Με το ποσοστό του καθολικού εμβολιασμού κατά του κορονοϊού στην επικράτεια να βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο 60% και μέσα σε ένα εκρηκτικό τοπίο όπου όλοι οι δείκτες της πανδημίας καλπάζουν, οι απορίες που έχουν οι πολίτες γύρω από τα θέματα του εμβολιασμού προσαυξάνονται κι αυτές. Το Newsbeast έθεσε μια σειρά ερωτημάτων σε δύο επιστήμονες για το τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή με τον εμβολιασμό, πόσο μακρινό είναι το «όνειρο» της συλλογικής ανοσίας αλλά και πως πρέπει να πειστούν όσοι δεν εμβολιάζονται.
Της Δήμητρας Τριανταφύλλου
Ρωτήσαμε κατ’ αρχάς τον Ευάγγελο Μανωλόπουλο, Καθηγητή Φαρμακολογίας, και Διευθυντή του Εργαστηρίου Φαρμακολογίας του Ιατρικού Τμήματος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης (ΔΠΘ) αν όσοι εμβολιάζονται τώρα εν μέσω ενός εκρηκτικού κύματος πανδημίας θα ξεκινήσουν να «τρέχουν» με μικρότερη ταχύτητα ή από ποιο κακό σημείο λόγω της καθυστερημένης επιλογής τους.
Ο ίδιος μας απάντησε: «Κάποιος που θα εμβολιαστεί σήμερα, μετά από μια εβδομάδα θα έχει έναν αριθμό αντισωμάτων, στις δύο εβδομάδες θα έχει ήδη αποκτήσει ένα σημαντικό βαθμό προστασίας και πια στον ένα μήνα θα έχει φτάσει στο μέγιστο. Μια εβδομάδα αργότερα θα θεωρείται πλήρως εμβολιασμένος. Ήδη όμως στις 2 εβδομάδες θα είναι σε κάποιο βαθμό προστατευμένος. Στην πραγματικότητα πάντως, με αυτό το ιικό φορτίο γύρω μας όλοι είμαστε πιο εκτεθειμένοι. Σε κάθε περίπτωση όμως ακόμα και μέσα σε αυτό το σκληρό τοπίο, το εμβόλιο δουλεύει με τον ακριβώς ίδιο τρόπο».
Βέβαια, σύμφωνα με τον κο Μανωλόπουλο σε μια χώρα που αυτή τη στιγμή δεν βρίσκεται σε lockdown ενώ το πέμπτο κύμα επελαύνει, ο πολίτης που θα εμβολιαστεί τώρα θα πρέπει για τις τέσσερις επόμενες εβδομάδες να συμπεριφέρεται σαν να παραμένει εντελώς απροστάτευτος.
Την ίδια άποψη έχει και η καθηγήτρια επιδημιολογίας Αθηνά Λινού η οποία εξήγησε στο Newsbeast πως η κατάσταση εξαρτάται σε κάποιο βαθμό από το αν ο πολίτης επιλέξει το μονοδοσικό εμβόλιο της Johnson+Johnson. Αν η επιλογή είναι για δυδοσικό εμβόλιο εκεί σύμφωνα με την κα Λινού, θα πρέπει αυτός ο άνθρωπος να συμπεριφέρεται ως ανεμβολίαστος μέχρι να ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός –για 1 μήνα και 1 εβδομάδα.
Στην ερώτηση του αν «χάνουν» κάτι οι εμβολιασμένοι με τη σειρά τους, μέσα σε αυτή τη δύσκολη συνθήκη όπου επικρατεί, ο κος Μανωλόπουλος απαντά πως: «Η ανοσία μας είναι αυτή που είναι, δεν επηρεάζεται από το ιίκό φορτίο που “βλέπει” από έξω. Το ότι η Δέλτα επιτίθεται με μεγαλύτερη σφοδρότητα σε όλους είναι όμως και αυτό μια πραγματικότητα».
Τρίτη δόση: πότε είναι τελικά καλό να γίνει;
« Τα δεδομένα έχουν δείξει πως στους έξι μήνες οι μολύνσεις με κορονοϊό στους εμβολιασμένους, σε όλες τις ηλικίες, αρχίσουν να είναι πιο συχνές» μας λέει ο κος Μανωλόπουλος και προσθέτει: «O εμβολιασμός στο τετράμηνο π.χ με τρίτη δόση δεν θα μας έκανε κακό αλλά τίθεται και ζήτημα διαθεσιμότητας των εμβολίων. Κάποιος θα μπορούσε να πει ότι όταν σε όλη την ανθρωπότητα πολλοί δεν μπορούν ακόμα να κάνουν το εμβόλιο γιατί να προχωρούν κάποιοι άλλοι τόσο γρήγορα στην τρίτη δόση. Βλέπουμε πάντως πως κάποιες χώρες σκέφτονται να “κατεβάσουν” την τρίτη δόση στο πεντάμηνο. Επί της ουσίας, δεν τίθεται ζήτημα ασφάλειας με το να γίνει νωρίτερα η τρίτη δόση. Όλη η συζήτηση έχει να κάνει με το πόσο γρήγορα μπορούμε να καταναλώνουμε τα εμβόλια. Και φυσικά, όλα τα εμβόλια έχουν κάποιο ρυθμό όπου πρέπει να ακολουθείται».
Με τη σειρά της η κα Λινού απαντά και η ίδια πως ο εμβολιασμός νωρίτερα δεν θα έκανε κακό αλλά πως την ίδια στιγμή δεν υπάρχουν μελέτες για εμβολιασμό με τρίτη δόση στους 3 και 4 μήνες. «Πρέπει να υπάρξουν μελέτες διεθνείς σε αυτό το θέμα» μας λέει η ίδια χαρακτηριστικά.
Γιατί δεν κάνουν τρίτη δόση με AstraZeneca όσοι έχουν κάνει αυτό το εμβόλιο;
Αυτή είναι άλλη μια ερώτηση που διατυπώνουν πολλοί πολίτες και ειδικά όσοι έχουν εμβολιαστεί με το συγκεκριμένο σκεύασμα. Όπως μας εξηγεί ο κος Μανωλόπουλος: «Στην Αγγλία, όπου ο μισός πληθυσμός εμβολιάστηκε με AstraZeneca κάνουν τρίτη δόση με AstraZeneca. Στην Ευρώπη όμως, αυτό που συμβαίνει είναι ότι την περασμένη άνοιξη φωτίστηκε με πολύ αρνητικό τρόπο το εν λόγω εμβόλιο και για λόγους επικοινωνιακούς, επειδή ο κόσμος φάνηκε δηλαδή ότι φοβήθηκε αυτό το εμβόλιο και έγινε παράλληλα και κακή διαχείριση του όλου θέματος, δεν επιλέχθηκε η τρίτη δόση με Astrazeneca».
Σύμφωνα με τον κο Μανωλόπουλο, αυτή τη στιγμή, τα εμβόλια της AstraZeneca που έχει πάρει η Ελλάδα αλλά και όλη η Ε.Ε προωθούνται βάση της δέσμευσής της, σε τρίτες χώρες που τα χρειάζονται. «Δεν είναι κάτι που έχει ανακοινωθεί επίσημα αλλά εφαρμόζεται στην πράξη» λέει ο καθηγητής φαρμακολογίας και συνεχίζει: «Παγκοσμίως, πολλοί άνθρωποι εμβολιάζονται με AstraZeneca, είναι άλλωστε και πιο οικονομικό εμβόλιο. Είναι εμβόλια που στα Βαλκάνια για παράδειγμα σώζουν ζωές».
Πότε θα χτιστεί το τείχος της ανοσίας;
Σε αυτό το καυτό ερώτημα κος Μανωλόπουλος απαντά εν ολίγοις πως η απάντηση είναι άγνωστη ενώ το τείχος ήδη χρειάζεται ανατροφοδότηση: «Δεν μπορούμε να ορίσουμε χρονικά το πότε θα φτάσουμε να έχουμε τείχος ανοσίας παρά μόνο να λέμε το απαιτούμενο ποσοστό κι αυτό είναι όταν φτάσει ο ενήλικος πληθυσμός να έχει εμβολιαστεί σε ποσοστό άνω του 85%».
«Εσείς πιστεύετε πως θα έχουν εμβολιαστεί μέχρι την άνοιξη, για παράδειγμα, όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί ως τώρα;» αναρωτιέται ο ίδιος και συμπληρώνει: «Ποιος μπορεί να προβλέψει την απάντηση; Στις χώρες όπου ο εμβολιασμός πέτυχε καλά νούμερα το κλειδί της επιτυχίας ήταν ότι εμβολιάστηκαν οι ηλικιωμένοι. Δείτε για παράδειγμα την Πορτογαλία και την Ισπανία. Αλλά και χώρες που έχουν κρούσματα, όπως το Βέλγιο, το οποίο καταγράφει 10.000 και 12.000 κρούσματα ημερησίως έχουν 10 θανάτους μόνο ημερησίως γιατί οι ηλικιωμένοι είναι εμβολιασμένοι σε ποσοστό άνω του 90%. Φυσικά μετράει και η φυσική νόσηση στο τείχος της ανοσίας αλλά το θέμα είναι πως. Ο δρόμος της φυσικής νόσησης σημαίνει ότι θα έχεις χάσει κόσμο στην πορεία ενώ και το ΕΣΥ θα έχει καταρρεύσει. Ούτε και η φυσική νόσηση όμως κρατάει επ άπειρον. Αυτός που νόσησε πριν από ένα χρόνο δεν έχει ανοσία σήμερα».
Πρέπει τελικά να επεκταθούν τα σκληρά μέτρα στους ανεμβολίαστους;
Ο κος Μανωλόπουλος δε συμφωνεί με αυτή την επιλογή. Όπως εξηγεί: «Αυτά τα μέτρα προσθέτουν κάτι στο θέμα αλλά η σωστή απάντηση κατ εμέ είναι να ανοίξει η ομπρέλα των υποχρεωτικών εμβολιασμών. Για παράδειγμα, υποχρεωτικός εμβολιασμός ή αργία σε αστυνομικούς, στρατιωτικούς και οδηγούς λεωφορείων .Ή μήπως δεν είναι παράδοξο αυτό που συμβαίνει στην εστίαση- να είσαι εσύ εμβολιασμένος και να μπορεί να σε σερβίρει ή να φτιάχνει το φαγητό σου ένας ανεμβολίαστος και να μπει και να σε ελέγξει ένας ανεμβολίαστος αστυνομικός; Αυτό είναι το απόλυτο παράδοξο. Η ευθύνη μετατοπίστηκε στους μαγαζάτορες χωρίς να αναλαμβάνει η κυβέρνηση τη δική της πολιτική ευθύνη».
