Τα μικρόβια που ζουν στο έντερό μας μας βοηθούν να αφομοιώσουμε τα τρόφιμα αναδιαμορφώνοντας τα χολικά οξέα που παράγει το συκώτι μας για τη διάσπαση των λιπών. Αποδεικνύεται ότι δύο από αυτά τα μικροβιακά τροποποιημένα χολικά οξέα μπορεί να επηρεάσουν τον κίνδυνο για την ανάπτυξη καρκίνου του παχέος εντέρου.
Η σχέση μεταξύ αυτών των χολικών οξέων και του κινδύνου καρκίνου του παχέος εντέρου αποκαλύφθηκε πρόσφατα, καθώς επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Wisconsin-Madison προσπάθησαν να κατανοήσουν καλύτερα τη σύνδεση μεταξύ του εντερικού μικροβιώματος και του σώματός μας. Αυτή η σύνδεση περιστρέφεται ποικιλοτρόπως γύρω από μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη, που ονομάζεται υποδοχέας farnesoid X ή FXR, η οποία βοηθά στη διατήρηση ενός υγιούς εντέρου μέσω της στενής σχέσης της με τα χολικά οξέα. Το FXR ελέγχει την παραγωγή χολικών οξέων στο ήπαρ, αλλά επίσης ανταποκρίνεται με διαφορετικούς τρόπους στην παρουσία διαφόρων χολικών οξέων που έχουν τροποποιηθεί από τα μικρόβια.
«Ορισμένα μικροβιακά χολικά οξέα υποστηρίζουν τη λειτουργία του FXR, ενώ άλλα τον ανταγωνίζονται» αναφέρει ο Dr. Ting Fu, επίκουρος καθηγητής στη Φαρμακευτική Σχολή UW–Madison. O Dr. Fu και οι συνεργάτες του είχαν αναγνωρίσει προηγουμένως τη συγκεκριμένη πρωτεΐνη ως έναν πολλά υποσχόμενο στόχο για την παραγωγή φαρμάκων που αφορούν στη θεραπεία της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου και της κολίτιδας, μιας γαστρεντερικής κατάστασης, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου.
Τώρα, μια ομάδα με επικεφαλής τον Dr. Fu, τον καθηγητή φαρμακευτικής Jiaoyang Jiang και τον Dr. Dustin Deming, αναπληρωτή καθηγητή στο UW School of Medicine and Public Health, εντόπισαν δύο μικροβιακά χολικά οξέα που έχουν αντίθετες επιδράσεις στο FXR κατά την ανάπτυξη όγκων στο έντερο, με το ένα να υποστηρίζει τη λειτουργία του και το άλλο να το αναστέλλει.
Σημαντικό γεγονός είναι ότι η επίδραση των χολικών οξέων στο FXR μεταφράζεται στην επίδρασή τους στην ανάπτυξη των όγκων: Το χολικό οξύ που υποστηρίζει τη λειτουργία της πρωτεΐνης επιβραδύνει την ανάπτυξη του καρκίνου, ενώ το χολικό οξύ που αναστέλλει το FXR δρα ως «καύσιμο» για τους όγκους.
Τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια σε μοντέλα ποντικών με καρκίνο του παχέος εντέρου που μελέτησαν οι ερευνητές, μαζί με οργανοειδή (μικροσκοπικά όργανα που δημιουργήθηκαν στο εργαστήριο) που προέρχονται από ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου.
Είναι η πρώτη φορά που αυτά τα συγκεκριμένα μικροβιακά χολικά οξέα έχουν συνδεθεί είτε με την ανάπτυξη είτε με την προστασία από τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Τα ευρήματα της ομάδας δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο Proceedings of the National Academy of Sciences. Τα αποτελέσματα παρέχουν τώρα έναν οδικό χάρτη για τη διερεύνηση πιθανών νέων μεθόδων ανίχνευσης καρκίνου και καινοτόμων θεραπειών.
«Η κατανόηση αυτών των πολύπλοκων μηχανισμών είναι ένα σημαντικό βήμα προς τη βελτίωση της έγκαιρης ανίχνευσης και την ανάπτυξη στοχευμένων θεραπειών για τον καρκίνο του παχέος εντέρου» υποστηρίζει ο Dr. Xingchen Dong, μεταδιδακτορικός ερευνητής στη Φαρμακευτική Σχολή UW και συγγραφέας της εργασίας. «Αυτή η μελέτη όχι μόνο εμβαθύνει την κατανόησή μας για την περίπλοκη σχέση μεταξύ της μικροχλωρίδας του εντέρου και του καρκίνου, αλλά ανοίγει, επίσης, νέους δρόμους για ιατρικές εξελίξεις που θα μπορούσαν, ενδεχομένως, να ωφελήσουν εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο» σημειώνει ο Dr. Dong.
Ο Dr. Fu υποστηρίζει ότι οι αντίθετοι ρόλοι των χολικών οξέων στην ανάπτυξη όγκων του εντέρου υπογραμμίζουν πόσο πολύπλοκη είναι η κοινότητα των μικροβίων μέσα στο έντερό μας. «Νομίζω πως είναι συναρπαστικό ότι τα μικρόβια μπορούν να τροποποιήσουν τα χολικά οξέα με αυτόν τον τρόπο και να έχουν τόσο μεγάλο αντίκτυπο στο σώμα μας» ανέφερε. «Έχουμε περισσότερα μικρόβια στο σώμα μας από τα δικά μας κύτταρα, οπότε όταν συμβαίνει κάτι στο περιβάλλον τους, όπως η ανάπτυξη ενός όγκου, μερικά καλά μικρόβια προσπαθούν να μας βοηθήσουν να το διορθώσουμε».
