Καλκόβαλης – Τσαμπάνη: Δεν υπάρχει χώρος για πολιτικές αντιπαραθέσεις όταν μιλάμε για τη δημοκρατία ενάντια στο φασισμό

Στην σκληρή περίοδο της Χούντας «πετάνε» τη φετινή σεζόν οι «Άγριες Μέλισσες» και ήδη οι πρώτες σκηνές που φέρνουν δάκρυα στα μάτια και αναμνήσεις που πληγώνουν, έχουν προβληθεί.

Από την Σοφία Πελεκάνου

Βασανιστήρια, εξορία, αγωνία, πόνος αλλά και αγάπη, νοιάξιμο και αλληλεγγύη κυριαρχούν στην πετυχημένη δραματική σειρά του Ant1 η οποία καταγράφει υψηλά νούμερα τηλεθέασης κάθε βράδυ.

Ο Πέτρος Καλκόβαλης και η Μελίνα Τσαμπάνη, οι δημιουργοί των «Άγριων Μελισσών», μίλησαν στο Newsbeast για το ταμπού που «έσπασε» η σειρά τους, τις σκηνές βίας που σοκάρουν και ξεκαθαρίζουν πως δεν υπάρχει χώρος για πολιτικές αντιπαραθέσεις όταν μιλάμε για τη δημοκρατία ενάντια στο φασισμό.

Το ταμπού που «έσπασαν» οι «Άγριες Μέλισσες»

– Οι «Άγριες Μέλισσες» κατάφεραν και έσπασαν ένα τηλεοπτικό ταμπού. Απέδειξαν πως οι δραματικές σειρές δεν απευθύνονται μόνο σε γυναικείο κοινό, όπως συνέβαινε παλιότερα. Εσείς, που είστε η «αντρική ματιά» πίσω από τις «Άγριες Μέλισσες», πώς το σχολιάζετε αυτό;

Πέτρος Καλκόβαλης: Είναι γεγονός πως κάθε έργο μυθοπλασίας λόγω είδους, θέματος και χαρακτήρων, απευθύνεται εξαρχής σε ένα συγκεκριμένο κοινό. Το target group όπως αποκαλείται στο χώρο μας. Κάποια έργα ωστόσο καταφέρνουν να αγγίξουν μια ευρύτερη μάζα του κοινού όπως αποδεδειγμένα συνέβη και με τις «Άγριες Μέλισσες». Αυτό καταρχάς είναι πολύ ευχάριστο και μια επιβράβευση για εμάς. Η αλήθεια είναι όμως, πως ποτέ με την Μελίνα δεν σκεφτήκαμε να δημιουργήσουμε μια σειρά που απευθύνεται κατεξοχήν στις γυναίκες, παρόλο που στο επίκεντρο της ιστορίας τοποθετήσαμε τις αδερφές Σταμίρη. Το ζητούμενο ήταν να αφηγηθούμε μια ιστορία που θα αφορούσε τον κόσμο, θα είχε εξέλιξη, ανατροπές και θα προσέγγιζε τα γεγονότα από διάφορες πτυχές, δημιουργώντας μια πληθώρα πολυδιάστατων χαρακτήρων και θεμάτων. Ίσως αυτός ο πλουραλισμός ήταν που προσέλκυσε μεγάλη μερίδα του κοινού, εντάσσοντας άντρες, γυναίκες, διαφόρων ηλικιακών κατηγοριών.  

Οι αντιδράσεις για τις σκληρές εικόνες δεν αποτελούν τροχοπέδη

– Μερικές από τις πιο σκληρές εικόνες της σειράς είχαν πρωταγωνίστριες γυναίκες. Όπως για παράδειγμα ο βιασμός της Ελένης ή ο ξυλοδαρμός της Σοφούλας. Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίσατε όταν αποφασίσατε να βάλετε αυτήν την «ιδέα» στο χαρτί; Δεν φοβηθήκατε ότι μπορεί να υπάρξουν αντιδράσεις; Ειδικά με την σκηνή του ξυλοδαρμού που συνέπεσε με το κίνημα «Metoo» και τις πρώτες καταγγελίες. 

Μελίνα Τσαμπάνη: Όταν αποφασίζεις να ασχοληθείς με ένα τόσο σοβαρό θέμα, όπως η γυναικεία κακοποίηση, θες να είσαι προσεκτικός και να το προσεγγίσεις με σεβασμό και ευαισθησία, ειδικά όταν γνωρίζεις πως θα απευθυνθείς στο ευρύ κοινό. Επιλέγεις όμως την κατάλληλη στιγμή  για να δείξεις το πρόβλημα ωμά, όπως είναι. Τουλάχιστον αυτή είναι πάντα η δική μας προσέγγιση. Σ’ αυτήν την περίπτωση επιλέξαμε να δείξουμε τον πρώτο βιασμό σε όλη του την αγριότητα και έναν ξυλοδαρμό. Αλλά συμφωνήσαμε και με τον σκηνοθέτη μας, τον Λευτέρη Χαρίτο πως σ’ αυτές τις σκηνές δε θα υπάρξει ωραιοποίηση. Περιμέναμε αντιδράσεις, αλλά αυτό δεν θεωρούμε ότι πρέπει να αποτελεί τροχοπέδη στο στόχο που βάζουμε. Αντίθετα πρέπει να ξεπερνάς φοβίες και ενδοιασμούς γιατί το μήνυμα είναι πιο σημαντικό. Η ιστορία του Βόσκαρη με τους βιασμούς, την κακοποίηση και τον ξυλοδαρμό της Σοφούλας είχε αποφασιστεί πολύ πριν ξεσπάσει το ελληνικό metoo. Ακόμα και η δίκη στην οποία η Ελένη δίνει αυτήν την πολύ σημαντική κατάθεση είχε γραφτεί πριν τις πρώτες καταγγελίες. Φυσικά είναι ένα θέμα που υπάρχει εδώ και κάποια χρόνια, οπότε ξέραμε σε ποια πλαίσια θέλαμε να κινηθούμε. Η δυσκολία που αντιμετωπίσαμε ήταν κυρίως η δική μας συναισθηματική φόρτιση όταν γράφεις τέτοιες σκηνές και η ακόμα μεγαλύτερη αγωνία να αποδοθεί το ζήτημα σωστά και απ’όλες τις πλευρές.

«Δεν υπάρχει χώρος για πολιτικές αντιπαραθέσεις όταν μιλάμε για τη δημοκρατία ενάντια στο φασισμό»

 – Στον τρίτο κύκλο των «Άγριων Μελισσών» μπήκαμε σε μια σκληρή εποχή, αυτή της Χούντας. Πόσο δύσκολο είναι να αποτυπωθούν στο χαρτί και στη μικρή οθόνη, καταστάσεις οι οποίες ακόμα είναι νωπές στις μνήμες των ανθρώπων;

Οι δυσκολίες είναι οι ίδιες όπως σας αναφέραμε και στο θέμα της κακοποίησης αλλά και σε όλα τα κοινωνικά ζητήματα, τα οποία πραγματευόμαστε. Δηλαδή να υπάρχει σεβασμός και ευαισθησία στο πώς τα προσεγγίζεις, αλλά παράλληλα να υπάρχει αλήθεια και αποτύπωση ενός φαινομένου απ’ όλες τις πλευρές. Το ότι είναι νωπή η μνήμη δε μας εμπόδισε, γιατί ποτέ δεν κατανοήσαμε το λόγο που σε άλλες χώρες οι δημιουργοί μιλάνε ανοιχτά για γεγονότα πολιτικά και κοινωνικά, που είναι πολύ πιο πρόσφατα και στην Ελλάδα να θεωρούμε κάποια ζητήματα «ταμπού». Δεν είναι ταμπού, είναι ιστορικές καταγραφές, συνέβησαν, δεν χωρούν αμφισβήτησης. Θα σας πούμε όμως ποια ήταν, είναι και θα είναι η μεγαλύτερη δυσκολία. Όταν αποφασίσαμε να συνεχίσουμε με την τρίτη σεζόν, ξέραμε πως το ιστορικό πλαίσιο στο οποίο θα μπαίναμε ήταν πάρα πολύ σημαντικό και δεν είχαμε καμιά πρόθεση να το αγνοήσουμε ή να υπάρχει ως αίσθηση στο background της ιστορίας. Αυτό το κάναμε ξεκάθαρο τόσο στο κανάλι, όσο και στην παραγωγή μας ότι αφού μπαίνουμε σε μια σκοτεινή περίοδο για την Ελλάδα, το γεγονός αυτό θα αποτελέσει έναν από τους πυλώνες της τρίτης σεζόν. Από εκεί αντλήθηκαν οι νέοι χαρακτήρες και στήθηκαν οι ιστορίες μας, γιατί οι Άγριες Μέλισσες είναι ένα προϊόν μυθοπλασίας και έτσι θα παραμείνει. Με βάση αυτό το σκεπτικό λοιπόν ξέραμε πως θα παρουσιάσουμε σκηνές που πιθανόν θα προκαλέσουν συζητήσεις, ίσως και αντιδράσεις. Και το βλέπουμε ήδη από τα πρώτα επεισόδια που προβλήθηκαν. Η δική μας πρόθεση είναι μέσα από τους ήρωές μας να δείξουμε όλες τις πλευρές εκείνης της ταραγμένης περιόδου, να ακούσουμε ακόμα και μη δημοφιλείς απόψεις που υπήρχαν και να σταθούμε με ειλικρίνεια απέναντι σε όσα έγιναν. Θα δείτε και στην πορεία πως αποφεύγουμε την ταύτιση των χαρακτήρων της σειράς με οποιαδήποτε κομματική ταυτότητα, γιατί κατά τη γνώμη μας δεν είναι μια σύγκρουση ανάμεσα σε δεξιούς, αριστερούς ή κεντρώους. Δεν είμαστε στον Εμφύλιο, είμαστε σε περίοδο κατάλυσης της Δημοκρατίας. Και υπήρχαν άνθρωποι που αντιστάθηκαν σ’ αυτό, ανεξαρτήτως κομματικής ιδεολογίας γιατί η αξία της Δημοκρατίας είναι αδιαπραγμάτευτη. Η μεγαλύτερη λοιπόν δυσκολία και αγωνία μας είναι να πούμε την συνέχεια της ιστορίας των ηρώων μας, μέσα στο συγκεκριμένο ιστορικό πλαίσιο, εγείροντας ταυτόχρονα κοινωνικά ζητήματα, όπως κάναμε πάντα στις «Άγριες Μέλισσες», χωρίς αυτό να αποτελέσει πεδίο για τοξικές πολιτικές κόντρες. Δεν υπάρχει χώρος για πολιτικές αντιπαραθέσεις όταν μιλάμε για τη δημοκρατία ενάντια στο φασισμό.

Τα πραγματικά γεγονότα που θα μεταφερθούν στη μικρή οθόνη

– Πόση έρευνα χρειάστηκε για να μπορέσετε να «ακουμπήσετε» ένα τόσο σκληρό θέμα όπως είναι η Χούντα;

Πριν καταπιαστούμε με αυτό το δύσκολο θέμα θέλαμε καταρχάς να κατανοήσουμε τους κοινωνικούς και πολιτικούς λόγους που οδήγησαν στο πραξικόπημα της 21^ης Απριλίου. Διαβάσαμε πολύ για το ιστορικό πλαίσιο, ακούσαμε αντικρουόμενες απόψεις και έχουμε κοντά μας έναν ιστορικό σύμβουλο που μας βοήθησε να αντιληφθούμε καλύτερα την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και το κλίμα που είχε δημιουργηθεί. Κυρίως όμως εστιάσαμε σε μαρτυρίες ανθρώπων που αντιμετώπισαν το πιο σκληρό πρόσωπο του φασισμού. Άνθρωποι που βασανίστηκαν, εξορίστηκαν και μπήκαν στο περιθώριο λόγω των πολιτικών τους φρονημάτων ή απλά επειδή διαφωνούσαν.  

– Κατά τη διάρκεια της έρευνας σας, μάθατε κάτι σχετικά με τη Χούντα που δεν γνωρίζατε και ενδεχομένως να σας σόκαρε;

Πολλά μας σόκαραν. Ειδικά το πρώτο διάστημα της δικτατορίας ήταν ιδιαίτερα σκληρό κι όσα και να γνωρίζεις για τους βασανισμούς όταν ακούς τις μαρτυρίες αυτών των ανθρώπων, πάντα σοκάρεσαι. Ένα από τα πράγματα που δε γνωρίζαμε ήταν ένα γεγονός που έγινε στη Λέρο το βράδυ του αντικινήματος του Βασιλιά το Δεκέμβρη του 1967 και το εντάξαμε στην ιστορία μας. Οπότε θα το δείτε επί της οθόνης.

Το στοίχημα που έχουν βάλει Πέτρος Καλκόβαλης και Μελίνα Τσαμπάνη

– Ποιο είναι το μεγαλύτερο… στοίχημα που έχετε βάλει για φέτος που προβάλλεται ο Γ’ κύκλος των «Άγριων Μελισσών»;

Πέρα από την ανάγκη μας να αποτυπώσουμε σωστά αυτή την ιστορική περίοδο, στη φετινή σεζόν είχαμε να αντιμετωπίσουμε και ακόμα μια σημαντική πρόκληση. Οφείλαμε να ανανεώσουμε την ιστορία ξεκινώντας από μια νέα αφετηρία, διατηρώντας ταυτόχρονα την έννοια της συνέχειας και αποφεύγοντας τις επαναλήψεις. Η σύγκρουση Σεβαστών και Σταμίραινων περνά φαινομενικά σε δεύτερη μοίρα και ο κοινός εχθρός που εμφανίζεται επηρεάζει τις ζωές όλων. Φαινομενικά όμως, γιατί στην ουσία η ιστορία των δύο οικογενειών, δεν έχει ολοκληρωθεί, αφού ακόμα δεν έχουμε φτάσει στην πολυπόθητη δικαίωση. Εκεί θα παιχτεί και θα ολοκληρωθεί ο κύκλος του δράματος, στους ήρωες από τους οποίους ξεκίνησε, ώστε να φτάσουμε στη λύση. Δεν αλλάξαμε ταυτότητα, δεν έγιναν οι Μέλισσες, μια ιστορική σειρά, όμως θέλαμε να πάμε τη θεματολογία μας και την σκιαγράφηση των χαρακτήρων ένα βήμα παραπέρα. Το πεδίο των εξελίξεων ίσως για πρώτη φορά γίνεται τόσο ευρύ, σε βαθμό που κι εμείς οι ίδιοι να μην γνωρίζουμε με ακρίβεια το μέλλον των ηρώων μας. Αυτή όμως είναι και η γοητεία της φετινής σεζόν και το στοίχημα δεν είναι άλλο από το σταθούμε αντάξιοι των προσδοκιών και η σειρά να τελειώσει με τον τρόπο που της αξίζει.

– Σε ποιον χαρακτήρα των «Άγριων Μελισσών» έχετε μεγαλύτερη αδυναμία και γιατί;

Είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσουμε κάποιον μετά από δυο χρόνια που γράφουμε τη σειρά. Με αυτούς τους ήρωες «ζούμε» μαζί, έχουμε δει την πορεία τους, γνωρίζουμε τις αδυναμίες τους, τα όνειρά τους και τα βιώματα που τους οδήγησαν να είναι αυτοί που είναι. Είναι όλοι τους κατά κάποιον τρόπο μέλη της οικογένειάς μας και σε μια οικογένεια δεν χωράνε διαχωρισμοί.  Αναπόφευκτα ταυτιζόμαστε περισσότερο με κάποιους από αυτούς λόγω της προσωπικότητάς τους, αλλά ως σεναριογράφοι οφείλουμε να τους κατανοούμε όλους και να συμπάσχουμε μαζί τους.

Έχει καλή πλευρά ο «Ακύλας Μεγαρίτης»;

– Σε όλους τους ήρωες της σειράς «βγάζετε» όλες τις πτυχές του χαρακτήρα τους, καλές και κακές. Ο ήρωας που θα μας απασχολήσει τη νέα σεζόν, ο Ακύλας Μεγαρίτης, έχει καλή πτυχή;

Ο Ακύλας Μεγαρίτης είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση… Είναι ένας νέος «κακός» που δεν μοιάζει σε τίποτα με οποιονδήποτε άλλο ρόλο έχει περάσει από τη σειρά. Είναι ένας μεγαλοεργολάβος της Χούντας με απύθμενες φιλοδοξίες, μεγαλομανής και αδίστακτος που έχει ωστόσο και έντονα στοιχεία γοητείας. Δεν είμαστε έτοιμοι ακόμα να σας απαντήσουμε αν υπάρχει κάποια καλή πτυχή στην προσωπικότητά του. Σίγουρα όμως διερευνήσαμε αρκετά τους λόγους που τον οδήγησαν να σκέφτεται και να πράττει με αυτόν τον τρόπο.

– Στο πρώτο trailer της σειράς για τον Γ’ κύκλο ακούσαμε το πραγματικό ηχητικό ντοκουμέντο όπως αυτό ακούστηκε στα ραδιόφωνα της χώρας την 21η Απριλίου του 1967. Τι άλλο «αυθεντικό» θα δούμε από εκείνη την σκοτεινή εποχή;

Θα έχουμε κι άλλα διαγγέλματα, όπως και επίκαιρα της εποχής και όπως αναφέραμε παραπάνω, θα δούμε κι ένα γεγονός που συνέβη πραγματικά στη Λέρο. Αυτά ξέρουμε με βεβαιότητα μέχρι στιγμής, που έχουμε φτάσει στα επεισόδια των Χριστουγέννων.

Το συστατικό που ενώνει τη μυθοπλασία με την ιστορία

– Από τη μια πλευρά είναι η «μυθοπλασία» και οι «Άγριες Μέλισσες» και από την άλλη η «ιστορία» και η Χούντα. Δυο έννοιες που φαίνεται πως είναι εντελώς αντίθετες μεταξύ τους. Ποιο συστατικό τις φέρνει κοντά και τις ενώνει;

Ενώνονται μέσω της πλοκής που έχουμε επιλέξει για τους ήρωές μας. Η ιστορία που θέλουμε να πούμε έχει ως στόχο την κατάληξη της έχθρας ανάμεσα στις Σταμίραινες και τους Σεβαστούς, τη λύση και τη δικαίωση. Μόνο που αυτή θα ειπωθεί μέσα από το πρίσμα ενός ιστορικού γεγονότος, το οποίο επηρέασε τις ζωές όλων. Και είναι ιδιαίτερα γοητευτικό γιατί μας δίνει ευκαιρίες να γνωρίσουμε τους χαρακτήρες που παρακολουθούμε δύο χρόνια τώρα, ακόμα βαθύτερα και να μάθουμε κάτω από ποιες ζυμώσεις θα φτάσει ο καθένας στο τέλος της ιστορίας του. Πάντως δεν είναι κάτι καινούριο το να ακολουθείς την «μυθοπλασία» μέσα από μια ιστορική περίοδο και κατά τη γνώμη μας είναι και πάρα πολύ ενδιαφέρον.

– Θα αντικρύσουμε σκληρές εικόνες στον τρίτο κύκλο;

Ένα από τα χαρακτηριστικά των Άγριων Μελισσών ήταν ανέκαθεν η ρεαλιστική αποτύπωση των έντονων καταστάσεων και φυσικά και των σκηνών βίας. Από το πρώτο κιόλας επεισόδιο αυτό έγινε αισθητό, όταν είδαμε τις τρεις αδερφές να οδηγούνται σε μια άγρια δολοφονία για να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους.  Αυτό δεν θα αλλάξει ούτε και στην 3^η σεζόν καθώς θέλουμε να μείνουμε πιστοί στο ύφος που έχουμε δημιουργήσει. Οι σκηνές βαρβαρότητας ίσως είναι συχνότερες λόγω της περιόδου που εκτυλίσσεται η ιστορία, δεν έχουμε όμως σκοπό να δημιουργήσουμε μια σειρά που κατακλύζεται από τη βία, φτάνοντας στο σημείο να γίνει αποκρουστική. Και για να καθησυχάσουμε όλους  αυτούς που ανησυχούν ότι  φέτος θα δούμε κάτι διαφορετικό, να πούμε πως οι έρωτες και οι ανθρώπινες σχέσεις θα συνεχίσουν να αποτελούν τον βασικό κορμό της αφήγησής μας.

– Εκτός από τις «Άγριες Μέλισσες», οι οποίες γράφουν τηλεοπτική ιστορία τα τελευταία δυο χρόνια, τι άλλο περιμένουμε από σας;

Πέρυσι ταυτόχρονα με τις Άγριες Μέλισσες, βγάλαμε τη μίνι σειρά Σιωπηλός Δρόμος και γράφτηκε το βιβλίο «Άγριες Μέλισσες: Το πρώτο πέταγμα». Ήταν πράγματι μια πολύ παραγωγική χρονιά και ειλικρινά φτάσαμε στα όρια της αντοχής μας. Φέτος δεν έχουμε σκοπό να επαναλάβουμε κάτι τέτοιο. Οι απαιτήσεις της 3^ης σεζόν είναι αυξημένες και σκοπός μας είναι  να αφοσιωθούμε  μόνο στο κλείσιμο της ιστορίας. Από εκεί και πέρα υπάρχει το «Ντέρτι». Όπως έχουμε ανακοινώσει, είναι μια δραματική σειρά που εκτυλίσσεται στις αρχές τις δεκαετίας του ’80 με επίκεντρο το λαϊκό τραγούδι. Είναι νωρίς ακόμα να σας πούμε με ακρίβεια πότε θα βγει. Αυτή την περίοδο γίνονται συζητήσεις με την εταιρεία παραγωγής μας για να καθοριστούν όλες οι λεπτομέρειες.