Τις θέσεις της Ελλάδας ενόψει και του ευρωπαϊκού συμβουλίου την ερχόμενη Δευτέρα παρουσίασε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στον Ντόναλντ Τουσκ, όπως τόνισε κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου των δύο αντρών, που έγινε μετά τη συνάντηση που έγινε στο Μέγαρο Μαξίμου. Ο κ. Τσίπρας κατήγγειλε τις μονομερείς ενέργειες χωρών που αντιβαίνουν τα συμπεράσματα του ευρωπαϊκού συμβουλίου, κάνοντας παράλληλα λόγο για δραστικό περιορισμό των ροών από τη βαλκανική οδό με πολύ σοβαρές συνέπειες.
«Οι ενέργειες αυτές ήρθαν να προστεθούν στην επιδεικτική και προκλητική, πολλές φορές, άρνηση πολλών κρατών-μελών να συμμετάσχουν στη διαδικασία της μετεγκατάστασης, δηλαδή της νόμιμης οδού, για τη μετακίνηση των αιτούντων άσυλο προσφύγων από τις εμπόλεμες περιοχές προς χώρες της ΕΕ», τόνισε.
Ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι, δυστυχώς, τις δύο εβδομάδες που μεσολάβησαν από την προηγούμενη επίσκεψη του κ. Τουσκ, η ΕΕ φάνηκε ακόμη πιο αδύναμη να διαχειριστεί την προσφυγική κρίση και πως αυτό σημαίνει ότι δείχνει μία αδυναμία στο να διαχειριστεί τα κοινά προβλήματα και το κοινό μέλλον.
Όπως ανέφερε, συζήτησε σήμερα με τον κ. Τουσκ την ανάγκη να υπάρχει τουλάχιστον σεβασμός από όλους στη βασική μας αρχή, στην τήρηση των συμφωνηθέντων και των αποφάσεων του ευρωπαϊκού συμβουλίου.
Σύμφωνα με τον κ. Τσίπρα, οι θέσεις που επισήμανε στη συνάντηση ενόψει του έκτακτου ευρωπαϊκού συμβουλίου της Δευτέρας, είναι:
Πρώτον, η Ελλάδα, , ως προς την προσφυγική κρίση, έχει ήδη αναλάβει βάρος δυσανάλογο. Η ανταπόκρισή μας, όμως, ήταν άμεση και δεν αφορά μόνο τις υποχρεώσεις μας έναντι της ΕΕ, αλλά κυρίως το καθήκον μας απέναντι στις δικές μας αξίες και τον πολιτισμό μας που επιβάλλει όταν έχουμε στη χώρα μας ανθρώπους αδύναμους και κυνηγημένους να τους προστατεύουμε και όχι να ασκούμε βία εις βάρος τους. Ο πολιτισμός κάποιων άλλων εταίρων στην Ένωση, δυστυχώς, αποδεικνύεται ότι είναι διαφορετικός. Η Ελλάδα θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν, ώστε να μη μένει αβοήθητος κανείς άνθρωπος που έχει ανάγκη.
Δεύτερον, αναμένουμε ότι η ΕΕ θα αναγνωρίσει ρητά πως η Ελλάδα δεν μπορεί να σηκώσει όλο αυτό το βάρος από μόνη της. Βασική ιδρυτική αρχή της Ένωσης, που ορίζεται ρητά στη συνθήκη της Λισαβόνας, είναι της αρχής της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών, που σημαίνει δίκαιη κατανομή βαρών και ευθυνών. Η Ελλάδα θα απαιτήσει να γίνει σεβαστή απολύτως η ευρωπαϊκή συνθήκη και να υπάρχουν κυρώσεις για όσους δεν τη σεβαστούν.
Ο κ. Τσίπρας τόνισε ότι εφόσον με ευθύνη άλλων στα σύνορα της Ειδομένης οι ροές έχουν περιοριστεί δραστικά, πρέπει να λειτουργήσει άμεσα η μετεγκατάσταση προσφύγων με αξιοπρεπείς συνθήκες, και πως προκειμένου να επιτευχθεί αυτή η δίκαιη κατανομή θα απαιτήσουμε να υπάρξει άμεσα η επιτάχυνση της διαδικασίας, τόσο μετεγκατάστασης από την Ελλάδα, όσο και απευθείας από την Τουρκία προσφύγων που δικαιούνται άσυλο προς τις χώρες της ΕΕ.
«Παράλληλα», σημείωσε, «θεωρούμε απαραίτητη την εφαρμογή μίας συγκροτημένης πολιτικής από πλευράς ΕΕ για την επιστροφή παράτυπων μεταναστών στις χώρες προέλευσής τους». Τόνισε ότι «η Ελλάδα θα δημιουργήσει εγκαταστάσεις αξιοπρεπούς προσωρινής όμως διαμονής» και σημείωσε: «Δεν θα επιτρέψουμε η Ελλάδα και καμία άλλη χώρα να μετατραπεί σε αποθήκη ψυχών. Η Ελλάδα δεν θα αναλάβει για μόνιμη παραμονή ή εγκατάσταση, ούτε λιγότερους, ούτε περισσότερους από όσους της αναλογούν ανάλογα με τον πληθυσμό της στην Ευρώπη των 28».
Τρίτον, για να καταφέρει η Ελλάδα να ανταπεξέλθει στην τεράστια πρόκληση, χρειάζεται, τόσο χρηματοδότηση για την κατασκευή των απαραίτητων υποδομών και την πρόσληψη των απαραίτητων στελεχών, όσο και ανθρωπιστική βοήθεια σε είδη και εξοπλισμό. Πρέπει να εξασφαλιστεί ότι η βοήθεια και η χρηματοδότηση θα δίνονται με ταχείς ρυθμούς που ανταποκρίνονται στις ανάγκες που δημιουργούνται από τις ροές, επί τη βάση αξιολόγησης αναγκών που θα ορίζεται, καταρχήν, από τις ελληνικές Αρχές, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Τέταρτον, ζητάμε, σαφώς, να σταματήσουν και να απορριφθούν ρητά οι μονομερείς ενέργειες στην Ευρώπη και οι λογικές αποκλεισμού κρατών-μελών από συζητήσεις που τα αφορούν. Μόνο σεβόμενοι ο ένας τον άλλον μπορούμε να συνεχίσουμε. Τέτοιες ενέργειες που έγιναν τούτες τις μέρες είναι απαράδεκτες και πρέπει να αποδοκιμαστούν από όλους.
Ακόμη, τόνισε ότι η Ελλάδα εκπληρώνει, απολύτως, τις υποχρεώσεις και τις δεσμεύσεις της: Ολοκληρώσαμε τα hotspots στα νησιά. Ταυτοποιούμε κάθε πρόσφυγα ή μετανάστη, πραγματοποιούμε εκατοντάδες επανεισδοχές παράτυπων μεταναστών στην Τουρκία ή εθελεοντικές επιστροφές στις χώρες προέλευσης τους και με ταχύτατους ρυθμούς κατασκευάζουμε κέντρα με θέσεις μετεγκατάστασης και προσωρινής διαμονής που υπερβαίνουν ακόμη και τις δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει σε συνόδους κορυφής. Καταβάλουμε κάθε προσπάθεια να εφαρμόζουμε τη συνθήκη Σέγκεν, που αποτελεί κεντρικό πυλώνα της Ευρώπης. Σε αντίθεση με άλλους, προασπίζουμε το ευρωπαϊκό δίκαιο και τη σύμβαση της Γενεύης. Εμείς δεν πραγματοποιούμε, ούτε πρόκειται να πραγματοποιήσουμε, επαναπροωθήσεις στη θάλασσα, διακινδυνεύοντας τις ζωές ανθρώπων και μικρών παιδιών, ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Ο κ. Τσίπρας δήλωσε ότι προσβλέπει στην μετεξέλιξη του Frontex σε πραγματική συνοριακή ακτοφυλακή, ενώ σημείωσε τη θέση της κυβέρνησης για την ανάγκη να υπάρξει απευθείας μετεγκατάσταση προσφύγων από την Τουρκία στην Ευρώπη.
Όπως υποστήριξε, διερχόμαστε μία δύσκολη κρίση και επεσήμανε την ανάγκη ομοψυχίας και λήψης γενναίων αποφάσεων και στην Ελλάδα και στην Ευρώπη. Απαιτούνται συγκροτημένες προσπάθειες, είπε ο κ. Τσίπρας, από την ΕΕ για την κατάπαυση του πυρός στη Συρία, την εντατικοποίηση της συνεργασίας με την Τουρκία και πρόσθεσε ότι υπό αυτό το πρίσμα προσβλέπει σε θετικές αποφάσεις στην επικείμενη σύνοδο ΕΕ-Τουρκίας, στις 7 Μαρτίου. Επίσης, αναφέρθηκε στην πραγματοποίηση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας -Τουρκίας, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στις 8 Μαρτίου στη Σμύρνη και ανακοίνωσε ότι πέραν των διμερών συμφωνιών που θα υπογραφούν, η συζήτηση θα επικεντρωθεί και στην προώθηση μίας συμφωνίας για την ταχεία επανεισδοχή μεταναστών στη γειτονική χώρα.
«Πεποίθησή μου είναι ότι πρέπει να διατηρήσουμε ανοιχτούς τους διπλωματικούς διαύλους για συνεργασία» είπε ο πρωθυπουργός, αναφερόμενος, εμμέσως, στις χώρες της περιοχής και της Ομάδας Βίζεγκραντ, τονίζοντας ότι η κρίση θέτει σε κίνδυνο τη συνοχή της ΕΕ, ενώ σημείωσε την ανάγκη τήρησης των κανόνων, αλλά και την ανάγκη να υπάρχουν συνέπειες σε όσους δεν τους τηρούν.
