Το να ζει κάποιος με το αίσθημα της ανασφάλειας είναι μια επώδυνη συνθήκη. Το άτομο χάνει την αυτοπεποίθηση του, δεν μπορεί να απολαύσει την αγάπη που του προσφέρεται και δυσκολεύεται να λειτουργήσει σε μια σχέση. Η έλλειψη εμπιστοσύνης προς τον/την σύντροφο και την ίδια τη σχέση οδηγεί σε επαναλαμβανόμενες αρνητικές συμπεριφορές και συγκρούσεις, οι οποίες σταδιακά οδηγούν στην οριστική ρήξη.
Είναι σημαντικό να αφιερώνετε χρόνο για να κατανοήσετε τους φόβους σας, να επικοινωνείτε ανοιχτά με τον/την σύντροφό σας για τα συναισθήματά σας ή ακόμη και να ζητήσετε τη βοήθεια από έναν επαγγελματία της ψυχικής υγείας, ιδιαίτερα εάν η ανασφάλειά σας έχει αρχίσει να επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την υγεία της σχέσης σας και καθιστά τις συμπεριφορές σας δυσλειτουργικές.
Σημάδια ανασφάλειας στη σχέση
Η ανασφάλεια μπορεί να οδηγήσει σε σκέψεις και συμπεριφορές που προκαλούν ζωτικής σημασίας προβλήματα για τις ερωτικές σχέσεις, όπως:
- Συνεχής παρακολούθηση του/της συντρόφου
- Έλλειψη εμπιστοσύνης προς τον/την σύντροφό για το εάν είναι πιστός/η και διαρκής ανησυχία για τυχόν απιστία
- Ζήλεια για όλους τους άλλους ανθρώπους στη ζωή του/της συντρόφου και οργή/θυμός για όσους βρίσκονται κοντά
- Διαρκής ανάγκη για επαλήθευση όλων των ισχυρισμών του/της συντρόφου
- Αίσθηση ότι ο/η σύντροφός μπορεί εγκαταλείψει τη σχέση ανά πάσα στιγμή
- Διαρκής αναζήτηση κομπλιμέντων και επικύρωσης
Αιτίες ανασφάλειας στη σχέση
Σύμφωνα με ειδικούς στο VeryWellMind αυτές είναι οι βασικές αιτίες για την ανασφάλεια μέσα σε μια σχέση.
Δυσάρεστη προηγούμενη εμπειρία
Οι άνθρωποι που έχουν βιώσει αρνητικές εμπειρίες σε προηγούμενες σχέσεις, κατά τις οποίες ο σύντροφος δεν ήταν αξιόπιστος ή φέρθηκε άσχημα, μπορεί να μεταφέρουν το τραύμα τους στις νέες τους σχέσεις. Συχνά προβάλλουν αυτή την δυσάρεστη κατάσταση του παρελθόντος στο παρόν και τον νέο σύντροφο χωρίς αυτό να δικαιολογείται από τις πραγματικές συνθήκες.
Χαμηλή αυτοπεποίθηση
Οι άνθρωποι με χαμηλή αυτοπεποίθηση μπορεί να αισθάνονται ανασφάλεια στις σχέσεις τους γιατί μπορεί να πιστεύουν ότι δεν είναι άξιοι της αγάπης ή της υποστήριξης που λαμβάνουν από τον/την σύντροφό τους. Η χαμηλή αυτοπεποίθηση μπορεί να πηγάζει από μια σειρά προγενέστερων τραυματικών εμπειριών σε παιδική ηλικία, όπως ο εκφοβισμός, η κοροϊδία και η κακοποίηση. Μέσω αυτών διαμορφώνεται η αντίληψη στο άτομο πως δεν είναι αρκετά καλό ή ικανό, πληγώνοντας την αυτοπεποίθησή του και με αποτέλεσμα το τραύμα να λειτουργεί επιβαρυντικά στις μετέπειτα σχέσεις αλλά και εν γένει στη ζωή του.
Παραμέληση ή κακομεταχείριση
Οι άνθρωποι που έχουν βιώσει χρόνια παραμέληση ή κακομεταχείριση τείνουν να έχουν ανασφάλειες στις σχέσεις τους, επειδή δεν βρέθηκαν σε περιβάλλον που ικανοποιούσε επαρκώς τις ανάγκες τους. Όταν τελικά βρίσκουν υγιείς σχέσεις, αυτό μπορεί να προκαλέσει τον φόβο της απώλειας, επειδή η αγάπη προς αυτούς δεν ήταν ποτέ εγγυημένη ή δεν τους δόθηκε ποτέ απλόχερα στο παρελθόν.
Κοινωνικό άγχος
Ενώ πολλοί άνθρωποι βιώνουν κάποιο βαθμό κοινωνικού άγχους, ορισμένοι έχουν πιο σοβαρές μορφές που μπορούν να επηρεάσουν την αυτοπεποίθησή τους στις σχέσεις. Το κοινωνικό άγχος μπορεί να κάνει το άτομο υπερβολικά αυτοκριτικό και αυτό να επιβαρύνει και την εμπιστοσύνη σχετικά με την ειλικρίνεια των πράξεων και των προθέσεων του/της συντρόφου.
Φόβος απόρριψης
Ο φόβος της απόρριψης είναι ένας ακόμη παράγοντας για την εμφάνιση της ανασφάλειας σε μια σχέση. Σε συνδυασμό με τη χαμηλή αυτοπεποίθηση μπορεί να κάνει ορισμένους ανθρώπους πιο ευαίσθητους στο ενδεχόμενο της απόρριψης. Ακόμη και μικρές απογοητεύσεις ή επικρίσεις μπορούν να ενεργοποιήσουν τους χειρότερους φόβους και τις ανασφάλειές.
Επιπτώσεις της ανασφάλειας
Στην ψυχική υγεία
Η ανασφάλεια επηρεάζει την ψυχική σας υγεία επειδή, στο βάθος, πιστεύετε ότι δεν αξίζετε την αγάπη και τη φροντίδα. Αυτό επηρεάζει όχι μόνο τις ερωτικές σχέσεις, αλλά και τις φιλικές και τις επαγγελματικές, ακόμη και τις σχέσεις με τα παιδιά και άλλα μέλη της οικογένειάς σας.
Στις σχέσεις
Η ανασφάλεια επηρεάζει τη σχέση σας δημιουργώντας ανισορροπία. Σας απορροφά η εστίαση στο το τι δεν παρέχει ο/η σύντροφός σας, αλλά και μια διαρκής ανάγκη για επικύρωση των φόβων σας. Τελικά, η ανασφάλεια λειτουργεί ως φαύλος κύκλος αυτοεκπληρούμενης προφητείας, επειδή οι αρνητικές συμπεριφορές επιβαρύνουν τη σχέση και τελικά απομακρύνουν τον/την σύντροφό σας. Δηλαδή όπως ακριβώς… φοβόσασταν ότι θα συμβεί.
Πώς να μειώσετε την ανασφάλεια μέσα στη σχέση
- Εντοπίστε τα ερεθίσματα: Αποκτήστε μεγαλύτερη αυτοσυνείδηση για τις καταστάσεις που πυροδοτούν την ανασφάλειά σας. Με αυτόν τον τρόπο, θα μπορέσετε να προσδιορίσετε τους τομείς πάνω στους οποίους χρειάζεται να δουλέψετε.
- Επικοινωνήστε με τον/την σύντροφό σας: Αναπτύξτε πιο ανοιχτή επικοινωνία σχετικά με τις ανασφάλειές σας, πώς αυτές εμφανίζονται στη σχέση σας και τρόπους που μπορείτε να αρχίσετε να τις αντιμετωπίζετε.
- Εκφράστε τα συναισθήματά σας και ακούστε τον/την σύντροφό σας: Μοιραστείτε τα συναισθήματα με τον/την σύντροφό σας χωρίς να τον/την κατηγορείτε. Αντί να πείτε «Με αγχώνεις γιατί…», πείτε «Μερικές φορές αγχώνομαι γιατί…». Προσπαθήστε να ακούσετε τον σύντροφό σας με ανοιχτό μυαλό, ώστε να μπορέσετε να κατανοήσετε τη δική του οπτική.
- Δοκιμάστε να γράφετε ημερολόγιο: Μπορεί να είναι χρήσιμο να κρατάτε ημερολόγιο για να καταγράφετε τις σκέψεις σας όταν αισθάνεστε ανασφαλείς. Αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε καταστάσεις που πυροδοτούν την ανασφάλειά σας.
- Εξετάστε το ενδεχόμενο επίσκεψης σε θεραπευτή: Ενώ η κατανόηση και η ανοιχτή επικοινωνία είναι απαραίτητες, μερικές φορές χρειάζεστε επαγγελματική βοήθεια για να κατανοήσετε πλήρως πώς η ανασφάλειά σας συνδέεται με πιο σύνθετες καταστάσεις και συμπεριφορές. Με τη βοήθεια ενός θεραπευτή μπορείτε να αντιμετωπίσετε πιο αποτελεσματικά το ζήτημα.