Η υπερλειτουργία είναι ένας όρος που περιγράφει μια κατάσταση σε μια σχέση, κατά την οποία ο ένας σύντροφος αναλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος των καθημερινών ευθυνών και προσπαθεί να λύσει προβλήματα που προκύπτουν.
Αυτό το μοτίβο σχέσης σε κάποιο βαθμό μιμείται τη δυναμική γονέα-παιδιού και μπορεί να επιδεινώσει τις εντάσεις και τη δυσαρέσκεια και για τους δύο συντρόφους, καθώς ο καθένας εδραιώνεται όλο και περισσότερο στον ρόλο του.
Το άτομο που υπερλειτουργεί σε μια σχέση μπορεί να έχει επηρεαστεί από τα βιώματα και τη σχέση των γονιών του. Παρακάτω παρατίθενται επτά σημάδια, όπως επισημαίνονται από το Psychology Today, που μπορεί να δείχνουν ότι υπερλειτουργείτε μέσα στη σχέση σας.
1. Φοβάστε ότι αν κάνετε ένα διάλειμμα, τα πάντα στο σπίτι θα καταρρεύσουν
Όσοι υπερλειτουργούν αναγνωρίζουν τη σημασία του σχεδιασμού και της πρόβλεψης των προβλημάτων και των προκλήσεων που μπορεί να προκύψουν. Ο σύντροφος που αναλαμβάνει τον ρόλο της υπερλειτουργίας συνήθως τείνει να φέρει το πνευματικό φορτίο της προσοχής και της διαχείρισης των καθημερινών ευθυνών και καθηκόντων. Πρόκειται για ένα φορτίο το οποίο δεν είναι ορατό και συχνά με την πάροδο του χρόνου προκαλεί εντάσεις, καθώς το μεγαλύτερο μέρος πέφτει στους ώμους του ενός συντρόφου.
Το άτομο που επωμίζεται αυτό το φορτίο νιώθει πως, εάν κάνει ένα διάλειμμα, θα καταρρεύσουν τα πάντα στο σπίτι. Αυτό είναι ένα σημάδι ότι πιθανότατα υπάρχει έλλειψη ισορροπίας στη σχέση σχετικά με τον προγραμματισμό και την κατανομή των καθηκόντων.
2. Αισθάνεστε συχνά αγανάκτηση
Όταν υπερλειτουργείτε στη σχέση σας, η αγανάκτηση αρχίζει να συσσωρεύεται. Αν αισθάνεστε αυτό το συναίσθημα, θα πρέπει να εμβαθύνετε για να βρείτε την πηγή του. Η αγανάκτηση είναι συνήθως ένα σημάδι ότι τα όρια έχουν παραβιαστεί ή ότι αισθάνεστε με κάποιον τρόπο υποτιμημένοι. Αν αναγνωρίζετε ότι κάτι στη σχέση σας σας ενοχλεί και το «καταπίνετε» για να διατηρήσετε το status quo, χτίζετε αργά αλλά σταθερά έναν τοίχο που θα γίνει τόσο ψηλός, που εντέλει κανείς από τους δύο δεν θα μπορεί τελικά να σκαρφαλώσει.
3. Αισθάνεστε πιο ευερέθιστοι από ό,τι συνήθως προς τον σύντροφό σας ή γίνεστε απότομοι για ασήμαντα πράγματα
Το να αισθάνεστε ενοχλημένοι ή ευερέθιστοι είναι αναπόφευκτο σε κάποια φάση κάθε σχέσης, αλλά είναι σημαντικό να προσέξετε αν αυτό γίνεται συνήθεια και αυξάνεται. Όσοι υπερλειτουργούν στις σχέσεις τους, αισθάνονται όλο και περισσότερη πίεση, καθώς συχνά αναλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος των ευθυνών και του σχεδιασμού. Αν αισθάνεστε εκνευρισμό και ενόχληση, σκεφτείτε μήπως οι αντιδράσεις σας είναι δυσανάλογες με την κατάσταση. Αυτό είναι ένα σημαντικό σημάδι.
4. Εστιάζετε κυρίως στις ανάγκες του άλλου
Όσοι υπερλειτουργούν στις σχέσεις τους αποσυνδέονται συχνά από τις δικές τους ανάγκες, τις μειώνουν ή τις καταπνίγουν, μέχρι η αγανάκτησή τους να αρχίσει να επηρεάζει διαφορετικούς τομείς της ζωής τους και να γίνει όλο και πιο σαφές ότι η συνέχιση αυτού του δρόμου δεν είναι πλέον βιώσιμη.
5. Ο ερωτισμός μειώνεται δραστικά
Δεν είναι ασυνήθιστο για όσους υπερλειτουργούν στις σχέσεις τους να χάνουν σταδιακά την έλξη τους προς τον σύντροφό τους. Αυτό οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, ένας εκ των οποίων είναι ότι είναι δύσκολο να έχετε υψηλή λίμπιντο, όταν αισθάνεστε υπερβολικά πιεσμένοι και σκέφτεστε συνεχώς όλες τις εργασίες που πρέπει να ολοκληρώσετε.
6. Δυσκολεύεστε να απολαύσετε τη στιγμή
Όσοι υπερλειτουργούν στις σχέσεις τους τείνουν να δυσκολεύονται να είναι πλήρως παρόντες σε άλλους τομείς της ζωής τους. Ένα μεγάλο μέρος καταλαμβάνεται από το ψυχικό και πνευματικό φορτίο που έχουν επωμιστεί. Ο αυθορμητισμός ή η διάθεση για διασκέδαση συχνά περνούν σε δεύτερη μοίρα, όταν αισθάνεστε ότι πρέπει να είστε ο υπεύθυνος στη σχέση σας.
7. Έχετε θέσει τον εαυτό σας σε δεύτερη μοίρα
Δεν μπορείτε να θυμηθείτε πότε ήταν η τελευταία φορά που κάνατε κάτι μόνο για εσάς, επειδή οι περισσότερες στιγμές ελεύθερου χρόνου δαπανώνται στην ολοκλήρωση εργασιών και τον προγραμματισμό των λεπτομερειών της καθημερινότητας. Σταδιακά αποσυνδέεστε από τον εαυτό σας και χάνετε την επαφή με τις δικές σας ανάγκες.
Τι να κάνετε, αν αναγνωρίζετε αυτά τα σημάδια
Αν αναγνωρίζετε τα παραπάνω σημάδια στη σχέση σας, είναι σημαντικό να εξετάσετε τα εξής:
- Προέλευση του μοτίβου: Παρατηρήστε εάν έχετε βιώσει αυτή τη συνθήκη μέσω των γονιών σας ή άλλων σημαντικών προσώπων κατά την παιδική σας ηλικία.
- Επανάληψη του μοτίβου: Σκεφτείτε εάν υπερλειτουργείτε γενικά στις σχέσεις σας, εάν δηλαδή επαναλαμβάνετε αυτή την κατάσταση και με προηγούμενους/προηγούμενες συντρόφους.
- Κόστος και οφέλη: Διερωτηθείτε ποια είναι τα οφέλη αυτού του ρόλου και ποιο είναι το κόστος για να τον διατηρήσετε.
- Συζητήστε με τον/τη σύντροφό σας: Σκεφτείτε τρόπους που ο/η σύντροφός σας μπορεί να σας υποστηρίξει και να αναλάβει περισσότερες ευθύνες για να προσθέσετε περισσότερη ισορροπία στη σχέση σας.
Αν έχετε επικοινωνήσει για αυτό το ζήτημα με τον σύντροφό σας και δεν βλέπετε καμία λύση, εξετάστε το ενδεχόμενο να επισκεφτείτε κάποιον ειδικό σύμβουλο για ζευγάρια.
Αν αφεθείτε, η κατάσταση αυτή μπορεί να εξελιχθεί σε ένα καθοδικό σπιράλ, γι’ αυτό μπορεί να είναι χρήσιμο να ζητήσετε βοήθεια και να βρείτε τρόπους να διαχειριστείτε από κοινού τους ρόλους ως ομάδα, αντιμετωπίζοντας το ζήτημα.
