βραβείο, που χρηματοδοτείται κυρίως από τη Google, φέρει το όνομα του μεγάλου Βρετανού μαθηματικού Άλαν Τούρινγκ και είναι το πιο σημαντικό στον χώρο της πληροφορικής και της τεχνολογίας, γι’ αυτό μερικοί το ονομάζουν και «Νόμπελ» της πληροφορικής.

Ο 71χρονος Ντίφι υπήρξε επικεφαλής του τομέα κυβερνοασφάλειας στην εταιρεία πληροφορικής Sun Microsystems και ο 70χρονος Χέλμαν είναι ομότιμος καθηγητής της Σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια.

Χάρη στην πρωτοποριακή συμβολή των δύο κρυπτογράφων από το 1976, ιδίως με την εφαρμογή του «δημόσιου κλειδιού» και της «ψηφιακής υπογραφής», καθένας μπορεί πλέον να κάνει κρυπτογράφηση. Έτσι, το διαδίκτυο μπόρεσε να υπάρξει ως μια (σχετικά) ασφαλής μέθοδος επικοινωνίας και να επεκταθεί ο Παγκόσμιος Ιστός. Και οι δύο δήλωσαν ότι ο έλεγχος από τις κυβερνήσεις πάνω στις κρυπτογραφημένες επικοινωνίες δημιουργεί μεγαλύτερους κινδύνους για όλους.

Οι Ντίφι και Χέλμαν συνεργάσθηκαν στενά στο Εργαστήριο Τεχνητής Νοημοσύνης του Στάνφορντ στη δεκαετία του ’80. Μέχρι τότε η τεχνολογία κρυπτογράφησης βρισκόταν υπό τον ασφυκτικό έλεγχο των κυβερνήσεων. Όμως χάρη στις καινοτομίες τους, οι χρήστες -ιδιωτικές εταιρείες και απλοί πολίτες- απέκτησαν έλεγχο πάνω στις διακινούμενες πληροφορίες μέσω διαδικτύου.

Έκτοτε οι κυβερνήσεις και οι μυστικές υπηρεσίες τους προσπαθούν να περιορίσουν αυτή την αυτονομία, στο όνομα της εθνικής ασφάλειας και του αγώνα κατά του τρομοκρατών ή του οργανωμένου εγκλήματος. Η πρόσφατη διαμάχη του FBI με την Apple αποτελεί το πιο πρόσφατο επεισόδιο σε αυτό το «σίριαλ».

Καθόλου παράξενο, έτσι, που οι Ντίφι και Χέλμαν, οι οποίοι δεν έκρυβαν τον πολιτικό ακτιβισμό τους υπέρ της προστασίας των ιδιωτικότητας, της βιώσιμης ανάπτυξης, κατά των πυρηνικών όπλων κ.α., δεν ήσαν ποτέ ιδιαίτερα δημοφιλείς στις κρατικές υπηρεσίες των ΗΠΑ. Ιδίως η Εθνική Υπηρεσία Ασφαλείας (NSA) έκανε ό,τι μπορούσε -και κάνει ακόμη- ώστε να θέσει υπό τον έλεγχό της την τεχνολογία κρυπτογράφησης.

«Οι άνθρωποι που θα ελέγχουν τις μηχανές, θα ελέγχουν τον κόσμο του μέλλοντος», δήλωσε ο Ντίφι, ο οποίος σκοπεύει -και με το μερίδιο των 500.000 δολαρίων που του αναλογεί- να καταγράψει αναλυτικά την ιστορία της κρυπτογραφίας. Και ο Χέλμαν, από την πλευρά του, δήλωσε ότι στηρίζει την Apple.