Στον αναπτυγμένο κόσμο δεν έχουν τύχει ευρείας αποδοχής, όμως σε κάποιες αναπτυσσόμενες χώρες τα μοτοταξί αποτελούν τη μοναδική λύση απέναντι στην κυκλοφοριακή συμφόρηση. Τα πιο επιτυχημένα παραδείγματα απαντώνται στην Νοτιοανατολική Ασία και την Αφρική.
Στην πρωτεύουσα Καμπάλα της Ουγκάντα για παράδειγμα, τα δίτροχα ταξί είναι ο μοναδικός τρόπος να μετακινηθεί κάποιος μέσα σε λογικά χρονικά πλαίσια.
Τα boda-boda -όπως ονομάζονται αυτά τα μοτοταξί- είναι κυρίως μοτοσυκλέτες μικρού κυβισμού (έως 250 κυβικά συνήθως) που μπορούν να ελιχθούν ανάμεσα στα φρακαρισμένα τετράτροχα.
Ωστόσο η χρήση τους είναι συνώνυμη με τον κίνδυνο. Σχετικά, μια έρευνα του νοσοκομείου Μουλάγκο της Καμπάλα έδειξε πως το 40% των τραυματισμών κατά το 2010 οφειλόταν σε ατυχήματα με δίτροχα.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, στην Ουγκάντα τα τροχαία ατυχήματα σκοτώνουν κάθε χρόνο 7.600 ανθρώπους. Ίσως το νούμερο να μοιάζει «λογικό» για μια χώρα 39 εκατομμυρίων ψυχών, σε σχέση με τα ελληνικά δεδομένα ατυχημάτων που βέβαια είναι απαράδεκτα για δυτική κοινωνία…
Όμως όταν διαβάζεις πως τα ιδιωτικά αυτοκίνητα είναι μόλις 278.000, τότε το πράγμα αλλάζει –και η αναλογία νεκρών ξαφνικά γίνεται τερατώδης.
Αυτό προσπαθεί να αλλάξει η νεοπαγής εταιρεία SafeBoda με την ομώνυμη Εφαρμογή της. Η εφαρμογή ακολουθεί το μοντέλο της Uber, συνδέοντας τους αναβάτες απευθείας με τους πελάτες.
Γράφτηκε εξ ολοκλήρου στην Ουγκάντα και για την ανάπτυξή της η εταιρεία κατάφερε να χρηματοδοτηθεί με ένα εκατομμύριο δολάρια από το Ίδρυμα Shell, το Παγκόσμιο Ταμείο Καινοτομίας, την Κοινοπραξία Καινοτομίας και Ανάπτυξης καθώς και από μία ιδιωτική εταιρεία τεχνολογίας.
Η συνεισφορά της εταιρείας στην ασφάλεια των δίτροχων ταξί έγκειται στο ότι προσφέρει στους συνεργάτες της δωρεάν κράνη (κάτι το τελείως «άχρηστο» για την πλειοψηφία των μοτοσυκλετιστών της Ουγκάντα), μαθήματα «επιβίωσης» στους κακούς και επικίνδυνους δρόμους και οδηγίες για την παροχή πρώτων βοηθειών στην περίπτωση ατυχήματος.
Τέλη του 2016 η εταιρεία είχε 1.000 ιδιοκτήτες boda-boda στην υπηρεσία της. Μόλις κάποιος μοτοταξιτζής συμφωνεί να συνεργαστεί, ένας μηχανικός της SafeBoda εγκαθιστά ένα πριζάκι USB στη μοτοσυκλέτα του, μέσω του οποίου φορτίζεται το smartphone του ιδιοκτήτη. Καθημερινά η SafeBoda εξυπηρετεί 15.000 διαδρομές, από τις οποίες μόλις το ένα εκατοστό (150) κανονίζεται με κλήση μέσω της Εφαρμογής. Αυτή είναι και η μεγαλύτερη πρόκληση της εταιρείας, σύμφωνα με τον Maxime Dieudonné, συνιδρυτή της Safe Boda.
Όλο το 2016 η SafeBoda δεν είχε νεκρό στις τάξεις της, ούτε οδηγό, ούτε πελάτη -παρότι σύμφωνα με τα στοιχεία της, μόλις το 30-40% των πελατών φορούν τα κράνη που τους προσφέρονται. Ο στόχος της εταιρείας είναι τα κράνη να φοριούνται από το 100% των πελατών, αλλά με τα ήθη που επικρατούν κάτι τέτοιο φαντάζει αρκετά μακρινό.
Η ανάπτυξη των μοτοταξί στην κεντροαφρικανική χώρα είναι αλματώδης, λόγω του ότι τα δίτροχα είναι πολύ φθηνότερα στην αγορά αλλά και τη χρήση από ό,τι ένα αυτοκίνητο.
Θανάσης Χούντρας
