Ο κλάδος των αρωμάτων είναι ένας από τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους στον χώρο της ομορφιάς. Ωστόσο, η σύνθεση αυτών των προϊόντων περιλαμβάνει συχνά επικίνδυνες χημικές ουσίες.

Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες, τα αρώματα και οι κολώνιες περιέχουν συχνά parabens, φαινόλες και, κυρίως, φθαλικές ενώσεις. Αυτές χρησιμοποιούνται για να βελτιώσουν τη διάρκεια ζωής και τη σταθερότητα των αρωμάτων, αλλά ταυτόχρονα έχουν συνδεθεί με πλήθος προβλημάτων υγείας και με διαταραχές στο αναπαραγωγικό, ανοσοποιητικό και ορμονικό σύστημα

Επιστημονικές ενδείξεις για τους κινδύνους των φθαλικών ενώσεων

Οι φθαλικές ενώσεις, μια ευρεία κατηγορία χημικών ουσιών, χρησιμοποιούνται όχι μόνο στα αρώματα αλλά και σε πλαστικά, σε συσκευασίες τροφίμων ακόμη και σε παιδικά παιχνίδια. Στα καλλυντικά, όπως αναφέρει το Health, βοηθούν στη διατήρηση της μυρωδιάς και στη διείσδυση των προϊόντων στο δέρμα.

Ορισμένες φθαλικές ενώσεις, καθώς και parabens και φαινόλες, είναι ενδοκρινικοί διαταράκτες, δηλαδή επιδρούν στο ορμονικό σύστημα, επηρεάζοντας τη δράση των φυσικών ορμονών του οργανισμού.

Μια ανασκόπηση ερευνών του 2021 έδειξε ότι η χρόνια έκθεση στις φθαλικές ενώσεις μπορεί να επηρεάσει αρνητικά το νευρολογικό, αναπτυξιακό και αναπαραγωγικό σύστημα τόσο στους ανθρώπους όσο και στα ζώα. Όπως επισημαίνουν ειδικοί στο Health, τα δεδομένα είναι «πειστικά» ως προς τη συσχέτιση των φθαλικών ενώσεων με προβλήματα υγείας.

Ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδες

Η επαφή με φθαλικές ενώσεις είναι επικίνδυνη για όλες τις ηλικίες, όμως ο μεγαλύτερος κίνδυνος αφορά την περίοδο της εμβρυϊκής ανάπτυξης. Η έρευνα δείχνει ότι η προγεννητική έκθεση στις φθαλικές ενώσεις μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα στο αναπαραγωγικό σύστημα των αρσενικών εμβρύων, όπως χαμηλή ποιότητα σπέρματος, κρυψορχία και υποσπαδία (ανωμαλία της ουρήθρας).

Εκτός από τα έμβρυα, και τα μικρά παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις επιδράσεις αυτών των ουσιών, καθώς το αναπτυσσόμενο σύστημά τους είναι πιο ευαίσθητο στις ορμονικές διαταραχές.

Τι πρέπει να κάνετε

Ο εντοπισμός των φθαλικών ενώσεων στα αρώματα μπορεί να είναι δύσκολος, καθώς δεν αναγράφονται πάντα στις ετικέτες. Τα προϊόντα αρωματοποιίας καλύπτονται από νόμους περί εμπορικών μυστικών, που επιτρέπουν στους κατασκευαστές να μην αποκαλύπτουν πλήρως τα συστατικά τους.

Ωστόσο, αν οι φθαλικές ενώσεις αναγράφονται στις ετικέτες, μπορεί να εμφανίζονται με την ονομασία «phthalate» ή με συντομογραφίες όπως DEP (Diethyl Phthalate), DBP (Dibutyl Phthalate) ή DEHP (Di(2-ethylhexyl) Phthalate). Επιπλέον, ορισμένα προϊόντα επισημαίνουν στην ετικέτα τους το μήνυμα: «χωρίς φθαλικές ενώσεις».

Για να μειώσετε την έκθεσή σας σε αυτές τις επιβλαβείς χημικές ουσίες:

  • Περιορίστε ή χρησιμοποιήστε διαφορετικά τα αρώματα: Προτιμήστε να τα εφαρμόζετε σε ρούχα αντί για απευθείας στο δέρμα.
  • Επιλέξτε προϊόντα χωρίς άρωμα: Για λοσιόν, σαμπουάν και προϊόντα μακιγιάζ, προτιμήστε προϊόντα χωρίς φθαλικές ενώσεις.
  • Αποφύγετε τα συνθετικά αρώματα: Δώστε προτεραιότητα σε φυσικά αιθέρια έλαια ή οργανικά προϊόντα.

Τα καλά νέα

Σε αντίθεση με άλλες επικίνδυνες χημικές ουσίες, όπως οι PFAS, οι φθαλικές ενώσεις δεν συσσωρεύονται στο σώμα και ο οργανισμός μπορεί να τις αποβάλλει μέσα σε μία ημέρα ή και λιγότερο.

Αυτό σημαίνει ότι η μείωση της έκθεσης μπορεί να έχει άμεσα οφέλη για την υγεία. Άρα η αποφυγή των φθαλικών ενώσεων δεν είναι μόνο εφικτή, αλλά οδηγεί και σε γρήγορη μείωση της συγκέντρωσής τους στον οργανισμό. Η ενημέρωση και η προσεκτική επιλογή των καλλυντικών μας μπορεί να κάνει τη διαφορά για την υγεία μας.