Απότομη «προσγείωση» με όλα τα μέτωπα ανοιχτά

Πολικές είναι οι θερμοκρασίες που περιμένουν τον Αλέξη Τσίπρα με την επιστροφή του από το χιονισμένο Νταβός, με τα προβλήματα σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο για το Ασφαλιστικό να έχουν λάβει διαστάσεις χιονοστιβάδας. Αγρότες και ελεύθεροι επαγγελματίες συντονίζουν και κλιμακώνουν τις κινητοποιήσεις τους, ζητώντας συνάντηση με τον πρωθυπουργό και θέτοντας ως «προαπαιτούμενο» την απόσυρση του σχεδίου νόμου και την έναρξη διαλόγου από μηδενική βάση. Η αποτίμηση του διήμερου ταξιδιού στο Νταβός, το οποίο εξαρχής είχε θεωρηθεί ως μεγάλο στοίχημα για τον Αλέξη Τσίπρα, κινείται σε ρηχά νερά, καθώς τα μηνύματα που εξέπεμψαν Λαγκάρντ και Σόιμπλε επιμένουν σε ακόμα πιο σκληρές παρεμβάσεις. Ενδεικτικά είναι τα όσα είπε ο επικεφαλής του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος σημείωσε πως το σχέδιο νόμου είναι «σοβαρό» αλλά «τα νούμερα μέχρι στιγμής δεν βγαίνουν», καταλήγοντας ότι «οι διαπραγματεύσεις είναι σε εξέλιξη και συνεχίζονται». Ευήκοα ώτα βρήκε ο Αλέξης Τσίπρας κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, με τον οποίο σύμφωνα με πηγές του Μαξίμου υπήρξε ταύτιση απόψεων για ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης το συντομότερο δυνατόν, ενώ επαναβεβαιώθηκε η πολιτική στήριξη της Ουάσιγκτον για αναδιάρθρωση του χρέους και «τελείωσε» οριστικά η συζήτηση – εκπορευόμενη από το κυβερνητικό επιτελείο – για αποπομπή του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα. Ωστόσο, σε γενικές γραμμές βαρύ ήταν το κλίμα στο Μέγαρο Μαξίμου μετά την ολοκλήρωση των διεθνών επαφών του πρωθυπουργού την Πέμπτη, με τον προβληματισμό για την πορεία της αξιολόγησης να είναι έκδηλος, ένεκα των σκληρών μηνυμάτων που έλαβε η κυβέρνηση από τους δανειστές. Παρά το γεγονός ότι στο κυβερνητικό επιτελείο ξορκίζουν οποιαδήποτε καθυστέρηση στην αξιολόγηση, η… εμφατική επιμονή Σόιμπλε  για πιστή εφαρμογή του μνημονίου και η «βόμβα» Λαγκάρντ για επιπρόσθετα μέτρα πέραν του Ασφαλιστικού, στο οποίο ζητά ακόμα βαθύτερες παρεμβάσεις, αφήνουν ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα. Ως εκ τούτου στο κυβερνητικό επιτελείο εκφράζονται έντονες ανησυχίες για τα επιπρόσθετα μέτρα που θα ζητηθούν το προσεχές διάστημα για να μπουν όλα μαζί σε μία «μεσοπρόθεσμη» συμφωνία – πακέτο που θα περιλαμβάνει το ασφαλιστικό, τα μέτρα που θα καλύψουν το δημοσιονομικό κενό της τριετίας 2016- 2018 και την απομείωση του χρέους. Πέραν αυτού,στο μέτωπο του Ασφαλιστικού, για το οποίο ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε ευελιξία από την Κριστίν Λαγκάρντ κατά το δύσκολο δίωρο τετ  α τετ που είχαν στο Νταβός, η επικεφαλής του Ταμείου μετέφερε στον πρωθυπουργό την επιμονή του για βαθύτερες παρεμβάσεις, για τις οποίες θα πιέσει και τους Ευρωπαίους παίζοντας το χαρτί της συμμετοχής του στο πρόγραμμα. Πάντως, κυβερνητικές πηγές υπογραμμίζουν πως το ταξίδι στο Νταβός ανέδειξε εμφατικά την άμεση διασύνδεση της αξιολόγησης του προγράμματος με την διευθέτηση του χρέους.  Παράλληλα, υπογραμμίζουν την διάσταση απόψεων και τις αντικρουόμενες προσεγγίσεις μεταξύ των δανειστών, ένα ζήτημα το οποίο έθιξε ευθέως και ο Αλέξης Τσίπρας κατά τη διάρκεια του χθεσινού ντιμπέιτ «καρφώνοντας» Βερολίνο και Ουάσιγκτον. Από το Μαξίμου τονίζουν πως το ΔΝΤ εστιάζει στην ανάγκη μείωσης συντάξεων, η ΕΚΤ στο δημοσιονομικό, ενώ η Κομισιόν εκφράζει τις επιφυλάξεις της στην αύξηση των εισφορών για την κάλυψη μέρους της μείωσης στην ασφαλιστική δαπάνη.«Ελπίζω οι διαφωνίες μεταξύ των πιστωτών να μην οδηγήσουν σε νέες καθυστερήσεις» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Έλληνας πρωθυπουργός απευθυνόμενος στον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Δυσοίωνα μηνύματα στο Εργασίας

Την ίδια ώρα, δυσοίωνα είναι και τα μηνύματα που λαμβάνει η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας από τους πιστωτές, που πλέον ζητούν βελτιώσεις στο σχέδιο νόμου που περιλαμβάνουν δραστικές μειώσεις στις δαπάνες, κάτι το οποίο απειλεί να εξαϋλώσει το βασικό κυβερνητικό αφήγημα που ήταν η κόκκινη γραμμή στις κύριες συντάξεις. Οι αντιρρήσεις των πιστωτών στην πρόταση Κατρούγκαλου, οι οποίες προκαλούν νευρικό κλονισμό στο Μαξίμου και σε πρώτη αντίδραση απορρίπτονται, συνοψίζονται σύμφωνα με πληροφορίες στην σύνδεση της εθνικής σύνταξης με το εισόδημα, τα ποσοστά αναπλήρωσης των συντάξεων αλλά και περικοπές άνω του 10% στις κύριες συντάξεις που θα αντικαταστήσουν τις αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές. Την κατάσταση στο πεδίο των διαπραγματεύσεων για το Ασφαλιστικό και το Αγροτικό επιχείρησαν να αποκρυσταλλώσουν σε συνέντευξη Τύπου ο Γιώργος Κατρούγκαλος, ο Βαγγέλης Αποστόλου, ο Τρύφωνας Αλεξιάδης και η Όλγα Γεροβασίλη, αφήνοντας ανοιχτό το παράθυρο διαλόγου με τους αγρότες και τους ελεύθερους επαγγελματίες χωρίς ωστόσο να εμφανίζεται διατεθειμένη να υποχωρήσει στους βασικούς άξονες του νομοσχεδίου.

Αλλαγή ατζέντας και… όλα ανοιχτά

Σε μία προσπάθεια αποσυμπίεσης της κοινωνικής όσμωσης που ελλοχεύει κινδύνους για την κυβερνητική σταθερότητα, ο Αλέξης Τσίπρας την Τρίτη αναμένεται να εξαγγείλει από το βήμα της Βουλής και στην προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση για το Ασφαλιστικό βελτιωτικές αλλαγές και μεταβατικό στάδιο για τις ομάδες των ελευθέρων επαγγελματιών που θίγονται περισσότερο. Επιπλέον, στόχος του Μαξίμου είναι να «στριμώξει» τη ΝΔ, καλώντας την να καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, προκειμένου όπως τονίζουν στην κυβέρνηση να αποκαλυφθεί η στείρα λαϊκιστική αντιπολίτευση που ασκεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Οι αλλαγές βρίσκονται ήδη επί τάπητος από τους αρμόδιους υπουργούς, Κατρούγκαλο, Αλεξιάδη και Αποστόλου. Παράλληλα, στο κυβερνητικό επιτελείο θα επιχειρηθεί να υπάρξει στο μέτρο του δυνατού αλλαγή της ατζέντας με την άμεση προώθηση νομοσχεδίων όπως αυτό για την οικειοθελή αποκάλυψη αδήλωτων καταθέσεων, προκειμένου να δοθεί και ένα σαφές στίγμα κοινωνικής δικαιοσύνης και των συγκρουσιακών προθέσεων της κυβέρνησης απέναντι στη φοροδιαφυγή. Ενδεικτικά είναι τα όσα ανέφερε κορυφαίος κυβερνητικός παράγοντας για τη λίστα Μπόργιανς, η διερεύνηση της οποίας έχει βγάλει ουκ ολίγα λαβράκια και βαίνει προς ολοκλήρωση, με τους καταθέτες να καλούνται να περάσουν από το ταμείο. Από τους 30 πρώτους που κλήθηκαν από τις Αρχές λόγω της αναντιστοιχίας των καταθέσεων στη UBS και των δηλωθέντων εισοδημάτων τους, ήδη οι 14 έδειξαν διάθεση να καταθέσουν συμπληρωματικές δηλώσεις, με σκοπό να πληρώσουν πρόσθετους φόρους και να μην ελεγχθούν για εισοδήματα που τυχόν απέκρυψαν στο παρελθόν. Πέραν αυτών, με μεγάλο ενδιαφέρον περιμένουν στο κυβερνητικό επιτελείο την ομιλία του Αλέξη Τσίπρα στο κλειστό του Τάι Κβο Ντο την ερχόμενη Κυριακή, με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου από την εκλογική νίκη του κόμματός του και την ανάληψη της διακυβέρνησης της χώρας. Από εκεί ο Αλέξης Τσίπρας, προτάσσοντας το πολιτικό του κεφάλαιο απέναντι στη δυσχερή θέση που έχει περιέλθει η κυβέρνηση, αναμένεται να κάνει έναν απολογισμό των πεπραγμένων και να εξαπολύσει σφοδρή επίθεση στα κέντρα εξουσίας που επιχειρούν, όπως ισχυρίζονται στο Μαξίμου, να οδηγήσουν τις κυβερνητικές προσπάθειες σε αποτυχία. Ως εκ τούτου, η κατάσταση που διαμορφώνεται και οι διαφαινόμενες καθυστερήσεις και πολύμηνες διαπραγματεύσεις φέρνουν την κυβέρνηση σε ένα εξαιρετικά δυσάρεστο deja vu του 2015, με την κοινωνία να βρίσκεται ήδη σε αναβρασμό και τα αποθέματα πολιτικής αντοχής της κυβέρνησης να έχουν υποστεί σημαντική φθορά. Έτσι, σε περίπτωση επιβεβαίωσης του αρνητικού σεναρίου, στελέχη του Μαξίμου τόνιζαν χθες πως ο πρωθυπουργός θα εξετάσει όλα τα ενδεχόμενα και θα προχωρήσει στις ανάλογες πολιτικές αποφάσεις, δεδομένων των συνθηκών που θα έχουν διαμορφωθεί.