Αυξήθηκε στην πανδημία η κατανάλωση αναλγητικών και συμπληρωμάτων διατροφής όπως προκύπτει από έρευνα με θέμα «Καταναλωτική συμπεριφορά πριν και κατά τη διάρκεια της Covid-19 για τα αναλγητικά και τα συμπληρώματα διατροφής», που θα παρουσιαστεί στο πλαίσιο του 20ου PHARMApoint.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας οι πολίτες στράφηκαν στην αγορά αναλγητικών, με τη μηνιαία αύξηση να αγγίζει το 17,8% και συμπληρωμάτων διατροφής, με τη μηνιαία αύξηση να φτάνει το 7,7%. Μεγαλύτερη ζήτηση μεταξύ των αναλγητικών είχε η παρακεταμόλη, ενώ στα συμπληρώματα διατροφής, η βιταμίνη C και οι πολυβιταμίνες. Οι πολίτες δήλωσαν ότι για την επιλογή και την αγορά του συμπληρώματος διατροφής βασίζονται κυρίως στην άποψη του γιατρού και του φαρμακοποιού, σε αντίθεση με τους φαρμακοποιούς που στην πλειονότητά τους ανέφεραν ότι οι πολίτες επιλέγουν βάσει διαφήμισης (τηλεοπτικής και ψηφιακής).
Η έρευνα διεξήχθη από την MBA στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος (ΔΙΠΑΕ), Ντόρα Κασσάρα, υπό την επίβλεψη της επίκουρης καθηγήτριας στο ΔΙΠΑΕ, Ευγενίας Παπαϊωάννου, από τον Ιανουάριο έως και τον Μάρτιο του 2022, σε ένα δείγμα 314 πολιτών του νομού Θεσσαλονίκης. Το 62,50% των ερωτηθέντων ήταν γυναίκες και το 37,50% άντρες. Το 10% ήταν ηλικίας 18-25 ετών, το 36% 26-35 ετών, το 37% 36-50 ετών και το 17% 51-65 ετών.
«Υπάρχει αύξηση στην κατανάλωση αναλγητικών και συμπληρωμάτων διατροφής κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ωστόσο καταγράφεται και ένα σημαντικό ποσοστό 20% των ερωτηθέντων, που δηλώνει ότι δεν χρησιμοποιεί βιταμίνες, ενώ ένα ποσοστό 9,1% παραδέχεται ότι ενώ πριν από την πανδημία δεν αγόραζε βιταμίνες, μετά την πανδημία άρχισε να αγοράζει», επισημαίνει η κ. Κασσάρα.
Πώς επιλέγουν κι από πού
Όπως προκύπτει από την έρευνα το 27,7% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι βασικό ρόλο στην επιλογή του συμπληρώματος διατροφής παίζει η σύσταση από τον επιστήμονα υγείας (γιατρό ή φαρμακοποιό), το 22,6% η αποτελεσματικότητα του συμπληρώματος, το 15% η τιμή, το 11,8% η αξιοπιστία, το 9,9% η σύσταση του συμπληρώματος, το 7,6% το brand name (φήμη), το 4,1% η ασφάλεια και μόλις το 1,5% η διαφήμιση.
Όσον αφορά στην αγορά του συμπληρώματος διατροφής, το 29% δήλωσε ότι ακολουθεί τη σύσταση του φαρμακοποιού, το 26,1% τη σύσταση του ιατρού, το 15,6% επηρεάζεται από φίλους και συγγενείς, το 21,3% δεν τα χρησιμοποιεί, ενώ μηδενικό είναι το ποσοστό επιρροής από influencers.
Σύμφωνα με την έρευνα, για την αγορά αναλγητικού το 46,8% των ερωτηθέντων ακολουθεί τη σύσταση του ιατρού, το 28% τη σύσταση του φαρμακοποιού, το 12,4% επηρεάζεται σημαντικά από φίλους και συγγενείς και το 27% δεν τα χρησιμοποιεί καθόλου, ενώ και πάλι το ποσοστό επιρροής από influencers είναι μηδενικό.
Από τα στοιχεία της έρευνας φαίνεται ότι οι πολίτες συνεχίζουν να δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στο φυσικό φαρμακείο και μετά την έξαρση της πανδημίας. Συγκεκριμένα, το 52,5% πραγματοποιεί τις αγορές του από φυσικό φαρμακείο (κυρίως ηλικίες 18-25 ετών και 51-65 ετών), το 17,5% αποκλειστικά από e-shop, το 29,3% κάνει χρήση και των δύο (κυρίως ηλικίες 26-35 ετών και 36-50 ετών), ενώ το 0,6% από γνωστό πολυκατάστημα.
Τι πιστεύουν οι φαρμακοποιοί
Στο δεύτερο μέρος της έρευνας συμμετείχαν 150 φαρμακοποιοί του νομού Θεσσαλονίκης, εκ των οποίων 82 γυναίκες και 68 άνδρες. Το 83% διαπίστωσε ότι η συμπεριφορά των πολιτών άλλαξε πολύ σε σχέση με τη ζήτηση και την αγορά μη συνταγογραφούμενων σκευασμάτων και συμπληρωμάτων διατροφής. Την άποψη αυτή συμμερίζονται κυρίως οι φαρμακοποιοί που δεν απασχολούν προσωπικό, αλλά και αυτοί που απασχολούν από 2-5 εργαζόμενους. Αντίθετα, οι φαρμακοποιοί που απασχολούν πάνω από 5 άτομα, πιστεύουν ότι δεν υπήρχε μεγάλη διαφορά στη συμπεριφορά των πολιτών ως προς την αγορά αυτών των σκευασμάτων.
«Πιθανό συμπέρασμα από τη συσχέτιση αυτή είναι ότι ο κόσμος λόγω του lockdown προτίμησε για τις αγορές του συνοικιακά φαρμακεία και όχι τα μεγάλα φαρμακεία στα κεντρικά σημεία κάθε πόλης, άρα είχαμε μετατόπιση αγορών από το κέντρο σε γειτονιές», εξηγεί η κ. Κασσάρα.
Σύμφωνα με τους φαρμακοποιούς που συμμετείχαν στην έρευνα, ο κυριότερος παράγοντας επηρεασμού της αγοραστικής συμπεριφοράς των πολιτών για την επιλογή των ΜΗΣΥΦΑ είναι οι ίδιοι οι φαρμακοποιοί. Αντίθετα για την αγορά συμπληρώματος διατροφής, το 55,3% των φαρμακοποιών δήλωσε ότι οι πολίτες επηρεάζονται κατά κύριο λόγο από τη διαφήμιση και μόλις το 26,6% αναφέρει ότι οι πολίτες συμβουλεύονται τους επιστήμονες υγείας.
Στη συντριπτική πλειονότητα τους, οι φαρμακοποιοί δήλωσαν ότι για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού οι πολίτες ζητούν βιταμίνη C, ενώ ακολουθούν ο ψευδάργυρος και η εχινάκεια. Η βιταμίνη C προτείνεται σε συντριπτική πλειονότητα από τους φαρμακοποιούς για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού τόσο πριν όσο και μετά την έξαρση της πανδημίας Covid-19. Μάλιστα αυξήθηκαν οι φαρμακοποιοί που προτείνουν για τον ίδιο λόγο και ψευδάργυρο και βιταμίνη D3.
«Καταλήγοντας, συμπεραίνουμε ότι η διαφήμιση, τόσο η τηλεοπτική όσο και η ψηφιακή, επηρεάζει όλο και περισσότερο τους πολίτες στην επιλογή των προϊόντων που θα συμπεριλάβουν στο καλάθι τους. Πάντως αποτελεί σημαντικό εύρημα για τους επιστήμονες υγείας το γεγονός ότι η γνώμη τους για ένα σκεύασμα παίζει καθοριστικό ρόλο στην τελική αγορά του πολίτη. Συνεπώς είναι μεγάλης σημασίας να χτίζουν σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πολίτες», τονίζει η κ. Κασσάρα.
Η έρευνα θα παρουσιαστεί την Κυριακή 6 Νοεμβρίου, στις 10:30 το πρωί, κατά τη διάρκεια του 20ου PHARMApoint, που διοργανώνει ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης, στις 5 και 6 Νοεμβρίου 2022, στο συνεδριακό κέντρο «Ι. Βελλίδης».